Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. Zevende jaar. l\r 12. De Belgische politiek in 1910. Vrije keus dei* school. Hoe de klerikalen liet land besturen. A11 ij cl dezelfde bluff! Donderdag, 2n Februari 1911. Eendracht maakt Macht, I e f schijnende des Slonderdays. Vires acquirit eundo. INSCHRIJVINGSPRIJS Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00. Voor stad Een jaar, Fr. 3-50 Men handelt bij overeenkomst. Het Belgisch politiek jaar 1910 is vervat in de laatste verkiezingen. Niettegenstaande de Internationale Tentoonstelling, die door liberalen en socialisten geëerbiedigd werd, maar door onze tegenstrevers uitge buit is geworden, niettegenstaande de vrede tusschen oude en jonge Rechterzijde geteekend onder de drukking van vrees, hebben de laat ste verkiezingen getoond dat de kle rikale partij meer en meer aan krach ten verliest. Van de toepassing der E V. af, toegestaan door de kleri kalen ten prijs van het behoud der kleine kies omschrijvingen, heeft het jaar in jaar uit, de conservatieve fractie hare meerderheid zien verminderen. Het gouvernement heeft in 1910 zich nogmaals een zetel zien ontval len en hare meerderheid van 6 stem men beantwoordt maar aan de on beduidende overhand van 16,000 stemmen. In dergelijke omstandig heden zou men toch kunnen beweren dat dit gouvernement kan leven maar het zou de wijsheid moeten hebben te handelen Wij zeggen dit, omdat de leiders der regeeringspartij hun partijpoli tiek nog willen verscherpen. De Re geering neemt een oorlogszuchtige houding aan, die haar totaal niet past. Minister Schollaert, telken male dat de gelegenheid zich voor doet, roffelt den aanvalstrommel. Het kabinet Schollaert stelt zich aan als een hinderpaal-ministerie, dat zich, tegen den wil in der natie, zal verzetten tegen de hoogste politieke eischen van hen die de meerderheid vormen, zoowel in het Parlement als in het Kiezerskorps. Het is een strij dend kabinet daar Schollaert zinnens is eene nieuwe schoolwet de derde sedert 1884 voor te brengen om het officieel onderwijs den genade slag te geven. Hij schijnt echter te vergeten dat winden zaaien stormen oogsten is. Die gewaagde politiek is echter geenszins geschikt den moed der op positie te breken, integendeel. Ze zal daarin een nieuw krachtig aanvals middel vinden. Dit kabinet en die regeering zal echter niet meer lang op de baan der «ongrondwettelijk heid voortgaan waarop hare blinde leiders haar gebracht hebben. Wij vinden thans in Belgie een politiek partij die den schijn heeft zich het meest' tegen de revolutie te verzet ten, doch die om te blijven regee- ren haar toevlucht neemt tot echte omwentelingsgezinde middelen. De laatste verkiezingen hebben ons de hoop gegeven dat de regee ring 1912 niet zal overleven. Dan zal het gezag toebehooren aan die partij(en) waarvan de practische geest en de uitvoerbare denkbeelden het best zullen overeenstemmen met de begeerten van het volk. Er zal natuurlijk een tijdstip volgen, waar op geen enkel der drie politieke groepen in staat zal zijn de meerder heid te hebben, en liberalen en so cialisten zijn van die waarheid over tuigd en reeds meermalen hebben wij kunnen opmerken dat de opposi- Mcn schrijft in bij den Uilgever, üixinudestraat, nr 53, te Yper. i»e aankondigingen van ganscli België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege- riaamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderieekend tóe te zenden AANKONDIGINGEN Aankondigingen 15 c. den drukregel. Reklatnen25 c. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id. tie begrepen heeft, dat dan in dit tijdstip regeeren niet alleen wil zeg gen voorzien maar ook toege ven Wat de liberale partij in het bij- zonder aangaat, die komt weer ver sterkt uit de kiesperiode. Zij alleen heeft een zetel gewonnen, zij alleen maakt de grootste vorderingen De kiezers stellen dus het meeste vertrouwen in de liberale partij, daar die kiezers begrepen hebben dat onze politiek tevens verheven en UITVOERBAAR is en zij onze par tij aanzien als de partij van den JUISTEN MIDDENWEG, den mid denweg tusschen de achteruitkrui- pende klerikalen en het te snelloo- pende socialisme. De liberale fractie dient als rem tusschen de twee. Wij verwachten met ongeduld de eerstkomende verkiezingsperiode om de klerikale politiek te veroordeelen, daar zij niet meer overeenkomt met de moderne gedachten en daarenbo ven steunt op aantijging en onbe kwaamheid. Verliezen wij echter niet uit het oog dat reeds vóór.1912 eene ont binding zich kan opdringen en wij dus strijdvaardig hoeven te staan. De vrije keus der school is heden het stokpaardje in de klerikale par tij. Bij de pastoorskliek verstaan ze natuurlijk door vrijheid van den fa milievader den dwang voor de vrije scholen. Kenmerkend is het volgende ge val dat verleden week zich voordeed in eene gemeente. Sinds eenige maanden heeft de pastoor er twee zustersscholen doen bouwen. Het bloeiend gemeenteonderwijs van dit dorp stak M. pastoor fel de oogen uit. Dat die zielenherder er zoo nauw niet op ziet om tot zijn doel te gera ken blijkt uit de allerhande middelen en knepen die hij weet uit te voeren. Maar wat alle rechtvaardigheid te boven gaat, is dat de klerikale bur gemeester uit de minderheid, alles inspant om de gemeentescholen te ontvolken, tot baat van het vrije nonnekensonderwijs, Voor een drietal weken werd een der gemeenteonderwijzers ziek. Als onpartijdig burgervader, die het wel meent met het gemeenteonderwijs, moest hij onmiddellijk zorgen dat de lessen regelmatig voortgingen door het plaatsen van een tusschentijdigen onderwijzer of onderwijzeres. Neen, hij vond het beter de kinderen op straat te laten loopen tot grootere voldoening van M. Pastoor. De ou ders zouden immers alzoo wel ge noodzaakt worden hunne kinderen naar de maseurkens te sturen. Wij meenen nochtans dat deze on partijdige burgemeester aan den schoolopziener beloofd had reeds des anderendaags eene onderwijzeres ad interim te zenden. Hoe komt het dat hij zijne belofte niet gehouden heeft Had hij toen misschien nog geene orders gehad van M. pastoor Durfde deze burgemeester bij de opening zijner eerste raadszitting niet ongeneerd verklaren dat hij zou besturen zonder partijhaat, eer- en geldzucht, maar rechtzinnig, eer baar en voor elk rechtvaardig, voor het meeste welzijn der gemeente Is dat geen partijhaat als men vrij willig de gemeenteschool gesloten houdt? Is dat rechtvaardig zijn voor eiken huisvader wanneer zij hunne kinders moeten tehuis houden, of tegen wil en dank naar de nonne- kensscholen zenden om hunne klei nen toch maar van de straat te heb ben Is de vrije keus dier ouders voor de gemeenteschool dan van geenen tel Neen, voor elk dier ouders is deze burgemeester niet rechtvaardig, maar wel voor het meeste welzijn der maseurkens. Nu die burgemeester zich reeds zulken willekeur durft toekennen, wat zoude het dan worden zoo hij er met zijne kliek meerderheid ware Is het voor 't welzijn der gemeente dat een bur gemeester privaatscholen voorstaat, als de meerderheid de geldelijke on derstanden dier privaatgestichten met klank afgestemd heeft? Een burgemeester moet bestieren met de meerderheid en niet tegen dezes wil. Zulke handelwijze strijdt regelrecht tegen het gezag en den eerbied der meerderheid. Die tweeslachtige praktijken kan men niet beter vergelijken dan met de levenswijze der kikvorschen, die alhoewel gedwongen zijn op het land te leven, toch nog eens moeten gaan ploeteren met de dikkoppen in de moddersloten waarin ze groot ge bracht zijn. Deze burgemeester vorsch, zullen we zeggen schijnt gestudeerd te hebben voorpater, het kan dus niet anders dat hij zijne kloostervrienden genegen is. 't Ware te wenschen dat de libe rale meerderheid zijne sprongen wat in korte Men weet dat alles wat in de Kamer gestemd wordt, nog door de Senatenrs moet besproken en goedgekeurd wor den eer het de macht van wet heeft. Er zijn in die besprekingen zaken, waarvoor de klerikalen schrik hebben dat ze besproken worden vooral de begrootingen. Daarom komen voor de rekeningen van de geldmiddelen, diein elk ministerie in 't afgeloopen jaar ge bruikt werden en de sommen, die voor het nieuwe bestuurjaar noodig geacht zijn. De begrootingen moeten ingediend en door de beide Kamers beoordeeld worden vóór den 31 December van ieder jaar, en de klerikalen, om die beoordeelingen en besprekingen zoo kort mogelijk te maken, dienen de be grootingen maar in, eenige dagen vóór nieuwjaar. Dan kan alles vliegensweg van de hand gaan en onze meesters hebben geene groote kritieken te duch ten, daar zij alles door hunne meerder heid gestemd krijgen, zonder diep te doorgronden. Daar kwamen ze in den Senaat den 29 December mee af en ze dachten dat het weer zoo gemakkelijk zou gaan als andere jaren maar ze hadden zonder den waard gerekend. De liberale en socialistische Senateurs verklaarden eenparig dat er nu geen tijd meer was om alles goed in te zien en na onze meesters duchtig de waarheid gezegd te hebben over hunne sluiksche han delwijze, verzekerden zij dat zij niet mede schuldig wilden zijn aan de scha veelingen der rechterzijde. En ze trok ken er allen van door. Dat was eene krachtdadige en waardige manier van doen en onze meesters zaten nu met hunne slaafsche meerderheid alleen voor de kluts. Den eersten dag waren ze niet in getal om te stemmen. Den tweeden dag ging het bijna weer zoo. Baron de Vinek, die in Schol land aan 't jagen was in plaats van te Brussel op zijnen post te zijn, zal zeker wel zijne ooren voelen tuiten hebben, want er was een klerikale Senateur die zegde 't Is schand dat de Vinck ons hier alleen laat knoeien, hij zon ons wel laten krev... zonder een handje toe te steken. Onze klerikale hoogmeesters moesten per taxi den zieken heer Ro- berti laten halen om toch maar eene stemming uit te kunnen brengen. De klerikale gazetten spreken schand over de handelwijze der linkerzijde van den Senaatmaar onze meesters heb ben maar wat ze verdienen. Door hunne moedwillige lanterfanterij maken zij van den Senaat een wetgevend lichaam dat niets anders te doen heeft dan te zwijgen en goed te keuren alles wat zij voorleggen het vijfde wiel aan den staatswagen dus. Het moet ons eens in 't gedacht ko men van te zeggen dat hij er niet noo dig is en maar verdiend afgesteld te worden Ge zoudt onze tegenstrevers tegen ons hooren donderen. En nocli- thanszijn zij het zelf, die onze hoogere statenkamer tot een nutteloos ding ver nederen. Zij mogen het onzen vrienden dankwijten dat zij hare eer en waardig heid hooger schatten. Een goed liberaal abon neert zich aan OE WEER GALM Op het H. Sacramentscongres in Ca nada stelde de heer Henri Bourassa ons land als een voorbeeld voor. België bewijst heden zegde hij aan de gansche wereld dat de belijdenis van de katholieken princiepen in de re geering, in de wetten, in de besturen, een volk niet beletten aan het hoofd te staan van de beschaving en aan de we reld te vertoonën de meest pr he en doelmatige oplossing van öearbei- dersproblema's en van de maatschap pelijke werken. Het is de clericale regeering van Bel gië die overal de Bourassas en andere clericos doet verkondigen dat België's vooruitgang aan de belijdenis der ka tholieke princiepen te danken is. De waarheid is dat de clericale partij hoe genaamd geen invloed ten voordeele van den bloei in handel en nijverheid heeft uitgeoefend. Wel integendeel Zij zou hem veeleer tegengewerkt heb ben. De vooruitgang van België is te danken aan de maatregels op allerlei gebied, van stoffelijk, zedelijk en intel lectueel belang, vroeger door de libe rale ministeriën genomen en aan den invloed der liberale nijverheidscen trums en der groote liberale steden. Deze handels-en nijverheidscentrums wisten aan den heilloozen clencaien in vloed te ontsnaopen en daaraan, daar aan aiieen, hee,l België zijn grootheid te danken. Den dag dat 't clericalisme zijnen klauw op de groote steden zal kun nen leggen, zal het ook gedaan zijn met den vooruitgang van ons lande- ken.

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1911 | | pagina 1