Stadsnieuws.
Tegen
de schoolwet.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 1n Juni 1911.
Zevende jaar. i\r 29.
ANTVERPIA
i\og hel Journal en hel
van den
heer Fraeys.
geslollei
De vrees.
Fene zegepralende intrede
Eendracht maakt Macht. 1 mtchij tiende des BBonderduffS. Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
Vlen schrijft in bij den Uitgever, biximidestraat, nr 53, te Yper. - De aankondigingen van
gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamde artikels uiterlijk tégen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 4 fr. id.
Het openbaar onderwijs is in gevaar
De Staatsfinanciën het geld van iedereen worden geplunderd
ten voordeele der kloosters.
In 25 jaar, van 1884 tot 1909, schonk de katholieke Regeering aan
de kloosterscholen 1 70 millioen frank.
In 1909 kregen diezelfde scholen nog een bijgevoegd geschenk van
EEN MILLIOEN 200 DUIZEND FRANK.
De nieuwe ontworpen schoolwet zou nog eens aan de kloosters
schenken 20 millioen frank 's jaars, voor onderwijs gegeven
door 621J geestelijken, waarvan 2j8j geen diploma bezitten, 2383 broer-
kens en nonnen die belofte van armoede gedaan hebben en de plaats
innemen van 2385 wereldlijke menschen, dragers van bekwaamheids-
diplomas, en die meestal een huisgezin tot last hebben.
500.000 kinderen krijgen onderwijs van mannen en vrouwen
die niet bekwaam zijn.
Waakt want Belgie gaat naar den ondergang
De kloosters verrijken en 't Volk verarmt van dag tot dag
Men ontsteelt aan de arme menschen hun stemrecht, zoo wil men ook
thans hun de vrijheid van geweten ontfutselen.
De armsten onder de armen zullen vervolgd en gebroodroofd worden.
Wee hem die zijnen Schoolbon aan de kloosters niet zal schenken.
Het katholiek vakblad De Hulponderwijzer zelf schrijft Weg met de
schoolbons, bron van eenen tweeden en wreeden schooloorlog
De katholieken willen kloostersateliers oprichten waar zij de kinde
ren uitbuiten en millioenen winnen op het zweet en de gezondheid der
arme kleinen.
De begrooting van onderwijs, zal de begrooting der kloosters worden.
ALARM
Uw zuurgewonnen geld, uwe gewetensvrijheid, de toekomst uwer
kinderen zijn in gevaar.
Geheel het land komt in weerstand 1
De klerikale partij wil een sectarisch onderwijs in de plaats stellen
van de onzijdige officiëele scholen.
Zij wil een ras van gedweeë slaven maken, kiesvee, dat ter stembus
wordt geleid zooals het vee naar de slachtbank wordt gevoerd.
Zij wil heel het land onder den domper brengen om hare heerschappij
TE VEREEUWIGEN 1
Medeburgers, rangschikt u aan onze zijde
YVu willen dat alléén verplicht, wereldlijk en onzijdig onderwijs
bezoldigd worde door den Staat, Provinciën en Gemeenten.
Wij willen de nationale school, de school van elkeen, waar nie-
mands denkwijze gekrenkt wordt.
Wij willen dat onze kinderen opgevoed worden in de liefde tot
elkander en niet in haat voor andersdenkenden zooals het in de klooster
scholen gebeurt.
W ij willen een geslacht van vrije, ontwikkelde, verstandige burgers!
Wij willen ons België vrij behouden zooals onze vaderen van 1830
het met hun bloed bezegeld hebben VRIJ van alle godsdienstige denk
wijzen VRIJ van alle buitenlandsche inmenging GROOT door de
verstandelijke ontwikkeling zijner bevolking
Wij strijden voor de toekomst uwer kinderen wij strijden voor de
welvaart van het land
Weg met de Kloosterwet! Weg met de Schoolbons
Weg met het school wetsontwerp Schollaert
PRAGHTCATALOGUS
Men kondigt ons aan dat er te
Kortrijk op 11 Juni eerstkomende
eene betooging tegen de schoolwet
plaats hebben zal.
Het journal heeft gedacht te moe
ten antwoorden op onze bemerkingen
nopens de redevoering van den heer
Fraeys, tijdens de inhuldiging van
het portret des heeren Burgemees
ters.
Men moest er zich aan verwachten.
De wierook roept om nog wierook.
Eere, ook, zegt men, aan den heer
Fraeys
En, vooraf, valt men bovenarms
op het oude bestuur, dat men, na
tuurlijk, liever te beknibbelen had
dati den schepene lof toe te zwaaien.
Dit tot voorwendsel dienende aan
dat.
Het ware evenwel even goed ge
weest niets te zeggen dan die ijdele
en onrechtvaardige verwijtsels van
den heer Fraeys te herhalen.
Want, in een woord, men heeft
niet kunnen ontkennen dat de oude
liberale bestuurders veel gedaan
hebben voor de vermeerdering van
stedelijken rijkdom voor de verbe
tering van den gezondheidstoestand
voor de verhooging van de kunst
schatten en van de verfraaiingen. (1)
Alleenlijk is men hier en daar wat
dubbelzinnig en men komt er toe aan
de zorgen van 't huidig bestuur dat
gene toe te schrijven, wat het opvat-
tings- en ondernemingswerk der
voorgangers geweest is zooals de
overwelving der Yperlée het stelsel
der waterleiding de inwendige ver
siering der Hallen de vernieuwing
van hunne onmetelijke daken de
groote herstelling van den klokke-
toren van 't belfort, enz., enz.
Men erkent nochtans dat het libe
raal bestuur de Maloulaan ontwor
pen heeft, evenals een plan van ver
kaveling der aanpalingen van de
spoorhalle....
Maar haast men zich er bij te voe
gen, aangegrepen door den spijt die
bekentenis te hebben moeten doen,
dat heeft maar den prijs van eenige
bladen papier en van eenige boomen,
zoo groot als kaarsen, gekost....
En men vraagt vervolgens heel
fier wie heeft de Maloulaan gescha
pen de plannen hermaakt en heel
de statiewijk uitgevoerd met hare
wandelingen en hare bloemperken
Ja, 't is het huidige bestuur, antwoor
den wij zonder aarzelen en wij voe
ger er bij, 't is wel gedaan Maar,
te dier gelegenheid en op onze beurt
wie dan heeft ten voordeele der stad
de gansche omheining der oude ves
tingen verkregen en deze in die over-
1En, van den gezondheidstoestand ge
sproken, waarover onze bestuurders zich elk
oogenblik zooveel lof toezwaaien, moet men
de verpesting herinneren, waarvan, maan
den lang, de bewoners der Maloulaan en
harer omstreken, over nauwelijks drij jaren,
zooveel te lijden hadden en, onlangs nog
deze, welke de geburen der Kaai moesten
verduren, wanneer deze, maanden lang
ook, vol lag met doode visschen
(N. derR.)
heerlijke parken herschapen die voor
de stad dien bewonderenswaardigen
gordel vormen, waaraan enkel die
van Brugge en van Middelburg kun
nen vergeleken worden Het zijn
de voorgangers, is het niet waar
Het is het oude liberaal bestuur
dat, welk, wat men gebaart altijd te
vergeten, min, veel min bronnen van
inkomsten bezat, dan het huidige, (1)
zonder te spreken van de overgroote
aangroeiïngen der fortuin van de
Burgelijke Godshuizen eenerzijds,
van het Weldadigheidsbureel ander
zijds, ook aan liberalen verschul
digd, is het niet zoo P
Liever dan daaraan te denken,
spreekt men vol lust van de gas, met
gevaar af, zoo het noodig ware, aan
een der willekeurigste, der verba-
zendste en, om alles te zeggen, der
oneerlijkste daden te herinneren, die
men zich inbeelden kan, zonder dat
de uitslag opwegen kan tegen het
hatelijke en de schande het spijts
alles opgevat en uitgevoerd te heb
ben
Het Journal, eindigende, belooft
voort te doen het zal voor morgen
zijn, breekt het af.
Hewel wij zullen zien welke
nieuwe dwaasheden en stoeferijen
morgen ter wereld brengen zal.
De vrees voor de aanstaande kie
zingen bekruipt onze meesters.
Een hunner ondergeschikten be
geeft zich bij zekere werklieden en
maant ze aan, met hun alles te belo
ven, (beloften, die zij overigens nooit
houden) om door hunne stem mede
te werken tot het behouden der kl'eri-
kalen op 't Stadhuis.
Die kiesbewerker, met de oogen
vol tranen, beklaagt het lot, dat aan
de werkende klas zou beschoren zijn,
zoo, ooit onze arenden omvergewor
pen werden.
Het is dus allernoodzakelijkst,
herhaalt die kiesdraver, dat gij voor
de klerikale lijst stemmet, want, ik
verduik het u niet, wij hebben niet
eene stem meer te verliezen.
Hoe dat alles de benauwdheid als
het zweet doet uitbersten.
De Harmonie der Oud-Pompiers,
bij hare terugkomst uit Meesen, is
Donderdagavond door duizenden
Yperlingen aan de spoorhalle ont
vangen, ingehaald en toegejuicht
geweest.
(1) Men herinnere zich dat het bijzonder
fonds ten voordeele der gemeenten van 19
Oogst 1889 dagteekent, daags voor de aan
komst der klerikalen op 't Stadhuis, men
weet ook, op welke oneerlijke wijze.
(N. der R.)
DE WEERGALM
Aan het Volk
rNr (54
Zich wenden
Pelikaanstraat, 48
a ANTWERPEN
OF Bil DEN AGENT
DER STREEK
