Lantaarn aansteker, Mengelwerk. woordigers in de Ivamers, hier openlijk onze onbegrensde hulde betuigen volbrachten kranig hun nen plicht. Wij woonden het bemoe digend schouwspel bij van eene on verbreekbare antiklerikale verstand houding wier verwezenlijking reeds zoo lang in aller harten lag. De klerikalen hadden wel hunnen ontzenuwden gelederen moed in te blazen, zij hadden wel over heg en haag uit te kraaien dat het land rus tig en het de Schoolhaatwet genegen was 't kon alles niet baten. Het land was niet rustig, de mi nisters waren het nog minder. Zij voelden den grond onder hunne voe ten wegzinken, den afgrond zich openen. Zij klampten zich vast aan het laatste grashalmpje, zij hoopten steeds op het bovennatuurlijke dat hen redden zou uit hunnen hopeloo- zen toestand. Woeste, de onverzoen bare Woeste, gaf aan zijnen hart- vijand Schollaert, den genadeslag die hem in den kuil verdwijnen deed... Minister Schollaert is gevallen zonder eer, onder de verachting van de overgroote meerderheid der Bel gische bevolking. Hij is gesneuveld in de hinderlaag die hij aan het offi cieel onderwijs bereidde hij is zelf vergaan in den moordkuil waarin hij het eenige Staatsonderwijs dacht te versmoren Hij heeft loon naar werken beko men. Van af het begin der beweging tegen het gehate schoolwetsontwerp heeft de oppositie hare eischen ge steld beroep op de uitspraak van het volk met toepassing van de nieuwe volksoptelling Die eisch blijft geheel en dringt zich op meer dan ooit Het Land moet worden geraad pleegd het Land moet zeggen in welken zin het wil dat de Grondwet worde toegepast. Doch die volks raadpleging moet geschieden in volle eerlijkheid, in overeenstemming met de getalsterkte der bevolking, met de onvervalschte toepassing der Evenredige Vertegenwoordiging. De klerikale Regeering had reeds aanstalten gemaakt om, toekomend jaar, door toepassing van het meer derheidsstelsel, eenige zetels te ste len in de arrondissementen waar de vermeerdering der bevolking, de vermeerdering van het getal volks vertegenwoordigers moest na zich slepen. DE 1 15 LOTGEVALLEN EENER WEES Uitliet Engelsck. TWEED E DEEL. Dertiende Hoofdstuk. Onzekerheid. Veertiende Hoofdstuk. Banden niet van deze wereld Dat willen wij niet Wij herhalen het nog de volksraadpleging moet eerlijk zijn en daarom moeten de Kamers ontbonden worden en moet er eene kiezing plaats grijpen met toepassing der jongste volksoptel- ling. Dat is de rechtvaardigheid, dat is het Recht En het Recht zal dan ook zegevie ren, want wtj zijn overtuigd dat, zooals minister Schollaert met schan de het bewind verlaten heeft, de klerikale partij met schande voor eeuwig aan het roer van den Staats- wagen zal moeten verzaken. Tegen over haar zal zij inderdaad de veree- nigde antiklerikalen vinden die, gezamentlijk, een programma van maatschappelijke hervormingen zul len weten te verwezenlijken in ver vanging van het stel facjadewetten door de klerikale Regeering in een tijdverloop van 27 jaren opgetim merd. Meer dan ooit zeggen we thans Weg met de kloosterwet! Leve het officiëel en ver plichtend onderwijs Manifest der Linkerzijden Na de heuglijke zitting van 11. Don derdag waarin het ontslag van het mi nisterie Schollaert werd aanvaard, vergaderden gezamentlijk de liberale en socialistische linkerzijden onder het voorzitterschap van M. Neujean. De vergadering besloot het volgende manifest, geteekend door al de liberale en socialistische Kamerleden, over het land te verspreiden en te doen aan plakken Aan het Land Het ministerie Schollaert heeft zijn ontslag genomen. Het partijzuchtig en ongrondwette lijk ontwerp waaraan het zijn lot en dat zijner partij verbonden had is voor taan veroordeefd. Dat is eene schitterende zegepraal waarvan de eer vooral toekomt aan allen,.werklieden en burgers, die, in de openbare vergaderingen en in de pers, de parlementaire werking heb ben gesteund van de Linkerzijden, nauw verbonden voor de verdediging van de Grondwet, de Vrijheid van Geweten en het Nationaal Onderwijs. Maar het is volstrekt noodig op de bres te blijven. De uitspraak der open bare meening moet bevestigd worden door een volledig vonnis dat moet ge veld worden door gansch het kiezers korps, geraadpleegd na de vermeerde ring van het getab Volksvertegenwoor digers. Dit manifest draagt de 11 a^e^vo 1 ks- d'er 79 liberale en s0CiahS'®d vertegenwoordigers van hetianu. Grooische ProviaciaSe Betooging vaa West-Vtaanderea tegen net Schooibonsontwerp te Kortirijk. 10.000 Betoogers. De grootsche provinciale bet.oogmg tegen het schoolwetsontwerp we ce Zondagnamiddag plaats gieep e Lr ijk, gelukte uitstekend. Nooit g Gulden Sporenstad zulk een ïudtuv wekkenden optocht. Alles wat West-Vlaanderen aan vrij zinnigen telt, had er aan gehouden zicli bij deze manifestatie aan te sluiten. Te 3 1/2 uur verliet de eindelooze menschenmassa de Albrechtstraat. Aan het hoofd van den stoet stapte MM. D Ridder, Van de Venne, De Bunne, Me- chelynck, Buyl en Noif, volksvertegen woordigers, en de leden van hetinrieh tingscomiteit. Onderwege verdrongen zich noch honderden betoogers van den buiten, welke eveneens in den stoet werden geschoven. Benevens de groepen \an Kortrijk, die buitengewoon talrijk wa ren bemerkte men deze van Brugge, Roeselare, Yper met de harmonie der Oud-Pompiers, Liberale Vereenigingen Liberale Wacht, Wervik, Thielt, Ise- gem, Ruyen, Ronsse, Berchem, Veur- ne, Dixmude, Oostende, Blankenber- ghe, Nieupoort, Avelghem, Moen, Ker- chove, Tieghem, Autryve, Sweveghem, Deerlijk, Marcke, bendelede, Cuerne, Bellegem, Rollegem, Aelbeke, Harel- beke, Waereghem, Vijve-Sint-Elooi, Meenen, Hallewijn, Reckem, Wev.él- ghem, Lauwe, Bisseghem, Moorseele, Gulleghem, Moeskroen, Robaais, Rijs- sel, Toerkonje, Luigne, Spiere, Her- seeuwe, Helchin, Sint-Denijs, Dotte- nijs, enz., enz. Niet minder dan zes-en-twintig mu ziekkorpsen hadden in den stoet post gevat. Ruim drie kwart uurs had hij noodig om voorbij te trekken, midden eener sympathieke menigte. De socia listische vrouwengroepen waren zeer talrijk. Het getal betoogers mag min stens op 10.000 worden geschat. Ontelbare opschriften werden in den stoet gedragen. Ze allen aanstippen zou ons te ver brengen. Melden wij echter het kartel dat voorop aan den stoet werd gedragen Burgers en werk lieden, hand, in hand Verder, bande rollen met opschriften zooals Weg met de SchoolwetDe wet Schollaert zal kosten 4 millioen aan de gemeenten en °2Ö millioen opbrengen aan de kloosters de anti-klerikqlen van Wqst-Vlaanderen protesteeren tegen de schandalige wet der schoolbond, en meer andere. non met vraatzuchtige Grooten bijval bekomen de alU sche tafereelen. Een verbeeldt p 3 wezenstrekSe en die drie kinderen vastgrijpt wïQ verschrikt, aan hare klauwen p0m3 ontsnappen. Een ander tafereel e beeldende de hegralenis van schoolonfwerp, wordt op een al? ineen gelach onthaald. Achter de llr kist der twintig millioen, stappen? dozijn paters en kleinbroertjes -a 8 droefheid oprecht hartverscheim™ Wier worden genoemd. Het was ruim 4 uur, toen de stoet ri Houtmarkt bereikte en het duurdedr" kwart uurs vooraleer op de uitgestrpf te plaats de deelnemers hadden p?f genomen. ts Midden der Houtmarkt stond ePn uitgestrekt verhoog opgetimmerd Aal het bureel, dat voorgezeten was don den heer senator De Ridder, voorziK van liet Verdedigingscomiteit eveneens plaats de heeren Vande Ven ne, De Bunne, Mechelynck, Nolf, BUvj volksvertegenwoordigers, Van Levi, seele, bijgevoegd Kamerlid, Gill? Reyntjens, Samoey, Van Eecke, Albert Putman, Mattelaar en Vande Velde leden van het Liberaal-Socialistisch Verbond. De vlaggen werden rond de tribuun geplaatst en gaven aan het geheel een onvergetelijk uitzicht. Wanneer M. de Senator DE RIDDER vooruit treedt om zijue openingsrede uit te spreken, stijgt uit de duizenden borsten een eindeloos gejuich en ge. roep Leve het KartelLeve het Alge- meen Stemrecht Het duurt verscheidene minuten vooraleer M. de Ridder kan spreken. Uwe tegenwoordigheid alhier, zegt hij, bewijst dat gij u rekenschap geeft van de ergheid van den toestand en van het gevaar dat de Grondwet loopt, 1 mede de vrijheid van geweten en den geestelijken toestand van 't land. (Toer juichingenDe vergadering van heden heeft eene dubbele beteekenis vieren den val van het ministerie Schol laert dat, dank aan uw eendrachtig sa mengaan, het niet langer heeft kunnen volhouden, maar wij zijn hier ook om te teekenen aan de regeering die mor gen zal het roer in handen nemen, 1 wij den strijd niet zullen opgeven voor aleer wij de uitdagenende schoolwet voor goed naar den dieperik zullen ge zonden zien Eindelooze ovatie). Hierna verleende de heer De Ridder beurtelings het woord aan de heeren volks vertegenwoordigers .11 echelgul, De Bunneen Buyl. M. Mechelynck sprak in het Fransch, MM. De Bunne en Buyl verkozen voor hunne rede de Vlaam- sche taal. Alle drie, in welsprekende woorden, gedurig onderbroken door geestdrif tige toejuichingen, deden de beteekenis uitschijnen der schitterende zegepraal welke de oppositie deze week in de Ka- Wordt die wij OF DB Zj .-tufte al <le toeken af in de uitgebrei de bibliotheek van den heer Graham, zij oi.t pakt» hare kleederen en die van Ame ia en iiergde albs weg z j hielp j nfvrouw Eliis ('.in (ie linnen en de porseleinkas we.Ier in orde te brengen en bovendien vond zij nog tijd om veil te verrichten en te herstellen, dat se 'ert lang verwaarloosd en in wa. orde g-raakl was. Wij laten haar vooreerst bezig met deze l-.fwaardige pogingen om de gedachten, die h iar zielsrust bedr-igden, te verdrijven, en hare handen, zoo ni- t haar hart, werk te verschaffen met d etiGb»wijz»ii, die 't ge mak en welzijn van anderen kunnen bevor deren. In e. ne fraai gemeuheleer.le kamei van een der voornaamste hotels te Nieuw York. zat Philip Afiiorv alleen. Het was avond De venstergordij nQn waren dichtgeschoven, helderbrandende gazlampen deden de bonte kleuren van vloertapijt en de drap rën schitter-nd uitkomen, 11 ver-preidden een vrooijk licht door bet verti ekwelks genoe- gelijk voorkomen ten treffend contrast vorm de met het hleeke gelaal, en de neerslachtige houding v.iti den eenigen bewouer. die met het hoofd in de handen op de tafel zat 'e leunen Eensklaps sprong hij overeind, richtte zijne rijzige gestaite iot hare volle lengte op en begon de kamer la gzaam op en neer te stappen. Een zacht kloppen aan de d;ur stuitte zijne afgemetene sohre ieu etne uit drukking van zenuwachiige onrust en onte vredenheid over- pr eidde zijn gelaat, hij wierp zich weder op zij tien stoel en tot ant woord op het bericht van den knecht, dat er iemand was 0111 hem Ie spreken, wilde hij zeggen, dat hij niet gestoord kon wor den maar hei was te laat, de vreemdeling was reeds binnen de deur, welke de knecht bij het heengaan zacht achter zich dicht tr..k. De bezoeker een jong man trad met levenJige stielheid nader, mmr bedwong zich toen, eei.igz ns fiedr mmeld door de toe.heiil van Amu'y, din langzaam oprees om zijnen ga.-l te ge moet te g-.au, terwijl de wolk, die zijn gelaat ble-f hei evelen en de stiefhsid waarme-.e t ij de hartelijk aange bodene hand des j.. gmans aanraakte, sche- 1 en aati te duiden dat deze zeer 01 welkom was. Ik verzoek wt-l verschooningmijn heer Philips, z gde William" Sullivan, want h-ze was het, die <1mi eei.Z.men a'du> kwam sloren. Ik vrees d.t mijn h-zoek u 01 gele gen k. rnt Spreek »r i iet van. aut'voor.lee de heer Amorj. Ga zi'ten, verzoek ik u. En hij bood hem beleefd enen stoei aan. Willie maakte van d.t aanbod geen ver- der gebruik 'hm dat hij, terwijl hij staan bleef, zijue hand heve» up >ie leuning v.uiden stoel hetrnsten. Gijzijt veranderd. mijnheer, hervatte hij, sedert ik u het laatst gezien heb. Veranderd t Ja dat hen ik, antwoordde de andere verstoord. Uwe gézoVdh-d.1, vrees ik, is niet Mijne gezondheid is uitmuntend, sprak dehe.r Amory. hem in de rede vallende. Daarna scheen het hem voor de eerste maal in te vallen, dat hij zich eenige moeite he hoorde te geven om het gesprek aan den gang te houden, en vervolgde hij Het is lang geleden, Mijnheer, sedert wij elkander gezien h hhen Ik heb nog niet'vergeten, wat ik u verschuldigd hen voor uwe tijdige tusschenkomst tusschen mij en dien veria del ijken Ah, met zijnen troep schelmsche B*duinen Maak er toch geene mel iing van, mijn heer. antwoorde Willie. Onze ontmoeting was wel gelukkig maar 't voordeel was weder keer.g, even als'tgevaar, waaraan ij beiden waren blootgesteld. Dat kan ik niet vinden. Gij scbeent met swe gidsen et. bedienden, hoewel zij insgelijks Arab.eren waren, op den besten voet te staan Dat is waar. Ik Kb eenige ondorvin- ding van Kt re.z-n tr het Ons en, en weet gewoonlijk vrel met die drrtige woestiinhe Weners terecht te komen. Maar toet. ,k mh hljheid Val) (Ie Vljande.ljke Stam men er, ik zou misschien sp .edig nojne bende ,e zwak b" vonden hebb-n, als ,k het voo„M niet had gehad van mijne macht met d„ hdd eenigen. 10 ver «- Gij hecht eene al !e «erino» ..jorHsn erennfimd \7"rvr»rTnrl icrinGcnAmi^R u, dia zoowel met het geval bekei d zijt, 1 ik nauwelijks op Ge verdienste van "precht- hei.J aanspraak maken als ik heken «lat het mijne eigene oplopendheid en hardnekkig heid waren, die ons beulen blootstel len aan het dreigende gevaar, .'al gij zoo gelukkig waart van af te wenden. Neen, neen, moet mij het genoegen niet ontzeggen v«n» nogmaals Ie danken voor uwe 011 waardeer bare hu p. -- Gij maakt mijn bezoek juist tot W tegendeel van wat. liet WO Gen meest Ir' vatte Willie giimhu liend. Ik hen 1 iet 'lief gekomen 0111 dankbi tuigingen van u te o"1 vangen, maar om ze u naar mijn best ver mogen over'ta brengen Waarvoor, mijnh-'er? vroeg-'e Mj Amory snel, bijna met ruwheid. t"j l' mij niets te danken. De vrienden van Isabella Clinton, ti'J^ heer, hebben eene schuld van dankbar aan u, die zij onmogelijk <>oit kunt'®" doen. Gij vergist, u, mijnheer Sull|Va": heb niets gedaan, dat de vrienden dierj1 dame de minste verplichting oplegt- Hebt gij haar leven niet gered 0 ja, maar niets kon verder at'jne bedoeling zijn. Williegli'"!8 Het kon toch geen toe al W"2'' 'k, zegde hij, dat 11 b woog om uW a Wagen, tan eit.de .lat eener ('i gp"° redden een Het was iiider.laao r,"-- anu» jufvrouw Clinton voor «enen Z' k"' bewaarde da.raati hei. ik oveiiuig'1; ^(js ik moet tuij daarover niet h da ke» - aa-i iemand nders loc te schrijve'1 "'et is omgekomen dat

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1911 | | pagina 2