Stadsnieuws. 1 Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. Donderdag, 14" September i 911 Zevende jaar. NT 44. De Gemeenlekieziogen. Waar zij siaarloe willen. Aan 't rechteroog van 't Nieuwsblad. Eene kleine vraag aan 't Nieuwsblad Goed nieuws. Gebroeders Van Coillie, Eendracht maakt Macht. Verschijnende des BMonderdufJS. Vires acquirit eundo. INSCHRIJVINGSPRIJS Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00. Voor stad Een jaar, Fr. 3-50 Men handelt bij overeenkomst. Men schrijft in bij den Uitgever, Dixtnudestraai, nr 53, te Yper. De aankondigingen van gansch België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege- naamde artikels uiterlijk tegen Üijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. AANKONDIGINGEN Aankondigingen 15 c. den drukregel. Reklamen25 c. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id. De gemeentekiezingen naderen snel. Wij zijn er maar een vijftal we ken meer van af. Ook is de kiesstrijd zoowat overal begonnen. De klerikalen weten dat zij in de meeste groote steden en vooruitstre vende centra eene klopping van be lang zullen krijgen. Toch komen zij in 't strijdperk en trachten hier en daar in 't liberale kamp wat ver deeldheid te zaaien. Schuchter bren gen zij nog het roode spook te voor schijn, maar weten wel dat hun ge schrijf en getater daarover niet zul len lukken. Sedert katholieken en socialisten te Gent een paar jaar zoo eensgezind hebben huis gehouden, is dat roode spook versleten en te Gent zelf is dank aan het kartel tusschen liberalen en socialisten, hun rijk uit. Zij zullen in het net vallen dat zij al jaren lang voor de liberalen hadden uitgezet. De volstrekte meerderheids- mikmakkerij, die zij hadden uitge vonden, zal oorzaak zijn dat zij van de groote stadhuizen zullen gekegeld worden. Nu hebben zij geen ander wapen meer dan daar wat troebel water maken, waarin eenige liberale of socialistische weerspannige krin gen kunnen verdrinken als zij niet oppassen. Voor de rest zullen de klerikalen in andere gemeenten de plaatselijke belangen uitbaten om hunne kandi daten gekozen te krijgen. Voor de antiklerikalen moet de leus zijn Overal strijden zoo zullen zij de klerikale geldmacht verdeelen en dus ook verzwakken. De hoopen vijf frankstukken, die onze tegenstrevers overal zullen moeten gebruiken om kiezers om te koopen, zullen zij niet kunnen besteden o hier of daar in groote omschrijvingen hunne eigen zetelsin stand te houden of er nieuwe bij te winnen. Overal strijd dus, al is de hoop soms klein. De klerikalen 'strijden ook overal. Waarom zouden onze vrienden het niet doen En overal waar 't kan moet de gemeentekies strijd eene hooge politieke beteeke- nis hebben. Het antiklerikalismus moet overal eendrachtig het klerika- lismus, den algemeenen vijand van recht en eerlijkheid bevechten. Men beschuldigt ons soms van overdrijving, wanneer wij beweren dat de politieke geestelijkheid en hare trawanten ons zouden willen terugvoeren naar de eeuwen, dat de Kerk almachtig was, en zij den Staat verplichtte degenen te straffen, te folteren, ter dood te brengen, die niet slaafsch voor haar buigen wil den. Waar zij machtig genoeg was, deed de Kerk dit beulenwerk zelf, en daar ging het nog gruwelijker, nog onmenschelijker dan bij de wereld lijke beulen. Nu, om te bewijzen dat wij waar heid schrijven, wanneer wij beweren dat de klerikale Kerkemannen ons naar die treurige tijden zouden wil len terugvoeren, moeten wij enkel net gezegde herinneren van een voornaam geestelijke, die, in eene openbare voordracht, te Rousselaere gehouden, deze meening vooruitzet- te, dat de Staat het recht heeft, te dwingen tot godsdienstigheid. En benevens de talrijke klerikale bladen die nu en dan deze leering verdedigen, hebben wij nu Le Bra bant Walton, zoo een soort Nieuwsblad die het volgende schrijft wij verta len Het burgerlijk gerecht veroor deelt tot de doodstraf de moorde naars, om er de samenleving van te verlossen, voor wie zij een groot ge vaar zijn. Men gebruikt geweld om de menschen, die tot zelfmoord ge neigd zijn, te beletten hun gedacht ten uitvoer te brengen, schoon die menschen niet gevraagd hebben om op de wereld te zijn. Zou de katholieke Kerk het recht niet hebben om de ketters den dood waardig te achten, en ze als dusdanig aan de burgerlijke rechtbanken over te leveren, opdat deze ze zouden ver- oordeelen De ketters zijn toch moordenaars van de slechtste soort, zij dooden de zielen. Zou de Kerk deze, die door het doopsel het boven natuurlijk leven ontvangen hebben, niet kunnen verplichten in de voor waarden te blijven, die noodig zijn om dat leven te bewaren Zou men zich in de twintigste eeuw denken, wanneer men zulke afschuwelijkheden leest Zou men niet denken dat de kleri kalen den kop kwijt zijn, in ons land, om zulke dingen te durven schrij ven Maar zijn er nu, waarachtig, noch fanatieken, ja, waanzinnigen in ons land, die meenen dat het hun zoude mogelijk wezen zulke vervolgingen uit te lokken Die tijden zijn hier voorbij, en voorgoed voorbij, ten ware de kleri kale macht weer zoo groot werd, dat zij alles overheescht. En dit kan onmogelijk nog Doch, intusschen moeten alle vrij- gezinde menschen medehelpen, om dien terugkeer nog meer onmogelijk te maken zulke taal, als deze van Le Brabant Walton, moet eene aan sporing zijn, om het klerikale spook voor altijd den lust te ontnemen, nog eens het hoofd te verheffen. Intusschen willen wij er nog eens op wijzen, dat, indien dergelijke strafpleging weer ingevoerd wierd, de Kerk en hare gazettekribbelaars opnieuw zouden beweren dat zij voor niets in die bestraffingen tusschen komen doch, de bewoordingen van bedoelde gazet zijn klaar genoeg De Kerk zou de ketters den dood waardig achten en de burgerlijke rechtbanken zouden ze moeten ver- oordeelen Altijd het oud stelsel En dan beweren de klerikalen nog, dat hunne politieke Kerk enkel de zachtmoedigheid, de naastenliefde aanpredikt Wat zou 't dan zijn, in dien het zóó niet ware Weg met die klerikale geestelij ken En weg met hunne leering, die de leering van den zachtmoedigen Kris- tus niet meer is In zijn laatste nummer antwoord 't Nieuwsblad op ons artikel der vorige week, handelende over de deelneming der geestelijkheid aan de betooging van Leuven. In een ellenlang artikel poogt het die deel neming onzer politieke geestelijkheid te verecht vaardigen, en het eindigt met ons verscheidene vragen te stel len. Zooals 't Nieuwsblad het schrijft, zullen wij zijne ootmoedelijke vraag niet verstooten en wij verklaren dat 1) Godsdienstige priesters dusda nige priesters zijn die zich buiten hunne godsdienstige werken met het wereldlijk leven niet bekommeren. En politieke priesters zijn dezen die, benevens hunne godsdienstige zen ding, zich doen doorgaan als haantje van 't baantje immers, ze staan aan 't hoofd der bonden, ze maken deel van de melkerij, enz. dit slechts uit politiek profijt. Zij drukken op de gewetens tot ze gedwee den priester gehoorzamen. Wij zeggen de plaats van een geestelijk is in de Kerk buiten deze heeft hij niets te doen. Vat ge nu deze specieuse ver deeling, Nieuwsblad 2) De schrijver van 't Nieuwsblad is meer in betrekking met priesters dan wij, bijgevolg kan hij zelf deze rekening opmaken, mits stiptelijk de hierbovenstaande uitlegging toe te passen. 3) Eene rechtzinnige overtuiging moet geëerbiedigd worden, is zij katholiek, protestant, liberaal of sociaal. Dit is aangenomen Een politieke priester die twist en tweedracht zaait onder de burgers, die zijne parochianen ophitst tegen andersdenkenden, zelfs dikwijls te gen eigene politieke vrienden, omdat zij de overhand der politiek aan den priester niet overlaten (hetgeen in verscheidene gemeenten van ons arrondissement is voorgevallen), die andersdenkenden in alles poogt te ondermijnen en te broodrooven, past hij de geboden van Christus toe, luidende als volgt Bemin uwen evennaaste gelijk u zeiven en «Doe niet aan anderen wat gij niet wilt dat men 11 doe Bijgevolg logenstraft deze priester zijne godsdientprinciepen niet en is het te verwonderen dat zulke priester die oneenigheid onder het volk zaait in plaats van met zachtheid te han delen, is het te verwonderen, zeggen wij, dat die priester de algemeene achting verliest 4) Men moet denken dat de heer J. van 't Nieuwsblad ook is tehuis ge bleven, want ware hij naar Leuven geweest zou hij ons deze vraag niet stellen hij hadde zelf de uitdagende houding kunnen bestatigen zijner politieke vrienden,die hunne stokken boven 't hoofd zwaaiden en als wilde dieren voor de huizen en de lokalen van liberalen huilden van Vive la calotte, de liberalen zijn kapot en we slain erop en De geuzen dood alzoo onlusten verwekkende, welke zij nu ten laste der liberalen willen leggen. Wie werd te Brussel en te Thienen aangehouden des avonds der betoo ging Twee klerikalen, de eene meteen geladen revolver opzak en de andere had een revolverschot gelost te midden het volk Ziedaar de zeden van de partij der orde Wellicht zal 't Nieuwsblad over ons antwoord tevreden zijn. mm 't Nieuwsblad heeft tot nog toe niet geantwoord op ons artikel Waar was René Zou het ons niet kunnen zeggen waarom René te Zillebeke was, aan 't zien varen, in plaats van te mani festeeren te Leuven en waarom geen enkel katholieke hoofdman met de grrroote ypersche afvaardiging was medegegaan Allo Nieuwsbladzegt het ons 'nen keer De groote Circus P. Wilke, die sedert eenige weken aangekondigd was, zal voor 5 dagen naar Yper komen, op 22 September. Overal, bekomt die circus de grootste bijval. Ziehier wat het Laatste Nieuws er over schreef tijdens het verblijf der Circus Wilke te Antwerpen Openingsvoorstelling van Girkus P. Wilke. Voor eene uitverkochte zaal had Za terdag de openingsvertooning van Gir kus P. Wilke plaats, en zöö zal het gaan gedurende de 16 dagen van zijn verblijf op het Oud-Arsenaal, want 't is eene modelinrichting in vollen zin des woords. De verschillende nummers van het zeer afgewisseld progromma volgen elkander zonder onderbreking op ge durende drie uren is er geen oogenblik dat geen belangwekkend kunstwerk te zien of te hooren is. Zooals het in een echten cirk wezen ^exJdAle, Ac f1001 vote 'ftx.aa.cX ^iiociiyruiAxxiooa cxchax: %S\a dbritio®£ftUc {^Cift-cuxAxOl/uuxt •j&itTtoe'Vwsj BIJ DB OoslstraatROUSSE LAERE.

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1911 | | pagina 1