i 1 Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. Donderdag, 2" November 1911. 5 centiemen. Zevende jaar. Nr 51 Het programma en hel doel der Volksgezinde Liberale Partij. De kïe/iiit» van 22 October over i^ansch hel land. De klerikale nederlaag in het land. Gebroeders V.-vx C'oillie, Eendracht maakt Macht. Verschijnende des Stonderdags. Vires acquirit eumdo. INSCHRIJVINGSPRIJS Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00. Voor stad Een jaar, Fr. 2-50 Mbn handelt bij overeenkomst. Men schrijft iri bij den Uitgever, Uixinudestraat, nr 53, te Yper. De aankondigingen van ganse!) België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. Men wordt vriendelijk verzocht alle lioege- naamde artikels uiterlijk tegen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. AANKONDIGINGEN Aankondigingen 15 c. den drukregel. Reklamen25 c. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id. Het is niet alleen wenschelijk maar noodzakelijk dat wij van tijd tot tijd het publiek bezig houden met het programma, met de strekkingen en met het doel van de volksgezinde liberale partij Werklieden zoowel als burgers, neringdoeners zoowel als landbou wers en boerenarbeiders kunnen zich overtuigen en moeten overtuigd worden dat hunne aansluiting bij de liberale partij de beste vruchten zal afwerpen, zoowel voor hun eigen welzijn als voor het alremeen be lang. Meer dan ooit is het bestaan van eene machtige, invloedrijke liberale partij in België eene behoefte, eene noodzakelij kheid. Terwijl de warboel heerscht in de klerikale rangen en de verrotting gevolg van dwang, millioenenver- brassing, onrechtvaardige partijbe gunstigingen ter eener zijde, wraak roepende miskenningen ter andere zijde zich langs alle kanten ver openbaart, komt de liberale partij voor met een veel belovende en schitterende toekomst, waarbij zij de eerlijke rol zal te vervullen hebben veel onrecht te doen verdwijnen, meer verdraagzaamheid en ook meer voorspoed voor de miskenden te betrachten. De volksgezinde liberale partij wil in de eerste plaats zooveel moge lijk het lot van de werkersklas hel pen verbeteren, zonder haar te wil len paaien met de verzekering dat zij haar het volmaakt geluk in den he mel hier op aarde zal bezorgen. Wij hebben te veel eerbied voor de werkersklas, dan dat wij haar vertrouwen en hare genegenheid zouden trachten te winnen door haar ontwerpen en droombeelden voor te houden waarvan de verwezenlijking na verloop van eeuwen niet te voor zien is en zich wellicht nooit zal voordoen. Wij willen ook de oplossing van de werkerskwestie niet opzoeken in den klassenstrijd. Alle oprechte menschenvrienden en alle ware werkmansvrienden zien klaar en duidelijk in dat de sommige gevallen schijnbare tegenstrijdigheid tusschen werkers- en bazenbelangen beter zal opgelost worden en den werkman door toenadering tusschen werklieden en patroons te betrach ten, dan door het stelselmatig aan- kweeken van misnoegdheid der eer sten tegen de laatsten en van ver dachtmaking dezer laatsten tegen de eersten. De liberalen willen dat de werk lieden hunne rechten weten te ver dedigen en te handhaven. Daarom willen de liberalen niet alleen meer politieke gelijkheid, door de afschaffing van het meervoudig stemrecht en door eene algemeene toepassing van de evenredige verte genwoordiging op den rechtvaardi gen grondslag die zou kunnen ge vonden worden, maar ook meer on derwijs, omdat de werkman in het onderwijs eene zedelijke macht zal vinden om zijne stoffelijke belangen beter te betrachten en te verdedigen. De lotsverbetering van de werken de klas is in dezen zin innig verbon den aan de invoering van het alge meen verplichtend onderwijs. Dit was altijd eene der hoofdbekomme- ringen en betrachtingen van de liberale partij. Meer dan ooit zal zij er voor ieveren. Hardnekkig zullen wij de klerikale partij blijven be kampen die zooveel kwaad gedaan heeft aan de uitbreiding van het volksonderwijs en die er nog altijd op uit is om de goede gemeente scholen ten onder te brengen, ten einde hare macht te steunen op de in onwetendheid, willoosheiden karak terloosheid opgekweekte geslachten. Zooals de kiezing van 15 October den val verkondigd heeft der kleri kale Regeering, zoo is de kiezing van 22 October de voorbode geweest van de vergruising der klerikale partij onder het opdagend regiem van het Zuiver Algemeen Stemrecht. Het dagblad La Dernière Heure maakte de becijfering over de uit slagen der bijgevoegde gemeente- kiezing^en vond dat de antiklerika len 48,455 stemmen behaalden en de klerikalen 24,736 stemmen hadden. In geene enkele provincie mochten de klerikalen op meerderheid wij zen, zelfs niet in YVest-Vlaanderen. Na de verpletterende veroordee ling, uitgesproken door het kiezers korps van 15 October, waren de kle rikalen zoo driest te beweren dat ZIJ het waren die zegepraalden. Zullen zij thans geen toontje lager zingen De kiezingen van verleden Zondag zijn inderdaad gevoerd geworden op grond der politieke gelijkheid die wij voor AL de burgers eischen. Ieder kiezer had slechts één.e stem en het is onder die ééne stem dat het kiezerskorps de klerikale partij heeft verpletterd. Heel het proletariaat en zelfs het patronaat heeft het luide verklaard dat het de katholieke Regeering en met haar gansch de klerikale partij veroordeeld het heeft met eene ontzaglijke meerderheid verkondigd dat de klerikale Regeering plaats moet maken voor de demokratie, voor de vereenigde antiklerikale partijen. Niemand vermag het dien volks- eisch te stuiten, niemand is in staat aan dien volksdrang weerstand te bieden. De antiklerikale mandatarissen in de Wetgevende Kamers hebben reu zenarbeid verricht in de laatste tij den, stellen wij al ons betrouwen in hen. Na de vermeerdering der volks vertegenwoordiging moet gansch het land geraadpleegd worden opdat, zelfs met ons schandalig knoeikies- stelsel, het kiezerskorps kunne be slissen wie en wat de Regeering van morgen zijn moet. Leve liet Zuiver Ajgemeen Stemrecht Sedert 1857, had het klerikalisme eene dergelijke nederlaag meer getrof fen. De achteruitkruipers hebben hun hoop heel en al zien instorten zij dachten, inderdaad, dat de samenstelling van het kartel een grooten afval zou teweeggebracht hebben, ten profijte der klerikalen. Brussel en hare voorsteden, de Brusselsche omgeving dus, heeft bijzonder wel gegeven. Het klerikalisme is er verpletterd met 37,766 stemmen meerderheid voor de linkerzijden. In 1907, was die vooruitgang maar van 35,395 stemmen er dient gezegd te worden dat het kartel voor de eerste maal gesloten is geweest in zekere gemeenten te Brussel, namentlijk en men vreesde een aanzienlijke afval van stemmen. Ziehier de cijfers 1ÖOÏ 1911 Antiklerikalen Klerikalen Antiklerikalen Klerikalen Brussel 27,220 11,153 25,277 13,186 Ixelles 10,634 5,829 13,643 6,567 Schaerbeek 7,755 9,192 7,568 10,502 9,307 Molenbeek 3,264 10,326 3,375 St-Gilles 7,539 4,041 9,344 4,823 St-Josse Laeken 4,634 2,637 4,803 2,660 3,520 3,072 4,206 3,493 Uccle 2,595 2,372 3,477 2,980 Vorst 2,076 1,176 3,247 1,852 Etterbeek 3,019 2,964 3,877 3,661 Omgeving 84,348 42,066 95,597 11,249 50,944 8,878 In de drie andere groote steden is de klerikale verplettering even bloedig. Laat ons zien 1907 Antiklerikalen Klerikalen 33,825 28,154 25,176 15,504 25,842 12,731 Antwerpen Luik Gent 1911 Antiklerikalen Klerikalen 38,638 28,831 28,756 16,287 (24,629 14,314 1.796 84,843 56,389 93,319 59,532 8,076 -f 3,143 Nu blijven nog de hoofdplaatsen der provinciën. Zij ook veroordeelen de klerikale politiek Hunne uitspraak is nederslagend. Mons geeft ons 1700 stemmen meerderheid. Namen werpt de klerikale meerderheid om. Brugge verjaagt 9 katholieken. De hoofdplaatsen en de Brusselsche omgevingen doen de klerikalen 61 zetels verliezen. In ge heel het land verliezen zij er honderden. Hoboken, St Hubert, Dinant, enz., enz. worden liberaal. De streek van Charleroi, de Borinage en het Centre verjagen de klerikalen uit hunne laatste vestingen. Op 126 gemeenten der provincie Luik, waar er politieke strijd was, zijn er 98 die de klerikalen totaal uit de gemeenteraden werpen. Doornik hervat zich en geeft 150 stemmen meerderheid aan de liberalen. Mechelen kiest 8 liberalen. De Vlaanderen ontwaken zich de zegepralen van Brugge, Koptrijk, Thourout, Dixmude, Staden, bewijzen het genoeg zaam. De ontbinding wordt al meer en meer onvermijdelijk. Vergadering der Linkerzijden. De liberale volksvertegenwoordi gers en senators zijn Donderdag in een zaal van den Senaat bijeengeko men. Na een bespreking van den poli- tieken toestand, werd besloten een manifest aan het land te richten. Daarin wordt gezegd De politiek van het kartel heeft in de laatste gemeentekiezingen gezegepraalt en de politiek van de regeering werd veroordeeld. Onder deze omstandig heden bevindt zich de regeering in denzelfden toestand als de klerikale regeering van 1857. Het ontslag van het ministerie is dus eene noodzakelijkheid. Wij zullen den volledigen tekst van dat manifest mededeelen. De socialistische zijde van de Ka mer heeft Donderdagmorgen, in het Volkshuis te Brussel eene vergade ring gehouden, waarin de politieke toestand werd onderzocht. De debatten werden gesloten met de stemming eener dagorde voorge steld door M. Vandervelde, zeggend dat, gezien den uitslag der verkie zingen de socialistische gekozenen voor plicht hadden de ontbinding der Kamers te eischen, nadat de wet, vermeerdering houdend van het aantal parlementsleden, zal gestemd zijn. otvyte ~HlG,acX cua/re: toUv ^ntiDCtjtuJL ea aaitiL&iUTwexj'Uö- RIJ UK OoslstraatMOUSSE LA ERE. M WEEKCALIH

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1911 | | pagina 1