Lantaarnaansteker,
Mengelwerk.
LOTGEVALLEN EENER WEES
Soviélé üovjile
des Francs Arbaiélriers.
Lijsl der Apothekers
M. F. VA* WINDEKENS
CHE NILS CAVBAU
J
het zouden gedaan hebben. Het was
zich begoochelingen maken.
Mons Colaert, aangemoedigd door
het gegrinnik der heeren Biebuyck
en Begerem en op een schimpenden
toon, die de maat geeft van de groote
inschikkelijkheid, waarmede hij zoo
hoog oploopt, heeft het verzoek
schrift der ouders ontleed, trachten
de het belachelijk te maken, wat
hem een kleinen bijval verwierf on
der zijne verstandige medewerkers
van den Raad, die altijd bereid zijn
om mede te doen als heter op aan komt
onaangenaam en onrechtvaardig te
zijn jegens al deze, die zich durven
onttrekken aan hunne kliek. Maar
wij betwijfelen zeer dat de onwel
voeglijke houding van Mons Colaert
en zijne medeleden hetzelfde ont
haal vinde bij de ouders, die meen
den zich te moeten tot hem w enden.
Komen wij nu tot de beweegredens
van Mons Colaert.
De heer Colaert neemt niet aan
dat de stad kunne verbonden zijn
tegenover de ouders voorwat de
vaststelling van 't schoolgeld be
treft, .niet meer, zegt hij, dan de
ouders het zijn tegensver de stad
voor de betaling van een geheel jaar!
Zeker stelt de stad het schoolgeld
vast, gelijk zij het verstaat, maar er
valt te weten als het wel eerlijk en
rechtschapen handelen is van binst
het schooljaar de voorwaarden van
het schoolbijwonen te wijzigen,
waarop de ouders zich gesteund heb
ben om de school te kiezen voor
hunne kinders. Er valt niet te vit
ten, zulke beslissing schendt de
rechten der ouders en wij betwijfe
len sterk, dat, moesteen bestuurlijk
of ander rechtsstelsel zich aanzetten
over de kwestie, zich voegen zou
naar den zin van de stelling der
stad.
Mons Colaert heeft ook gezegd dat
de stad zich in de noodzakelijkheid
bevond het schoolgeld te verhoogen
om de uitgaven te kunnen afdragen.
Wij hebben reeds meermaals dat ge
zegde weerlegd wij kunnen afzien
weer te keeren op hetgeen wij daar
over reeds zegden. Wij hebben onze
berekeningen gesteund, niet op cij
fers, die wij vooruitzetteden, maar
op uitweidende cijfers door de kle
rikale bladen zelf gegeven, door het
Nieuwsblad namelijk, die uit goede
bron ontving, vermits zij overeen
stemden met de cijfers aan den Raad
in globo verschaft door Mons
Colaert zelf.
Welnu die cijfers gaven voor de
DE
136
Uit het Engelsch.
TWEEDB DEEL.
Achttiende Hoofdstuk.
De, Vereeniging.
Hij was tot op eeoe enkele schrede
afstands van de blek gekomen waar Philip
hem stond te wachten, toen hij getroffen
door den strakkeo en de houding des vreem-
delings, staan bleef, voor een oogenblik in
de arendoogen van zijnen stiefzoon staarde,
daaroop wankelde, zich aan den schoorsteen
mantel greep, en gevallen zou zijn, indien
Philip niet was toegesprongen en hem naar
zijnen leuning stoel had geholpen, die tegen
over de sofa stond.
Nog geen woord was er gesproken. Plin-
delijk riep de heer Graham, die, nadat hij
op zijnen stoel was neergezonken, zijnen
stiefzoon nog bleef aanstaren, op eenen toon
vol ontroering en verwondering uit Phi
lip Amory 0 mijn God
Ja, vader zegde Amelia, eensklaps
opstaande en haren vader bij den arm vat
tende het is Philip hij, wien wij zoolang
onder de dooden hebben gerekend, is onsbe
houden en in gezondheid teruggegeven.
De heer Graham stond van zjjnen stoel
op, en zwaar op Amelia'sschouder leunende,
naderde hij nogmaals Amory, die met over
eerste drie maanden eene schoolont-
vangst van 1246 fr., wat voor het
geheele jaar eeneontvangst daarstelt
van 4984 fr. uit hoofde van het
schoolgeld, wat met de toelagen van
Staat en Provincie (332 franken) het
geheel der ontvangsten op 5316
franken bracht tegen 4075 franken
uitgaven. De heer Colaert heeft be
grepen in hoeverre die cijfers hem
nepen en hoezeer zij de gansche on
rechtvaardigheid van den maatregel
deden uitschijnen, genomen door
het stadsbestuur, het schoolgeld ver-
hoogende, wanneer de huidige ont
vangsten een overschot gaven ruim
voldoende om de bijkomende kosten
te dekken, voortspruitende uit de
benoeming eener nieuwe onderwij
zeres met eene aanvangswedde van
1100 fr. Hij kwam met nieuwe cijfers
voor den dag, die wij natuurlijk
maar kunnen aannemen onder alle
voorbehoud. Naar de laatste inlich
tingen door hem in de zitting van
13 dezer gegeven zouden de ont
vangsten van de eerste drie maanden
maar beloopen tot 1178-50 fr., wat
voor de vier trimesters ons 4717 fr.
schoolgeld geeft, te voegen bij de
l 332 fr. hulpgelden, hetzij dus eene
geheele ontvangst van 5046 fr. tegen
4075 fr. uitgaven Het is dus nog
dat nieuw cijfer niet, dat de verhoo
ging van 't schoolgeld wettigt, ver
mits op eenige franken na de huidige
ontvangsten toelaten de nieuwe uit
gaven af te dragen, de jaarwedde
der nieuwe onderwijzeres er in be
grepen.
In plaats van te spotten met het
verzoekschrift der ouders, had Mons
Colaert beter uitgelegd hoe hij, in
die voorwaarden, den nieuwen last
wettigt, dien hij zonder eenige reden
aan de huisgezinnen opdringt. Het
z^n begoede huisgezinnen, heeft hij
gezegd. Het is geene reden om ze
uit te buiten. Maar de personen, die
hunne kinders naar de lagere school
der St Janstraat zenden, zijn verre
van alle rijke lieden te zijn. De
school is bijgewoond door vele kin
deren, die tot de kleine burgerij be-
hooren en het is waarlijk stichtend
dat er in den schoot van onzen kleri-
kalen Raad geene enkele stem op
ging om de belangen dier familiën
te verdedigen, waarvan er zekere in
hunne begrooting ernstig zullen ge
troffen zijn.
Maar wat geeft dat «Wij hoo-
ren niet naar de opmerkingen der
aanzoekers riep Mons Colaert. Hij
had kunnen er bij voegen er is
maar sprake van liberale ouders. En
elkander geslagene armen, onbewegelijk
staan bleef. Zijne wankelende scheden duid
den eene zwakheid aan, die men nog nooit
bij deu forschen ouden man had opgemerkt,
en de hand, die hij naar Philip uitstak,
beefde zichtbaar.
Doch Philip deed geene beweging om die
aangebodene hand te vatten, en sprak ook
geen woord.
De heer Graham keerde zich naar Amelia,
en vergetende dat hare blind haar verhin
derde om deze minachtende afwijzing op te
merken riep bij half treurig, half met bitter
heid uit Ik kan hem niet laken God
weet dat ik den jongen onrecht heb ge
daan
Hem onrecht gedaan riep Philip «ut,
met eene stem zoo zwaar, dat zij bijna
dreigensklonk. Ja wel hem onrecht ge
daan Zijn levensgeluk verwoest, zijnen
jeugd verloren doen gaan, zijn hart bijna
gebroken en zijnen naam geschandvlekt
Neen, riep de heer Graham uit, die
het hoofd onder deze beschuldigingen had
laten zinken, tot dat hij de laatste hoorde
dat niet, Philip dat niet. In dat opzicht
heb ik u nooit benadeeld. Ik had mijne
dwaling ontdekt, eer ik u in de oogen van
iemand anders te schande had gemaakt.
Gij erkent dus die dwaling
Dat doe ik dit doe ik Ik schreef u
een bedrijf toe, dat naderhand bleek door
mijn vertrouwdsten klerk bepleegd te zijn.
Ik vernam bijna onmiddellijk de waarheid
maar te laat, helaas om u terug te roepeo.
Toen kwam de tijding van uwen dood en
begreep ik dat het kwaad onherstelbaar was.
Maar het was niet vreemd, Philip; dat moet
gij toegeven. Archer was over de twintig
jaren bij mij op het kantoor geweest, en ik
meende hem volkomen te mogen vertrou
wen.
terwijl deRaad hun zonder mogelijke
verrechtvaardiging 1200 fr. ontfut
selde, schreef diezelfde Raad, zon
der eenigen uitleg, 1500 fr. nieuwe
toelage in voor eene klerikale school
Daarna, kan men nog twijfelen dat
onze meesters overtuigde aanhangers
zijn van de vrijheid van den huis
vader
Ten slotte, om zijne aanspraak te
eindigen, heeft de heer Colaert ge
sproken over het gebeurlijk gebruik
van het Vlaamsch als voertaal en hij
heeft aangekondigd dat eene beslis
sing zou genomen worden voor den
aanvang van het nieuwe schooljaar.
Wij weten wat zulks zeggen wil. De
ouders, eenpariglijk in hun verzoek
schrift, hebben uitdrukkelijk ver-
klaaard dat zij het behoud van het
huidig stelsel vragen, er bij voegen
de dat het Vlaamsch stelsel van aard
zijn zou om de school te ontvolken.
Welnu daar het enkel dat is, wat
onze meesters zoeken, zullen wij ze
voor het einde van het toekomend
jaar dat. vernielingswerk zien uitvoe
ren. Zij zullen het Vlaamsch stelsel
invoeren uit haat tegen het stadson-
derwijs dat zij voor zending heb
ben te verdedigen. Zij zijn geene
Vlaamschgezinden zij willen het
Vlaamsch stelsel voor hunne kinde
ren niet, maar zij zullen het den kin
deren van de school der St Janstraat
opdringen, spijts den wil der ouders
wier vrijheid eens te meer onder de
voeten zal vertrapt zijn. Zij zullen
het hun opdringen opdat zij, gelijk
Mons Colaert de vermetelheid had
het uit te schreeuwen, verplicht we
zen hunne kinders elders te zenden
Welnu, elders, is naar de klerikale
scholen, de eenige, die in onze stad
bestaan.
Ziet daar de mannen, die ons on
ophoudelijk spreken over de vrijheid
van den huisvader Wie dan zal
houden staan dat wij ongelijk hebben
te zeggen dat in hunne taal en hunne
houding er niets anders is dan hui
chelarij en logen
Waartleeritigen.
Het is noodig aan iedereen de
waardeeringen te doen kennen van
eenige onafhankelijke mannen, die
de Gemeenteraadszitting bijwoon
den, waarin er sprake was van het
verzoekschrift der huisvaders, die
verzet aanteekenden tegen de ver
hooging van het schoolgeld der be
talende lagere school voor meisjes
van de St Janstraat en die opkwa-
O neen, antwoordde Ph:iip het was
niets vreemds, dat gij als er een misdrijf
gepleegd was, het zonder bedenken aan mij
moest toeschrijven. Gij dacht dat ik tot alle
kwaad in staat was
Ik was onbolijk, Phiüp, hervatte de
heer Graham, maar ik had we! eenigen re
den. Ik had wel eenigen reden.
Misschien, antwoordde Philip. Dat
wil ik wel toegeven.
Laten wij elkander dan de hand ge
ven, zegde de heer Graham, en het verlede-
ne pogen te vergeten.
Philip weigerde niet voor de tweede
maal aan dit verzoek ie voldoen, hoewel de
wijze, waai op hij dit deed, weinig harte
lijkheid of bereidvaardigheid aan den dag
legde.
De heer Graham, die nu de zaak voor af
gedaan scheen te houden, haalde ruimen
adem, alsof hij een last had afgeworpen die
jaren lang op zijn geweten had gedrukt
(want hij had een geweten, hoewel het niet
zeer teeder was) en zich in zijnen leuning
stoel neerzettende, verzocht hij te mogen
hooren, watPhilipin dien tijd twintig jaren
wedervareu was.
De hoofdzaken dezer geschiedenis waren
spoedig verhaald. De heer Graham luisterde
met aandacht en vroeg naar de bijzonder
heden met eene belangstelling waaruit bleek
dat hij, gedurende een langen tijd van be
rouw en wroeging, aanmerkelijk gunstiger
over zijnen stiefzoon had leeren denken,
wien hij zich nooit kon herinneren, zonder
dat zijn hart door zelfverwijt werd gepij
nigd.
Amory was buiten staat eene voldoende
opheldering te geven ov jr het gerucht van
zijn eigen dood, waarvan doctor Jeremy's
correspondent te Rio als eene ontwijfelbare
men tegen den hatelijken maatre^
welken den Raad zal nemen om fw
Vlaamsch als voertaal in het onder
wijs dier school op te dringen.
Ziehier die waardeeringen
Als de heer Begerem spottend
geroepen heeft dat het zuiver,
recht is, wij zeggen, wij, dat het
eene zuivere deugnieterij is van zulke
jezuïetische middelen te gebruiken
om te beproeven alzoo tot de afschaf,
fin" dier school te geraken.
Hopen wij dat de Yperlingen
eindelijk de oogen openen zullen
Hoewel die woorden niet heel en
al met de wellevendheid stroken
maken wij ze toch aan ons volk be
kend. Het zal alzoo op de hoogte
zijn van de verontwaardiging welke
het gedrag onzer bestuurders in dit
eeval verwekt.
Lundi 22 Janvier 1912.
Tm OFFERT PAR LE CONNÉTABLE.
Cercle
Oiseau Pinteion Félix.
T Haut total Dehollander.
2° Bas total Brunfaut.
T Moyen totalDepuydt.
2° Moyen totalDeweerdt Gh.
2° Bas total HoflackErn.
2C Haut totalDewanckel.
van dienst zijnde
van 's middags tot 10 ure 's avonds
ZONDAG 28 JANÜAUI 1912
RIJSELSTR.AAT, YPER
IRSTENBERG
Furstenberg
Een en ander.
Twee Karnavalstoeten. Men weet
dat ter gelegenheid van zijn XXVjarig
bestaan de Bruss§lsche kring Les
Gais Lurons een grooten vasten
avondstoet inricht met flinke beloo
ningen voor de deelnemende kringen
en vereenigingen.
Deze stoet is bepaald op Half-Vasten,
daar het weder waarschijnlijk gunsti
ger zal zijn op dat tijdstip dan op vas
tenavond.
Nu, van oudsher, heeft Schaarbeek
de gewoonte op Half-Vasten een kar-
zekerheid bericht had gegeven. Toen men
echter in overweging nam, wanneer die
tijding ontvangen was. kon men het voor
waarschijnlijk houden, dat de correspon
dent des doctors dit nieuws van Philip's pa
troon had vernomen, die eenige weken
voor zijn eigen dood alle reden had om te
geloovt odat de jongman het slachtoffer was
geworden der besn ettelij ke ziekte, welke
toen in de ongezonde streek, waarin hij
zich ophield, heerschte.
Philip zelf moest zich bijna evenzeer ver
wonderen, dat zijne vrienden ooit van zijne
vluchten en de plaats, waarheen hij zich
begeven had, hadden vernomen. Dit was
e hter gemakkelijker te verklaren, daar het
schip, waarmede hij vertrokken was, ter
stond naar Bosten was teruggekeerd, en
zich verscheidene personen onder het
scheepsvolk bevonden, die wel in staat wa
ren de inlichtingen te geven, voor welke de
mensi'hlievende doctor eenige maanden
vroeger eene milde belooning had uitgeloofd
eene omstandigheid, die toen de algemeene
aandacht had getrokken en bij de terug
komst van het schip nog niet vergeten was-
Hoe vreemd en romanesk velen der ge
beurtenissen ook mochten zijn, die thans
aan het licht kwamen, scheen niet zulk
eenen indruk op het gemoed van den heer
Graham temaken, dan de zonderlinge om
standigheid, dat het meisje, hetwelk hij on
der zijn dak had laten opvoeden, en dat hem
ofschoon er wei eens een strijd van belan
gen en meeningen was ontstaan, eindelijk
dierbaar was geworden, nu de dochter van
Philip bleek te zijn. Toen hij nadat bet ver
haal ten einde was gebracht., de kamer ver'
liet eri weder de eenzaamheid zijn<r bibli
otheek ging opzoeken, mompelde hij meC
dan eens bij zich zeiven
Wordt Voortgezet.)
OF DB
1 -\£
j®S<SS(SK®S?SBS®S®S,fiSgS!SK>agSaSSj®S®S J®5
Fpancs
Frco.
1 DOMICILE
ANDERLECHT:Ttl: 62 84
ANDERIECHT Téi; 62 84