Stadsnieuws.
Ylaamsch Tooneel.
Sous l'Epaulette
Zendelingen.
Stelselmatig wordt dag in dag uit den
lof gezongen van de zendelingen, die in
verre streken het kristen geloof gaan
verspreiden onder voorwendsel van de
beschaving te dienen.
Als klerikale gazetten om de kwe
zeltjes te verschrikken en de goedge-
loovige menschen te intimideeren
aan 't jeremieeren gaan over Frankrijk,
over Portugal en de vervolgingen
waaraan de geestelijken blootstaan, dan
wordt er onveranderd gewezen op de
groote verdiensten van de zendelingen,
die hun leven gaan wagen in de verre
afgelegen landen, tusschen wilde men
schen, om hun daar de beschaving te
gaan brengen en het licht der kriste-
lijke liefde. Tot in de wolken worden
zij dan opgehemeld, als heiligen.
Wij willen erkennen, dat de meesten
van die menschen oprecht meenen
goed te stichten. Maar ze meenen ook
dat zij alleen de ware jacobben zijn,
dat zij de eenige ware apostelen zijn
van het eenige ware geloof dat zij
alles mogen doen om de zielen uit de
klauwen van den duivel te redden en
dat alles wat daar buiten gaat uit den
booze is.
Die overschatting van hun zelve en
van het doel dat zij nastreven, moest on
vermijdelijk tot misbruik lijden, wan
neer zij niet door den kontrool der
openbare opinie in toom worden ge
houden.
Dat is eens te meer gebleken uit de
ondervraging door volksvertegenwoor
diger Vandervelde gericht tot den Mi
nister van Koloniën naar aanleiding
van schreeuwende misbruiken in Congo
gepleegd door katholieke zendelingen.
De echtheid van de feiten door M.
Vandervelde aangehaald werd door
minister Renkin bevestigden, uit vrees
dat er nog meerdere wraakroepende
feiten zouden aan 't licht gekomen
zijn, dierf de klerikale meerderheid
het voorstel tot onderzoek niet aanne
men neergelegd door de antiklerikale
linkerzijde.
Men merke wel aan dat de socialis
tische leider geenszins AL de zende
lingen aansprakelijk maakte voor de
gepleegde misdaden en dat M. Paul
Hyrnans, de liberale leider, in denzelf
den zin het voorstel tot onderzoek toe
lichtte.
Dat weten de klerikalen maar ai te
wel, doch zij geven zich den schijn het
niet te weten en thans, aangevoerd
door de Jezuieten, gaan zij van stad
verkonden dat de antiklerikale volks
vertegenwoordigers AL de katholieke
zendelingen van laakbare feiten in
Congo gepleegd, hebben beticht.
Dat is eene onwaarheid noch de
godsdienst, noch de katholieke missiën
over't algemeen werden aangevallen.
De linkerzijde heeft slechtsden eisch
gesteld dat nog in de missiën, noch
't is gelijk waar in België's Congo, er
misbruiken zouden gepleegd worden
en dat, indien er bestaan, deze zouden
beteugeld worden in stede van door
den Minister van Koloniën in den doof
pot te worden gedompeld.
Nog altijd de kwestie der
betalende meisjesschool
der SÉ Janstraat. 1
Aan 't lieuwsblad
In een zijner laatste nummers,
schrijft 't Nieuwsblad dat de liberale
gazetten de katholieken verwijten
van twee maten en twee gewichen te
hebben, omdat zij eenerzijds, het
schoolgeld voor de betalende lagere
meisjesschool van i fr. te maande
hebben verhoogd, en anderzijds, zon
der er iets van te reppen in de open
bare zitting van den gemeenteraad,
dus op eene onwettige manier
een nieuw hulpgeld van 1500 fr deden
inschrijven op de de begrooting van
1912 voor de Mariaschool.
Het onnoozele Nieuwsblad zegt dat
de betalende meisjesschool de school
is der welhebbende liberalen. Hoe
is het toch mogelijk, voor zoo'n god
vruchtig blad, alzoo te liegen im
mers, het weet heel goed dat het
meerendeel der kinders die gezegde
school bijwonen niet de kinders zijn
van welhebbende liberalen, maar van
ouders uit alle standen, werklieden,
kleine bedienden en neringdoeners
aller gezindheden, die zich eene groo
te opoffering opleggen om hunne kin
ders een degelijk en goed onderwijs
te verschaffen.
Het is enkel uit haat en nijd voor
het officieel onderwijs, en uit spijt
dat die school zoo bloeiend is, dat
onze fanatieke dompers, door allerlei
tergende middels, ze ten onder wil
len brengen. Daar en daar alléén is
de waarheid Maar dergelijke beken
tenis moet men nooit van een dom
persblad als 't Nieuwsblad verwach
tende zijn.
In voorgaande nummers reeds
hebben wij met cijfers tot staving
genoegzaam bewezen dat de school
door hare eigene middels kan be
staan. En, eerder dan verminderen,
zal het getal leerlingen nog steeds
toenemen.
Voor hetgeen de 1500 fr. aangaat,
als hulpgeld toegestaan aan de Ma
riaschool, wij hebben dit feit doen
uitschijnen omdat het gekonkelfoesd
werd door onze kadodders met ge
sloten deuren, zonder de minste
openbare bespreking. Alzoo doende,
hebben wij klaarblijkelijk de onwet
telijke en loensche handelwijze van
onze stadhuismannen willen doen
uitschijnen. En dit nogmaals, is een
bewijs dat de klerikale kopstukken
zelf overtuigd zijn dat hunne manier
van handelen tegenover de betalende
lagere meisjesschool onrechtvaardig
en enkel gekenmerkt is door hun fa
natisme, daar zij in 't duikertje die
1500 fr. verleend hebben aan de
Mariaschool, met het gedacht dat
nooit iemand het zou gemerkt hebben
Daarover, nog eens, rept het
Nieuwsblad geen woord op dat punt
is het doof-stom
't Nieuwsblad eindigt met te vragen
of de katholieken het recht niet heb
ben hunne kinders naar de katholie
ke scholen te sturen en of zeverplicht
zouden moeten zijn ze te zenden naar
de officieele scholen zonder god,
waar meesters en kinders, onver
schillig of vijandig zijn aan den ka
tholieken godsdienst
Kan men grooter dwaasheden uit
kramen de meesters in onze offi
cieele scholen zijn aangesteld door
ons katholiek stadsbestuur en in de
stadsschool namelijk, zijn het groo-
tendeels meesters die of uit St Mi-
chiels of uit St Aloisiusschool komen
die, bij elke gelegenheid benoemd
worden. In de meisjesschool zijn gee-
ne onderwijzeressen benoemd zonder
volledige bewijzen van aachtmoedige
onderdanigheid aan onze kadodders,
betuigd te hebben.
Al het gezever van 't Nieuwsblad is
dus niets anders dan Veurne-Am-
bachtschen flauwen priet praat
Nog de benoeming
der gemeentesecretaris.
Zaterdag laatst kwamen onze raads-
heeren bijeen om over te gaan tot de
benoeming van den gemeentesecre
taris, in vervanging van M. Vander-
donckt, Men ouden beschermeling
van Mons Colaert.
Zooals wij het reeds zegden in een
voorgaande nummer, is M. Julien
Antony, de kandidaat van de meer
derheid der raadsheeren.
Niettegenstaande, verzet Meester
Colaert zich hardnekkig tegen die
benoeming, willende, trots alles,
zijn kandidaat opdringen.
Ehwel wat is er Zaterdag ge
beurd
Hoor liever. De meerderheid der
raadsheeren wilde M. julien Antony
als gemeentesecretaris. De heer Bur
gemeester wilde er niet van weten
en verklaarde dat, indien de gemeen
teraad zich naar zijn gedacht niet
wilde voegen, hij de benoeming van
den gemeentesekretaris ging ver
schuiven tot een onbepaald tijdstip.
Het meerendeel der Raadsheeren
wilden hunne zienswijze niet veran
deren en den heer Tzar-autokraat...
Colaert verklaarde de benoeming
verschoven.
Hewel lezers, wat zegt ge van
die komedie En zeggen dat, voor
enkele weken nog,den Poperingschen
Burgemeester plechtig verklaarde
dat de gemeenteraad (de raadshee
ren bijgevolg) al de kwestiën onder
zochten en beslisten, en het Schepen-
collegie slechts die beslissingen van
den Raad uitvoerde.
Hetgeen Zaterdag is voorgevallen
in de geheime zitting van den ge
meenteraad bewijst eens te meer dat
onzen eersten magistraat er plechtig
om gelogen heeft
Hebben de groote mannen van den
Raad, als de Begerem's, de Sobry's,
de D Huvettere's, de Biebuyck's en
tutti qua.nti dan niets meer te praten
en zou het dan waar zijn dat- onzen
katholieken gemeenteraad samen
gesteld is uit een paljas en veertien
1 poesjenellen, die niets mogen doen
dan buigen en duim leggen
Voorwaar, we zijn ver gekomen
onder't beheer van Tzar Colaert I,
die groot© verdisMJügjer d@r
wr@®oisie!igi§§©ii tegen (ie
Yperiingen.
Schrikkelijke brand
ie Yper.
Het krankzinnigengesticht
gedeeltelijk afgebrand.
Zaterdag morgen, rond 8 1/2 ure, is
een schrikkelijke brand ontstaan in het
krankzinnigengesticht voormannen in
de Thouroutstraat gelegen.
De pompiers zijn rond 9 1/4 are toe
gesneld en hebben zooveel zij konden
gepoogd het vuur te overmeesteren,
i Om 9 1/2 ure kwam eene afdeeling
i van het bataljon van het 3e linie ter
plaats om de orde te verzekeren.
Rond 10 ure was de brand bijzonder
hevig geheel het uitgestrekte gebouw
was omringd van vlammen. Men
vreesde zeer voer de kapel en het huis
van den bestuurder.
Met haast, redde men de kostgan
gers, boven de 300 verscheidene on
der hen, erg ziek, waren lastig geluk-
kiglijk heeft men geene* ongelukken te
betreuren gehad.
Om 11 ure was de brand nog altijd
even indrukwekkend en ondanks de
pogingen der pompiers kon men het
vuur niet meester.
Om 12 ure gelukte men erin het vuur
te omschrijven. Het Noordergedeelte,
de Kapel en de huizen van den be
stuurder en 't personeel ontsnapten
aan de prooi der vlammen.
Al de krankzinnigen werden gered
in 't Noordergedeelte van het gebouw.
Het krankzinnigengesticht werd op
gebouwd over een vijftiental jaren,
naar de plannen van ingenieur Coo-
mans en kostte aan de Burgerlijke
Godshuizen van Yper een millioen.
De branddienst was niet ingericht
in dit groot gebonw, waar boven de
300 kostgangers wonen.
De schade mag berekend worden,
zonder overdrijving, op 100,000 frank.
Gelukkiglijk is deze bedekt door de
verzekering bij vier maatschappijen.
De brand is ontstaan, rond 81/2 ure,
in het waschkot, maar men weet niet
juist op welke manier. Men denkt
nochthans dat het vunr reeds ver
scheidene uren moest aan het smeulen
zijn, daar de brand opeens zoo hevig
was.
M. H.Vermeulen zag een dikke rook
die uit het waschkot opsteeg en hij tele
foneerde onmiddelijk naar het politie-
bureei om de pompiers te verwittigen
die eerst na 9 ure afkwamen.
mimtm
Ter herinnering ien de
mutualiteiten.
De maatschappijen van onderlingen
bijstand die het bijzonder eereteeken
verlangen ten voordeele van hunne be-
heerders, moeten voor den 31 A/aart
van ieder jaar, hunne aanvragen laten
geworden aan den hoer Minister van
Nijverheid en Arbeid, hetzij recht
streeks, hetzij doortusschenkomstva
het verbond bij hetwelk zij aangesW
zijn.
De aanvragen na dit tijdperk binnen
gebracht zullen niet meer kunnen on
derzocht worden ten opzichte
-..-r-"c van rip
uitreiking der eereteekens van 7
maand Juli.
Daarenboven is het te wenschen dat
de maatschappijen dit uiterste tijdsti
niet afwachten en dat zij den Heer Mi
nister hunne voorstellen van in het bp
gin des jaren laten geworden, met be
paling van aard en duur der bedienin
gen door de belanghebbenden ----- -
1 vervuld,
Puik, prachtig was de vertoonino
j.l. Zondag door onze dappere Vlaam
sche Ster gegeven De Schouwburg
was weeral geperst vol en 't was deftig
volk ook. Heel het verfijnde deel onzer
Vtaarnsche bevolking was daar bijeen
gestroomd en allen hebben er zich
vermaakt en genoten dat het prettig
om zien was. Ook was het programma
heel mooi.
Eerst vertolkte men Plicht, tooneel-
spel in één bedrijf, een meesterstukje
in zijnen aard, doorweven met de
stichtendste zedelessen en met de
aandoenlijkste tooneelen. Het werd
meesterlijk weergegeven. De juffers
Zulmaen Jeanne De vers waren oprecht
subliem en verrukten de ffeele zaai
door haar natuurlijk en gevoelvol spel,
De heeren L. Vancampo, D. Devers, Fl'
Slosse en M. Bories maalden hunne
personnaadjes met meesterhand en zij
oogstten ook den grootsten bijval in.
Daarna volgde, De 146 aan tafel
een perel van een blijspel in drij be
drijven, kluchtig, voi gezonden geest
van 't begin tot het einde en doorspekt
met de leerrijkste toestanden. Wat
men er gelachen heeft gaat alle gedacht
te boven. Het was ook opperbest ver
tolkt. De juffers Zuima en Jeanne
Devers, J. Windels en A. Bories wa
ren volop in hare rol en speelden als
om prijs. Mej. Adrienne Bories, eene
nieuwelinge, heeft getoond dat zij uit
nemend veel aanleg heeft voor de
kunst en zij heeft aan 't publiek zeer
wel bevallen. Bloemen en kransen bij
de vleet voor die kundige speelsters.
Zij hebben het wel verdiend.
De heeren K. Wolf, J. Tasseel, Fl,
Slosse, G. Pottel, K. Deweerdt en D.
Devers wisten zich goed in 't vel te
steken der personen die zij te schep
pen hadden. De mindere rollen waren
zeer goed weergegeven door Alf. en
Arth. Philips, A. Luyten en M. Bories.
Een hartelijk bravo I voor al die moe
dige tooneelisten.
De figuratie was talrijk en goed af
gericht, de kostumeering rijk en
smaakvol, de taal zuiver en duidelijk
gesproken, de tooneelschikking en
grimeering waren wel gelukt en de
gebaren natuurlijk en gepast voorde
toestanden. Ook was de bijval over
groot.
Het was een echte kunstavond, die
onze zoo goed befaamde Sterrelingen
ter eere strekt.
Hulde en dank aan hen voor al het
heerlijk genot,'dat wij daar smaakten
Natus.
Soeiété Ho va Ip
des Francs Arbaléf riers.
Lundi 5 Février 1912.
Blason Varié ■:M
Tik offert pak le Gouverneur.
lr Haut totalHoflack Em.
2e Bas total Hoflack Fr.
36 Moyen total Dupont V.
Théalre d'Ypres.
Nous avons le plaisir d'annoncer a
nos lecteurs que ia Tournée Raimbert,
la mème qui a remporté tant de suc
ces, sur notre scène, avec la comédie
du Manage de MUo Beulemans
viendra nous dormer, Vendredi, 9 Fé
vrier prochain, a 8 heures du soir,
une representation extraordinaire de
pièce militaire en cinq actes, de
Arthur Bernède.
Gette piece a obtenu le plus gi"31^
succes dans toutes les
1du pay3
et de 1'étranger oh eile a éte represen
tee.
i
ff
VI
1 i
