BERICHT
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Ter gelegenheid van
Tuindag zal De
Weergalm toeko
mende woensdag niet
verschijnen.
Achlsle jaar. Xp 58.
Do Toekomst
dor liberale partij.
Het iMnlionaal Gevoel.
Donderdag, 2" Oogst 1912.
Eendracht maakt Macht. Verschijnende defi IMotii.erdatfSVires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 2-50
Men handelt bij overeenkomst.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen I fr. id.
Wij nemen uit La Chronique het
volgende over uit een artikel, dat L.
Dumont- Wilden verleden Zondag
aan zijn blad meedeelt en waarin er
spraak is van de rol der liberale par
tij in de toekomst. In eene vrienden
bijeenkomst in eene kleine stad werd
gesproken over de nederlaag der li
berale partij in de laatste kiezing.
Deze nederlaag, zegde onder
andere een rijk en bejaard man, die
nooit naar eenen Kamer- of Senator
zetel getracht had, is er maar eene
als zoovele andere en, als men den
politieken toestand w el gadeslaat,
ziet men dat zij van zoo'n groot be
lang niet is als men het zich inge
beeld had. Binnen kort zal de liberale
partij door den drang der omstan
digheden eene overheerschende rol
te vervullen hebben, op voorwaarde,
wel te verstaan, dat zij het met haar
zelve eens blijft.
Voor wie in de katholieke gazetten
tusschen de regels kan lezen, wordt
het klaar dat de klerikale partij met
hare overwinning verlegen is. Zelfs
al houd men geen rekening van het
kiesbedrog en de officiëele drukking
zal men herkennen dat al de kiezers,
die het ministerie voor zijne zaak
gewonnen heeft, geene zuivere kleri-
kalen zijn. De meesten, om niet te
zeggen allen, zijn menschen, voor
wie de godsdienstkwesties geen
belang aanbieden, en die, als 't noo-
dig is, heel gemakkelijk roepen
Weg met de kaloten Zij hebben
voor de klerikalen gestemd omdat zij
gedacht hebben dat een liberaal
staatsbestuur, gesteund door de so
cialisten, misschien wel wat roeke
loos zou kunnen zijn en kostelijke
hervormingen zou kunnen invoeren
dat het de bekommeringen van ïntel-
lektueelen aard zou stellen boven
den heiligen eerbied voor de stoffe
lijke belangen en de lasten zou ver-
hooien
Niets is gemakkelijker dan zulke
menschen om te draaien.
Zij zullen dat doen zoohaast als zij
zien dat de katholieke partij tegen
zulke avonturen gedrongen is als
degene, waarin zij meenden dat de
liberale partij hen brengen zou. Die
avonturen zijn niet te ontwijken.
Men moet niet meer slim zijn in geld
zaken om te bemerken dat onder dit
oogpunt de toestand des lands netel
achtig is. De schatkist is ledig en
Belgies krediet is geschokt. Om de
onkosten te dekken van een bestuur,
dat van langs om meer kostelijker
wordt, kan men niet altijd zijnen toe
vlucht nemen tot kasbons. Men zal
onvermijdelijk gedwongen zijn, den
eenen dag of den anderen belastingen
te stemmen, des te meer daar het
staatsbestuur, juist omdat het al
machtig is, zich niet zal kunnen ont
houden van sommige hervormingen
in te voeren, die zeer vee! geld ei-
schen en sommige werken tot een
goed einde te brengen, die tot den
ondergang leiden. Het goevernement
heeft maar ten koste van vele belof
ten de arbeiders-kiezers van de te
genpartijen afgescheurd. Deze belof
ten zal het moeten volbrengen en de
socialisten zullen hem dat wel herin
neren. Gelooft mij, wij moeten maar
kunnen wachten en laten begaan.
Dat goevernement, juist omdat
het te machtig is, gaat heel alleen
naar het bankroet en gij zult zien hoe
wreed die vlottende klanten, waarop
het thans zoo roemt zich zullen aan
stellen als de vervaldag genaderd
is. Dan zal onze tijd gekomen zijn.
Dan zullen de socialisten tot het
uiterste willen gaan omdat zulks in
hunnen aard ligt. Zij zullen het vel
der overwonnelingen eischen en de
bewarende burgers zullen de kluts
kwijt geraken. Tusschen beiden zal
dan de liberale partij de rol van
scheidsrechter te vervullen hebben.
Tot die schoone rol moet zij zich nu
voorbereiden door getrouw te blijven
aan haar programma en hare overle
veringen.
Zoo sprak de oude liberaal.
Hij heeft veel waarheden gezegd
en wij wilden wel dat zijne voorzeg
gingen bewaarheid werden.
Wij twijfelen echter of het zoo ge
makkelijk is de vlottende massa der
kiezers om te keeren als de man het
wel zegt. Picard, die nu tot onze te
genstrevers schijnt overgewaaid te
zijn, zegde in 1884 ook dat de zaak
van 't klerikalisme in een wrongs-
ke kon opgelost worden, en de kle
rikalen zijn nog onze meesters, dank
aan hunne ontelbare deugnieterijen
en knoeierijen op alle gebied, waar
van zij de specialiteit hebben.
W ij hopen evenwel dat hunne dui-
velsbobijn eens zal afgeloópen, hun
koker vol listen en lagen eens zal
uitgeput zijn.
Dan zullen zij met schande en
ook met schaamte, als zij er nog wat
hebben, 's lands bewind moeten ver
laten. Maar in welken akeligen toe
stand zullen zij het boeltje overgeven?
Intusschen zullen de liberalen en
de socialisten niet werkeloos wach
ten en laten begaan, maar bij elke
gelegenheid de klerikalen dicht te
gen den muur hunner beloften drin
gen, hun steeds de gemeene knepen,
die zij gebruikt hebben, onder den
neus wrijven en hun alzoo hunne ge-
stolene overwinning duur betaald
zetten. Dat is eene werkdadige rol
diezij in de Kamerszullen vervullen.
Tot die andere zullen onze vrienden
zich ongetwijfeld voorbereiden. Maar
eerst de klerikalen op de vingers ge
klopt. Zij mogen ons volk niet meer
tergen en bij den neus leiden zooals
zij tot nu toe gedaan hebben. De an
tiklerikalen zijn nog sterk genoeg
om hun dat te beletten.
Een goed liberaal abon*
neert zich aan DE WEER
GALM
Ons
m
niljp.
Ze hebben 't niet gesloten, zei me
gisteren een vriend die verleden week
de kamerverslagen gelezén had. en
'k hoop wel dat ze nog meer zullen
te hooren krijgen, zei hij.
En inderdaad de liberale en socia
listische hoofdmannen zijn verleden
week begonnen met aan de klerikalen
hunne bedriegerijen en uitkooperijen
onderden neus te wrijven. Zij heb
ben klaar en duidelijk bewezen hoe
de klerikale ministers met ons geld
de beambten en werklieden van den
Staat hebben uitgekocht en bedro
gen, zoodanig zelfs dat de höogerc
bedienden gelast met het toepassen
der jaarwedden er niet w ijs int gera
ken en er een vol ledigen warboel
heerscht. Wanneer wij iets vroegen
voor den kleineren staatsbe liende,
't kon niet zijn, maar tegen de kie-
zing was alles mogelijk het plan
van bedrog en omkooperij was goed
overlegd, de minister, op schertsen -
dentoon, bekende het zelf.
De propere logons die op wagelij-
ke manier door de klerikale kiesblad-
jes werden uitgestrooid werden door
de antiklerikalen aangehaald en heel
zeker zal deze week de reeks dier
krapulositeitcn voortgezet worden.
De klerikalen echter doen als Pon-
cius Pilatus, zij wasschen zich de
handen de verantwoordelijkheid
dier schandelijke uitbraaksels dur
ven zij op zich niet nemen, 't Zijn de
kiesschriftjes opgesteld door pries
ter en fanatieke lummels en daar
in hebben zij niets te zien, maar zij
helpen ze toch betalen.
En op den hoop toe zijn die kleri
kale mandatenroovers nog kittelach
tig hunne ooren begonnen te tuiten,
ze waren beschaamd over hunne hel
dendaden en maakten gerucht om de
stem der liberalen en socialisten te
smachten.
Eenige kiezingen keurden zij op
een loopje goed en toen voor de andere
de liberalen en socialisten kennis
vroegen van al de dokumenten die
kiezingen betreffende, waren ze in
hun verblinden hoogmoed voorne
mens die mededeèling te weigeren.
W oeste dreigde zelfs de kommissie op
deteenen te zullen trapen als 't niet rap
ging. Een onpartijdig klerikaal, de
heer Cooreman van Gent, sedert ja
ren voorzitter der Kamer, moest zelfs
recht staan om de vraag der antikle
rikalen te onderstennen. 't Viel de
klerikale bedriegers als een koud
stortbad op het lijf.
En om nu op de krapulositeiten
der klerikalen terug te keeren, wat
zouden zij zeggen, indien wij handel
den zooals zij
Indien wij bijvoorbeeld schreven
dat de klerikalen dieven zijn, omdat
er hier en daar als eens een hunner
mannen met de kas van d'eene of an
dere klerikale instelling de plaat
poetst, wat zouden zij zeggen
Indien wij schreven dat de pries
ters sodomieters zijn, omdat er he
laas al te veel aanslagen op de zeden
werden gepleegd in kloosters, kleri
kale scholen en pensionnaten, cate-
chismuslessen en zoo voorts, wat
dan
Indien wij schreven dat de klerika
len schijnheilige vrou wenmoorders
zijn, omdat sommige hunner schep
sels, onder den dekmantel van de
religie, hunne boozc lagedriften vrij
en teugel laten vieren,, wijl hunne
echtgenooten getergd, geplaagd en
gekrenkt als vrouw en als moeder,
verkwijnen wat dan
Indien wij schreven dat de kleri
kalen baanroovers zijn en sluipmoor
denaars, omdat in de verachterde
streken fanatieke lummels na 't bij
wonen van mis, lof en vespers 's a-
vondsmet messen de burgers aanran
den en plunderen wat zouden zij
zeggen
Indien wij schreven dat de kleri
kalen dieven zijn omdat er klerikale
bankiers geweest zijn die met de
spaarcenten van boer en werkman
wegliepen dat ze erger dan apa
chen zijn, omdat er domme klerikale
boerenkinkels waren die moeder of
vader vermoord hebben en dan bij
't lijk den rozenkrans baden, wat
dan
Wij zouden nochtans maar doen
zooals zij en hen meten met dezelfde
maat waarmede zij ons meten 't wa
re oog voor oog en tand voor tand.
Wij doen zulks echter niet. Wij
weten dat er kaf is in alle graan
wij kunnen zulk geen onrecht plegen
want wij weten dat olie toch altijd
boven drijft.
Zijn wij nochtans niet tc goedzak
kig
Jawel en veel te veel zelfs.
Al wat liberaal en socialist is»dat
is krapuul, 't zijn apachen, Bonnots
en Carouys, zoo zeggen en schreven
de klerikalen.
Als brave jongens halen wij de
schouders op wij zeggen wel eens
't is te erg, 't is schandalig doch
pas is de kiezing voorbij of we zijn
met die lasteraars beleefd en vrien
delijk als voorheen, we gunnen hen
onze klienteëel (onze vrouwen voor
al doen dat) we helpen ze leven en
laten ze bestaan, dikwijls ten nadeele
onzer eigene vrienden.
Waarlijk, we zijn te goedzakkig
en kussen de roede die ons geeselt.
Wanneer stellen we daaraan een
einde
Als er in Beigie nog wat nationaal ge
voel bestaat, dan is het deerlijk aati 't
zakken. Het heeft in den laatsten kies
strijd zelfs een grooten sprong naar be
neden gedaan ten gevolge van de lage,
hatelijke, klerikale kiespropaganda.
Heeft men wel in eene enkele klerikale
kiesvergadering, in eene enkele kleri
kale gazet of vlugschrift van het woord
Vaderland hooren gewagen Overal is
de vaderlandsliefde aan den kant ge
zet. Het welzijn van het kerkelijk ge
lóóf, dat, tusschen haakjes gezegd,
niet te vreezen had, het welzijn der
kloosters en dat der honderden kleri
kale boeren-, geiten-, hoenders-, ver
ken- en boerinnebonden, waarde kle
rikalen baas en meester waren dat
alleen heeft op den voorgrond gestaan.
Daarvoor alleen hebben zij gestreden
met eene hardnekkigheid, eene onbe
schoftheid, die alle palen zijn te buiten
gegaan. Daarvoor hebben zij het ver
standigste deel der bevolking uitge
maakt voor al wat slecht en gemeen
Weerga
Vlen schrijft in bij tien Uitgever, Lmfniidestraai, nr 53, te Yper. i>e aankondiging"/! van
ganscli itelg'ë t'ii'l buitenland evenals de Notariale en Rechterlijkt! i rik n I gingen magen
gezonden worden ten bnreele van dit b'ad Vlen wordt vriendelijk veez i'bi alle lioege-
naamde artikels uiterlijk tegen Htjnsd.ig mid.lag vrij en onderteek-"! I 10 ie m I 'ti