Stadsnieuws.
Aanslag op eenen priester
Prijsdeelin^
aan (Je leerlingen der
Staatsmiddelbare School
en der
voorbereidende a Jdeelinff.
8 Vijs uil deeliiig
aan de leerlingen der
Meisjesgemeenleschool.
Politiek en Godsdienst.
mers van geen Nederlandschen schrij
ver zijn de werken meer vertaald ge
worden dan van hem. Dat was het ge
volg van zijn boeienden, eenvoudigen
schrijftrant. Maar dat alleen zou niet
volstaan om zijn roem te vestigen in
dien er niet bijkwam, dat hij dan zijn
volk een reeks boeken geschonken
heeft die bij machte waren om in het
gemoed van dit volk iets wakker te
roepen dat er tot dan toe in gesluimerd
had.
Toen Conscience in 1837 zijn letter
kundige loopbaan begon, had het
Vlaamsche volk het lezen verleerd
zijn nationaal gevoel lag onder een
paar eeuwen vreemde heerschappij be
dolven zijn stambewustzijn scheen
het te hebben verloren. En op dat
braak liggende veld zou Conscience be
ginnen te zaaien. Hij bezat het geheim
om dien dorren grond vruchtbaar te
maken en er een plantengroei uit te
doen ontstaan. Met zijn machtspreuk
voor oogen Gij zult uw vaderland
beminnen en zijhe taal en zijnen roem,
beijverde hij zich om zijn volk te over
tuigen. dat. het een vaderland had, dat
dit vaderland eens een groote rol in de
geschiedenis gespeeld had en dat het
in het bezit was van een taal, die
eeuwenlang met eere had weerklon
ken. En hij wees op de groote voor
beelden uit het verleden hij haalde
de schatten naar boven die in zijn volk
verborgen lagen en hij deed dit op zoo
eenvoudige, gemoedlijke wijze, dat dit
volk niet anders doen kon dan luiste
ren, zoo dat het stilaan begon mee te
prevelen, de overtuiging in zich voelde
ontwaken, dat het trotsch op zijne af
komst mocht zijn, den moed en de
kracht voelden rijpen om te herworden
wat het eens geweest was.
Dat heeft Conscience bewerkt door
zijn geschiedkundige romans, vooral
door den eersten van allen De Leeuw
van VlaanderenVerscheidene ge
slachten van Vlamingen hebben aan
dat boek de ontluiming van hun
Vlaamsch-nationaal gevoel te danken
en al moge in letterkundig opzicht dit
werk nog al wat te wenschen overlaten,
van een nationaal standpunt is het een
der merkwaardigste boeken welke de
wereldletterkunde heeft opgeleverd.
Doch dat zal ook slechts hij ten volle
beseffen, die er den invloed van onder
gaan heeft.
Daarom heeft men Conscience te
recht den wekker van het Vlaamsche
volk mogen noemen, en indien men
van hem heeft kunnen beweren, dat hij
zijn volk leerde lezen, dan mag men er
bijvoegen dat hij meer dan dat gedaan
heeft, en wel dat hij ook den eersten
stoot heeft gegeven om het te leeren
voelen en denken.
Er is misschien geen man waaraan
de Vlaamsche Beweging meer verplich-
ting heeft dan aan Conscience want
hij was de hoeksteen waarop men kon
voortbouwen en zijn kunst was er een,
die niet enkelen genot verschaften,
maar die heel zijn volk ten goede kwam.
Daarom zal de grootheid van Conscien
ce van alle tijden zijn.
De andere week, heeft er een scha
vuit te Brussel eene messteek toege
bracht aan eenen priester die in het
park wandelde. De priester is aan de
gevolgen ervan overleden.
't Spreekt van zelfs dat alleman de
schandige daad van dien schurk af
keurt maar 't schijnt dat de dader zou
uitgeroepen hebben Leve het alge
meen stemrecht! en zou verklaard
hebben dat, hij bereid was om kardi
naal Mercier te vermoorden, en de
klerikale dagbladen springen van
vreugde op die dwaze verklaringen,
om te beweren dat de handelwijze van
dien deugniet het gevolg van sociale
en zelfs liberale ophitsingen is.
Een oogenblik, beste klerikale con
fraters. Toen fanatieke klerikalen, voor
godsdienstige redenen, doorluchtige
mannen vermoordden als Hendrik IV
en Willem de Zwijger, waren zij ook
door de liberalen opgehitst
Heeft ooit iemand, 't zij bij de libe
ralen, 't zij bij de socialen, een poli
tieke moord goedgekeurd, en zijt gij
zeker d,at men zulks bij u niet gedaan
heeft
Wij herinneren ons, bij voorbeeld,
van in Joinville gelezen te hebben dat
een heilige, door de Kerk op hare al
taren geplaatst, leerde als volgt Er is
maar een middel, van met ketters te
redeneeren, 't is van hen den degen in
de borst te ploffen
Vooi den schurk, den bandiet van
Brussel was de priester een anders
denkende, een ketter, en hij heeft den
raad van den heiligen Bodewijk ge
volgd. Dat is alles.
Bij ons, liberalen, en wij mogen erbij
voegen socialen, is het leven van den
mensch heilig en hij die een moord
begaat, al roepen Vive la Calotte
of A bas la Calotte is een bandiet,
een schurk, een deugnietnoch min,
noch meer.
De politiek heeft daar niets in te
zien.
mm
Maandag 5 Oogst laatstleden, om
10 ure, had op de Halle de plechtige
prijsuitreiking plaats aan de leerlin
gen van ons gesticht van middelbaar
onderwijs. Onder de overheden, die
de plechtigheid door hunne aanwe
zigheid opluisterden, bemerkten wij
den heer Burgemeester Colaert, den 1
heer Volksvertegenwoordiger Nolf,
den heer Laheyne, Vrederechter, lid 1
van den bestuurraad, de heeren
D'Huvettere, Sobry, Bouquet en
Seys, Gemeenteraadsleden, de hee
ren bestuurder en leden van het on
derwijzend personeel van het ge
sticht alsook andere burgerlijke- en
krijgsoverheden.
Eene menigte, die van jaar tot jaar
talrijker is, woonde deze plechtig
heid bij, derwijze hare genegenheid
voor het officieel onderwijs betui
gende.
Na eene trillende Brabanqonne
waarmede de intrede der overheids
personen begroet werd, sprak de
heer bestuurder Bussers over het nut
van het beroepsonderwijs en over de
uitstekende uitslagen, die het in de
Middelbare School opleverde, zooals
men het heeft kunnen vaststellen
door de werken in het gesticht ten
toongesteld en door de leerlingen in
den loop des jaars vervaardigd.
Na die schoone toespraak van den
Bestuurder, die langdurig toege
juicht werd, gaf men lezing van de
namen der bekroonde leerlingen.
Onder deze, die zich in hunne stu
diën onderscheiden hebben, halen
wij de algemeene prijzen en accessi-
ten aan
VOORBEREIDENDE AFDEELING.
1° jaar.
Algem. prijzen DEHUYSSER, Gaston
Thomas, Albéric Mahieu, Omer Vonck,
HenriDeraedt, Chariot Lemahieu, Mi
chel Koekelcoren, Désiré Dehuysser, Jé-
röme Messiaen, Henri. Accessits De-
keyser, André Deryck, Gilbert Depuydt,
MarcelWoussen, Henri.
2° jaar.
Algem. prijzen CANFYN, Lucien Le-
saffre, Albert Vermast, Paul Bossaert,
Raoul Demeyere, Armand Vanbrabant,
Edgard Justice, Jacques; Bouckaert, Jules;
Trésy, Daniel Souxdorf, Raoul Hollebe-
ke, Danield'OrjodeMarchovelettèj Fernh
AccessitsBrusselmans, Jean Bloota-
cker, Gaston Wuylens, Léon Coutelle,
Prosper Bouckenooghe, Fritz.
3° jaar.
Algem. prijzen BACQUAERT, Albert
Dehuysser, André d'Orjo de Marchovelet-
te, EdrdDu Bosch, RogerHoflack, Raoul
Bagein, Willy Cantaert, Gaston Devos,
Armand Gonnissen, AlbertCappelle,
Léon Poupaert, Max Priem, Marcel.
Accessits Speybrouck, Gaston Casier,
André Debergh, Jules Goffaux, Marcel
Laroye, Germain.
4" jaar.
Algem. prijzen: GRONDAL, Henri
LAUWERS, Georges Burgho, Fernand
Stubbe, Léon; Blom, Honoré. Accessits:
Wullus, AlbertLatour, Jules Grondal,
Georges Plaetevoet, Sylvain.
0° jaar. A.
Algem. prijsDELEU, Robert. Ac-
cessits Wullepit, André Kestelyn, Mau
riceSlosse, Gaston; Ghesquière, Robert;
De Rycke, Julien.
5e jaar. B.
Algem prijzenVANHAVERBEKE, Paul;
Jacques, Maurice Vanherle, Albert Du-
quesne, Albert; Laurent, André; Clarebout,
Gérard Vankan, GeorgesVermeulen,
Gilbert; Du Bosch, Gérard Callens, Mau
rice Nicolas, Gaston. Accessits: Rabau,
Gérard Pattyn, Gaston Deboutte, Julien;
Ameel, Léon Stamper, Marcel Eeckhout,
RaphaelVerhaeghe, Roger; Hennaert, Ed
gard Becquaert, Lucien; Truant, Julien.
6e jaar.
Algem. prijzen BOSSUE, Léon DOU-
BEL, Charles Wollaert, Michel Ronde-
lez, Edgard Bossaert, Achille Janssens,
Isidore Sinave, Gaston Vancraeyelynghe,
Julien. Accessits: Delhem, Robert; Me-
sure, Etienne.
MIDDELBARE AFDEELING.
1" jaar.
Algem. prijzen BECARREN, Marcel;
Grondal, Maacel Tanghe, Julien Rous-
seuw, Henri Lebbe, Gaston Lemahieu,
AbelMinnekeer, Julien Renier, Fernand.
Accessits Van Acker, CésarDuques-
ne, Jean Lauwers, Ernile.
2" jaar.
Algem. prijzen VERSAILLES, Lucien;
Casier, Emile Eeckhout, Gaston Bossue,
CharlesJacques, Gérard Vanherle, Henri
Janssens, DanielGadeyne, Georges Wy-
douw, Léon Schodts, Maurice. Acces
sits Vanden Driessche, Daniel Inder-
vuyst, Georges; Vanhaelewyn, Firmin
Busschaert, Gérard.
3jaar.
Algem. prijzen GHISQU1ËRE, Emile
Santy, Sylvère Bryxis, Robert Decan,
Maurise Messiaen, OscarBoyaert, Geor
ges Pollentier, Oscar. Accessits Me
sure, Gaston Dehondt, Fernand Omme-
slagh, Félix.
Na de plechtigheid begaven de
leerlingen zich, volgens gewoonte,
gevolgd door de overheden en eene
talrijke menigte, met 't muziek aan
't hoofd, naar 't gesticht, waar de
heer Voorzitter van den Bestuurraad
de jonge lieden over den behaalden
bijval geluk heeft gewenscht. Hij
keurde de aanspraak van den heer
Bestuurder goed en beloofde de me
dewerking van het stadsbestuur voor
de goede inrichting der leergangen
van handwerk.
Hij betreurde de afwezigheid van
den heer leeraar Pondeville, in het
gesticht werkzaam sedert meer dan
31 jaren en die ongetwijfeld de ont
roering welke hem den boezem
prangt op 't oogenblik, waarop hij
het verlaten zal, niet heeft kunnen
overwinnen hij heeft eene rechtma
tige hulde gebracht aan dien pioen
van het onderwijs, die, gedurende
zoo lange jaren,door zijne bekwaam
heden medegeholpen heeft om den
roem der Middelbare School van
Yper te bevestigen.
Om te eindigen heeft hij levendig
de heeren bestuurder en leeraars
bedankt voorde moeite, die zij zich
geven om eene degelijke geleerd
heid te verschaffen aan de vele leer
lingen, die ons gesticht van middel
baar onderwijs bijwonen.
P.S. Wij voegen onzen spijt bij
dien, door den heer Burgemeester
Colaert in uitmuntende bewoordin
gen uitgedrukt ter gelegenheid van
het aftreden van den heer Pondeville.
De heer Pondeville neemt eene wel
verdiende rust en hij zal onder ons
het beste aandenken nalaten. Het
was een leeraar van verdienste, een
uitgelezen opvoeder, aan zijne leer
lingen zeer verkleefd, door welke hij
zich wist te doen eerbiedigen en be
minnen. Hij heeft aan het gesticht,
dat hij met vlijt gedurende eene lan
ge loopbaan gediend heeft,uitsteken
de diensten bewezen. Wij wenschen
aan de Middelbare School en aan het
onderwijs in 't algemeen vele leeraars
van de waarde des heeren Pondeville.
n
Maandag 12 Oogst, om 3 ure, had
op de Halle, in tegenwoordigheid
der overheden en eene aanzienlijke
menigte, de prijsdeeling plaats aan
de leerlingen der betalende meisjes
gemeenteschool.
Na de uitvoering van een vlaam
sche koor Herinnering van Gum-
bert en een fransche koor Chant de
fête van Riga, beide opperbest uit
gevoerd, werd overgegaan tot de
uitreiking der prijzen.
Hieronder deelen wij de algemeene
prijzen mede
LAGERE KLAS.
Eerste studiejaar.
zer prix general Marie-Louise Vanhae
lewyn, Elise Wullus, Julia Michel. 2e prix
general Léa Eelbo, Gilberte Castel, Maria
Verhaeghe. ye prix general Alice Baeyen,
Madeleine Brusselmans, Sim. Vandamme.
Tweede studiejaar.
Prix d'excellenceDenise Beun. ier prix
general Suzanne Justice, Simonne Van
Nieuwenhove, Lucienne Van Neste. 2e prix
general Victoire De Coster, Berthe Ver
haeghe. f prix general Ivonne Liefooghe,
Joséphine Bagein, Gabrielle Verenghen.
MIDDELBARE KLAS.
Eerste studiejaar.
zer prix généralSimonne Vandaele. 2™
prix generalMarguerite Mahieu. ym<= prix
général Agnès Dewaele, Simonne Soux
dorf, Marie Beke, Gabrielle Impe, Jeanne
Lesaffre, Julienne Bancquaert.
Tweede studiejaar.
zer prix général Marguerite Bacquaert,
Léa Adenot, Jeanne Beele, Maria Decosteq
Berthe Baeyen. 2me prix généralMaria
Geeraets, Julia Vermeulen. jme prix général
Ivonne Delhem, Jenny Gonnissen, Marie
Liégeois.
HOOGERE KLAS.
Eerste studiejaar.
/er prix général Antoinette Lemeire.
jme prix généralGermaine Simoen.
Tweede studiejaar.
Prix d'excellence Gabrielle Libotte,
Jeanne Louarn, Madeleine Bacquaert. 2me
prix généralAdrienne Hennaert. jm6 prix
généralEsther Baeyen.
sl m sst st m m m
Wilt ge eens te meer een bewijs
hebben der inmenging der geestelijk
heid in de politiek Onze lezers zul
len het vinden in de redevoering,
daags na ds kiezing van 2 Juni uit
gesproken, door M. Serruys, onder
pastoor der St Janskerk te Poperin-
ghe niet alléén werpt M. Serruys
zich in de partijentwist, maar hij doet
het met eene hevigheid en eene ge
meenheid van taal die niet betamen
voor een priester, maar die een juist
j gedacht geven der tegenwoordige
1 strekkingen van vele onzer kapelaans
van steden en dorpen.
Moet men zich dan verwonderen,
dat de tempels Gods minder worden
bezocht dan vroeger De houding
der priesters tegenover de liberalen,
1 strekt heel en al ze er uit te jagen,
Hieronder volgt de rede van kape
laan Serruys, zooals ze verscheen in
de Popcringhenaar van 16 Juni 1912
Heeren en Vrienden, ik had liever
gezwegen, maar 'k mag toch den heer
Burgemeester geen affront aandoen, 'k
moet aan zijn dringend verzoek voldoe
ning geven, alhoewel gij allen zeker
verlangt om uff te rusten. Geroep :neen
neen
Vrie11den.de zegepraal die wij vieren
is niet enkel deze van eene partij, maar
wel eene nationale zegepraal. De strijd
van gisteren was wel om ons nationaal
vaandel, om al wat het beteekent ze
gevierend komt het uit den strijd en
zijn èenige verdediger, de katholieke
partij, staat sterker dan vroeger.
Kunt gij u inbeelden wat het zou
geweest zijn bij eene overwinning van
het 'rood-blauw kartel
Het blauw vaandel der liberalen, het
vaandel van enkel eene partij een
vaandel waarin, naar het woord van
eenen tegenstrever, al de politieke par
tijen hunnen neus gesnoten hebben
algemeen gelach en toejuichingen)vaan
del van onrecht en dwang maar neen!
dit vaandel, 't ligt vertrappeld en ver-
scheurd, voor altijd van het politiek
tooneel verdwenen, door de schuld
van zijne voorstaanders I [Bravo)
i Het rood vaandel der socialisten,
vuur en bloed opstand en omwente
ling Neen, ons vaderland is nog zoo
ver niet gekomen heerlijk en zegevie
rend blijft onze driekleurige vlag wap;
peren om te verkondigen dat België
getrouw blijft aan God en Koning.
(Toejuichingen).
De politieke strijd heeft de heer
Burgemeester vergeleken aan eenen
hanenkamp... hij toonde ons de drie
