mmwmmmmmmwmm.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
Donderdag, 12* September 1912.
Aclilsle jaar.
\r
Foudr.acht maakt Macht.
I ernviiijin'inSe den Slonderdaij*.
Vires acquirit oiuido.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Vorm den buiten Een jaar, Fr. :i-00.
Voor stad Een jaai1, Fr. ü-50
Men handelt bij overeenkomst.
Iler/aeniiig der
kiezerslijsten.
Ingevolge de wet, wordt er thans op
alle stad-of gemeentehuis overgegaan
tot de herziening der kiezerslijsten.
De personen, die niet ingeschreven
waren op de laatste kiezerslijsten, of
hetgetal stemmen niet bezaten waartoe
zij recht hadden, kunnen hunne rech
ten doen gelden op het stad- of gemeen
tehuis hunner wettelijke woonplaats.
Men mag zich ook schriftelijk wen
den tot de Liberale Associatie, Semi
nariestraat 1, Yper.
Ziehier de bijzonderste bepalingen
aangaande het kiesrecht
Om kiezer te zij n is de eerste vereisch-
te dat men geboren Belg zij, of de in
burgering bekomen hebbe.
Daarenboven moet men nog de vol
gende voorwaarden vereenigen
Om kiezer te zijn voor de Kamer
moet men op eersten Mei 1913, "25
jaar oud zijn voor den Senaat, voor de
Provintie en voor de Gemeente 30 jaar.
Om ingeschreven te zijn als kiezer
voor de Kamer, den Senaat en de Pro
vintie, moet men op eersten Juli 1912
ten minste sedert een jaar ten volle in
de stad of gemeente verblijven voor
de Gemeente, sedert ten minste drie
jaar.
Hebben recht op eene bijgevoegde stem.
Voor de gemeentekiezingen, de kie
zers van ten volle 35 jaar oud op eer
sten Mei 1913, gehuwd, of weduwnaar
met, kinders, ten minste 15 frank per
soonlijke belastingen betalende aan
den Staat in de gemeenten van meer
dan 10,000 zielen van '2,000 tot 10,000
zielen 10 fr. in de mindere gemeen
ten, 5 fr.
Voor de verkiezingen voor Kamer
en Senaat is deze belasting vastge
steld op ten minste 5 frank.
Die belastingen moeten bestaan voor
het loopendejaar en voor het voorgaan
de. De niet als werklieden ontlasten
moeten de belastingen voor 1911 be
taald hebben.
Voor de werklieden is het voldoende
dat zij een huis bewonen, welke voor
gemelde sommen als belastbaar aan-
geteekend is op de belastingsrollen.
De kiezers, eigenaars sedert eersten
Juli 1911, van gronden of huizen ge
vende een kadastraal inkomen van 48
fr. of van eene inschrijving op het
Grootboek der openbare schuld, of van
een renteboekje op de Spaarkas, ge
vende ten minste eenen jaarlijkschen
intrest van honderd frank en bestaande
sedert eersten Juli 1907.
Hebben recht op twee
bijgevoegde 'stemmen.
le Dezen, die alle twee de bovenge
noemde voorwaarden van huisvader
of eigenaar samen bezitten
2° Zij, die drager zijn van een der di
ploma's, titels of getuigschriften, opge
somd in artikel 17 der wet van 12 April
1894
3" Zij, die een der openbare bedie
ningen vervullen of vervuld hebben,
die een der ambten bekleeden of be
kleed hebben, die een der beroepen
uitoefenen of uitgeoefend hebben, aan
gestipt in artikel 19 van voormelde
wet.
Zij, die sedert eersten Juli 1911 eige
naar zijn van onroerende goederen,
hebbende een kadastraal inkomen van
minstens 150 fr. hebben recht, als eige
naar, op twee bijgevoegde stemmen
voor de Gemeente.
\lrn schi ijfi in hij den Uilgever, bixfiiiideslraal, nr S3, te Y|ter. De aankondigingen van
ganseli België eri 'i huilenl.ind evenals de Nolariale en lleclileilijke aankon I'gingen mogen
gezonden worden ten bnreele van dit lilad. Men wordt vriendelijk verzocht alle hoege-
naamdi' artikels uiterlijk tegen hijnsdag middag vrij en onderleekend toe te zenden.
AANKONDIGINGEN
15 c. den drukregel.
Reklamen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
Aankondigingen
O vpr
<lc kiesvvolliervoi mini»
Zou het knoeikiesstelsel
versleten zijn
Het meervoudig stemrecht was
voor de klerikalen een veld, waarop
zij naar hartelust hebben kunnen
knoeien. Zij hebben onder hunne fa
natieke kiezers zoovele stemmen ge-
fabrikeerd dat er het einde aan ver
loren is. Zij hebben geld bij hoopen
uit 's lands schatkist gehaald om er
stemmen mee te koopen en dat stel
sel van bedrog, stemmenfabricatie,
en omkooperij heeft hen 28 jaar aan
't bewind gehouden. Nu schijnen zij
er genoeg van te hebben. Waarom
Kunnen zij er geene knepen meer in
uitvinden of is hunne konkelfoezerij
te veel aan 't licht gekomen Zij
hebben in den laatsten kiesstrijd de
kroon op hun deugnietewerk gezet,
maar voor de 16 zetels, die zij daar
door gewonnen hebben, werden zij
in de Kamers eene maand lang door
de antiklerikalen op de pijnbank ge
zet. Zij hebben onder de onwederleg-
bare beschuldigingen, die hun bij
elke zitting werden toegebracht,
zoodanig geschreeuwd dat hunne
handelwijze eené schreeuwerskome
die werd genoemd. Zij schijnen van
het meervoudig stemrecht eenen
gruw gekregen te hebben en zijn op
zoek naar iets anders.
Het stemrecht der vrouwen
Daar klerikalen altijd vindingrijk
zijn op het gebied van kiesdeugniete-
rij hebben zij al gauw een nieuw veld
gevonden, waarop ze zouden kunnen
werken om hunne heerschappij in 't
land nog vele jaren te doen voort
duren, namelijk het stemrecht der
vrouwen.
In Engeland en in nog andere lan
den moeten de vrouwtjes hemel en
aarde bewegen, ja, omwenteling po
gen te maken om het stemrecht te
krijgen. Hier zal het haar, om zoo te
zeggen, toegeworpen worden zonder
dat ze 't vragen.
De socialisten dreigen met alge-
meene werkstaking als ze het zuiver
algemeen stemrecht niet bekomen.
De liberalen houden er evenzeer aan
ofschoon ze geene geweldige midde
len willen gebruiken om er toe te
geraken.
De klerikalen zien dat ze aan de
zoo gewettigde eischen der antikleri
kalen zullen moeten voldoen en
trachten tegen deze strooming, die
zij niet meer kunnen tegenhouden en
waardoor zij in korten tijd van het
bewind kunnen weggekeerd worden,
eenen dam te leggen. Zij vertellen nu
dat ze het zuiver algemeen stemrecht
niet vijandig zijn.
Een hunner diepe denkers, Cyriel
Van Overberg, de ingever van het
hatelijk school wetsontwerp Schol-
laert, is er, evenals een zeker aantal
klerikale demokraten, partijganger
van. Hij beschouwt het als onver
mijdelijk en weinig gevaarlijk en
noodigt zijne politieke vrienden uit,
het goedschiks toe te staan, liever
dan het zich te laten afdwingen.
Maar M. Van Overberg en zijne
vrienden van den Demokratischen
Bond zijn de eerste klerikalen niet
!-<: zoo spreken.
M. Nothomb zaliger heeft zoo lang
hij leefde het A. S. voorgestaan.
In 1870 wilde M. Woeste er zonder
tusschenpoozen naartoe. In een zij
ner gewone geestige invallen, waar
aan hij lucht gaf als het er op aan
kwam, zijne partijgenooten op eenen
vooruitsprong der bewarende partij
voor te bereiden, riep Prosper de
Haulleville zekeren dag uit De
katholieke kerk heeft Clovis ge
doopt, zij zal ook het A. S. doopen.
Als het er den klerikalen nu alleen
om te doen was, de redevoeringen
van M. Nothomb, de oude artikels
van M. Woeste in de Revue Géné
rale en de zetten van M. de Haul
leville te herinneren, zouden wij,
daar verder onze aandacht niet aan
wijden. Maar bij dien vernieuwden
aanval van teederheid, welken wij
in zekere rangen der klerikale partij
gewaar worden, komt nog iets on
verwachts de eiscli voor het alge
meen vrouwenstemrecht.
Zoo de klerikalen door de wissel
valligheden der politiek ertoe ge
bracht worden, het zuiver A. S. uit
té roepen, zijn zij ook besloten, het
tot de vrouwen uit te breiden. De
katholieke kerk heeftClovisgedoopt,
doch zij kon op Clotildis rekenen. Nu
wil zij ook wel het A. S. bijtreden
omdat zij op het vrouwenstemrecht
zal kunnen rekenen.
Opgepast voor dat katje
De socialisten zijn in grondbegin
net algemeen vrouwenstemrecht ge
negen, maar hunne leiders willen er
nog niet van weten omdat de vrouw
nog niet genoeg onderwezen is, nog
geene zielssterkte genoeg heeft om
eene vrije stem te kunnen uitbren
gen. De socialisten zijn evenwel door
de verklaringen hunner leiders niet
gebonden en men mag zich afvragen
welke gedragslijn hunne partij aan
hare gekozenen zal voorschrijven in
geval het klerikaal bestuur, in plaats
van het zuiver A. S. te verwerpen,
het hun aanbood op voorwaarde dat
ook de vrouwen het zouden hebben.
De klerikalen weten dat en zullen
dus aan de socialisten pootjes geven.
Zij zullen pootjes geven aan de so
cialisten, die zij zoo geweldig haten.
Alleen uit haat tegen hen hebben zij
in prenten, vlugschriften en gazet
artikelen op het kartel al het venijn
gespuwd, waartoe een klerikaal in
staat is. Alleen uit haat tegen hen
hebben zij de kartellisten uitgeschol
den voor Carrouy's, Bonnot's en an
dere apachen en bandieten voor
schelmen, tot alle kwaad bekwaam.
Het zouden de mannen van de roode
vaan zijn, die, zoo het kartel over
won, kerken en kloosters zouden ge
plunderd en verbrand en 's lands
schatkist leeggepompt hebben. En
nu komen die zelfde klerikalen aan
die zelfde socialisten hunne mede
werking vragen, op hunne mensch-
lievendheid en hunne rechtzinnigheid
rekenen om het vrouwenstemrecht
in te voeren
Neen, de socialisten paloeteren
dat willen ze doen. Zij hebben nog
de overgroote meerderheid der vrou
wen onder hunne klauwen.
De mannen ontsnappen hun. Om
hen voor hunne partij te doen stem
men, hebben zij ze moeten uitkoo-
pen door geldelijke voordeden, offi-
cieele beloften, bedrog en bedrei
gingen. Nu willen zij de vrouwen in
't strijdperk brengen omdat hunne
macht over haar nog onbeperkt is.
De vrouwen zouden de wapens zijn,
waarmede zij den machtigen band,
die de antiklerikalen vereenigt en
sterk maakt, zouden breken. Daarin
zullen de socialisten hen niet helpen
omdat zij weten dat zij niets van hen
kunnen verkrijgen. Zij zullen geene
toegevingen doen maar met de li
beralen zeggen Wij willen nog
maar alleen het zuiver A. S. voor de
mannen zonder inmenging van vrou
wen
Om dat te bekomen zijn er, zonder
de algemeene werkstaking, nog wet
tige middelen genoeg, en 't zijn die
middelen alleen die de liberalen zul
len gebruiken
De klerikalen zijn in de politiek
geene rechtzinnige menschen. Zij
zijn niet te betrouwen.
I11 licl M inislerie.
Ondanks de logenstraffing van ze
kere klerikale gazetten, wordt uit
goede bron verzekerd dat minister
de Broqueville het ministerie van
spoorwegen zal verlaten en dat mi
nister Davignon zijne matten zal mo
gen oprollen, om zijn departement
aan onzen premier af te staan.
Men weet nochtans dat de katho
lieke ministers, wanneer zij in eenen
vetten kaas zitten, dezen niet graag
verlaten, ten zij men hun eenen an
deren vetten kaas aanbiede. Moreau,
Pontus, Begerem, de Smet de Nayer
en zooveel anderen gaven het voor
beeld. Er waren er zelfs die zich op
voorhand vette plaatsen verzekerden
in 't vooruitzicht van den dag dat zij
het ministerie zouden moeten verla
ten. Welk verschil met de belang
loosheid van de liberale ministers,
die nooit zochten zich te verrijken en
waarvan er zelfs waren die armer
waren toen zij aftraden dan toen zij
in het ministerie kwamen.
Hoe langer de tjeven aan den gou
vernementspot zitten, hoe grooter
hun appetijt wordt. En het is om
weer een der lievelingen in eenen
vetten kaas te steken dat men er in
regeeringskringen van droomt een
nieuw ministerie te stichten het mi
nisterie van zeewezen of marine
Ziedaar eene gril die weeral eeni-
ge millioenen aan het land zal kos
ten.
Gewed dat de nieuwe minister er
spoedig zal voor zorgen, ten koste
van de belastingschuldigen en voor
eigen gemak, eenige nieuwe automo
bielen aan te koopen dan onze ma
rine met een nieuw schip te begif
tigen
Om nu tot de Broqueville terug te
keeren, deze tracht zoo spoedig mo
gelijk het departement van ijzeren
wegen te verlaten in het vooruitzicht
van definancieele moeilijkheden wel
ke er zich zullen voordoen, moeilijk
heden waarin hij zijn opvolger zal la
ten spartelen. Het is vooral in het