Stadsnieuws.
Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement.
klerikale politiekers.
Een Drier en
In <le kailiolieke pers.
Donderdag, 7" November 19 i 2.
centiemen.
Achtste jaar. Nr £>2,
Eendracht maakt Macht.
Verschijnende des itontferdays
Vires acquirit eundo.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Voor den buiten Een jaar, Fr. 3-00.
Voor stad Een jaar, Fr. 3-50
Men handelt bij overeenkomst.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 15 c. den drukregel.
Reklatnen25 c.
Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id.
CEDCLE D'ËTUÜES
ET
tb E a tension L ui versi la i re
COURS de M. F. VAN KALKEN,
Agrêgé a la Faculté de Philosophie.
La Société Beige
la fin du Régime espagnol.
1° legon Dimanche '10 Novembre,
Les Pays-Bas espagnols, etc.
't Is soms heel nuttig een oogslag
te werpen in de klerikale gazetten
ik bedoel groote gekende dagbladen,
geschreven voor ernstige lieden, en
geenszins de klerikale schimpbladen,
die slechts verschijnen om onder 't
geringe volk de dwaaste logens te
verspreiden, 't Is goed van tijd tot
tijd eene kleine vergelijking te ma
ken, zonder ons zélfs op te houden
bij de grootste ongerijmdheden, als
die welke men soms te zien krijgt.
Verweten de klerikalen, bijvoor
beeld, vèor de kiezing, aan den
franschen staatsminister Clemenceau
niet, zich te doen verzorgen door
nonnen, wanneer zij in hunne gazet
tenen door spotprinten de vlaamsche
buitenlieden willen wijsmaken dat
de geestelijken, de kloosterzusters,
de nonnen ziekendiensters in Fran
krijk vervolgd worden, en door de
soldaten metde bajonnet op't geweer
verdreven en verbannen
Schrijven de klerikale bladen jaar-
in jaaruit niet, dat de schamele
priestersin Frankrijk een hondenle
ven hebben, dat zij geplaagd en
getergd v\ orden, dat zij er den gods
dienst niet vrij kunnen uitoefenen
En nochtans, onlangs lazen wij in
de Patriote een Brusselsch kle-
rikaal dagblad, een artikel on-
derteekend door M. Louis Teste,
de Parijzer briefwisselaaar dier ga-
zet hat volgende In Frankrijk is
de godsdienst overal in stand, en
heeft de geestelijkheid niets te
kort Hetgeen de godsdienst het
meest te vreezen heeft, is dat onbe-
hendige verdedigers er de politiek
mede bemoeien hij heeft zelfs niets
anders te vreezen,daar deFransch-
mans in verhouding van 995 op
1000 vijandig zijn aan de inmen-
ging der politiek in den godsdienst,
de politiek voor hen ééne zaak zij n-
de en de godsdienst een andere, en
«die twee zaken niets met elkander
te verrichten hebbende.
Ehwel Zietdaar het liberaal
ideaal Zietdaar al hetgeen wij vra
gen aan de belgische geestelijken
Mijnheer Teste zelf, die een over
tuigde katholiek is, moet bekennen
dat in Frankrijk de kathoiiekeoveral
niets te vreezen heeft.
Wij zullen die bekentenis onthou
den, maar dat zal nochtans de kle
rikale gazetjes niet beletten aan
hunne lezers voort te vertellen, dat
zij moeten voor de klerikalen stem
men, indien zij niet willen dat in
Belgie, de godsdienst ook vervolgd
worde als in Frankrijk
Dat noemt men klerikale eerlijk
heid
Wanneer dan zal men hier ook be
grijpen, dat de strijd der liberalen
hoegenaamd niets te maken heeft
met den godsdienst, maaralleen ge
richt is tegen 't klerikalism, of de
ongehoorde inmenging der geeste
lijkheid in de strijdende politiek
Honderde en honderde malen heb
ben wij verklaard, dat godsdienst en
politiek twee zaken zijn die niet zou
den mogen verward worden. Wat
wij altijd aan de belgische geeste
lijkheid verweten hebben en zullen
blijven verwijten, 't is dat zij van
den godsdienst gebruik maken of lie
ver misbruik maakt, om hare heer
schappij op politiek gebied te doen
gelden.
Iedereen weet toch immers, dat
de huidige priester eerst en vooral po
litiek man is 't is voldoende zijn han
del en wandel gade te slaan, zijne
woorden te wikken, zijne daden na
te gaan
Of is het misschien geene politiek
maken, met in sermoenen op libera
len en socialisten uit te vallen, en te
bliksemen en de teergeliefde paro
chianen met tranen in de oogen en
een krop in de keel te smeeken voor
de klerikalen te steramen Is het
misschien geen politieke propagan
da, het huisbezoek in stad en dorp,
op 't veld of in de arbeidsplaats Is
het misschien geene politiek, 't uit
deelen van vijffrankstukken voor en
na de kiezing, ja tot in de kiesbu-
reelen zelf
Nu, men moet maar durven En
ze durven, dat weet iedereen.
Ze durven zelfs in den preekstoel,
aan de geloovigen zeggen waar de
slechte winkels zijn, aldus de
broodroover spelende
Alsof er een slechtere winkel
ware, dan den klerikalen winkel
Veri»a<lerii)i» «lei*
Li' erale Linkerzijden.
DE GESTEMDE DAGORDE.
Woensdag had in het Natiepaleis
te Biussel de lang verwachte bij
eenkomst der liberale linkerzijden
van Kamer en Senaat plaats.
De vergadering begon even na 10
uur en duurde tot bij halftwee 's mid
dags als gevolg van de gehouden
besprekingen werd ten slotte het
volgende besluit aangenomen
De liberale linkerzijden van den
Senaat en de Kamer van Volksverte
genwoordigers, vergaderd op Woens
dag 30 October,
in hun besluit van 2 Juli 11. vol
hardend, verklaren opnieuw dat zij
in zijne geheelheid hun programma
behouden, dat namelijk omvat de
verdediging van het openbaar onder
wijs en den schoolplicht, het alge
meen stemrecht op 25 jarigen ou
derdom, met evenredige vertegen
woordiging, en de arbeiderspen
sioenen
en bevestigen den wil om de ver
wezenlijking ervan verder na te stre
ven, overeenkomstig de methoden,
en de overleveringen der liberale
partij, 't is te zeggen door de propa
ganda met de pen en met het woord
door de parlementaire werking.
Zij kunnen dus geen enkelen steun
vèrieenen aan de algemeene werk
staking welke op touw gezet wordt
door de socialistische partij en die
zelfs al bleef zij vredelievend, voor
het land, de nationale nijverheid en
de werkende klasse zelf, noodlottige
gevolgen zou medebrengen.
Overtuigd echter, dat het er op
aankomt, om der wille van de recht
vaardigheid en de rust, de vraag
stukken op te lossen, welke op het
land wegen en een einde te stellen
aan de misbruiken van het meervou
dig stemrecht, zullen zij op, het 00-
genblik dat hun het meest geschikt
zal voorkomen, hun eigen initiatief
aanwenden om bij het pariementeen
voorstel tot grondwetsherziening in
te dienen.
Met het oog op de gewichtigheid
der buitenlandsche gebeurtenissen
en de mogelijkheid van de verwikke
lingen, die, zonder voorzien te wor
den, doch steeds dienen gevreesd,
zijn zij van oordeel dat het, in het
hooger belang van het vaderland,
noodig is de maatregelen te bespre
ken en aan te nemen, welke van aard
zijn om de landsverdediging op doel
matige wijze te verzekeren.
Men zal zich herinneren dat de
vereenigde liberale linkerzijden, op
hunne vorige vergadering, aan hun
bureel opdracht hadden gegeven om
een ontwerp voor te bereiden tot in
richting van een hoofdorganism,
waarin de verschillende politike ve-
reenigingen der partij zouden verte
genwoordigd zijn.
Dat ontwerp heeft tot nog toe
geen vasten vorm gekregen, doch er
werd, op de vergadering van Woens
dag besloten Jat, zoodra het ont
werp klaar was, het zou medege
deeld worden aan al de liberale ar
rondissementsbonden van het land.
een Antwoord.
Onlangs schreef de heer volksver
tegenwoordiger Jules Destrée in de
Revue de Belgique een Lettre
au roi sur la séparation administrati
ve die gerucht maakte en nog
maakt. Maar het antwoord op dien
brief, door den heer H Meert, maakt
er niet minder. Hij neemt een geheel
dubbel nummer in van De Vlaam
sche Hoogeschool en de 5000
exemplaren waarop hij gedrukt werd
zijn op. Gelukkig wordt er voor een
tweede uitgaaf gezorgd, want de
aanvragen blijven toestroomen.
In zijn brief aan den koning erken
de de heer Destrée dat de Vlamin
gen na 1830 zeer verongelijkt wer
den. Hij vindt echter, dat zij nu de
herstelling hunner grieven verkregen
hebben, en nu integendeel het Wa
lenland bedreigen. Daarom is er,
volgens hem, maar één uitweg meer:
de bestuurlijke scheiding van
Vlaamsche en Waalsch België.
In zijn antwoord verklaart de heer
Meert eerst dat de Vlamingen die
scheiding niet te vreezen hebben,
maar ze ook niet wenschen, daar zij
zonder verbreking van de landseen-
heid de erkenning hunner rechten
hopen te veroveren. Dan onderzoekt
hij in hoeverren, de Vlaamsche grie
ven verdwenen zijn, in hoeverre de
Walen nu door de Vlamingen veron
gelukt worden. lis nous ont pris les
emplois publics zegt de heer De
strée bij voorbeeld. Met documenten
en cijfers, en met de namen en trakte
menten der ambtenaars toont de heer
Meert aan, dat, in één enkel afdee-
ling van één ministerie, namelijk in
het bestuur der Posterijen, er op 284
ambtenaars, slechts 89 Vlamingen
zijn, die te zamen 36000 fr. minder
verdienen dan hunne Waalsche Col
lega's Op dezelfde onwederlegba-
re wijze worden, één voor één, al de
bevestigingen van de Lettre au
roi omvergeworpen, zoodat de
brief van den heer Meert ten slotte
een zeer leerrijke uiteenzetting wordt
van alles wat voor het streven der
Vlaamsche Beweging pleit.
Reeds werd voorgesteld, dat mach
tige stuk onder den vorm van een
vlugschrift overal te verspreiden.
Daar het in. het Fransch geschre
ven is, kan het door alle Walen ge
lezen worden, en zal zeker aan meer
dan één de oogen openen ook aan
menig Vlaming die tot nog toe zoo
onverschillig bleef, dat hij met eens
weet hoe erg hij zijn eigen belangen
verwaarloosd heeft. Ieder Belg,
Waal of Vlaming zou dat stuk moe
ten lezen en overwegen
Sedert 2 November 11. is de ver
smelting geschied der twee katholie
ke vlaamsche organen van Yper, Het
Ypersch Volk en het Nieuwsblad van
Yper.
Er valt op te merken dat het juist
het blad is dat nauwelijks twee jaar
bestaat, Het Ypersch Volk, dat den
titel en plaats insloopt van het be
treurde Nieuwsblad.
De katholieken zullen dus maar
een vlaamsch blad meer uitgeven,
onder den titel van Het Ypersche
Volk.
Onze kadodders verhopen dat deze
verandering geene schade zal ver
oorzaken aan hunne heilige zaak.
Neslor W iimarl
en <le klerikalen.
Een gemeene kerel en bedrieger-
Nestor Wilmart, heeft talrijke mil-
lioenen gestolen en vele ongelukkige
slachtoffers gemaakt Nestor Wil
mart was een liberaal.
Als pieren op een prooi vallen de
klerikalen op dat zedelijk kreng en
met onverborgen tevredenheid her
halen ze honderd keer hetzelfde
Nestor Wilmart was een liberaal.
Zoo zegt Hel Ypersch Volk Nestor
Wilmart is een groote aftruggelaar.
Dat staat vast. Nestor Wilmart
was een groot liberaal.
Wij herhalen dat geene partij het
monopoleum der zedelijkheid bezit,
men vindt schelmen en eerlijke lie-
tVEERGALM
Men schrijft in bij den UMirover. Imfmnh straai, nr 53, le Yper. i)e aankondigingen van
ganscli- België en 't buitenland evenals de Nolariale en Rechterlijke aankondigingen mogen
gezonJcnworden len bureele van dit blad.Vlen wordt vriendelijk verzocht alle Itoege-
naamde artikels uiterlijk tegen Injnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden.
EN 4 LEO,ONS.
M M <WJI| Vl Wl Cl O lOl €10 Cl O LI O Cl LI LI O *3lUI LI v"!