75 De algemeene werkstaking. Volksgezind weekblad der Vrijzinnige Vereeniging van Yper en het Arrondissement. \Tr 25. De toestand. Donderdag, 17" April 1915. Negende jaar. Eendracht maakt Macht. S ersclnjnetule des Sfionderdags. Vires acquirit eundo. INSCHRIJVINGSPRIJS Voor dun buiten Een jaar, Fr. Bf-OO. Voor stad Een jaar, Fr. Men handelt bij overeenkomst. AANKONDIGINGEN Aankondigingen 15 c. den drukregel. Reklatnen25 c. Rechterlijke aankondigingen 1 fr. id. Wij hebben dezer dagen het oor deel gehoord van eenen ncderigen koopman. Dit oordeel heeft ons getroffen door de rondborstigheid waarmede het geuit werd alsook de eigenaar digheid der zienswijze. Men sprak over de algemeene werkstaking. In de omgeving werd er onder ander voorgehouden dat de Regeering niet toegeven kon omdat de socialisten immer opnieuw met andere voorstellen zouden te berde komen en nooit zouden gerust blij ven. Onze kleine koopman sprak Ik deel die vrees in 't geheel niet en ziehier waarom De tegenwoordige werkstaking is eene politieke werkstaking en niet alleen socialisten en liberalen maar ook vele katholieken beoogen het zelfde doel. Dat voelen de socialisten ook wel en daarom ook is de bewe ging ernstiger. Maar er is nog niets. Wij, Belgen, wij hebben geen nationaal gevoel. Wij hebben sedert 1830, handel ge dreven, lijnwaad, geweren, machie- nen gebouwd, onze produkten de wereld door gezonden, en bekom merd of onze waren wel onze naam droegen of wie onze klant was. Een doel hadden wij geld verdienen. Wij waren een kleine winkel-tus- schen groote bazaars. Deze groote bazaars, de fransche, duitsehe, en- gelsche, moesten om hunnen handel te beschermen, vlooten onderhou den, kanonnen gieten, regimenten strijdvaardig houden en alle zaken die veel geld kosten. Tusschen de doodende,. onderlinge concurrentie der .'.rooten, wisten wij onze «aar den te plaatsen en wij bekommerden ons niet met oorlogsmaterieel. Wij waren kooplieden en niets meer. Geld verdienen was onze bekomme ring Belg zijn, dat was maar bijzaak. Wilt gij een voorbeeld gaat in Frankrijk en aanschouwt de Fran- schen als de Marseillaise gezongen wordt, eenieder voelt het hart van hoogmoed, vaderlandsliefde en wel lust zwellen en allen zingen mede in de grootste ontvoering. Het zelfde geschiedt in Duitsch- larid. In Belgic, bij het zingen der Bra- bantgmne, zal de Belg geen trekje uit zijne pijp laten. Bij de openbare plechtigheden als de Brabamgmne gespeeld wordt, blijven alle Belgen na genoeg gedekt!!! Hoogst kent men van de BrabanconneTara rara ra rie ere En aan zulk weinig nationaal volk komt de Regeering het alleman sol daat oplegzen en weigerthetalleman kiezers Neen, nietwaar de werfe- lende vaderlandsliefde der Belgen zou zich opgeofferd hebben voor het alleman soldaat, hadde het voorge steld geweest door eene Regeering die in ruiling een recht toegestaan had. De Belg zou wel soldaat willen spelen maar ook deftige gelijke bur ger willen worden. De Regeering hadde moeten be grijpen, dat om slim te handelen zij met de eene hand had moeten het I gelijkvormi 2 stemrecht geven om met de andere het alleman soldaat te nemen. De Belg is vooral makelaar en ziet in alles een zaakje te maken 't Zou wel kunnen gebeuren dat de Belg zijn stemrecht afneemt en dat de ministers niets in ruiling be komen tenzij een goed paspoort Wij onderwerpen aan onze lezers die gezonde beredeneering. Lezers Oordeelt Iedereen gedenkt zich nog die vui le schimpbladen, voor de wetgeven de kiezingen van Juni door de kleri- kalen uitgegeven. Liegen en blij v en liegen, was als dan hun spreekwoord, want er blijft toch iets van over. En liegen, en het volk om den tuin leiden, dat kunnen de katholieken verdonderd goed. Ziehier een klinkend bewijs dat zij de kiezers in Juni 1912 hebben be drogen. JDe katholieke leugenblaadjes schreven voor de kiezing het volgen de Wij en Zij! De liberalen willen alleman naar de kazerne. Wij niet, en waarom Omdat men alsdan viermaal zoo- veel soldaten zou hebben als nu. Vol- gens de regelen van 't cijferen, zou dat viermaal meer kosten dan nu. Vier mantien eten viermaal meer dan één. Viermaal meer mannen hebben viermaal meer kazernen, kleederen, wapens, peerden, uitrustingen noo- dig. Viermaal meer soldaten moeten bestierd worden door viermaal meer officiers. De vierdubbel geld, daaraan besteed, kan niet dienen tot onderstand van handel en nijverheid, tot verbetering van 't lot van werkman, boer en klei- nen burger. Kiezerg Overweegt dat Maakt dat de laatste legervvet niet voorloo- pig maar bestendig blij ve. Welk ook uw gedachterover weze, de belangen van 't land en van de partij eischten dat wij houden wat wij hebben en dat wij ons, eenparig en eendrachtig verzetten tegen alle eischen van liberaal en sociaal. Nu is het liedje veranderd Nu is het van Alleman Soldaat nu zal het geld wel voor de pinnen moeten komen, nu zullen er wel kazernen moeten gebouwd worden, kleederen, w apens, peerden moeten aangekon digd worden. 't Is door zulke middelen dat de klerikalen aan 't bestuur blijven Weten die heeren dat de Godsdienst hun beste politiek wapen hun verbiedt de menschen te beliegen en te bedriegen Do IMi>isohe Honlo n:m Tot in 1906 heeft de Belgische Rente zich goed gedragen. In 191 2 stond de Belgische Rente 87 de Hollandsche 89,45, de Duit sehe 86.25, fr. De Fransche, 94.85 Heden in 1913 geldt onze Nationa le Rente onder het wijs beleid der klerikalen maar 75 frank Als men overdenkt dat onze schuld VIER MILJARD bedraagt en als men die schuld aan de waardevan onze waarden berekent komt men tot een verlies van EEN MILJARD, 't is te zeggen DUIZEND MIL JOEN Men weet dat de rente vooral de spaarpenningen van de kleinen ver tegenwoordigd. (De Staat immers verandert de spaarboekjes in renten als zij de 2000 frank overtreffen). D? rijke finantiemannen tot zelfs ministers, kamerheeren, enz., neste len in vette kazen die 5, 6 en zelfs 7 opbrengen mits daarbij nog een postje van administrateur, commis saris, enz. Alles tot meerder eer der Kerk of beter. A. M. D. G. De christene godsdienst was eens de beschermer van de armen en de verdrukten. Thans is hij de melkkoei gewor den van de aanbidders van het gul den kalf. Eens troostte hij de ongelukkigen dezer wereld! thans vult hij de brand kassen der nooit verzadigde beurs- ratten thans zegent hij dé konkel- foezerijen der finantieele katholieke bloedzuigers. Kiezers, bezie uw renteboekje en uw contributie biljetten. Doet de oogen open, overdenkt en oordeelt Lrn beroep op kalinle. De socialistische woordvoerders en de organen van de socialistische partij hebben herhaaldelijk iedereen aangespoord rustig en wreedzaam te blijven. Alle voorstanders van Zuiver Al gemeen Stemrecht, tot welke partij zij ook behooren, koesteren denzelf den wensch. Ecnige afzonderlijke gevallen, waarbij de vrede zou gestoord wor den, ge\en aan niemand het recht te besluiten, dat de algemeene werk staking in een oproer ontaardt. Misschien zijn er dweepzuchtige klerikalen, die volksrumoer ver wachten en verlangen. Zij alleen, die in de kaart van die zonderlinge vaderlanders willen spe len, zullen opstootjes verwekken. In elk geval zijn het de socialisti sche leiders niet, die tot het uitbre ken van onlusten aanleiding geven. De leiders van die partij hebben, bijna allen, zooveel het maar kon, de algemeene werkstaking tegenge houden. De klerikalen in de katholie ke partij met het vuil werk belast, waren het, die door hun verachten- en schimpenden toon de verontwaar diging van duizenden eenvoudige menschen hebben opgezweept. De klerikalen, die van geen enke len verzoenenden maatregel wilden hooren, zijn meer of min verantwoor delijk, zoodealgemeene werkstaking losgebroken is. Die klerikalen zijn thans ook in staat om door nieuwe ophitsingen te beletten, dat de werkstakers zouden koelbloedig blijven. Men gunne aan die klerikalen de gelegenheid niet in gesloten zalen hun nieuwen triomf te vieren. Wat ons, liberalen, betreft, wij hebben in deze treurige omstandig heden onzen plicht vervuld, en zul len hem blijven vervullen. De klerikalen waren zeer tevre- vreden geweest, indien de liberale partij de algemeene werkstaking be schouwd had als behoorend tot haar politieke strijdmiddelen. Dat plan is in duigen gevallen. De toestand in het Luikerland. De staking is overal algemeen. Men mag het getal stakers te Cocke- rill schatten van 7,000 tot 7,500 zelfs op 8,000. Te Espérance-Longdoz is de werk- stilstand volledig. Geen enkel arbeider werkt. Te Ougrée-Marihaye werkt een ge ring gedeelte van het personeel, maar alles moet stilvallen. Bij Michiels werkt niemand. In de staalfabrieken in Angleur vol ledige staking. Overal staat de arbeid stil. Alleen in de kristalfabrieken in Val-St-Lambert wordt er gewerkt, maar morgen doen de arbeiders daar ook mee. TeTilleur is de staking algemeen in de mijn van Horloz. Te Vottem in de mijn van Battice zijn er 38 van de 700 arbeiders komen werken. Te Gérard Glaes, 37 op 300 arbeiders. Te Ougrée wordt gestaakt in al de koolmijnen. Te Herstal zijn al de koolmijnen in staking. In de nationale wapenfabriek waren er 's morgens ongeveer 1300 arbeiders opgekomen van de 3,500, maar om 10 uur zijn de arbeiders begonnen ook den arbeid te verlaten en rond den middag bleven er met moeite 500 in de fabriek. Heden zal de staking daar ook alge meen zijn. I11 de fabriek Pieper zijn er een lOtal naar het werk gekomen op 000 arbei ders. Men mag van nu af rekenen dat er te Herstal 7,500 stakers zijn op 9,500 arbeiders. Te Saint-Nicolas in de koolmijn van Fe Haye zijn 53 arbeiders aan het werk op 553. Te Grace-Berleur. Het getal stakers in de koolmijnen wordt geschat op 1500. In de steengroeven bewonderens waardige deelneming der arbeiders aan de staking. Men meende dat er aarzeling zou geweest zijn, en het getal stakers is buitengewoon. Te Sprimont, Ghanxhe, Florzé en Aywaille zijn er 2000 stakers. In de klerikale steengroef Montfort is slechts een handsvol arbeiders aan het werk op 300. Te Flémalle. In de koolmijnen, vol ledige werkstilstand. Te Luik wordt er in de voornaamste fabrieken niet gewerkt. In de interna tionale elektriciteitsmaatschappij is de IRI. ILH Men schrijft in bij den Uitgever, Lnxmuikestraat, nr 83, te Yper. De aankondigingen van ganscli België en 't buitenland evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen mogen gezonden worden ten bureele van dit blad.Men "wordt vriendelijk verzocht alle hoege- naamde artikels uiterlijk legen Dijnsdag middag vrij en onderteekend toe te zenden «j

HISTORISCHE KRANTEN

De Weergalm (1904-1914) | 1913 | | pagina 1