VERMAARDE PACHTHOEVE
Cegral'oiiispleciiligheicl
van t ftlien is.
Van alios wal.
millioen gulden sehatkistbons uitge
geven.
Engeland, met eene begrooting van
5 millioen, vraagt geen schelling aan de
leening. Al deze staten zuiveren hunne
schuld aan ernstige wijze Duitschland
1 tot 3 J" Engeland heeft onder het
.liberaal ministerie 2 1/2 milliard gezui
verd.
Wij delgen 30 centiemen uit, doch
wij ontleenen elk jaar 120 of 150 mil
lioen, so.ns nog meer.
De waarheid is dat gij sinds lange ja
ren die uitzinnige uitgaven had moe
ten staken.
Tegenover het stelsel van de voort
durende leeningen der klerikale Re
geering, heeft men het finantieel beleid
der liberale steden willen stellen, doch
deze beide dingen zijn niet met elkan
der te vergelijken. (Instemming links.)
De h. Van Cauweldert (kath.) De
stad Antwerpen gaat elk oogenblik
leeningen aan. (Rumoer).
De h. Terwagne (soc.) De Antwerp-
sche bevolking keurt het beleid van
haar stadsbestuur goed uw beleid
wordt door iedereen gelaakt
De h. Van Cauwelaért. In 1903 heeft
de stad Antwerpen voor 100 millioen
geleend. (Bijval rechts gejouw links.)
De h. Franck. Het is kleingeestig
hier kwesties te willen te pas bren
gen, welke alleen in de gemeentera
den op hun plaats zijn (Rumoer en op
spraak rechtslevendige toejuichingen
links.)
Dé h. Hymans, (lib.) tot den heer
Franck. Geef u de moeite niet op al
die onderbrekingen te antwoorden.
De h. Franck. Dcch ge waart inge
scheept en ge moest varen. Sinds lang
hebt ge gewone uitgaven op uw buiten
gewoon budget ingeschreven. Waaro
ver Omdat uw buitengewoon budget
en de leening volstrekt noodig zijn om
uw evenwicht te bewaren. Dat zonder
die toevluchten gansch uw stelsel in
duigen valt.
En liet is daarom dat leden der rech
terzijde als Renkin, Helleputte, Levie,
partijgangers van het afzonderlijk nij
verheidsbudget der spoorwegen, zich
wel wachtten de hervorming door te
drijven, wanneer zij minister zijn ge
worden.
Moest vastgesteld worden wat liet
kapitaal van den spoorweg vertegen
woordigd, wij zouden dadelijk uw fi
nantieel stelsel zien ineenstorten.
En nochtans hebt ge millioenen ge
noeg ontvangen van de brave lasten-
betalers.
Op minder dan drie jaar zijn 171
millioen meer in uwe kassen geko
men.
Haddet ge een weinig beleid, wijs
heid en vooruitzicht gehad, ge zoudt,
dank aan die buitengewone inkomsten,
uwe begrooting in evenwicht hebben
kunnen houden en het hoofd bieden
aan de nieuwe uitgaven.
Doch sparen en zuinig zijn is uwe
leus niet. Om aan bet bewind te blijven
in 't belang van uwe politiek moest ge
de regeering zijn die maar uitgeeft zon
der te rekenen, doch die uit den zak
van den lastenbetaler blijft.
DE OPENBARE MEENING.
Het is daar een politiek, die vergif
tigd. Gij hebt het gedaan door uwe
leeningen.
Ge zijt zooverre geraakt die niemand
u nog wil geld leenen. Alles wat ge
zult aanvoeren over de moeilijkheden
van den den dag, houdt geen stand.
Ge sleept uw verleden als eèh kanon
bal aan uw been.
NiEUWE BELASTINGEN.
En nu moet ge toch uw toevlucht tot
nieuwe belastingen nemen. Ge zult het
volk doen gelooveu dat ze uitgelokt
worden dooi' de uitgaven die de nieu
we legerwet u oplegt. Dat is valsch.
Zij zijn veroorzaakt door uwe linan-
cieele knoeierij en 't velleden, door
den afgrond waarin onze finantien zijn
gestort, door bewerkingen als deze
van de uitgifte uwer schatkistbons.
De jaarlijksche last voor de schat
kistbons alleen, bedraagt 18 Lot 20 mil
lioen
Het tekort van uwe zoogenaamde
vruchtdragende uitgaven, dat 30 mil
lioen droeg in 1912, is in 1913 geklom
men tot 43 millioen.
En het zou het dubbele daarvan be
reiken, werd uwe begrooting eerlijk
opgemaakt.
Gij hebt al te lang het land door uwe
linantieeie politiek bedrogen.' Het uur
der afrekening is geslagen. (Langduri
ge toejuichingen.)
Wanneer de heer Franck, na van
2 1/2 uur aan het woord te zijn geweest,
om 3.55 uur zijne redevoering eindigt,
wordt hij langdurig door de beide lin
kerzijden toegejuicht en door talrijke
zijner vrienden geluk gewenscht.
Die bespreking - is Vrijdag avond
gesloten. De klerikalen zijn maar
kaal van die reis gekomen, daar
minister Levie maar flauwtjes
geantwoord heeft op de wel- gespier
de en gedokumenteerde redevoering
van den heer Franck.
Zijn ook nog tusschengekomen om
het gouvernement hunne zaligheid te
zeggen de heeren iMechelynck, li
beraal volksvertegenwoordiger van
Gent, Bertrand, socialist van Brus
sel en Alasson, liberaal van Bergen.
Maandagnamiddag had de begrafe
nis plaats van 11. Denis. Met moeite
kon men, midden den ontzaglijken
volkstoeloop, tot hel sterfhuis der Sk-
Kruisstraat, te Elsene, geraken.
In de rouwkamer waren de portret-
tender velschillende meesters van H.
Denis opgesteld.
De Harmonie van hel Volkshuis
speelde een treurmarsch, toen de lij k-
ln Juni, na uwe zegepraal, hebt ge
de uitgifte van 300 millioen schatkist
bons aan 4 aangekondigd, bons, die
eigenlijk rentetitels zijn, op kort ter
mijn af te lossen.
Deze slecht begrepen uitgifte doet
de rente 3% dalen tot 70 frank.
Om 150 millioen te verkrijgen, hebt
gij het dubbel bedrag doen verliezen
aan de rentebezitters. Het is daar uwe
belooning als erkentenis voor de stem
men u door de kleine burgerij ge
schonken.
En dan zijt ge voortgegaan schat
kistbons op kort termijn uit te geven,
niet alleen in groote krediethuizen,
maar in kleine banken, in verzeke
ringsmaatschappijen, in kolenmijnen,
bij nijveraars, u verlagend, gij minis
ter van een rijk land, tot 100,000 frank
te gaan ter leen te vragen.
En de totale krozen klommen met
den dag.
De uitgiften staan de rente,' de dis-
konto, het nationaal krediet in den weg.
Geplaatst in den vreemde, bijna da
gelijks vervalbaar, zouden zij ten groo-
ten getalle naar België worden weer-
gestuurd, moest eene Europeesche
verwikkeling zich voordoen.
Sinds 25 jaar leeft gij, klerikale re-
geering, slechts van leeningen.
In de laatste jaren is de schuld met
2 1/2 milliard aangegroeid.
De aangroei van deze schuld is ver
bazend.
In 1880 klom zij tot 267,76 per inwo
ner.
In 4908 klom zij tot 488,25 per inwo
ner.
In 1913, klom zij tot 606,00 per inwo
ner.
Alleen Frankrijk bezat een grootere
schuld per inwoner dan wij, en wij
hebben niet eens een oorlog te door
staan gehad. Het is valsch te beweren,
dat de winstvoorbrengende uitgaven,
de economische toerusting der natiën
dien verschrikkelijken aangroei der
schuld wettigen.
Een katholieke staatsman de h. Coo-
reman zelf heeft u gewezen op het ge
vaardie het gedurig leenen aanbiedt.
Wij hebben het u gezegd en gij hebt
het gevaar geloochend.
Heden staan wij voor de mooie uit
komst die u voorspeld werd. De rente
nier die in 1906 uwe rente 3 p. h. aan
kocht, heeft op 7 jaar niet. alleen geen
cent intrest getrokken, doch verliest
daarbij nog 1 tot 2 p. h. op zijn kapi
taal.
Men zal antwoorden dat andere
vreemde staten insgelijks hunne rente
titels zagen dalen, en schatkistbons
uitgeven.
Ja, doch België heeft zich niet de ko
lossale uitgaven voor leger en vloot te
getroosten die de groot-mogendheden
doen. Die uitgaven beliepen 25 mil
liard in de laatste tien jaren voor den
Driebond en 40 milliard voorde triple
entente Frankrijk-Engeland-Rusland.
Nederland dat met. België mag ver
geleken worden, heeft slechts voor 7
MGKGELWEI1K (3
i.
Laat dat maar, jongen, luidde het
antwoord Nog eenmaal willen wij
de vlaszaiingmetguano op vetten grond
beproeven, en valt deze slecht uit, dan
weten wij het voor altoos. Gaat nu ge
rust weder aan uwe zaken, lieve kin
deren voortaan spreken wij over de
toekomst niet meer op zulk eene som
bere wijze.
Josepha Vandermolen behoort
tot eene voorname landbouwersfami
lie, had bazinne Meyers tot hare zo
nen gezegd en inderdaad, Josepha's
vader, de schepen Vandermolen, was
een alom geacht man, die belangrijke
zaken deed.
Het huis, dat hij bewoonde, scheen
eer een heerenverblijf dan eene boe
renwoning het bestond uit twee ver
diepingen, entelde verscheidene bene
den- en bovenkamers. Vöör hetzelfve
lag een tuintje, opEngelsche wijze met
bloeiend houtgewas én velerlei bloem
soorten beplant. Alle vensters waren
van witte gordijnen, wier helderheid
wonderschoon tegen het donkergroen
der houtgewassen afstak, hetgeen aan
de woning van den schepen een heer
lijk aanzien gaf. Achter het huis paalde
de boerderij benevens een aantal pak
huizen want Josepha's vader .was
landbouwer, en koopman in bouw
materialen, timmerhout en steenko
len ook dreef hij handel in granen en
oliezaden en verkocht guano daaren
boven was eene soort van dorpsban
kier, die geld op intrest aannam en
uitzette. Al deze zaken scheen hij met
zorg en voorzichtigheid te drijven,
zoodat de boeren zeiden
Het is jammer, dat niet een der
kinderen van den schepen naar zijnen
vader aard.
Vandermolen was, wat zijne erf
genamen betrof, rijk door den hemel
gezegend hij had tien zonen en eene
dochter, de schoone maar Irotsche
Josepha, die met Karei Meyers ver
keerde.
De schepep liet zijne twee oudste
zonen studeeren, maar zij kregen ge
durende den vacanlietijd zooveel lust
in het. buitenleven, dat zij op omtrent
twintig-jarigen ouderdom de studie
vaarwel zegden. Die handelwijze zijner
zonen veroorzaakte Van der molen
veel verdriet hij begreep echter dat
er met knapen,die niet deugen wilden,
weinig was aan te landen. Na een paar
dagen jammerens over verloren tijd en
verloren geld, koos hij van alle kwa
den het minste zijnen oudsten zoon
droeg hij het toezicht zijner velden op,
en belastte den tweeden weggeloopen
student met beheer der hout-, kolen-
en guanomagazijnen. Het derde kind
was zijnedoch ter Josepha, half boersch,
half steedsch opgevoed, en die hem
zeer veel geld had gekost. Op het ka
rakter van Alfried, zijnen derden zoon,
waren de twee regelen van het bekend
oud rijmpje van toepassing
Visschen, vinken en jagen
En vrouwen plagen
voeg hier bij
Drinken en zwieren
Vloeken en tieren
en het portret is volmarkt.
Over het gedrag van d-ienzoon troost
te de vader zich zoo goed hij kon
Geene kudde zonder schurftig
schaap, zei hij.
Van de drie zonen, die dezen laatsten
opvolgden, studeerden er twee bij de
broeders Jozefieten en één in het Col-
legie van St8 Barbara. De vier jongsten
leerden nog in de gemeenteschool.
Ettelijke dorpelingen bespraken de
handelwijze van den schepen. Volgens
hen besteedde hij te veel geld aan de
opvoeding zijner kinderen. Zoo ge
wonnen, zoo'geronnen, luidde hun
oordeel.
Josepha gedroeg zich als eene boe
rin van echten stempel. Men zag haar
op wiedakkers, vlasgaarden en koren
velden want daar zij slechts streefde
om eenmaal de bazinne der Vermaarde
kist buiten gedragen werd er waren
zes rijtuigen vol kronen.
De rouwstoet werd geleid dooi' den
heer Denis, zoon van den overledene,
en den heer Fr. Mahieu, ondervoor
zitter van den Brabantschtn gouw-
raad
Al de socialistische gekozenen van
Kamer en Senaat, alsook talrijke, libe
rale volksvertegenwoordigers, woon
den de begrafenis bij.
De groep studenten der Vrije lloo-
•geschoolvan Brussel was bijzonder
talrijk; men mag op ruim 400 het ge
tal vlaggen schatten van de verschil
lende voreenigirigen, die afvaardigin
gen gezonden hadden.
Wat den volkstoeloop betreft, deze
was te vergelijken bij de ingetogen
m issa, die de begrafenis van P. Janson
bijwoonde.
Er werden, naar den uitdrukkolijken
wil van den overledene, geene rede-
vi.eringen uitgesproken.
si* u°.z "c? xro-sca t 'jzjrtzgtui&'fsiwt&t
Zoal, als ye neesmid del,
Zoul als geneesmiddel is bij de ern
stige homoeopathön niet ongewoon. In
Chicago is het echter sedert eenigen
tijd mode in plaats van zoetigheden,
keukenzout.'te gebruiken. Een fransch
geneeskundige Dr Lamnonnier, maal^t
in verband hiermede erop opmerk
zaam, dat in sommige gedeelten van de
Pyreneën eveneens zuut als voorko-
mings- en geneesmiddel veel gebruikt
wordt en dat de bewoners die voor
een deel een buitengewoon hoogen
leeftijd bereiken, hun langen levens
duur toeschrijven aan het voortdurend
gebruik van zout. lederen morgen een
mespunt vol, die men bakruisïgd heeft
vooi komt inaagkntarrh, spit, krop en
vallende ziekte en veroorzaakt een
hoogen leeftijd.
Een nieuwe springstof.
D'Arsonval, de bekende hoogleeraar
aan het Collége de France, deed in den
loop van eene les mèdedeeling dat hij
een nieuw ontploffingsmiddel had
ontdekt, dat tienmaal sterker werkt
dan dynamiet. Dit springmiddel is sa
mengesteld uit roet, vermengd met
een vloeistof.
Automobielbanden van wol
Volgens gemeld wordt, heeft men in
de Vereenigde Staten een middel ge
vonden om autobanden van wol Ie
maken in plaats van rubber.
Een firma van Brockton moet reeds
verschillende bestellingen afgeleverd
hebben. Het materiaal wordt met een
bijzonder grooten waterdruk behan
deld.
De banden zijn zeer vast, lichten
rekbaar, zij kunnen tot 30 ton span
ning verdragen per stuk zijn ze 5 tot
10 pond lichter dan de rubberbanden
en bovendien veel goedkooper. Daarbij
zijn zij sterkeen band, waarmee
Hoeve te worden, nam zij alle midde
len te baat om Karei Meyers te beha
gen. Men kon Josepha als eene echte
type van hob vaardige boerendochter
beschouwen, wier getal sedert de
duurte der levensmiddelen verduizend-
voudigd is.
Moeder Vandermolen hield het op
zicht over keuken en linnenkas, waa
rin zij werd bijgestaan door haarzusters
dochter, de lieve negentienjarige Jean
ne, die, vader- en moederloos, sedert
haar vijfde jaar was .opgevoed bij den
schepen haren voogd, in wiens handen
al hare middelen, dat heet omtrent
vijftig duizend franken, berustten.
Het zware werk werd door knechten
en meiden verricht.
Naat het uiterlijke te oordeelen,
heerschten orde en spaarzaamheid op
de hoeve van den schepen doch hij,
die het doen en laten der malilie Van
dermolen nabij hadde beschouwd, zou
zeker uitgeroepen hebben Wat
ordeloosheid, wat verkwisting
Oppervlakkig te oordeelen scheen
de schepen Vandermolen een rijk man,
wien het geoorloofd was met geld te
spelen maar wie een nauwkeurige»
blik in zijne boeken had mogen slaan,
in boeken, welke op een schapersal
manak geleken, hij hadde gezegd
Hoe is het mogelijk Die man komt
gewis aan een slecht einde
Op den zondag na welken bazinne
Meyers aan hare zonen haar laatsten
DE
