u Nieuws- en Aankondig.ngsblad.
WELIGE
1' Jaargang. Nr 12
Prijs per nummer 30 centiem
Zondag 20 Maart 1927.
Versch ijn t \Vekel ijks
Beheer en Opstel: Tuinwijk Ligy, 80, Yper.
Postcheckrekening: 1886.79. (E Vanderghotê.)
d August BORMS
Tijd, afstand en grens kunnen Vlamingen scheiden,
maar het Vlaamsch breken zij niet.
A. Rannah.
Vlaamsche Kalender.
Yjïersche studiekring - A. N. V.
TOEGANG VRIJ
Abonnementsprijs
15 Ir. 50 per jaar.
9 Ir. per halt jaar.
5 Ir. per drie maanden.
Buitenland 25 fr.
Mïn abonneert op alle postkantoren.
Aankondigingen bij overeenkomst
T. rtei op aanvraag.
Alle nieuws moet tegen den
Donderdag tei laatste inge
zonden worden.
Naamlooze artikels worden
niet opgenomen.'
(Vervolg)
Reeds voor den oorlog had het Davids-
fonds zijn heilzame werking «voor gods
dienst, taal en vaderland» in Yper met
wijs beleid aangevat en doorgedreven.
Deze eerbiedweerdige Vlaamsche inrich
ting, die weet dat met de geestelijke en
zedelijke gaven van ons volk te redden en
te ontwikkelen, tevens de nationale ziele
van Vlaanderen gevrijwaard wordt tegen
verbastering, het Davidsfonds, zeg ik, heeft
alzoo ook meegeholpen tot de zuivere
doelstelling van onzen strijd Vlaanderen
aan de Vlamingen. Met is inderdaad bemoe
digend, vasi te stellen, dat er geen enkele
vorm van de VI. Beweging bestaat, geen
één VI. propaganda-werk verricht wordt,
of het heeft alles als onvermijdbaar gevolg:
aanvuring van den Vlaamschen strijd,
luidere en hevigere eischen om méér,
en méér, tot dat het heele recht zal over
meesterd zijn 't Is daarom dat de fransch-
gezinden juist zien en reden hebben, in
hun verbasteringspolitiek, als ze zeggen
dat al de Vlaamsch-gezinden even groote
«landverraders» zijn, maar dat de eene
flaminganten hun wareinzchten verduiken,
en de andere ze openlijk belijden.
Ook het werk dus van het Davidsfonds
is even verdienstelijk gebleven, in deze
naoorloogsche tijden het leidt tot rasbe-
wustzijn, het leidt zijn leden een groot
einde op de Vlaamsche ontvoogdingsbane,
en dan nemen andere VI. strijd-inriclitin-
gen ze in hun gelederen over, en rukken
er mee voort op de harde politieke heirwe-
gen... De Ypersche franskiljon schuimbekt,
zoowel om wille van hetonschuldige Davids
fonds als om een Katholiek Vlaamsch
nationaal Verbond, en hij heeft reden
Nevens het gedaagde, bezadigde Davids
fonds van Yper groeit en bloeit er een
jonge, streusche kampioen, de Vlaamsche
Toeristenbond.
Preutsch draagt onze V. T. B.zijn sterken
kop op zijn kloek lijf, omgloord met al de
schoonheidsweelde van Vlaajiderens heer
lijke gouwen en steden. De Vlaamsche
Toeristenbond werd gesticht te Antwerpen
op 29 Januari 1922. Mij viert dit jaar zijn
vijfjarig bestaan. Op 15 Januari 11. telde hij
reeds 45.849 leden Hier, in Yper, hebben
wij een bloeiende tak die niet alleen aan
zijn leden het genot van plezierige uit
stapjes verschaft, doch die tevens jaar-in,
jaar uit, leerrijke en kunstvolle voordrachten
bezorgt. De V. T. B. is een van de stevigste
schakels in den stalen keten van Yper's
Vlaamsche gemeenschapsleven.
Met Sinksen-Hoogdag, dit jaar, zal de
gouwdag van den Vlaamschen Toeristen
bond der Provincie West-Vlaanderen bin
nen onze muren gehouden worden. Onze
schoone, herbouwde stede zal de bewonde
ring opwekken van de vele Vlaamsche
kunstkenners die alhier de Pinksterdagen
zullen overbrengen. Eens te meer zal het
blijken dat het gewezen derde lid van het
koninklijkegroote Vlaanderen, de vergane
maar herrezen Ypersche Maagd, met haar
rijkgetooide gevels ook haar onvervalschte,
rasgetrouwe Vlaamsche ziel herwon.
(wordt voortgezet).
AMNESTIE
Weinigen gelooven nog aan de schuld
van Dr Borms. ledereen begint te verstaan
dat de strenge straf die Dr Borms opliep
enkel en alleen uit politieke wraak gegeven
werd. De machthebbers van den franskil-
jonscheti Staat België gaven hem alle onge
lijk en veroordeelden hem als een vuigen
verrader. Edoch, de dienaars van het zuiver
recht spreken hem onvoorwaardelijk
vrij, ze zien in hem een durver, een man,
een persoonlijkheid, ze weten dat hij maar
die zonde op zijn geweten heeft, namelijk
van Vlaanderen meer te hebben bemind
dan België. Hij heeft niet anders gehandeld
dan als een Daniël O'Connell, de lersche
nationalist, als een Ludwig Kassuth, de
Hongaarsche revolutionnair, als een Maza-
rych, de Tsjechische nationalist. Deze laat-
sten zagen hun pogen met succes bekroond
en worden nu door iedereen verheerlijkt.
Dr Borms viel in de klauwen van de doods
vijandenvan Vlaanderen en werd gehoond,
belasterd, ter dood veroordeeld. Hem
dooden echter dorsten ze nog niet want ze
vreesden dat zijn martelaarsbloed leelijk
over hen had kunnen neerkomen. - Ze
weten zoo goed dat Dr Borms absoluut
niet Duitschgezind was. dat immers heeft
hij binst de bezetting afdoende bewezen,
wanneer hij spijts den tegenstand van den
trotschen bezetter toch de zelfstandigheid
van Vlaanderen uitriep. Hij streed even
veel tegen de Duitschers als tegen de ver-
fransching. Zijn liefde kende maar een
voorwerp Het achteruitgestekene Vlaan
deren.
Daarom tillen wij hem hoog op onze
schouders, boven al dat vuil geknoei en
laag gedoe, boven al diekruiperge mensch-
jes. We aanschouwen hem als de man die
in Vlaanderen censdaags zijn standbeeld
krijgen zal waarop voor immer in 't voet
stuk zal gebeiteld staan: Borms Vlaande-
rens redder
Hoeveel liefde had ons jong prinsenpaar
van de Vlamingen niet afgedongen, indien
het de poort van Borms kerker had
geopend... Doch neen ze verkeken die
eenige mooie kans.
Borms kan los wanneer hij wil 't is waar.
Het is voldoende dat hij rouwmoedig aan
zijn vijanden zijn schuld bekent. Maar
Dr Borms is daar te fier om. Hij zal geen
schuld bekennen waar geen schuld aan
wezig is. Hij zal de lafheid niet begaan te
verklaren voor den machtigen heerscher,
dat Vlaanderen, ongelijk had zijn Rechten
te pakken wanneer het die krijgen kon.
De schuldigen zijn dezen die de Vlaamsche
Natie als niet bestaande aanschouwen, en
de opflakkerende Vlaamsche ziel dadelijk
willen smoren.
Daarom eischen we onvoorwaardelijke
invrijstelling van Dr Aug. Borms. België
heeft een schuld te bekennen, Borms niet.
Daarom staat Dr Borms pal, met de fierheid
van gansch laanderens groot verleden,
als het zinnebeeld van Vlaanderens groote
en vrije toekomst
YPERSCH LEVEsfti:
Studiekring Gemengd Koor De
2<Je liederavond, die vastgesteld was op
Dinsdag 22 dezer zai, plaats hebben op
Woensdag 23»te 8 uur s'avonds in 't Katho
liek Volkshuis. Toegang vrij.
Het feest dient als afscheidsgroet aan
het lid van 't Gemengd Koor Mejuffer
Gerarda Vanderghote die naar de Missiën
vertrekt.
Diefstal. Zondag avond waren de
familien Verf... en Lep... wonende aan den
Dickebuschstcenweg met den avond naar
de Markt gekomen 't is immers Kattefeest.
Dieven die waarschijnlijk het vertrek der
inwoners afgespied hadden, zijn rond
10 ure, met behulp van valsche sleutels in
de huizen gedrongen. Bij den eersten
stolen zij de juweelen, bij den tweeden
namen zij een belangrijke som geld mede.
Denkelijk moet men hier met eene nieuwe
dievenbende te doen hebben, daar sedert
eeltige weken de leden eener eerste vast
zitten, welke binnen de twee weken moeten
veroordeeld zijn. Men zoekt de stoutmoe
dige inbrekers ieverig op.
Tweegevecht. Zaterdag kwam eene
vrouw uit de Rijke Klarestraat op de markt
eieren te koop stellen. Een kutser bood haar
zooveel, een ander zooveel. Vandaar twist,
Slagen en schoppen. Builen en bietsen.
Eindelijk bombardementmeteieren.Gevolg
om 10 1 2 uur in het politiebureel ont
vangst der premiën.
Kattefeest. ls,e Zondag tamelijk wel
volk. Geen bijzondere moeilijkheden. Hier
en daar een brooddronken opgeschoten
jongen. Onder de velen werden er twee
uit eene herberg van de Boterstraat door
de politie opgeleid. Waarom niet naar
moeder Daar was hunne plaats.
Voordracht. Maandag, een slecht
gekozendag! Weinig of geen bekendmaking
en nochtans 't was ten voordeele der zen
dingen dat E. I'. Viaene zijn voordracht
houden zou. Ook geen voldoende opkomst.
Jammer genoeg want 't was wel.
Afscheidsfeest. De congreganisten van
S( N'iklaais gaven Dinsdag in het patronaat
een feest ter gelegenheid van Juf. Vander-
ghote's vertrek naar het missieklooster.
Veel volk. Gemoedelijk spel. Schoone
ontvangst
Ongeluk. Arthur Dobbelaere, tim
merman, werkende te Oostende moest in
een huis herstellingen doen. Opeens werd
■aBSSEBBa
Zondag, 20 Maart. Oculi.
Maandag21 Maart. H. Benediktus.
De Lente begint te 14 u. 59.
1917. Bestuurlijke scheiding in België.
Dinsdag, 22 Maart. H. Lea.
1599. Geboortedag van den Vlaamschen
schilder Antoon Van Dyck.
Woensdag, 23 Maart. H. Victoriaan.
1607. Geboortedag van Admiraal Michel
de Ruvter.
Donderdag. 24 Maart. H. Gabriël.
1924. Sterfdag van Dr De Bruycker,
Vlaamsch Voorman te Gent,
Vrijdag, 25 Maart. Maria Boodschap
Zaterdag, 26 Maart. H. Lutgardis
Laatste Kwartier te 11 u. 35.
de linkerhand tusschen twee ijzers gevat
met het ongelukkig gevolg dat beide mid
denvingers gebroken werden.
Berichtaande houders van hengsten
De Burgemeester der Stad Yper maakt
bekend aan de belanghebbenden dat, ter
oorzake van de Eoor gezegd Kattefeest
de Prijskamp voor Hengstveulens gaande
op hun 2de jaar, door de Provincie inge
richt op Donderdag 24 Maart aanstaande,
geen plaats kan hebben op de Groote
Markt.
Die prijskamp zal gehouden worden
op de Kiekenmarkt (zelfde plaats als op
Asch-Woensdag).
Yper, den 15 Maart 1927.
De Burgemeester,
R. Colaert.
In de Kroonorde. Z. E. H. Kanunnik
Nagels, onze vroegere stadsgenoot, bestuur-
dervan het gesticht voor doofstommen en
blinden te Brugge, is benoemd tot Com
mandeur van de Kroonorde.
Hongaartjes. 't Is dus Maandag, 21»
Maart, dat het derde deel onzer Hongaar
tjes vertrekken. Hier in de streek zijn er 180
en 60 er van gaan weg, een dertigtal van
de stad en evenveel van den buiten. Met
den trein van 9 u. 18 stoomen ze naar Cor-
temarek, van daar naar Gent. Waarschijn
lijk om 12 u. zet de trein aan voor Hon-
garie, waar ze Woensdag namiddag om
4 u. toekomen. Op den trein krijgen de
kindertjes niets anders dan soep en water.
Daarom zijn de pleegouders aangezet ze
wat mondbehoeften mede te geven, liefst
brood, harde eieren of vleesch. De verzon
den kisten gaan met denzelfden trein
Woensdag '27* TIaart, Ir 8 uur, in Volkshuis