Nieuws- en Aankondigingsblad. overal bui tea! Hoe 't "YpersGtic" psefiledenls schrijft YFERSCH LEVER': le Jaargang. Nr 22 Prijs per nummer,: 30 centiem Zondag 29 Mei 1927. Beheer en Opstel: Tuinwijk Ligy, 80, Yper. Wij hebben geen reden om het te betreuren, dat wij niet tot de latijnsche cultuur behooren; want in den loop van onze geschiedenis heeft de latijnsche cultuur over ons weergalooze rampen gebracht, wjarvan we nu nog de heillooze gevolgen dragen. Prof. Dr j. Vercoullie. Vlaamsche Kalender. f Abonnementsprijs 15 Ir. 50 per jaar. 9 Ir. per half jaar. 5 Ir. per drie maanden. Buitenland 25 Ir. Men abonneert op alle postkantoren. Aan .ondig.n^cn bij overeenkomst. Tarief op aanvraag. DE MME Alle nieuws moet tegen den Donderdag ten laatste inge zonden worden. Naamlooze artikels worden niet opgenomen. Verschijnt Wekelijks. Postcheckrekening: 1886.79. (E Vanderghote.) Vindt ge liet niet kluchtig dat sommige onzer liedendaagsche liberalen zich nog durven uitgeven voor - pratii/uants 't Gebeurt dat men van die wonderbare vogels aantreft, niet in de Cii k Amar, maar in zekere beraadslagende vergaderingen waar zij, per gratie, nog zetelen als laatste specimens van hunne eeitijds oppermach tige, nu onbediedende en stuiptrekkende partij. Liberaal pratiquantMaar dat klinkt lijk '11 vloek wie, in Gods naam, is er nog die niet innig overtuigd is, 't en ware hij van alle gezond verstand beroofd zou zijn,- dat deze twee woorden tegen malkaar zwe ren, dat ze een kolossale onzin zijn, een fopperij bijna zoo groot als de groote fopperij van 1830,zooals liberale patriotards de Belgische Grondwet heeten. Ten allen tijde, en inzonder de laatste jaren, werd het Liberalisme als een ketterij veroordeeld, niet alleen door den bisschop van Brugge, maar door alle bisschoppen, en watnogduidelijker is: door de uitspraak van het Opperste Gezag der Katholieke Kerk, door de achtereenvolgende Pauzen van af Pius IX; hetgeen voor sommige andere aangelegenheden het geval niet is. Wie zich dus voor een liberaal prati quant uitroept, al ware het nog zooveel grootdoende gebaren en grimatsen, moet enkel a!s kluchtspeler aanzien worden.Door het feitzelfvan liberaal te zijn, sluit hij zich buiten de gemeenschap der echte prati- quants ofte trouwe leden van de Katho lieke Kerk. En eveneens, door het feit zich pratiquant te beweren, voor zooveel hij in zijne bewe ring rechtzinnig is, sluit hij zich buiten het liberalisme. Van dit laatste zijn hier eenige bewijzen, die ook dienen eens goed en ernstig over wogen te worden door die achterlijke zoo genoemde Katholieken die hun lot met de liberalen willen verbinden, en met hen samenheulen in de Amitiés frartgaises en elders. Den 1 Maart 1905, toen het Combisme met zijne wraakroepende kerkvervolging hoogtij vierde, schreef de door al de libe ralen geliefkoosde Etoile Beige»: «Het voorbeeld van Frankrijk moet voor ons heilbrengend en opbeurend zijn. En in een ander artikel van't zelfde blad Geen verzoening is mogelijk. De libe- rale partij is verplicht den oorlog te voe- ren tegen den godsdienst zelf. Men moet dien vijand vervolgen en bevechten op leven of dood; men moet hem een uit- roeienden oorlog aandoen. Den 11 Juni 1903, verklaart de liberale «Express»: »Een hardnekkige oorloggele- verd tegen het geestelijk kleed, is de onvermijdelijke voorwaarde voor de opbeuring van ons land. Van den liberalen aartsvader Laurent, een der grondleggers van het huidig libe ralisme De liberale partij is samengesteld uit verschillende bestanddeelen, die onder malkaar slechts verbonden zijn door een gemeenschappelijken haat tegen de Kerk. Waarom zouden wij ons niet vereenigen om gezamenlijk te strijden tegen den alouden vijand, tegen de Kerk? Bij dozijnen zouden wij dergelijke aan halingen kunnen aanbrengen, maar nu om te sluiten De liberale paus 1 vrijmetselaar, Senator Goblet d'Alviella, orakelde in de liberale Revue de Belgique Zijt Lutheraan Calvinist, Jood, Ratio- nalist, zijt al wat ge wilt; wij hebben daar niets tegen. Maar weest ervan overtuigd dat niemand te gelijkertijd liberaal kan zijn en Roomsch Katholiek, juist gelijk een menschterzelfdertijd geen burger kan zijn van twee Staten. Ik zeg dan aan de liberaien Het is hoog tijd te kiezen met wien gij wilt gaan. Hé-jè 't weg heeren liberalen-prati- quants? en gij ook heeren liberaliseerende katholieke amitiés frangaises mannen? Zoo dus van den eenen kant: Buiten de Roomsche Katholieke Kerk, en van den anderen kantBuiten het liberalisme Overal buiten Overal verstooten en gevlucht als pestlijders En zeggen dat die mannen zich willen bemoeien in godsdienstzaken, en op den hoop toe de les zouden spellen aan Katho lieken Wat meer bescheidenheid, maar meer zelfkennis en waardigheid zou hun beter passen. 't Ware verloren moeite hun aan te raden in volle rechtzinnigheid voor den dag te komen Recht voor de vuistlijk de Vla mingen doen. Zulke daad gaat immers de palen te buiten van hun moed, hunne recht matigheid en... hunne politieke eerlijkheid. De Ypersche Bode sprak in een vorig nummer over de nieuwe heiligen van 't Ypertje; deze week heeft zij de eer hare leze s en lezeressen de nieuwe godgeleer den voor te stellen, in afwachting deze laatsten te mogen rangschikken in de rij der nieuwe heiligen. Ze zullen ongetwijfeld betrouwvol aan roepen worden door de liberale, vooral de transkiljonsche liberale kaasratten, overal geprezen en hooggeacht om hunne welgekende onbaatzuchtige mildheid en menschlievendheid. Over eenige weken kwam er hier een vént van Brussel een redevoering houden in de amoïtié-frangais-socheteit. Hij gaf h?t daar af op de Vlamingen en de Vlaamsche beweging, zoodat die Ypersche bastaards jich krulden van plezier omdat hun eigen ris en zijn verdedigers alzoo afgeranseld warden. Die er meest van kregen waren natuurlijk de activisten, de mannen die binst den oorlog niet wilden rusten in hun strijd om Vlaamsch recht, toen de Belziekenaars luide brulden, te Parijs en in Den Haver: «na den oorlog zal men in België geen Vlaamsch meer sprekenDie Brusselsche meneere dus deed zijn best om de Vlamingen in hun eigen stad te komen uitmaken voor rotte visch. Maar, na de vergadering, in bizonder gesprek, verbeterde hij nog zijn spel: hij vertelde over Borms, den terdood- veroordeelde. Hij schoot naar Borms de vergiftigde kogels van zijn laster, dweers door de traliën van de cel nummer 310 te Leuven Borms zit daar, en hij kan niet antwoorden, hij is weerloos. Is dat moedig? «tYperschewas ook zoo moedig, 't Ver telde de historie van den deftigen Brus seleer na, en 't deed uiteen dat Borms een bekrompen kerel en een dronkaard was, die in de jaren 1903 tot 1906, samen met den treffelijken Brusseleer, leeraar geweest was te Lima. (Lima ligt in Peru, maar die geleerde hazen meenen dat het in Brazilië te zoeken is «'t Ypertje» vertelde dus, zonder ver pinken, dat Borms aldaar dronk lijk een tempelier, en dat hij eindelijk weggejaagd werd. Ziehier de ware geschiedenis, tot beschaming van Ypertje en consoorten, en tot verweer en eerherstel voor den man die zich zelf niet verdedigen kan. De Peruaansche president Romana dan had voorde «Collegie de Nuestra Senora de Guadelupe te Lima een Belgisch bestuurder gevraagd. Te dien einde werd een missie samengesteld, bestaande uit vijf man, waarvan Dr Borms deel uitmaakte als leeraar in moderne talen. De anderen waren Vlaamsch-onkundige Walen. Op 25 Januari 1903 werd Dr Borms in die missie opgenomen, op 23 Februari trad hij in het huwelijk met mej. Cesarina Smet, van Waasmunster, en op 28 Februari weid te Antwerpen ingescheept naai Callao. Dat de eenige Vlaming en Vlaamsch- gezinde in het heele gezelschap zich veel eer afzijdig hield, spreekt van zelf. Maar de overtocht, die 03 dagen duurde, verliep zonder eenig ongeval. Alhoewel nu Dr Borms steeds zijn col lega's en bijzonder den bestuurder Van de missie bijtrad in hun moeilijkheden met de Peruaansche ïegeering, was de haat tegen den Vlaming nog niet bekoeld en van een eenvoudig gezellig samenzijn der Belgen te Lima op 21 Juli werd loeps gebruik gemaakt... oin Borms' ontslag tg eischen bij de Peruaansche regeering, die echter dit snoode opzet, dat de loopbaan van den ijverigen, bekwamen leeraar geheel hadde gebroken, door een besliste weige ring verijdelde. Drie jaar later werd mevr. Borms ziek, en alleen terugkeer pa^r Euiopa kon haar redden. I> Bqiiiis vergezelde zijn gade en zijn twee dochterkens op de terugreis moest alleen terug naar de Nieuw Wereld, werd op zijn beurt ziek, en zoo kwam in 1906, aan heel de Peruaansche geschiedenis een einde. Dr Borms kreeg én van zijn chef, én van de Peruaansche regeering allervleiendste getuigschriften meê, die nog altijd berusten in het ministerie te Brussel,en werd onmid- delijk geplaatst in het Atheneum te Gent ep na het groot verlof in 1907 leeraar benoemd aan het Atheneum te Mechelen. Hij werd nadien begiftigd met een ridder- Zondag, 29 Mei. H. Maria Maagd van Pazzi. 1640. Petrus Paulus Rubens overlijdt. Maandag, 30 Mei. H. Felix. Nieuwe maan te 21 u. 6. Dinsdag, 31 Mei. H. Angela. 1902. Vrede van Vereeniging; einde van den Boerenoorlog. Woensdag, 1 Juni. H. Pamphilus. 1589. De beroemde drukker Plantyn overlijdt. Donderdag, 2Juni. H. Marcel. 1867. Peter Benoit benoemd tot bestuur der der Antwerpsche muziekschool. Vrijdag, 3 Juni. H. Clotilde. 1840. De Vlaamsche dichter Eugeen van Oye geboren. Zaterdag, 4 Juni. H. Franciscus Car. kruis van de Leopold II orde voor diensten in het onderwijs te L ima bewezen. Toen de heer Orikriel, oud-minister van onder wijs in Peru, naar Antwerpen kwam als: konsul van zijn land, kwam hij Borms. bezoeken en deze werd herhaaldelijk uitge- noodigd op het Peruaansch konsulaat. De Heer Servais, thans Atheneum-leeraar,. Vlaamsch-onkundig Waal mocht dan, ook op het proces-Borms getuigen: Ik heb Borms beschouwd als een eer lijk, loyaal, overtuigd man, die zijm Vlaamsche volk vurig lief had. Zeevert nu maar voort, heeren Vader landers! iïïïifisifiSïïUiSKSïaiUiiiiïüfi st Iyieterskerk Heden Zondag 29 Met zal de Chorale Notre Dame de Tourcoing, de hoogmis zingen in St Pieterskerk. Zij beschikt over 45 uitvoerende leden en naar het zeggen staat die zangrnaatschappij best gekend, Nazareth De plannen van 't Nazareth zijn dus klaar. Wij hebben ze gezien en mo gen zéggen dat de oude vooroorlogsche gevel in het nieuwe plan goed werd opge nomen en dat tal van verbeteringen er aan toegevoegd z^n-Twee weken geleden is het door de commissie van Openbaren Onder stand goedgekeurd en 't is te hopen dat de aanbesteding er van niet lang uitblijven zal. Museum Sommige menschen kun nen niet verstaan waarom de raad van het Museum nog niet vergaderd heeft. Maar beter ware de vraag gesteld waarom moe ten zij vergaderen? Zij en hebben alleens geen zaal waar de kunstwerken kunnen ondergebracht worden en naar het schijnt zou de oud-museum zaal aan Mr Molitor voor een jaar toegezegd zijn, om er de over gebleven kunstwerken onzer verpuinde kerken te bergen, waarom dan vergaderen indien de stad geen plaats ter hand stelt* dat al ware t nog maar voorloopig, voor Museum zou kunnen dienen.

HISTORISCHE KRANTEN

De Ypersche bode (1927-1928) | 1927 | | pagina 1