Ypersche Studiekring.—A.X.Y.
De heer Dr. Jozef Muls
z s: \i i> o k
lf Jaargang Nr 41.
DE YPERSCHE BODE Bijvoegsel.
Zondag 9 Oktober 1927.
Op Zonday, O October e. A. wordt de eerste
voordracht ran de winterperiode tfeltouden
Conservator van het Museum van Schoone Kunsten te Antwerpen
komt spreken over den grooten
VI aamscherk Schilder RUBENS
(Met lichtbeelden) De vergadering gaat door te 6 uur in de feest
zaal van het St. Vincent College, Bollingstraat. Ook de leden van het
DAVIDSFONDS worden vriendelijk tot deze kostelooze voordracht
uitgenoodigd.
Swulikalc Kroniek
Lamlhoiiw kroniek
Ben "Vlaamsch Kruis" dat niet
"Rood Kruis" mocht heeten.
VRIJ KRISTEN SYNDIKAAT
Onze werking tot het inrichten van een
stevig werkersorganisatie in dit arrondisse
ment gaat onverminderd voort, en van nu
af hebben wij de vaste zekerheid onze
pogingen met veel succes bekroond te zien.
Voor veertien dagen was het te ReninghelSf,
Zondag laatst te Le Bizet, vandaag te GIk-
luvelt, binnen een week weer in een andere
gemeente.
Dat onze werking een doorn in de voet
is der politieke syndikaten bewijzen de
woedende artikelelen in hun lokale of pro
vinciale- pers. Hun woede en venijn zijn
echter geen redenen om onze propaganda
voor ons Vrij Kristen Syndikaat stop te
zetten, of onze actie te verminderen, inte
gendeel, zij hebben het groote voordeel
dat zij er bij onze mannen vuur en geest
drift in houden.
Vlaamsche arbeiders die nog ingelijfd
zijt bij Vlaamsch;vijandige vakbonden, u'w
pTaatsTS T>ïj ons,~Wörai itcrunzei aiuiuirtg-
te Yper, Reninghelst, Le Bizetj O!
Sint-Jan. Of zoo op uwe gemeente nog
geen kern bestaat, sluit u rechtstreeks aan
bij Tillo Buysse, leider van 't Syndikaat te
Gheluvelt.
Bij onze organisaties zijn de voordeelen
minstens zoo groot als in de andere, want
het geld dat gestort is wordt niet voor
politieke doeleinden gebruikt. Gij geniet
daarbij onmiddellijk van al de voordeelen
die u in de vorige vakbonden toegestaan
werden. En gij arbeiders die nog niet bij
een vakbond aangesloten zijt, komt luiste
ren naar de stichtingsvergaderingen, daar
zullen u de weldaden onzer vereenigingèn
worden aangetoond.
Gheluvelt. Heden Zondag verga
dering van ons syndikaat. Arbeiders, brengt
minstens elk een makker mee.
N. B. De leiders onzer Vlaamsche
bonden in de gemeenten waar nog geen
afdccling bestaat kunnen alle nuttige in
lichtingen btfkomen bij onzen vasten pro
pagandist Tillo Buysse Gheluvelt.
Onder de werken welke nog door de
stad moeten uitgevoerd worden en recht-
streeksch in verband staan met de open
bare gezondheid moeten wij melden het
voltooien van het waterbevoorradings-
stelsel met het bouwen der filters te Zille-
beke en het zwemdok.
Over het filtreerstation, dat wel het be
langrijkste is, wordt door Stad en Staat steeds
onderhandeld. Is de oplossing nakend
Dit ware hoogst wenschelijk, daar de hui
dige wantoestanden niet lang meer kunnen
duren.
Wat het zwemdok betreft, zou dit, naar
de jongste berichten, in aanbesteding wor
den gebracht. Op de plaats der oude instel
ling zou een kom van mindere afmetingen
worden heropgebouwd.
En nu mag men zich afvragen, of het
wel doelmatig is, het oprichten van een
verouderde inrichting te bekostigen. In al
de steden waar vroeger een opene zwem
kom was aangelegd, worden nu overdekte
zwemplaatsen gebouwd. Waarom dan niet
de ervaring van andere steden nagegaan,
en van meetaf eene moderne instelling
oprichten, of ten minste de kredieten,
welke nu beschikbaar zijn, op dergelijke
wijze gebiuiken, en dat geleidelijk eene mo
derne inrichting worde verwezenlijkt.
Ook de plaats, waar de oude zwemkom
was ingericht, is ongeschikt. Vroeger was
de plaats aangewezen, daar de kom door
't. water der grachten werd gespezen.
Maar nu, met het oog op de waterbevoor
rading van inwoners en nijverheid, is het
een plicht voor het stadsbestuur het niet te
verkwisten.
Om de oude zwemdok te spijzen moest
de waterspiegel in de grachten van af de
Rijselpoort tot aan de zwemkom hoog
gehouden worden.
Daar deze grachten met het water van
lillebeke-vijver gevuld worden, en dit
■rmaatwlen, wanneer
verdamping 'éff herg"êbrtmrvarrwater frtïn
toppunt bei eiken was met het oude stelsel
de verkwisting groot. Ook gebeurde
het meer dan eens dat om den watervoor
raad te sparen, de waterspiegel in de grach
ten niet ineer behouden kon worden, en
dat het onmogelijk was het water in het
zwemdok te vernieuwen.
En zoo is men geheel natuurlijk tot het
besluit gebracht de zwemkom met de wa
terleiding te verbinden. Er bestaat dus
geen reden meer om de oude plaats te
behouden. Een andere en beter geschikte
grond, waar het bouwen ook goedkooper
zal zijn, is gemakkelijk te vinden b. v.
Zaalhof, Esplanade, oud-Waterkasteel.
Het natuurschoon der buiten- en bin -
nenwandeling zal er niet bij verliezen.
Het ware dus te wenschcn dat binnen
kort een goed en modern aangelegd zwem
dok zou worden ingericht. En, is het hui
dige krediet voor den oogenblik ontoerei
kend, dat men de werken op dergelijke
wijze opvatte, opdat later al de mogelijke
verbeteringen zouden kunnen bijgebracht
worden. Het verwannen van het water, het
inrichten van zit- en stortbaden moeten
voorzien worden.
Men zegge niet dat het hier alleen een
aangename liefhebberij geldt, 't Zwemmen
is niet alleen een nuttig sport dat meer
dan eens te pas komt, maar is ook een
gezond sport. De schoolkinderen, om maar
van die te spreken, zouden door het zwem
men beter lichaamlijk ontwikkeld worden
dan door gelijk welke klassieke oefeningen.
Maar dit is slechts mogelijk in een goed
ingerichte zwemschool.
Tot nu toe wordt de Stad als een mo
derne stad heropgebouwd, jammer ware 't,
indien Yper niet tot het laatste «up to date»
bleve. Z.
OPGELET Die te klagen heeft over
't ontvangen van zijn blad, rnoet bij zijn
postbode ofwel in de post zelf reklameeren,
't Is daar te doen. als uw abonnement niet
in regel is.
(i«MHM*skuiniii»t* kroniek
e*
DE KOCH BAC1LLE
Het komt er hier niet op aan eene om
standige beschrijving van de Koch'bacille
te geven: laat ons liever kennis maken met
hare ontwikkeling.
a) Gij allen, vrienden lezers, weet, dat
men in de laboratoria kuituren kweekt van
al de gekende bacillen en mikroben.
Welnu, men bestatigde van in 't begin af
dat de kuituur der Koch-bacille gansch ver
schillend was van die der andere mikroben
Inderdaad, bij de Koch-bacille geen wild
geweldig opgroeien en vermenigvuldigen,
maar gedurende verschillige dagen stil le
ven zonder bloei of aangroei in aantal. Dus,
een eerste punt en een zeer belangrijk
stond vast: de vermenigvuldiging der Koch-
bacil is zeer moeilijk en de ontwikkeling
ervan gaat zeer langzaam.
Welnu, hetzelfde geldt voor de ontwikke
ling der bacil in het menschelijk lichaam.
b) Eene andere kostelijke bestatiging
was de volgende
Ieder mensch is drager van enkele afzon
derlijke Koch-bacillenwelnu, moest het
zijn dat deze bacille een bijzonder offensief
karakter in zich droeg dan zou het mensch -
dom zeker en vast nog rapper den dieperik
ingaan, daar de besmetting dan bijzonder
hevig zou zijn. Gelukkiglijk (er zijn toch
ook geen doornen zonder rozen) verme
nigvuldigen die afzonderlijke bacillen zich
weinig of niet en, roeren zij zich te veel, in
een sterk lichaam, zij zijn rap overwonnen.
Doch een deel der bacillen groeien aan
op de goesting van een takje dat botten
krijgt. Het besluit uit deze tweede bestati
ging is, dat het kwaad niet schuilt in de
smethevigheid, in het offensief karakter der
afzonderlijke Koch-bacillen maar wel in de
hoeveelheid bacillen, tegenwoordig in het
lichaam.
■g Te zeggen, vnenaen rezers. dat»
eene stcenrat enkel besmet wordt met de
ziekte, wanneer men minstens 00 bacillen
inspuit.
c) Een derde punt het menschelijk li
chaam moet voorbereid zijn om te kunnen
door de ziekte aangetast worden.
Gij zult mij beter begrijpen met eene
kleine vergelijking.
Niemand zal er aan denken in eene don
kere kamer, gansch van licht en lucht be
roofd een bak te plaatsen met steenen en
daarin koren te kweeken. Welnu draaien
we dit anders voor de tering.
De Koch-bacille kan zich nooit gaan nes
telen om te groeien en te ontwikkelen in
een kloek,gezond,menschelijk lichaam.Om
te kunnen de bovenhand halen moet het
menschelijk organisme verzwakt zijn, opde
eene of andere plaats teer zijn. Om een or
gaan te kunnen bemachtigen moet ditzelfde
dusflauw van aard: zijn».
d) Eindelijk er bestaat eene natuurlijke
immunisatie of onontvankelijkheid zoodat
we min gevoelig zijn aan de aanvallen der
Koch-bacil en dit komt doordat we in onze
kinderjaren reeds besmet geweest zijn,
maar in dezen zin dat die eerste besmetting
zonder erg was.
BESLUIT We hebben hierduseen vier
tal grondwaarheden waarop we zullen bou
wen om £le fciekte, tot in hare kleine bijzon
derheden na te gaan en ook om de groote
middels uit te werken voor eene stevige
behandeling.
Doch eerst rijst door ons de groote vraag,
vraag die zwaar is voor de gevolgen in
haar bevestigend of ontkennend antwoord:
IS DE TERING ERFELIJK?
De goede tijd.
Zoudt ge zeggen dat ik nu reeds een
jaar weduwnaar ben.
Ja, vriend, de goede tijd gaat snel
voorbij.„
Na den korenoogst is het de beurt aan
de rapen. De rapenteelt is winstgevend
1dit jaar bijzonder dat het hooi voor een
gedeelte mislukt is 2) in het algemeen
omdat de grond ermee'onmiddelijk na de
graangewassen kan beplant worden3) we
gens de groote voedingswaarde van die
knollen 4) omdat die plant aan den land
bouwer toelaat, tusschen twee oogsten in,
aan zeer kleinen prijs een bijkomend voed
sel oplevert, dat hij in den herfst en in den
winter kan opvoederen en op die wijze
zijn droog voeder bespaart.
De rapen worden rap na den graanoogst
gezaaid.
Een groote voorbereiding van den
grond wordt niet vereischteen ondiep
ploegen gevolgd van een of twee maal
eggen.
De rapen behoeven iri 't algemeen geen
bijkomende bemesting, vermits de vorige
graangewassen nog genoeg ongebruikte
stoffen hebben overgelaten, edoch zij zul
len dankbaar de nieuwe meststoffen ont
vangen, hetzij voor de zaaiing hetzij gedu
rende den groeitijd.
Gewoonlijk strooit men voor het zaaien
superfosfaat en potaschchloor; na het uitko
men wanneer de planten 4 of 5 bladeren
hebben Chili salpeter met de bovenste
laag te vermengen door het hakken.
Sommigen vervangen zelfs de Chili
salpeter door drekstof die zij in groote
mate vóór het ploegen op de stoppels gie
ten. Later hernieuwen zij de bemesting na
het uitkomen wanneer de jonge planten
achteruit blijven in de groei.
De Chilisalpeter, zooals de beirstof zul
len een schooneti plantengroei veroorza
ken. De bladeren zullen groot en over
vloedig worden en vermits in de bladeren
de synthesis der koolhydraten ligt die stil
aan naar knt^kn j^^bcacht wordt,
'zullen deze een degelijk voeder voor het
vee uitmaken.
Het zijn de snelwerkende meststoffen
die in den rapenteelt van een overwegend
belang zijn, zooals superfosfaat en chloor-
potasop het gebied van stikstof is het de
chilisalpeter die de voorkeur moet hebben,
vermits door zijne lichte oplosbaarheid, hij
van de inwendige vochtigheid van den
grond geniet en ontniddelijk door de
planten opgenomen wordt.
De stikstofbemesting mag echtcrniet in
te groote mate worden toegepast.
De raap wordt gekenmerkt door een
snelle groeikracht vermits in Augustus
gezaaid, zij in November reeds volwassen
is. Bij gemis aan voedende bestanddeelcn
die in korte tijdspanrfe kan opgenomen
worden, zou de oogst weinig opleveren.
Het zaaien wordt gedaan tegen 3 tot
5 kgr. per hektaar. Men zal de zaadjes door
een licht hakken onderwerken en het daar
na met een rol vastleggen.
Het zaaien op roten met een tusschen-
ruimte van 30 tot 50 cm. is aan te bevelen.
Het bevordert het zuiver houden der bed
den; wanneer de plant 4 of 5 bladeren
heeft moet men het onkruid verwijderen,
de te dicht staande planten uit roeien.
Ontniddelijk daarna is het geraadzaam een
vloeibare meststof toe te dienen.
De planten mogen gerust 20 tot 30 cm.
van mekaar staan, zij groeien des te weel-
diger. De raap lijdt van te dicht te wassen.
De naam werd veranderd en niettemin
blijft het toch hetzelfde. Vermag een Bel
gische wet van 30 Maart 1891 te verhinde
ren, dat eenige groepeering den naam
Rood Kruis ontleenen zou, zoo kon
evenwel niet voorkomen worden, dat
enkele stambewuste Vlamen de koppen bij
mekaar staken. Ook Vlaanderen zou zijn