Nieuws- en Aankondigingsblad.
z ks.11 aam) k ii kast
1' Jaargang. Nr 42.
Prijs per nummer 30 centiem
Zondag 16 Oktober 1927.
Verschijnt Wekelijks.
Beheer en Opstel: Tuinwijk Ligy, 80, Yrer.
Postcheckrekening: 1886.79. (E Vanderghote.)
hoe de socialisten er voor zijn!
ÉSvl Ylnamscli is ('Pil i jke (aal, vol scliakoorini;
i»pspliik( tol uiUlrukkiii" van alle gedachten en
gevoelens. Kanunnik LOOTEN.
Voorzitter van het Comité Flamand de France
al iedereen welen moei
Moedertaal, onder» ijslaal
Vlaamsche kalender
sidho-lemo\ai>h,
Edgard LOUAGE
Esne belangrijke imerpeiiaiie
in 'i versebiei
ZOXDAGRLST.
De dienstdoende Apotheker op
Zondag 16 Oktober is
m' houtekier, Meenenstraat
Abonnementsprijs
15 ft. 50 per jaar.
9 Ir. per hal' jaar.
5 ir. per drie maanden.
Buitenland 25 Ir.
Men abonneert op alle postkantoren.
Aankondigingen bij overeenkomst.
Tarief op aanvraag.
Alle nieuws moet tegen den
Donderdag ten laatste inge
zonden worden.
Naamlooze artikels worden
niet opgenomen.
De socialisten veerden uit de regeering
gestooten na de verkiezing van 1921. Zij
hieven in de minderheid en stemden tegen
alle begrootingen.
Den 20 December 1924 zei Vandervelde,
die toen geen minister was: HET LEGER
KOST VREESEKIJK DUUR De socia
listen stemden dan ook tegen het contin
gent om de drie volgende redenen: 1. Om
dat de diensttijd te lang was2. Omdat de
getalsterkte te groot was; 74.000 man
3 omdat de kosten veel te groot waren.
Dat was overigens het deuntje geweest
dat de socialisten hadden gezongen in
1922 en 1923.
In 1925 trokken de roode democraten
naar honderden meetings met den zes-
maandendienst Zij alleen konden die
hervorming verwezenlijken. Het volk ge
loofde en stemde, omdat het meende dat
het al gebeurd was.
De socialisten wonnen 10 zetels.
Het kabinet Poullet-Vandevelde-Janssen
kwam tot stand en in de regeeringsverkla-
ring stond letterlijk
a) De regeering zal onmiddellijk de
verplichtingen EER-STUDIE nemen tot
dewelke het land kan toestemmen zonder
zijn veiligheid in gevaar te brengen.
b) De nieuwe regeering zal de afschaf
fing voorstellen der dertiende en veertien
de maand.
Van zesmaandendienst geen sprake
z'hebben hem voor de zooveelste maal
ellendig en jammerlijk verloochend
Wat erger is, ze spotten die kerelsDES-
TRÈE zegt cynisch «IK ZIE MET GE
NOEGEN DEN GENERAAL KESTENS
IN DE REGEERING OM TE BEPROE
VEN VAN TE VERWEZENLIJKEN WAT
VERWEZENLIJKBAAR IS
Destrée heeft dus geen geloof in den
zesmaandendienst, vermits hij twijfelt of
die verwezenlijkbaar is
En minister Anseele zegt in een onder
breking, onbeschaamd, brutaal als altijd
DE TIEN MAAND ZIJN TE VERWE
ZENLIJKEN!»
Dus geen kwestie meer van 6 maand
Destrée spreekt van 12 maand. Anseele van
10 maand.
Maar den 30 Juni 1925 komt de eerste
minister Pouilet aan het woord en die ver-
dondert de heele taktiek van de socialisti
sche kluchtspelers Hij zegt
De socialisten hebben de zes maand
in hun programma geschreven, maar wij
hebben die (bij de kabinetsvorming) niet
aangenomen.
WIJ Dat is wel het heele kabinetde
katholieken, de liberalen en de socialisten
Vandervelde, Wauters, Anseele en Huys-
inans er bij
En wat Pouilet zei moet wel waar zijn
want geen enkel minister heeft geprotes
teerd en de socialisten zwegen dat ze
zweetten
In 1925 zal de diensttijd dezelfde blijven
als in 1924 het leger zal 25 millioen meer
kosten en er zullen 3000 soldaten meer
worden opgeroepen.
Dat wordt door de socialisten schier
eenparig gestemdzij die niet durfden
tegenstemmen en niet wenschten op de
schenen te stampen van den grooten baas
vluchtten weg. DIE HAZEN WAREN 18
IN GETAL
Den 22 April 1926, als de regeering
Pouilet reeds veroordeeld was, kwam het
voorstel 10 maand voor de infanterie en
12 maand en 13 maand voor de andere
wapens.
De Vlaamsche nationalisten stellen voor
den zes-maandendienst.
Mathieu stelt voor den tienmaanden-
dienst te laten tellen voor meer reeksen
militairen. Hij verdededigt het flink: de re
geering vreest dat het voorstel gaat ge
stemd worden, Mathieu wordt onder han
den gepakt en zie, even vóór de stemming
schrijft hij aan den Voorzitter van de Kamers
het volgende briefke
Mijnheer de Voorzitter,
Om te gehoorzamen aan een besluit
van de socialistische groep, moet ik, tot
mijn groot spijt, de amendementen intrek
ken die ik heb overgelegd.
22 April 1926. MATHIEU.
Dus de socialistische gioep, die dezes-
inaanden in haar programma schreef, wou
zelf niet dat DE 10 MAAND werd gestemd.
De stemming voor de zes maand gaf
den volgenden uitslag38 socialisten
stemden TEGEN 5 stemden VOOR, 2
onthielden, 33 hebben hun beenen onder
hun armen genomen en hebben het afge
trapt.
Dat alles is klaar als pompwaterde
socialisten verdedigden met woorden de
zesmaand, als er daden te stellen waren
braken ze het gegeven woord, stemden te
gen of sloegen laffelijk op de vlucht.
Nu zijn ze weer voor de zesmaanden
Ze willen uit de regeering, en ze moeten
daarom spektakel maken. Waarom hebben
ze 3 keeren 't zes maanden voorstel der
nationalisten helpen kelderen
jj™
De moedertaal moet meester zijn in heel
't onderwijs.)
«Monsieurle Chanoine,ce spectrein-
concevable ne vit que trop parmi nous: il
ronge et mine nos jeunes gens a la fleur de
l'age, et cela sous de hautesauspices. Notre
jeunesse on l'élève non flamande, maisfran-
Qaise a l'encontre'detout bon sens.(Mijn
heer de Kanunnik, dat monster zonder kop
of steert leeft en beweegt bij ons, en fleurig!
Het knaagt aan onze kinders, vanaf luin pril
ste jaren, en dat gebeurt onder de hoo-
ge bescherming van het geestelijk gezag.
Onze jeugd krijgt geen Vlaamsche opvoe
ding, maar een Eransche, tegenalle gezond
verstand.)
«Je n'enrevienspas!C'estrevoltant!»
(Ik sta verstomd! Die toestand is weerzin
wekkend
Ziedaar hoe de menschen met gezonde
rede de onderwijstoestanden in onze ver-
- franschte pensionnaten en colleges beoor-
deelen.
Bij een geleerden heiligen man, een Ka
nunnik uit Walenland.
Men voerde het woord over allerhande
zaken en over onderwijs. De Eerw. man
sprak alsof, overeenstemmende met de
grondstelsels der hedendaagsche gezonde
opvoedkunde de Vlaamsche taal in Vlaan
deren de hoofd- en voertaal ware van alle
onderwijs.
Men deed hem zijne misgreep opmerken.
Impossible (dat kan niet zijn)
Eerweerde, klonk liet, zoo is bij ons
de toestand: Veronderstel in het Walenland
een onderwijsgesticht: men verplicht de
leerlingen op boete altijd Vlaamsch te spre
ken; men leert er wiskunde in het Vlaamsch)
hooger godsdienstonderwijs, geschiedenis,
aardrijkskunde, alle wetenschappen in het
Vlaamsch. Geestelijke overwegingen,gebe
den, genootschappen alles geschiedt in het
Vlaamsch. Het Eransch leert men een uur
te weke...
Mais, Monsieur; vous me représen-
tez un spectre inconcevable, une utopie
La langue maternelle doit dominer tout.
(Maar, Mijnheertoch! Watgij medaarvoor-
stelt heeft kop noch steert, 't is uitzinnig
Dat de Amitiés Franchises», die te Di-
nant moties stemden tegen minister Huys-
rnans en het Vlaamsch onderwijs, werktui
gen zijn in de handen van vreemdelingen,
moge blijken, uit het volgende:
Op 30 Januari 1898 verscheen inhetPa-
rijsch blad «L'Aurore» een artikel onder
teekend door Croiset, waarin de toestand
van de Eransche taal in België besproken
werd.
De omwenteling van 1830, zegde de
schrijver, «was de zegepraal vandenl ran-
schen geest in België. Edoch, een ernstige
evolutie grijpt nu in België plaats te weten
de ontfransching». Om deze te bestrijden
wilde Croiset een afdeeling van de «Allian
ce Erangaise» oprichten, een vereeniging
die zich tot doel stelt in het buitenland pro
paganda te maken voor de Fransche taal.
Doch de statuten der «Alliance Franchise»
schrijven voor dat de gezant van Frankrijk
het eerevoorzitterschap van het komiteit
moest bekleeden. De toenmalige Eransche
gezant te Brussel (deH.deMonthalon) wei
gerde om de gevoeligheid van de Vlaam
sche bevolking niet te kwetsen.
De raad van beheer der «Alliance Fran
chise» begreep dat het instellen van de af-
deelingen in België niet mogelijk was.
De Belgische anti-Vlaamsche partij be
sloot toen hierafdeelingen van deParijsche
Alliance Franchise» op te richten onder
een anderen naam. Ze noemde die veree-
nigingen Amitiés Franchises
Uit wat te Dinant gebeurd is moet men
besluiten dat de «Amitiés Franchises» ei
genlijk een zelfde werkplan hebben als de
«Alliance Franchise».
Ook mag men getuigen dat Vlamingen,
die er nog zouden van deel uitmaken, die
nen beschouwd als vijanden en verraders
van het Vlaamsche volk.
Zondag, 16 October. El. Gerardus Majella.
1885. De bond van Vlaamsche advoka-
ten gesticht.
Maandag, 17 October. H. Fledwig.
Laatste Manekwartier te 14 u.32.
1801. Nederland wprdt: Bataafsche Re
publiek.
Dinsdag, IS October. H. Lucas.
Woensdag, 10 October. H. Pieter van
Alcantara.
Donderdag, 20 October. H. Jan van
Kenty.
1653. Cornelis de Vriendt bouwmeester
van het Antwerpsche Stadhuis overlijdt.
Vrijdag, 21 October. H. Hilarion.
Zaterdag, 22 October. H. Ursula.
1906. De Vlaamsche plantkundige Jan
Ignatius de Beucker overlijdt te Antwerpen.
mmmjmsmnmMarm mrorawauosui
Vraagt overal een-
fijn, smakelijk en verfrisschend
Algemeen Vertegenwoordiger
Hoornwerk, 2, YPER
Voortverkoopers worden gevraagd voor de streek
Woensdag 5 Qktober, werd aan den heer
Brunet, voorzitter der Kamer van Volksver
tegenwoordigers, het volgende schrijven
toegezonden
Antwerpen, den 5en Oktober 1927.
Mijnheer de Voorzitter,
Wij hebben de eer u mede te deelen, dat
wij, naar aanleiding van zekere publieke
uitlatingen in België van Fransche regee-
ringsvertegenwoordigers, den heer Minis
ter van Landsverdediging weoschen te in-
terpelleeren over de door het geheim
Fransch-Belgische militairakkoord bepaal
de militaire samenwerking en de verre
gaande politieke dienstbaarheid tegenover
Frankrijk, die daarvan blijkbaar het gevolg
is.
Wij vertrouwen, dat door uw toedoen,
de Kamer, het belang der kwestie in aan
merking genomen, voor deze interpellatie
een gunstbeurt zal verleenen en teekenen,
•Mijnheer de Voorzitter, met dank bij voor
baat en met verschuldigden eerbied,
Uw dw. dn.,
(w. g.) Gustaaf DE CLERCQ,
Herman VOS.