Nieuws- en Aankondigingsblad. z ks.11 aam) k ii kast 1' Jaargang. Nr 42. Prijs per nummer 30 centiem Zondag 16 Oktober 1927. Verschijnt Wekelijks. Beheer en Opstel: Tuinwijk Ligy, 80, Yrer. Postcheckrekening: 1886.79. (E Vanderghote.) hoe de socialisten er voor zijn! ÉSvl Ylnamscli is ('Pil i jke (aal, vol scliakoorini; i»pspliik( tol uiUlrukkiii" van alle gedachten en gevoelens. Kanunnik LOOTEN. Voorzitter van het Comité Flamand de France al iedereen welen moei Moedertaal, onder» ijslaal Vlaamsche kalender sidho-lemo\ai>h, Edgard LOUAGE Esne belangrijke imerpeiiaiie in 'i versebiei ZOXDAGRLST. De dienstdoende Apotheker op Zondag 16 Oktober is m' houtekier, Meenenstraat Abonnementsprijs 15 ft. 50 per jaar. 9 Ir. per hal' jaar. 5 ir. per drie maanden. Buitenland 25 Ir. Men abonneert op alle postkantoren. Aankondigingen bij overeenkomst. Tarief op aanvraag. Alle nieuws moet tegen den Donderdag ten laatste inge zonden worden. Naamlooze artikels worden niet opgenomen. De socialisten veerden uit de regeering gestooten na de verkiezing van 1921. Zij hieven in de minderheid en stemden tegen alle begrootingen. Den 20 December 1924 zei Vandervelde, die toen geen minister was: HET LEGER KOST VREESEKIJK DUUR De socia listen stemden dan ook tegen het contin gent om de drie volgende redenen: 1. Om dat de diensttijd te lang was2. Omdat de getalsterkte te groot was; 74.000 man 3 omdat de kosten veel te groot waren. Dat was overigens het deuntje geweest dat de socialisten hadden gezongen in 1922 en 1923. In 1925 trokken de roode democraten naar honderden meetings met den zes- maandendienst Zij alleen konden die hervorming verwezenlijken. Het volk ge loofde en stemde, omdat het meende dat het al gebeurd was. De socialisten wonnen 10 zetels. Het kabinet Poullet-Vandevelde-Janssen kwam tot stand en in de regeeringsverkla- ring stond letterlijk a) De regeering zal onmiddellijk de verplichtingen EER-STUDIE nemen tot dewelke het land kan toestemmen zonder zijn veiligheid in gevaar te brengen. b) De nieuwe regeering zal de afschaf fing voorstellen der dertiende en veertien de maand. Van zesmaandendienst geen sprake z'hebben hem voor de zooveelste maal ellendig en jammerlijk verloochend Wat erger is, ze spotten die kerelsDES- TRÈE zegt cynisch «IK ZIE MET GE NOEGEN DEN GENERAAL KESTENS IN DE REGEERING OM TE BEPROE VEN VAN TE VERWEZENLIJKEN WAT VERWEZENLIJKBAAR IS Destrée heeft dus geen geloof in den zesmaandendienst, vermits hij twijfelt of die verwezenlijkbaar is En minister Anseele zegt in een onder breking, onbeschaamd, brutaal als altijd DE TIEN MAAND ZIJN TE VERWE ZENLIJKEN!» Dus geen kwestie meer van 6 maand Destrée spreekt van 12 maand. Anseele van 10 maand. Maar den 30 Juni 1925 komt de eerste minister Pouilet aan het woord en die ver- dondert de heele taktiek van de socialisti sche kluchtspelers Hij zegt De socialisten hebben de zes maand in hun programma geschreven, maar wij hebben die (bij de kabinetsvorming) niet aangenomen. WIJ Dat is wel het heele kabinetde katholieken, de liberalen en de socialisten Vandervelde, Wauters, Anseele en Huys- inans er bij En wat Pouilet zei moet wel waar zijn want geen enkel minister heeft geprotes teerd en de socialisten zwegen dat ze zweetten In 1925 zal de diensttijd dezelfde blijven als in 1924 het leger zal 25 millioen meer kosten en er zullen 3000 soldaten meer worden opgeroepen. Dat wordt door de socialisten schier eenparig gestemdzij die niet durfden tegenstemmen en niet wenschten op de schenen te stampen van den grooten baas vluchtten weg. DIE HAZEN WAREN 18 IN GETAL Den 22 April 1926, als de regeering Pouilet reeds veroordeeld was, kwam het voorstel 10 maand voor de infanterie en 12 maand en 13 maand voor de andere wapens. De Vlaamsche nationalisten stellen voor den zes-maandendienst. Mathieu stelt voor den tienmaanden- dienst te laten tellen voor meer reeksen militairen. Hij verdededigt het flink: de re geering vreest dat het voorstel gaat ge stemd worden, Mathieu wordt onder han den gepakt en zie, even vóór de stemming schrijft hij aan den Voorzitter van de Kamers het volgende briefke Mijnheer de Voorzitter, Om te gehoorzamen aan een besluit van de socialistische groep, moet ik, tot mijn groot spijt, de amendementen intrek ken die ik heb overgelegd. 22 April 1926. MATHIEU. Dus de socialistische gioep, die dezes- inaanden in haar programma schreef, wou zelf niet dat DE 10 MAAND werd gestemd. De stemming voor de zes maand gaf den volgenden uitslag38 socialisten stemden TEGEN 5 stemden VOOR, 2 onthielden, 33 hebben hun beenen onder hun armen genomen en hebben het afge trapt. Dat alles is klaar als pompwaterde socialisten verdedigden met woorden de zesmaand, als er daden te stellen waren braken ze het gegeven woord, stemden te gen of sloegen laffelijk op de vlucht. Nu zijn ze weer voor de zesmaanden Ze willen uit de regeering, en ze moeten daarom spektakel maken. Waarom hebben ze 3 keeren 't zes maanden voorstel der nationalisten helpen kelderen jj™ De moedertaal moet meester zijn in heel 't onderwijs.) «Monsieurle Chanoine,ce spectrein- concevable ne vit que trop parmi nous: il ronge et mine nos jeunes gens a la fleur de l'age, et cela sous de hautesauspices. Notre jeunesse on l'élève non flamande, maisfran- Qaise a l'encontre'detout bon sens.(Mijn heer de Kanunnik, dat monster zonder kop of steert leeft en beweegt bij ons, en fleurig! Het knaagt aan onze kinders, vanaf luin pril ste jaren, en dat gebeurt onder de hoo- ge bescherming van het geestelijk gezag. Onze jeugd krijgt geen Vlaamsche opvoe ding, maar een Eransche, tegenalle gezond verstand.) «Je n'enrevienspas!C'estrevoltant!» (Ik sta verstomd! Die toestand is weerzin wekkend Ziedaar hoe de menschen met gezonde rede de onderwijstoestanden in onze ver- - franschte pensionnaten en colleges beoor- deelen. Bij een geleerden heiligen man, een Ka nunnik uit Walenland. Men voerde het woord over allerhande zaken en over onderwijs. De Eerw. man sprak alsof, overeenstemmende met de grondstelsels der hedendaagsche gezonde opvoedkunde de Vlaamsche taal in Vlaan deren de hoofd- en voertaal ware van alle onderwijs. Men deed hem zijne misgreep opmerken. Impossible (dat kan niet zijn) Eerweerde, klonk liet, zoo is bij ons de toestand: Veronderstel in het Walenland een onderwijsgesticht: men verplicht de leerlingen op boete altijd Vlaamsch te spre ken; men leert er wiskunde in het Vlaamsch) hooger godsdienstonderwijs, geschiedenis, aardrijkskunde, alle wetenschappen in het Vlaamsch. Geestelijke overwegingen,gebe den, genootschappen alles geschiedt in het Vlaamsch. Het Eransch leert men een uur te weke... Mais, Monsieur; vous me représen- tez un spectre inconcevable, une utopie La langue maternelle doit dominer tout. (Maar, Mijnheertoch! Watgij medaarvoor- stelt heeft kop noch steert, 't is uitzinnig Dat de Amitiés Franchises», die te Di- nant moties stemden tegen minister Huys- rnans en het Vlaamsch onderwijs, werktui gen zijn in de handen van vreemdelingen, moge blijken, uit het volgende: Op 30 Januari 1898 verscheen inhetPa- rijsch blad «L'Aurore» een artikel onder teekend door Croiset, waarin de toestand van de Eransche taal in België besproken werd. De omwenteling van 1830, zegde de schrijver, «was de zegepraal vandenl ran- schen geest in België. Edoch, een ernstige evolutie grijpt nu in België plaats te weten de ontfransching». Om deze te bestrijden wilde Croiset een afdeeling van de «Allian ce Erangaise» oprichten, een vereeniging die zich tot doel stelt in het buitenland pro paganda te maken voor de Fransche taal. Doch de statuten der «Alliance Franchise» schrijven voor dat de gezant van Frankrijk het eerevoorzitterschap van het komiteit moest bekleeden. De toenmalige Eransche gezant te Brussel (deH.deMonthalon) wei gerde om de gevoeligheid van de Vlaam sche bevolking niet te kwetsen. De raad van beheer der «Alliance Fran chise» begreep dat het instellen van de af- deelingen in België niet mogelijk was. De Belgische anti-Vlaamsche partij be sloot toen hierafdeelingen van deParijsche Alliance Franchise» op te richten onder een anderen naam. Ze noemde die veree- nigingen Amitiés Franchises Uit wat te Dinant gebeurd is moet men besluiten dat de «Amitiés Franchises» ei genlijk een zelfde werkplan hebben als de «Alliance Franchise». Ook mag men getuigen dat Vlamingen, die er nog zouden van deel uitmaken, die nen beschouwd als vijanden en verraders van het Vlaamsche volk. Zondag, 16 October. El. Gerardus Majella. 1885. De bond van Vlaamsche advoka- ten gesticht. Maandag, 17 October. H. Fledwig. Laatste Manekwartier te 14 u.32. 1801. Nederland wprdt: Bataafsche Re publiek. Dinsdag, IS October. H. Lucas. Woensdag, 10 October. H. Pieter van Alcantara. Donderdag, 20 October. H. Jan van Kenty. 1653. Cornelis de Vriendt bouwmeester van het Antwerpsche Stadhuis overlijdt. Vrijdag, 21 October. H. Hilarion. Zaterdag, 22 October. H. Ursula. 1906. De Vlaamsche plantkundige Jan Ignatius de Beucker overlijdt te Antwerpen. mmmjmsmnmMarm mrorawauosui Vraagt overal een- fijn, smakelijk en verfrisschend Algemeen Vertegenwoordiger Hoornwerk, 2, YPER Voortverkoopers worden gevraagd voor de streek Woensdag 5 Qktober, werd aan den heer Brunet, voorzitter der Kamer van Volksver tegenwoordigers, het volgende schrijven toegezonden Antwerpen, den 5en Oktober 1927. Mijnheer de Voorzitter, Wij hebben de eer u mede te deelen, dat wij, naar aanleiding van zekere publieke uitlatingen in België van Fransche regee- ringsvertegenwoordigers, den heer Minis ter van Landsverdediging weoschen te in- terpelleeren over de door het geheim Fransch-Belgische militairakkoord bepaal de militaire samenwerking en de verre gaande politieke dienstbaarheid tegenover Frankrijk, die daarvan blijkbaar het gevolg is. Wij vertrouwen, dat door uw toedoen, de Kamer, het belang der kwestie in aan merking genomen, voor deze interpellatie een gunstbeurt zal verleenen en teekenen, •Mijnheer de Voorzitter, met dank bij voor baat en met verschuldigden eerbied, Uw dw. dn., (w. g.) Gustaaf DE CLERCQ, Herman VOS.

HISTORISCHE KRANTEN

De Ypersche bode (1927-1928) | 1927 | | pagina 1