Nieuws- en Aankondigingsblad.
langs rannitöhti nioni naai goiiileks weivaan.
De Nieuwbakken Edelman
1* Jaargang. N' 44.
Prijs per nummer 30 centiem
Zondag 30 Oktober 1927.
Verschijnt Wekelijks.
Beheer en Opstel: Tuinwijk Ligy, 80, Yrer.
Postcheckrekening: 1886.79. (E Vanderghote.)
i Blijf steeds uw Ylaamschen oorsprong waard
Op 't kerkhof
Wees Vlaamsch van hart en Vlaamsch van aard,
Wees Vlaamsch in uwe spraak en Vlaamsch in uwe zeden!
K. L. Ledeganck
Vlaamsch Yzergedenkteeken
te Diksmuide
laumsche kalender
Algemeen Vertegenwoordiger
EDGARD LOUAGE
Sint Maarten
l'oppen en Speelgoed
J. BERTIER-DEHAENE
VRIJDAG, 18 NOVEMBER
te 8 uur in 't CHRISTEN VOLKSHUIS, opvoering door HET
VLAAMSCHE VOLKSTOONEEL van het beroemd blijspel van Molière
Wie verleden jaar En waar de Sterre bleet stille staan zag MOET
DIT ook zien
Abonnementsprijs
15 fr. 50 per jaar.
9 ft. per half jaar.
5 fr. per drie maanden.
Buitenland 25 fr.
Men abonneert op alle post am aren.
Aankondigingen t.. oten-tnr.
Tarief op aanvraag.
Alle nieuws moet tegen den
Donderdag ten laatste inge
zonden wor Jen.
Nnamlooze artikels worden
niet opgenomen.
8
Vlamingen wanneer!
Wanneer zal het Vlaamsche Volk zich
van het verbasterend juk der vreemden ont
doen, zich economisch inrichten om dan
langs politieke wegen zijne volledige zelf
standigheid te veroveren?
Er was een tijd dat men in Vlaanderen
enkel en alleen de beweging van taal cn
letterkundig oogpunt uit beschouwde. Op
dit gebied is in korte jaren ontzaglijk veel
bekomen, maar in een tijdperk als het onze
moet de strijd meer ingezien worden langs
economische zijde.
Wij hebben het noodige materiaal bij de
hand, hoelang dan nog zal Brussel enfrans-
kiljonie zich vetmesten op onze weelde. Im
mers er bestaat
Vlaamsche landbouw,
Vlaamsche Nijverheid,
Vlaamsche mijnen en ontginningen,
Vlaamsche handel,
Vlaamsche scheepvaart
Er bestaan Vlaamsche Banken (Banken
die Vlaamsch zijn en Banken die Vlaamsch
schijnen.)
Er bestaanVlaamsche kapitalisten, Vlaam
sche geleerden, met een woord wij hebben
het noodige bij de hand om Brussel en
franskiljonie te doen beven en wij leggen
ons, als schoothondjes aan hun voeten en
likken hun de pooten met dewelke zij on
ze centen in hunne zakken moffelen.
Op cultureel politiek gebied hebben wij
reeds veel verwezenlijkt, maar allerlei hin
derpalen liggen ons in den weg, de macht
der duisternissen (o. a. het geld) beloert ons
en het gebeurt maar al te dikwijls dat wan
neer het resultaat ons bij de hand ligt, een
harde slag ons werken en ons zwoegen in
duigen slaat.
Waarom gebeurt dit telkens?
Het zou voldoende zijn eens te willen,
om het wonder tot stand te brengen.
Het zou voldoende zijn dat Vlamingen
zich als dusdanig gedragen en dat iedere
daad doordrongen weze van de begeerte
hun zelf en Vlaanderen te dienen.
Het zou voldoende zijn dat er nauw
verband zij tusschen de kapitalisten en
geld beleggers, verband tusschen de Ban-
j ken en Vlaamsche geidaanbrengers.
i Het zou voldoende zijn dat het Vlaam
sche spaargeld eerst en vooral naar diege
nen ga, die het kunnen aanwenden ten nutte
van goede Vlaamsche ondernemingen,
i Het ware voldoende dat de Vlaamsche
Banken, die de kapitaalsvermeerderingen
van onze ondernemingen bewerken, eerst
en vooral zorgen dat de Vlaamsche kapita
len daarvoor gebruikt worden en aldus be
letten dat de vreemde inmenging het nut
der zuur gewonnen weelde alweer aan het
volk kome ontnemen.
1 Iet ware voldoende dat eenieder in zijn
streek zich bekotnmere met de welvaart
zijner Vlaamsche vrienden, dat iedereen
van ons de franskiljonsche huizen schuwen
als de pest, dat wij de familiebanden die
ons omringen zoo dicht snoeren dat de
Vlaamsch- en Vlamingenhaters moeten
buigen of barsten. Zij ook laten het
voor de moeite niet als zij een der onzen
kunnen klein krijgen al zij het nog met
middels die wij niet zouden willen gebrui
ken.
Wij moeten ons niet laten hypnotiseeren
door de brusselsche reclamepers, wij moe
ten ons niet laten beinvloeden door mooie
praatjes en schoone beloften.—Het wacht
woord weze geen Vlaamsch, geen centen
met die leuze overwinnen wij, met dien
kreet overdonderen wij het franskiljonsch
gebrul. Wij hebben recht tot leven, dat het
dan ook zelfstandig weze. Wij, Vlamingen,
zijn de macht in Vlaanderen, het ware dus
lafheid nog langer voor groote oomes en
onnoozele keffertjes den kop te buigen.
Na Vlaanderens ekonomischen bloei
bewerkstelligd te hebben, moet dan de
politiek diegenen inzien die hem verwe-
j zenlijkt hebben, wil zij aan de behoeften
j en noodwendigheden van den tijd voldoen.
Sinds lang is mijne goede moeder dood.
Sinds lang ligt ze te slapen onder 't houten
kruisje dat reeds half vermolmd is. Eu even
lang bidik voor haar en draag ik haar beeld
in mijn geheugen en mijn hart.
Kan een kind zijn moeder vergeten?
Een moeder is toch zooveel in 't inensche-
lijk leven!
Elk jaar keer ik terug naar 't kerkhof en
ga er gansch alleen zitten weenen en bidden.
Rond mij staan rijke zerken en groote
steenen en marnieren monumenten... en
een hovenier plant en vei^orgt er schoone
planten en schikt er rijke bloemtuilen....
Doch bidden zie ik er niet.
't Kruiske van moeders graf is arm en
klein, maar mijn moeder krijgt toch 'voort
de tranen en de gebeden van haar dank
baar en genegen kind.
Ze had het mij zoo geleerd Het is een
heilig en zalig gedacht voor de overledenen
te bidden opdat ze van.hunne zonden ont
bonden worden.
Waarzijt ge nu, o mijn moeder?
'k Hoor rondom mij, in de stad, op
bureel en werkhuis roepen en schreeuwen
Er is geen ander leven Met den dood is
alles gedaan
Maar dan komt mijn gemoed vol en 'k
ben ontroostbaar...
En mijn geest komt in opstand.
Neen dat is niet mogelijk. Het leven
moet een zin hebben.
En zou een moeder zooveel kunnen lij
den en beminnen, voorzoo weinige jaren?
En zou dat al haar belooning zijn Een
glimlach en een kus van haar kinderen
En zoovele moeders die miskend en
mishandeld worden, wier leven een kruis
weg was. Zou er voor haar toch geen beter
leven en geen belooning en geen herstel
ling zijn
Er zou in onze ziel een zucht naar eeuwig
leven liggen om altijd gefolterd en teleur
gesteld te worden
Och neen, t kan nietMijn moeder leeit
Mijn moeder is gelukkig
Ik zal haar weerzien- voor eeuwig Zoo
was haar laatste woord: Vaarwel, tot weder-
ziens voor eeuwig
O moeder, rust in vrede
Ik steun op het kruis en 'k bid voor u....
en 'k hoor een stem over den doodenakker:
Zalig zij die sterven in den Heer.
Ik ben de opstanding en het leven. Wie
in Mij gelooft, zal in eeuwigheid niet
sterven
Sc 33 2 Si
De zesde inschrijvingslijst voor dit
grootsch gedenkteeken waarvan de onthul
ling in 1930 zal plaats grijpen bereikt de
92.000 frank.
Aan het hoofd van die lijst lezen wij de
volgende ontroerende regelen
Van uit mijn kerker wil ik ook een
steentje bijbrengen voor het Yzergedenk
teeken, ik stuur u dus het bedrag van
rdrie maand dwangarbeidersloon.D A.
Borms, cel 310 Leuven fr. 15.
•fcSifüfiSifülïtfüfüfüfiifiKSfiifitfüfiifüfüfi»;
YPEPzSÜH LEVEN
Dezer dagen was de briefdrager Dis.
Dep. op het gehucht de Potyze aan het
ronddragen zijner brieven, toen hij tot
tweemaal toe door een hond gebeten vt erd.
Het geval moest verdacht voorkomen want
men doodde de hond en de kop werd ter
onderzoeking opgezonden. Dadelijk ver
wittigde men het slachtoffer dat deze zich
onverwijld naar Brussel begeven moest
om zich in het gesticht Pasteur te doen
bezorgen.
Zondagavond kwamen drie vrienden
paardenliefhebbers met hun auto van de
koersen van Wevelghem. Ze reden den
weg op naar Poperinghe, doch gekomen
aan de weezenschoól, slierde de auto uit ten
gevolge van de doorweekte straat, botste
tegen een boompje dat brak en rolde de
hooge helling af in de diepe gracht. Met
moeite gerochten de drie gekwetste uit den
leelijk geschonden auto. 's Anderendaags
wrocht men met 9 mannen heel den dag
om het machien boven te krijgen. Op het
zelfde oogenblik kwamen twee cyclisten
aangereden. Met te zien naar de gerampten
botsten zij op elkaar en vielen tegen de
steenen. Gelukkiglijk hier ook bepaalde
zich alles bij stoffelijke schade.
Zondag, 30 October. H. Wolfgang.
1899. Louis Botha tot boerengeneraal
benoemd.
Maandag, 31 October.
1632 De groote schilder Johannes Ver
meer te Delft geboren.
Dinsdag, 1 November. Allerheiligen.
1899. Eerste Vlaamsch studentencongres
te Gent.
Woensdag, 2 November. Allerzielen.
Donderdag, 3 November. H. Hubertus.
Vrijdag, 4 November. H. Karei Borro-
meus.
1576. Spaansche furie te Antwerpen.
Zaterdag. 5 November. 1 f. Zacharias.
Vraagt overal een
SBDHO-L EjUONADE,
fijn, smakelijk en verfrisschend
Hoornwerk, 2, YPER
Voortverkoopers worden gevraagd voor de streek
Zegeboog. De werken aan de zege
boog, het grootsche Engelsch monument
zijn afgeloopen. In 1922 begon men te pei
len, voor de firma Taraut et Cie. In Januari
1923 moest het eerste staal inkomen, doch
men zag het niet. Eindelijk in Januari 1924
was alles gereed en kon men beginnen. De
eerste schalk werd op 5 Maart van hetzelf
de jaar den grond ingejogen en aanhou
dend voort ging het werk met 100 tot 150
werklieden. Nu is het gedaan en het zal er
blijven staan tot eeuwige geschiedenis on
zer gesneuvelde Engelsche medebroeders
wiens ouders en nakomelingschap niet
laten zullen alhier hunne gedachtenis te
komen vereeren.
Groote en schoone keus van
bij
124, Rijsselstraat, YPER
(rechtover S« Pieterskerk)
5 °/o afslag voor de kroostrijke gezinnen
Vertrek. Heer en Vrouw Voet-Tim
mermans die ons zoo dikwijls ter zijde
stonden voor het geven van onze feesten
vertrekken op 2 November uit Antwerpen
Ypersche Studiekring. At'dcoling A. V.
