- Nseuws- en Aankondigingsblad. 06 zflknekih-herdeükinb op 08 9' ijzerbebevbrht Het Vaderlijk Gezag 2* Jaargang. Nr 58. Prijs per nummer 30 centiem Zondag 5 Februari 1928. Beheer en Opstel: Tuinwijk Ligy, 80, Yper. VLAMINGEN op 19 Oogst naar Diksmude Uw vrijheid naakt Zoo gij ontwaakt Lief Vlaanderen Wel, stel die daad F.n slaat Spijts smaad Wat u ook schaadt Aan spaanderen T westas^heid v o. S. b. v. o. s Provinciale Tooneelwedstrijd Zoidag 5 Feöruari te 7 u. en [flaaquag 6 Feör. ie 8 u. l)E GEFOPTE OOM Hoornwerk, 2, YPER Abonnementsprijs 16 ir. UOper jaar. 4 Ir. per half jaar. 5 Ir. per drie maanden. Buitenland 25 Ir. Men abopneen op alle post kantoren Aankondis::ni;cn bij overeenkomst. Tarief op aanvraag. Verschijnt Wekelijks. Alle nieuws moet tegen den Donderdag tei laatste inge zonden worden. Naamlooze artikels worden niet opgenomen. Postcheckrekening: 1886.79. (E Vanderghote.) Het komiteit der Ijzerbedevaart wil in Augustus Nikolaas Zannekin herdenken,nu liet juist 600 jaar geleden is dat hij sneuvel de. Zannekin was geboren te Lampernisse, dat in den laatste oorlog plat geschoten is. Men heeft het nu weer een zwaren, ge weldigen toren gegeven. Maar het is toch de oude n et meer, vertelt A. Hans in het Laatste Nieuws. In den ouden toren hing reeds bijna zes honderd jaar de klok van Herman Coene, Gezelle zong er van Gij immers zijt de stem, gewijd vijf honderd jaren, En meer voorheen, als hier Ons kloeke vaderen waren De klok had tot opschrift: Gode si bequame Maria is min name Herman Coene makede mi M C C C C L H Dus in 1452 reeds... In de oude kerk was een gedenkteeken, waarop men in üothische letters las: «Ter gedachtenisse aan Nikolaas Zannekin, ge sneuveld voor 's vaderlands vrijheid te Cas- sel op 24 Augustus 1328»/ Op 1 September 1915 werd dat Lam pernisse het tooneel vaneen vreeselijk dia- ma. Een afdeeling Transche Alpenjagers, meest jonge mannen der lichting 1915, wa ren dien dag in het dorp aangekomen. Ze werden in de kerk gelegerd op stroo. lu den nacht namende DuitschersLamper nisse onder vuur. De eerste granaat trof de kerk, sloeg door het dak, rukte een pilaar weg, en deed aldus een zijbeuk instorten boven die arine jagers, diegehoopt hadden hier eindelijk wat rust te vinden. Uitdemet vuurstralen doorflitste wolk van rook, zwa vel, gruis en kalk klonk een vreeselijk ge huil. Toen men de lijst der slachtoffers kon opmaken, waren er vijftig dooden en hon derd twintig gekwetsten. Lampernisse's lot was nu bezegeld. De huizen storten langzamerhand imdeschoo- ne kerk moest verdwijnen; de toren brok kelde af. Men zag Herman Coene's klok in ge smolten druppels langs de steenen leeken als groote tranen. Later zochten soldaten nog stukken brons en maakten er ringen van. En ook werden er door bewoners van 't IJzerveld als een relikwie bewaard, want Coene's klok was in de streek vermaard. Nu kwamen we dus in een nieuw Lam pernisse. \X'e traden de herbouwde kerk binnen, maar vonden geen hersteld gedenkteeken voor Zannekin. Een wijk van het dorp heet den Zanne- kinhoek en een overlevering beweert, dat daar zijn hoeve stond. Nikolaas Zannekin leefde dus op het laatst der dertiende en 't begin der veertiende eeuw. Lodewijk van Nevers was graaf van Vlaanderen, vertoefde 't liefst in Frankrijk en had hier een Fransch ridder, d Aspre- mont, als landvoogd aangesteld. Nu begon een tijdperk van hatelijke af persingen: de boeren stonden op, en vin gen hun verzet aan onder hun oversten Lambert Baldwyn van Aardenburg, Seger Janszoone van Gistel, Lambert Bockel in de Vier Ambachten, Nikolaas Zannekin in Veurne-Ambacht. De laatste werd de hoofd leider. Lodewijk van Nevers zou de boeren onderwerpen met de hulp van den Fran- schen koning, die een leger te Atrecht ver zamelde. Nikolaas Zannekin bezettemet tien dui zend kerels van de zeekust den Casselberg (nu in Fransch-Vlaanderen). Den 23 Augustus brachten de Franschen hun kamp over aan den voet van den berg. Ze staken in de omgeving dorpen en hoe ven in brand. De Vlamingen moesten den slag aan gaan; op den berg was er gebrek aan water. De Vlamingen stormden den berg af en vielen onstuimig den vijand aan ze dron gen reeds ver door, toen hulp opdaagde voor de Franschen. Zannekin sneuvelde met zijn meest onver schrokken kerels. Dienzelfden avond werd Cassel in brand gestoken. Dat was op 24 Augustus 1328, dus dezen zomer 600 jaar geleden. TE CASSEL. ~m~xanipu 111jji oczoCTiil-it wipsa?ov sel, nu een Fransche stad, maar Vlaamsch. van uitzicht en van taal. Komt 't Donder dags maar eens in de waag als de boerinnen uit 't ronde op de reusachtige schaal hun boter laten wegen- Ge kunt te Cassel logeeren in het gasthof van «capitaine tlamand Nicolas Zannequiit.» Een gids, die Vlaamsch sprak, bracht ons naar 't museum in 't voormalig stadhuis. Maar voor Zannekin moesten we vooral op 't kasteelterras staan, ongeveer 175 in. boven de vlakte. 't Kasteel is verdwenenwat vestingbrok- ken herinneren er nog aan. Van deze hoogte heeft Zannekin 't Fransche leger zien toe- stroomen. In Zannekins tijd verhief zich op deze plaats nog de groote St Pieterskerk, door Robrecht de Fries, tienden graaf van Vlaan deren, gebouwd, uit dankbaarheid voor de zege in een anderen slag bij Cassel. (1071). Van die kerk nog is een crypt aanwezig. Toen Robrecht de Fries op 't slot van Wijnendaele zijn einde voelde naderen, vroeg hij in de crypt te Gissel begraven te worden. Tijdens de Fransche revolutie lie ten de kommissarissen Riault en Hencart het graf open breken, in een kist vond men 't gebeente en een gouden gedenkpenning. De beenderen van den Vlaamschen graaf werden in een vuilnisput op de Groote Markt geworpen. Cassel was altijd een strategisch punt. In den laatsten oorlog had Foch hier zijn hoofdkwartieren op dit terras hebben voor aanstaande figuren gestaan poincaré, Cle- tnenceau, Millerand, Joffre. Pétain, Plumer, Haig, French, Weygand ook vorsten, onze Koning en Koningin, Georges V van Enge land, de prins van Wales, de hertog van Connaught. Dit terras was een vreeselijk uitkijkpunt Men zag er dorpen en steden branden op de linie van de kust naar en langs de Leie. Nu geniet men er een vreedzaam pano rama. Rechte wegen door boomen belijnd en die men kilometers ver met den blik kan volgen, herinneren aan de Romeinsche heirbanen, zeven in getal, die van hier uit straalden. A.M.R. Ook Julius Cesar heeft dit terras betreden. Zannekins worsteling geschiedde naar de zijde van Hardifort... En als in zijn tijd spreekt in de vlakte het volk er nog Vlaamsch en Vlaamsch is het gebleven in zeden en gewoonten. He/l de historische gebeurtenis zal in 14 tafereelen te Diksmude uitgebeeld worden in levende beelden ter gelegenheid der 9de Bedevaart op 19 Oogst a. s. Geen Vlaming of hij zal dit jaar te Diksmude zijn - ii mil i— Een actueel onderwerp voorwaar. Want ja, gaat eens 'n ernstig franskiljon spreken van Vlaanderen en de Vlaamsche beweging, en zeker is het of na enkele oogenblikken jTiXl trTj iftVdltCn riiviT'iei avmimuTN nemw.. dre est bilingue (Vlaanderen is tweeta lig). En volgens dit princiep zal hij de twee taligheid voorstaan en goedkeuren overal in den lande van Vlaanderen. Welnu laten wij eens ernstig dit feit beschouwen La Flandre est biligue Wel ja, wij nemen aan als een feit dat hier en daar in Vlaanderen een zekere caste menschen een andere taal spreken en een vreemde beschaving aannemen. Doch het is niet «aar dat het volk twee- taligis; de statis ieken bewijzen dit ten over vloede de overgewaaide Walen, dit is vreemdelingen,afgeteld, blijft er nog geen een per honderd over voor die tweetaligen! En daarom moet Vlaanderen tweetalig heeten Bespottelijk Doch die lieeren die zeer zorgvuldig vermijden te bepalen wat zij door tweetaligheid verstaan wenschen dat men zou verstaan dat het volk de twee talen te gelijker tijde spreekt. Zooiets is een te groote dwaasheid om zelfs door de razendste Vlaainschhaters te worden geslikt; ook spreken zij nooit recht uit, doch hopen dat de welwillende toe hoorders dit in dezen zin zullen verstaan daar ze toch nooit dieper nadenken. En zoo fopt men Frederik. Willen zij echter beduiden dat in het Zuiden van het Vlaam sche land Walen wonen, of min-tens men schen die Waaisch spreken - dat geven wij graag toe. Maar wat bewijst dit in een redeneering over het Vlaamsche volk Doch heel dat onnoozel refreintje La Flandre bilingue berust op een moedwil lige verwarring in het redeneeren. Vlamin gen laat u niet overbluffen door zulke machtspreuken Wij verklareu bovendien zonder omwe gen dat wij het bilinguisme als hoogst schadelijk voor ons volk aanzien, en het diensvolgens uit al onze krachten bestrijden. Zoodat het verschil in meening en han deling hier in ligt De Vlaamschgezinden bestrijden het bilinguisme. De franskiljons pogen het te verspreiden. Zij pogen het te verspreiden. De vraag is nu wie heeft er gelijk STAD VPER Tooneelafdeeling PUINENTROOST o ut het Christen Volkshuis, St Jacobsstraat Opvoering van Tooneelspel in 3 bedrijven d. Edm. Roelant en blijspel in één bedrijf door Rarel Van Ryn XK^yT%r\^anAnatèh uj ie ut'iawiKrjif" H. VERBERE in 'TBELFORTRijsselstr. De franskiljons die beweren dat dit hun recht is. De flaminganten die voorstaan dat twee taligheid moet worden geweerd om 't ge zonde leven van het volk te waarborgen. Of de franskiljons recht hebben zoo te handelen? Individueel heeft elk het recht de taal te spreken die hij verkiest doch boven hun eng-liberale opvatting van recht staat er een hoogere die verklaart dat het algemeen belang boven het persoonlijke staat, en de voorkeur van den enkeling wijken moet voor 't heil van het volk. Welnu, hier staat Vlaanderens heil op het spel. fïen christelijk-gezond maatschappij kan enkel door samenwerking der verscheidene standen worden bewrocht. En die samen werking is eenvoudig onmogelijk zoo lang de hoogere standen het Vlaamsch beschou wen als goed voor knechten en meiden, doch niet waardig uit hunnen hoogedelen mond te vloeien. En daarin komen ze te kort aan hun plicht. En als wij dan zien dat een deel van dien stand zijn eigen volk naar den diepe- riek helpt door het verspreiden der twee taligheid en zijn eigen bekrompen «recht» boven het heil stelt der inaatscliappij, dan valt het niet te betwijfelen wie van ons de rechte lijn heeft gevolgd. Maar, aures habent et non audiunt wat baat het te preken voor menschen die niet willen hooren. Dan blijft enkel dit overWie niet hooren wil, moet voelen Vraagt overal een SII>ftO-LEMOAAI>i:, fijn, smakelijk en verfrisschend Algemeen Vertegenwoordiger Edgard LOUAGE V.yortverkoopers irden gevraagd voor de streek.

HISTORISCHE KRANTEN

De Ypersche bode (1927-1928) | 1928 | | pagina 1