De Wereldpolitiek
De ronde van Belgie.
Ernest Hosten.
t
Uit stad en Dorp
Een en Ander
geduurden
—o—
het lokaal over den v
brand uitge-
Nieuwe Wegen?
Ons Belgiedat maar klein is komt ingroo-
te beraadslagingen met groote landen. Wij
hebben het over onze betrekking met En
gland. Een akkoord is in bespreking om
er England toe te brengen ons te helpen
verdedigen in geval van aanranding door
eene vreemde macht. De bespreking gaat
niet al te gemakkelijk, zegt men, omdat
Belgie het recht, wil behouden nog met
andere landen akkoord te sluiten. Jamaar
zegt England daardoor kunt gij in een oor
log geraken voor ’t plezier van een andere
en wij zouden dan voor uw plezier moe
ten bijspringen alzoo niet geboerd! Dat
is misschien nog zoo dwaas niet gerede
neerd. En als er dwaasheid is. ’t is nog te
zien of ze door de Belgen niet bedreven
wierd in dat fameus militair verbond met
Vrankfijk, waarover men zooveel moge
lijk zwijgt en zoo weinig mogelijk zegt.
Moesten de militaristen hier weerom een
dommen trek gedaan hebben, ’t ware de
eerste keer niet.
«katse-
o
Men opent ook den weg voor nieuwe on-
derhandelingen tusschen Belgie en Hol
land. Besprekingen aangaande het herzien
der traktaten van 1839 waren blijven ste
ken in een naar het schijnt onverzoenlijk
punt. Nu beginnen de eerste ministers van
beide landen weerom goede woorden te
spreken die den schijn hebbenvan te zeg
gen: zie, wij zijn zoo kwaad niet, laat ons
maar nog-eens beginnen te spreken.’t
Ware best ook dat hier de oude wegen
der nationale politiekers voor goed ver
laten wierden. ’t Gezond verstand en
dat hebben die politiekers niet zegtons
dat Belgie en Holland aangewezen zijn om
met malkander in vrede en goede ver
standhouding te leven, om malkander
aan te vullen in allerhande economische
noodwendigheden. En wat uit den aard
zelf moet verbonden zijn, dat moet de
domme nationale politiek niet van een
scheuren.
England en Egypte schijnen tot een
vergélijk te zullen komen, De uitslag van
dc besprekingen te Londen wijst er op
dat England alles wil toegeven als het
maar zeker is van zijnen weg langs het
kanaal van .Suez en dat er geen ander
land zijne plaats zou innemen in het ou
de land der oude Pharao’s. Egypte is
immers de sleutel van de oude wereld en
England dat niet dom is zegt: ik baas of
niémand baas!
Oostkerke. Zondag laatst vierde de
Boerinnenbond haren grooten dag.
Deugdoende vergadering was hetwie
zou gemeend hebben in een verwoest
dorpje zulks te kunnen zien tot stand
komen. Op 56 leden waren er slechts 2
afwezig.
Na het geestelijk deel der vergadering
die bestond in een Solm. Lof en
aanspraak door den E. H. Proost-Pastoor
o
Jammer dat het met Ierland nog niet
beter gaat. Dat heldhaftig volk wordt nu
voor het eerst de moeilijkheid van zijn
geluk zelfsbestaangewaar, En die
moeilijkheid is dan nog ten grooten dee-
len toe te schrijven aan de verdeeldheid
zijner eigene zonen waarvan een deel on
der leiding van Valera zich aanstellen als
onverzoenden tegenover England, De na
tionale vergadering die er binnen kort
samenkomt en waar meer dan 2000 afge
vaardigden zullen zetelen zal misschien
een einde kunnen stellen aan dien nood-
lottigen broedertwist’ ’t Ware te wenschen
voor dat sedert eeuwen beproefd land.
—o
Jammer maar dat de conferentie van Ge
nua niet beter ineengestoken geraakt De
vraag blijft: zal ze plaats hebben of niet,
en in welke omstandigheden? Hier is het
al onzekerheid. En daarbij Genua ligt in
Italië en Italië zit zonder ministerie en er
is nog geen kansom er een te krijgen.
Van den anderen kant de Balkanstaten
zijn niet uitgenoodigd te Genua ze zijn
er natuurlijk niet mee gevleid daarom zul
len ze, op eigen handje, eene bijeenkomst
houden waar ze natuurlijk, hunne onte
vredenheid niet zullen onder de stoelen
steken.
En zoo is er altijd iets, juist lijk in Por
tugal alwaar geheel het landbestuur met
den voorzitter dier woelige republiek erbij
in onveiligheid schijnen te zijn in afwach
ting van eene algemeene staking en revo
lutie Portugal is in het bloed geboren en
dat is gevaarlijk, hoor, hier in dit aard-
sche tranenda[!
ging het dan in
Hoenderkweek.
E. H. Declercq, Pastor te Stuivekens-
kerke was het die ons met kunde en zoo
aangenaam wist iets voor te dragen dat
elkendeen zeer voldaan was. De Boerin-
nengilde St Pharailde van Oostkerke
staat op vasten voet en zal leven. Reeds
verlangt iedereen naar andere bijeen
komsten, waar de Boerinnengilden van
Leuven zijne beste sprekers zal laten
hooren en onderricht zal geven op allerlei
gebied. Om 4 1/2 eindigde de Ver
gadering met een extratje, een prijslotings-
ke die de winners met vreugde vervulde
en de andere leden de toekomst deed
hoopvol inzien.
Oostkerke-dorp, dood, gansch dood
door de schrikkelijke verwoesting van
den oorlog begint de vlerken te schudden.
Ten allen kaute ontstaan schoone lieve
woonsten, de oude puinen zijn verlaten
en een splinternagelnieuw dorpje verrijst
op de groote weide gelegen vlak voor de
statie. De Oostkerkenaars moet hulde ge
bracht zijn dat zij zoo smaakvol willen
bouwen. Geen onzin vindt men in ’t nieuw
aangelegd dorp. De nieuwe school en
kerk komt er dit jaar. De pastorij
staat er reeds, ook de nieuwe statie
zal er zijn. Men is nu bezig met den
vervaarlijken abris van de statie te doen
springen, 't is ne koppigen kerel zulle.
Hij moet er toch aan.
De bevolking was
in 1920, Juni van 78 menschen
in 1921, December 260, en nu 270.
Voor den oorlog 310.
N1EUWCAPELLE
Volhope met moed en geduld, zien de
menschen hun huizen stillekes aan uit
den grond rijzen, ’t zal waarlijk Nieuwca-
P 'lle zijn. De aannemers gaan allichte
moeten insteken voor ’t kloostergebouw
en de meisjesschole en ook voor de nieu-
we kerk, Later, als de vreemdelingen
die van Dixmude naar Veurne reizen, van
uit den trein daar vragen zullen: waar
ligt Nieuwcapelle?dan zal de kerk haren
vinger opsteken en van verre lijk roepen
hier Menheere
—o
De Nieuwcapellenaars ’n zijn geen kriepers
nutteloos klagen ’n brengt geen eerde
aan den dijk Met Gods hulpe zal Vlaan
deren veel eer hersteld zijn als de men
schen inden beginne wel meenden; sedert
twee jaar ’n verkennen we 't aanschijn
niet meer van onze streke: nog 'n duw,
en d’ oorlogsverwoestinge is uitgevaagd
o
De Nieuwcapellenaars doen ook meê
voor d’ inhalinge, Zondag 26 Februari
van hunnen beminden sekretaris, Heer
Julius HENDR1XKS, benoemd tot Burge
meester van Loo; die inhalinge zal
prachtig zijn.
Merckem. Overal liggen granaten
schietvoorraad en moordenaarstuig in
iedereens bereik.
Dat kinders verongelukken is niet te
verwonderen maar dat groote menschen
nog niet geleerd zijn is verbazend.
Zoo smeet Pé Covemaeker eenige
brokken buisjes in het vier, en de uitslag
was vele bloed in ’t gezicht en ’t gevaar
van zijne oogen te verliezen. Nu ligt hij
in ’t hospitaal, wat een boete is met
vele pijnen, wat een lesse is.
Keyem: Woensdag namiddag rond-
twee uren en half, verongelukte hier
zekeren Visseur en Rasson beide onge
huwd, vanOllignies tengevolge eener ont
ploffing. Gelast met het doen springen
per onderstanden in beton, waren zij op
de hofstede Henri Demaegt en hadden
hun werk nog niet begonnen, toen een
ontploffing den eenen gansch in stukken
wegslingerde. De andere werd een deel
van den arm afgerukt en gansch door-
naaid met ijzerbrokken, in bedenkelljken
toestand denzelfden avond naar S‘ Jans-
hospitaal te Brugge overgebracht na de
H. Olie ontvangen te hebben van E. H.
Pastor en d’eerste zorgen van Dokteur
Volbrecht van Couckelaere. Donderdag
morgen is hij overleden.
Thielt. Te Thielt had verleden
Maandag een eeremis plaats die opge
dragen wierp door E. P. Van de Vyvere,
kozijn van onzen gevierden Minister. De
jeugdige priester is zendeling der Witte
Paters, Wij wenschen hem veel geluk in
zijne toekomende werken voor het heil
der zielen.
Vlamertinghe Verledenzondag is brand
uitgebroken langs de Poperinghestraat in
de barak bewoond door René Lagie, Alles
is de prooi der vlammen geworden, en
meubels waren verzekerd.
Er is ook een begin van brand uitge
broken in de barak die tot knechtjesschool
dient, Gelukkiglijk is men er bijtijds
bijgeweest om den brand te blusschen en
de algeheele vernieling der school te be-
letten-
Roeselaere. Hier is ’t de stad der eer
lijke lieden. Weerom is er een geldbeugel
gevonden door zekere Theofiel Roose, en
nogmaals heeft de vinder het gevondene
naar het policebureel gedragen alwaar
deze die het geld verloren heeft het kan
terug krijgen.
Wytschaete Nog al eene ontploffing.
Zekere Isidoor Vercoutere. 38 jaar oud,
stootte met zijn werktuig op een munitie-
stuk. dat lossprong zoodanig dat de
werkman erg gekwetst wierd en in zorg-
wekkenden toestand verkeert.
aan ’t
en den
schade ge-
het doxaal. Maar ze
bombardeerden dien tijde met
bollen.»
’T waren dan de Franschen die
Dixmude bombardeerden onder het bevel
van Maarschalk de Villaroy.
De stad was verdedigd door de Engel-
sche troepen onder het bevel van den
Deenschen Generaal Ellenberger die ze
in de maand van Juli 1695 zonder
tegenstand ingenomen had.
De aanval begon den 26 Juli van
hetzelfde jaar. Het was de Markgraaf
de Montal die het beleg bestuurde.
Ellenberger gaf 's anderdaags de stad
over zonder dat de vijand meer dan
dertig kanonschoten op Dixmude gezon
den had.
Beschuldigd van hoogverraad of van
lafhertigheid werd Ellenberger door de
Engelschen te Gent onthoofd.
Komen wij op het doxaal terug. Toen
op 21 October 1914 onze prachtige
parochiekerk door de vlammen vernietigd
werd, deelde het doxaal dat zooveel
eeuwen getrotseerd had, het lot van al
hetgeen recht stond in onze ongelukkige
stad en het lieflijk beeldhouwwerk- dat
aan een kantwerk izeleek werd in eenen
vormloozen puinhoop herschapen.
Maar het stond geschreven dat het
doxaal niet geheel en gansch mocht
verschillige beelden leverde aan de
St Nicolauskerk rond de jaren 1570 en
van Urbain Taillebert die de beelden
miek der twaalf apostels in 1588, als
mede het kruisbeeld en de beelden vanden
H. Joannes en Onze Lieve Vrouw die
boven het doxaal stonden.
In het begin der 19 eeuw werd het
doxaal met eene laag «verwe» over
dekt zooals het ten dien tijde de mode
was en het is maar rond de jaren 1850
dat het kunstwerk hersteld en gekuischt
werd door de'beeldhouwers Joostens en
Mareels van Antwerpen.
De herstellingswerken
ongeveer 5 jaar.
Het was den eersten keer niet in 1914
dat het doxaal vanDixmude aan een
bombardement blootgesteld was.
In de kerkrekeningen van 1696
1697 vinden wij eene betaling gedaan
aan Adriaan Schryvent aannemer van
de gestoelten te vermaken die door het
bombardeeren zijn gheruywineert
en verder over ’t zUyveren en schoone
maken van den orgel die door 't bombar
deeren bedorven was.
Aangezien er schade was
gestoelte (de zittens)
orgel moet er ook wel
beurd zijn aan
In ons landeke wroetelt iedereen maar
stillekens aan voort zonder veel rumoer
’t is al voor de heropbeuring, maar al dat
pogen is geweldig belemmerd door het
te kort aan geld waarvan wij verleden
week een woordje gerept hebben.
o
In ’t Senaat werkt men voort aan de
Wet over de hervorming der weldadig-
heidsinrichtingen. Het regent er aman-
dementi n en alzoo kan men nog niet
zeggen hoe de wet er uitzien zal. ’t Zal
alles zins een gansche ommekeer zijn die
vele verandering zal bij brengen in
verouderde bestnuren.
o
Dc wet aangaande het aanvoeren
van drinkbaar water naar Brussel en
de twee Vlaanderen wierd afgekondigd
in het staatsblad van den 15 Februari.
De Staat komt tusschen de onkosten voor
een bedrag van ten hoog, ten 23.000000
frank. Het drinkbaar water moet komen
tot aan de zee dat zal zeker zijn om
te bewijzen dat al het water naar de
zee wilt.
Als dat water nu maar niet te vele
noordwaarts loopt zoodanig dat Dix
mude en Veurne - Ambacht vergeten
geraken! Voor de wegenissen zijn wij
al zoo slecnt bedeeld dat wij ons aan
alles mogen verwachten,
Andere wetten worden stilaan bereid
De socialist Vandervelde diende eene
wet in voor den zesmaandschen dienst
tijd met gewestelijke indeeling. Er
zal niet weinig rumoer gemaakt worden
rond die wet.
De socialisten zullen het te doen
hebben met de patriotards die denken
de Vaderlandsliefde alleen in pacht
te hebben. En terwijl zij aan 't krakeelen
zijn zullen de gematigden best doen
van er een gematigd voorstel door te
halen doch dat ze maar niet vergeten
de vervlaamsching in ’t leger en de
gewestelijk indeeling er bij te voegen:
dat zijn zaken van groot belang voor
ons, /Vlamingen. En waarom ook niet
eens gesproken van de onderwijzers
soldaten, De onderwijzers moeten nu
verdwijnen en dat zijne misvormde over
blijfsels zouden getuige zijn van zijne on
vergefelijke schoonheid!
In 1915 kwam de Duitsche Generaal
van het 4de leger, Hilse genaamd, te
wete dat de Duitsche soldaten in de
kerk van Dixmude gebeeldhouwde
steenen gevonden hadden die scheenen
voort te komen van het merkweerdig
doxaal.
De generaal die stafoverste was van
den Hertog van Wurtenbulg én groote
liefhebber van oudheden, deed opzoekin
gen doen in de puinen der kerk
onder de directie van feldwebel
Creutz bewaarder van het Museum van
oudheden te Keulen, die ’t huis lag bij
Jufvrouw De Laere te Thielt.
De stukken die Creutz verzamelen
kon werden naar Thielt vervoerd in de
kapel der Damen van de H. Familie en
daar aan elkander gevoegd door Generaal
Hilse zelf.
Onze gewezen stadsgenoot M.
Auguste Delahaye die sedert lange
jaren Thielt bewoont zulks te weten
gekomen zijnde, was behendig genoeg
om in de kapel binnen te geraken en
zich te vergewissen dat de gebeeld
houwde stukken door generaal Hilse
ineengezet wel voortkwamen van de
hoogzaal van Dixmude.
Na den oorlog spaarde M. Delahaye
geene moeite om te weten waar de kost-
baare overblijfsels van den hoogzaal
naar toegegaan warenden dank aan de
inlichtingen die hij ter plaatste opdeed
en de mederwerkiry; van den Heer
Bouwmeester J. Viérin vernam hij dat
zij naar Francfort overgebracht werden.
Dank aan deze bijzonderheden kon
het Belgisch Gouvernement de gebeeld
houwde stukkendiezich te Francfortbevon-
den van den Duitschen staat terugeischen
en zoo is het dat gedurende 1920, rond
de 75 kisten, de overblijfsels der ver
maarde hoogzaal bevattende, te Brugge
aankwamen. Voor den oogenblik
wachten zij daar in een zaal van het
Groot Seminarie tot den dag opdenwel-
ken zij wederom in de nieuwe parochie
kerk van Dixmude, hunne oude plaats
zullen innemen want het is geen geheim
van te zeggen dat de bouwmeesters van
gevoelen zijn dat het doxaal nog weder
om zal kunnen hersteld worden.
Mocht het waar zijn en mocht te
midden van onze prachtige kerk, gansch
nieuw gebouwd, onze vermaarde hoog-
zdcti weder oprijzen. Dixmude zal dan
een beetje- van hare oude ziel terug
vinden.
ook soldaat zijn en in vele gemeenten
moeten de kinders op straat loopen
daarmee. En nogthans het onderwijs
.is verplichtend Als het Vaderland
maar gered is al het overige mag
vergaan Oh die militaristen, wat
al toeren zullen zij nog uitsteken.
Twee andere wetten nog in voor
bereiding zijn de pachtwet en de huis-
uurwet. Voor deze laatste, zegt men
onder ander, zou de tegenwoordige
wet in voege blijven tot 1926 en eene
verhooging van 50 op de vooroorlog-
sche huisuur zou toegestaan worden.
Dat zijn nog maar praatjes de wet
moet nog voorgedragen, besproken
en gestemd worden. En van nu tot
daar kan er nog vele water door den
Yzer loopen en kan het ministerie nog
omver geworpen worden.
o
De Pachtwet voor het verpachten
van hofsteden wordt in voorbereidende
besprekingen onderzocht door Wet
gevers landbouwers en ambtenaren
Verleden Maandag had de eerste ver
gadering plaats. In die pachtcontracten
is er vele verbetering te doen en wij
zullen maar verhopen dat de bespre
kingen mogen welslagen.
—o
En terwijl dit alles voorbereid en
overwogen wordt is er te Brussel een
landbouwweek die allernuttigst is voor
den Boerenbond. De landbouwers
gaan er talrijk naartoe om de nieuwe
uitvindingen van landbouwgetuig te
bezien en te koopen. Minister Ruzette
haalt eere van zijn werk en de land
bouwers vooral uit het front, zullen
hem dankbaar blijven.