MM Frankrijk en Elzas WIM iiiiiitihiiHiviiiiiiiiioiiiïïnnwny VOOR VEURNE, Dl ÈuJ. ■iiiiuiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiE I Ihj Hllin KALENDER n q r«j >wi HMb nl il iii'l ff Van De Week Aankondigingen Voor God, Taaien Vaderland. WW -cr Abonnementen VIJFDE JAAR Nn 27 Prija 15 centaeu^ea. ZONDAG 4 JULI 1926. bij alle postboden «mveerd volgsni overeenkomst Alle ingezonden stukken, *t MAANGETIJDE 'Vrijdag 9 Juli, N-, M. r Drukker-Uitgever, Jules Vanblaere-Dccaestecker, Dixmude, Postch- 72428 GEDACHTEN STAD DIXMUDE se- ge- VLAMINGEN LACHEDINGEN -0- KERKNIEUWS BISDOM BRUGGE. heerlijk schouwspel beschim^ft-. Mengelwerk van De Yzerbode N’ 3 oud-diksmude HET door den Graaf (rt vervolgt). Diksmude, A\»OR DRACHT GEHOUDEN IN HET DA- AIDSFONDS DEN 25 JANUARI 1926. H. HARTEFEESTEN TE BRUGGE OP DEN 18 JULI 1926. VOORDRACHT OVER LOONSEN BEDRIJFSBELASTINGEN. die ver- stadsbe- liechtén dezelfd- 100 gul- 8.50 fr. 6.50 fr. 4.50 fr. 2.50 fr. ri’ t Prijs voor 1 Jaar voor 9 maanden voor 6 maanden voor 3 maanden Per nummer 0f15 fr. ÜZZ Besteedt den duren tijd Bij, dagen en bij nachten Terwijl gij 'in uw krachten En. onversleten zijt. Door het vredeverdrag vlan Versailles werden twee departementen door Duit schland in 1870 ontnomen, aan Frank rijk' terügg|schöpken. Geheel Frpn.k- rijïi hgeft gejubbeld en gefeest bij die Ipruggavg, gp mét ‘hgrt gp ziel zijp de nieuwe Franraohen bij het moederland teruggekomen. Frankrijk kwam met de handen vol beloften en de Elzas kwam int Frankrijk met hoop op de toekomst. Doch nu... heerscht er groote ontevre denheid in de twee departementenze ker is het dat Duitschland daar kwaad stookt en geen enkele gelegenheid laat voorbijgaan Om zijn oude onderdanen op je hitee’h, !maar'zeker is het ook dat ^iiaiikrijk de groote 'schulp draagj van jiie óritèvredenhpid ornaat 'hgt zijn woord niet houdt. De ontevreden tand ligt jp dén aard van het volk, en is als de volksstem en de polslag van gainsch een ras, omdat Parijs de hoogste rech ten van dit volk wil aanvallen. Elzats-Lorreinen wordt bedreigd, ge krenkt te worden in zijn godsdienst en in zijn scholen. pe strijd, een hevige strijd is begon- nen, Katholieken en protestanten heb ben malkaar de hapd gegeven om zich te verdedigen en den kamp uit te strij den, onder het opperbevel van den koe nen katholieken bisschop van Straats burg. Mgr Ruch, die al de katholieken van Frankrijk aan zijne zijde heeft- De beweging is niet tegen Frankrijk gericht maar tegen de godsdiensthaters MinW’ ^er’ Men zaaie met dé hand, Niet met !n gehuele mand. Nieuwe bezems vagen goed; Jonge tanden knagen goed; Wie iet? verre dragpn moet., Haagt e zich met traggn ispopd. benoemingen: E. H. Veilvaecke, onder pastor te Oedelem, wordt onderpastor, te Oostende, op Sinj Jp^fppgroghig; D H. g|ukfthn^. opfe-pastpr te \\:ac.giim. \vuid*onderpastor te Oedé- lem. De belangstelling groeit ziender oo- geó aan. Overal te Brugge komen stibatkomiteiien fof stand om de hui zen te versieren. De hoofdstad van AA’t.st-ATaanderen en geheel het Bisdom worden immers aian het H. Hart plech tig 'toegewijd. pe opoehit in den namiddag belooft gxoytach te zijn en dóór ’t gêtal deel- nerners' en door de organisatie. Zie hier eenige schikkingen die genomen zijn en die velen zullen aanbelangen.: Kort na drie uur zal de groote zege- klok het teeken geven tot vorming van der stoet. Bijeenkomst aian de Ezel- poort. Stad en Arrondissement Brugge verzamelen, de Philips-de-Geedelaan juiat over' dé Brug. Het overige der Provincie West-Vlaanderen op de Gul den A'lieslaan' aan dezen kant van het water, tusschen den ijzerenweg en de Ezelpoort. Alle kristen mannen-genoot- sch: ppen zijn uitgenoo digd, zoo luidt den brief van Mgr den Bisschop. Al deze genootschappen zullen per paro chie gegroepeerd worden. Voor de Bon- e_H. Wp.’V dev yrcemde pa rochiën zijn de schikkingen als volgt: I.iinburg Verzamelt on den Oostend- schen Steenweg over de brug, en Ant werpen, Brabant en Oost-A’liaandei'en op de Elisabethlaan, het verlengde der Gulden A’lieslaan. Klokslag 4 uur zal het vertrek van den stoet door ka nonschoten aangekondigdi worden. In een volgend artikel meer bijzonder <- den over den ommegang die gevolgd zal worden. Maar gedurende den op tocht zelve moet de lof van den Lief- dekonink Jezus luide verkondigd wor den:, vele fanfares zullen er zijn; wie rbg iwj] meedoen, melj^ 'zich aap feij Heer Bonneur^, Stadhpis van Brug ge, hurpgl 4-. D@0h er moeten ook man nenstemmen 'dreunen d'je hun koste lijke overtuiging uitzingén; strooibrief jes met den tekst van bekende kerklie- derfen. zullen aan de deelnemers van den optocht uitgedeeld worden. Van nu af aan kan men zich wat voorbereiden de volgendé liederen te overzien het Bor.dslied, Wij willen God, De Roodè Roos. Kristus A’incjt yi ook Iget Credo Wan de m.is.su de Angeli^, dit voor de uns, van IQ upr etp dén Burg. Brtugge bprsidt eris eok een prachtige versie ring van hare kunstige huizen en stra ten. Aloge een genad: - Juiizonne. De eerste raadspendionnaris-griffier was be- nound Joor het stads bestuur. Men betaalde hen 300 guldens, terwijl de flweède raadepensionnaris benoemd was door den Kastelpyn en 200 guldens trolp Den tresorier bpnopmd door hgt bestuur, trok t wee honderd guldénrs, De kleedij van het Magistraat was genoemd Keerel en Schroo. Zij bestond uit een zwart zij den tabbaart en Mantel. Er* waren 4 politie-dienaarfe, genaamd: Medsa- giers, St'eeboden, Stadsofficieren. Elkeen onder Op 22 Oogst aanstaande zal de eerste paal der grondvesten vlan Vlaanderens TJzer-gedenkteeken plechtig geslagen gen worden. Het komiteit der bede vaarten beijvert zich om het grootsche werk: het oprichten van het monu mentaal Kruis Van Heldenhulde, zoo spoedig mogelijk itot een goed einde te brengen. De algeméene inschrijving voor het Fonds van het IJzer-kruis zal straks over ganseh het, land tegelijker tijde aangeval wordcuIn het juar 1927 zal het gedenkteeken hoog op zijn krufearmen, laten gloren, over het dei nende doodenveld, de zoo zeer gelief de en zoo zeer gehate fetters A.V.V.V.V- K. die gebeiteld stonden op de zerkjes wiaa.rbnder onae doode jongens begra ven lagen. Op 22 Oogst 1926 zullen de 40,000 bedevaarders van 1925 mét ontroerde verbazing zien dat nog 40,000 nieuwe tochtgenootén aan hun zijde opstappen. Het is tijd om de voorbereidende schikkingen te nemen vioor* a.s. 22 Oogst Richt (gezamenlijke reizen in, belegt vergaderingen, organiseert U. Dit jaar moeten wij met 100,000 naar DikEsnude. Als hoofdpunt op hét programina- komt dit jaar het algemeen bedevaarf- li.ed in uitvoering, Muziek Jef Van Hoof, gedicht E. H. C- Vérschaeve,: Voor allen gevallen... Dit prachtig lied moet- over Vlaanderens Dooden veld ruischen als een machtige hulde aan onze lieve dooden. De muziek is ganseh nieuw. Tekst met dé zang muziek, samen met deze van Trouw aan Vlaanderen gedrukt op karton in zakformaat, is op hét sékretariaat ver krijgbaar. Bestel ze onmiddelijk, op dat U met het aanleeren, dezer liederen zeudt kunnen beginnen de tijd is kort. die Diskmude van dén oever in den dijk hielpen. Dit gezegd, geven wij een kort overzicht van de verschillige kapittels van ontvangsten en uitga ven van deze eerste rekening van Diksjmuide: Eerst de ontvangsten KAFITEL I, was de voornaamste post der ge wone ontvangsten. Deze bestond in het innen dfer «accijnsrechten» en «gemeentetaksen» vast- gertelQ doch het M'agisraat en en den Kastelein bekrachtigd'. In 1380-81 bestonden er accijnsrechten op den wijn, het inlandsch bier, het uitlandsch bier, de drapp erijden visch, den azijn, de huidvetterijen» de kostelijke metalen en taksen op het intrede- riioit had schoon te zeggpn en op alle tonen té bewerën, dat het ging om ee- ne afscheiding van Frankrijk, doch ie dereen heeft alras: begrepen, dat daar van geen ispraké is, en geheel het ka tholieke land heeft hem algemeen te gengesproken. Over eenige maanden maakte hij. een reis in dep Blzas om de weldaden der Rgpubligk te laten kennep, maar hi.j werd maar deetlijk ontvangen, en werd op vele plaatsen uitgefloten. Tn den Elzas verzwijgt men niet dat men beter was onder de Duitgchers, en dat de terugkeer naar Frankrijk niets apderls heeft betpekend dép lage kerk vervolging en dpmmp schoolpolitiek. Toen het op het ©inde wn den oor log, ©n na den oorlog in Duitschland slecht ging, kohden de Elzaesers zich gelukkig prijzen te ontsnappen aan het uitstorten van den mark. Thans zijn de vette jaren van den frank voorbij en de Fransche munt is in zijn magere jaren getreden. De stoffelijke toestand doet de menschen nadenken; de zedelijke toestand boezemt dp mpnschep afschpw in; dg godpdiénsiige toésfapd maapj dg bevofepg aap pip'^iph hgftig tégen vgrvplgip" te verzetten, Parijs hoeft nu geen enkele fout meer te begaan, en mag geen minuut tijd méér verliezen of Elzas en Lorreinen zullen zich met geweld aan Frankrijk onttrekken. de 7e odevaart naar de GRAVEN VAN DEN IJZER. Op Zondag 22 Oogst zal do jaarlijk- sche bedevaart plaats grijen teDikemude. Om redens van piraktischen aard wordt zij dee^ jaar* ééne week vroeger ge- stald; wellicht zal de voorlaatste Zon dag van Oogst voor altijd alg de bee- vaartdag behouden blijven, ten einde zij dat ze gedrukt zijn of niet blijven eigendom van den op- - stelraad. Naamlooze stukken worden noodt in acht genomen. de uitstallingen ter markt. Deze rechten en tak sen brachen eene riom op van ongeveer 13,166 pond. Later in ’t begin der 14e eeüw warén er nog veel meer accijnrehten en taksen op al de inge brachte koopwaren die men kon uitdenken Nu wordt er met recht geklaagd' over de con- tributien én lasten: Mén ziet dat de rekening ge houden van alle venhcudïngen het. vitoeger niet veel betér ging en dat onder ekonomisch oogpunt »r- niets nieuws is onder' de zon. Zelfs de ontwaarding der munt waarover mén nu zooveel sehiijff,'was dan ook al in voege met dat verechil dat men nu de bankbriéven verme nigvuldigt en dat men dan de munten schrocdde anders gezeid, eén deel kostelijk metaal van de muntstukken sneed, ’t gene overeen uitkomt én dezelfde gevolgen, had afe nu. deze van 1380-1384 Jju tauagi op een tijdverloop vap I jgaf pn p maanden bekopen de inkomsten W ongeveer 29,115 ponden en de uitgaven tot ongeveer 29,464 ponden, zoodat er een tekort was van 349 pond. Maar om de uitgaven te dekkpp the meestal van militairen aard had men moeten in hetzelfcle $eusi]aaf 4 venschillige corlogsbelastin- gén leggen op> de burgers en de ambachten en 2 verschillige oc.flogsleeningen uitschrijven. De oorloigskdsten bedroegen mper dan pon dor de der algemeepe. ipKtcn yap hat dienstjaar. Om eep 'algemnph gedacht ïe geven, van ‘t gene stadsrekening was in deze tijden zullen we m ’t korte deze eerste rekening van Diksmude ontleden, Het waren de tresoriersi der stad die de reke ningen opmiéken. Zij moesten ze telken jarp, omtrent Pa schen overgeven en onder'werpen aan het toezicht van het Magistraal, van den Heei'e van Diksmude %p dèn Graaf van A’laanderen. Dn tresorier?; volgens eene 'beslissing van den Raad van den Graaf van A’laanderen in date 18 April 1369,waren gekozen voor één jaar tus’gchcn de meest bekwame, burgers. Zii moolné» geen’e j andere bediening hitoeljpnen. Zij /waren gelast met al de, ontvangsten en al de uitgaven, de stad betrekkende. Hunne rekening moest opgemaakt worden in driedubbel afechrift, één voor het Ma gistraat, één voor den Heer van Diksmude, en één vcor den Graaf van Vlaanderen. Voor hetgene de rechten bétreft der Huurders onder finantiel opzicht, deze waren zeer beperkt. Zij mochten ook géén enkele begiftiging doen van meer dan 100 Ponden Parisis zonder de toe stemming van den Graaf Zondag had dé voordracht reeds derjt lang aiangekondigd plaats. Volgens de moeite die er voor daan wierd om de voordracht kenbaar te maken was er bedenkelijk weinig volk. M. G. Goetgebuér, volksvertegen woordiger, opende de vergadering en itelde de spreker aan het publiek voor. De voordrachtgever was een specia list in de zaak welke hij voordroeg en al dezen die er tegenwoordig waren, zijn tevreden over het vloorgedregene, hoe moeilijk de zaak was om op een betrekkelijk klare manier voor iedereen vetataanbaar te maken. Notes wierden er tén allen kante ge nomen en de aandacht met welke d sprekér aanhoprd wierd bewezen ten volle dat het een izsaiak vlan belang was. Somtijds hoort men zeggen, wij ver staan niets vdn dé belastingen, wij weten niet hoé dat ineenzit, en als ie mand komt om ze op de hoogte te br'engen, men doet er niet het minste voor. Klappen gaat nog al gémakkelijk maar iets doen om zich op de hoogte van do zaak te stellen, daarvoor heeft men geen tijd. Na de voordracht bedankte M. Geo Cloetgebuer den spreker), alsook de Volksbond dié zulke specialisten wpet aan te werven om het volk yup. put te wezen. Na. de vergaderijpg had er 'éene be stuursvergadering plaats om onzen vclksvariegenwoordiger on dé' boegte re brengen van het voorstel gedaan door AI. Tvteca- in dén Gemeenteraad, om een uitzonderipggbeshlit te beko men ten voordeel© der verwoeste ste- J’VPi Waf betreft de 50 ten honderd op- centiêmén op het kadastraal inkonw1 onlangs gestemd. M. GoetgeRw zegde dat men hem dén wepgph door AI. Ty- teca voorgedragen zou bezorgen, en da» hij de zaak zou ondersteunén. telken jare in vollen vertoftijd té pas sen. Hoort gij nog de indrukwekkende stemméngolf die over de vlakte van het Diksmuidsche slagveld wentelde op 30 Oogst 1925. Hoort ge hém nog nui- schen, dien éed, van Trouw aan Vlaan deren en aan de dooden, met klem en vastheid uitgesproken uit 40,000 mon den, menschen uit alle standen, uit alle gewesten van Vlaanderen, die zich de grootste moeite getroostten die bee vaart te ondernemen, om te Diksmude, op den IJzeuoever, een gebed te pre velen voor hen die er vielen, en om er 'een belofte uit te spreken van ver knocht-blijven, aian ’t ideaal dér edel- sté Vlaamsiche dooden: Vlaanderens Recht. Mijnheer 'Kwampnd was' tanden trekker van bgroep. Dit 't gpbeurde dat lpj door den dónkerep en door 't •Qapjg kLfep drjnkên in den vaart liep. Gelukkig kwam Berten Pladoke aan tijden, om Kwamond uit den vaalt te trekken. Berten zei Kwamond, ik ben u ’t leven verschuldigd, en ik zal u al tijd dankbaar zijn. Voor ’t oogenblik kan ik u niet belconen, maar morgen moogt gij komen naar mijn huis. Ik zal u gratis voor piets al uwe. tanden pitspakkpu hen had recht aan eene jaarwedde van 50 guldens ’s ja ars. Hunne klee di j was 'blauw en geltiw de kleuren der stad Zij ware,p gp^pgpdt ffigt epnep sabgl gp gpng piistopl, Dp df- perst droegen zij het wapen der stad Diksmude. Onder de Fransche Omwenteling werd de stad bestuurd door eepen burgmeester meyer en een twlaalf-tal «burgers,.» Rob. Pieter?., Ge schiedenis van Diksmude. Later onder de aansliuiitmg mét Holland veran derde het Stadsbestuur opnieuw. Na 1830 was dit bestuur samengesteld uit een burgemeester, 2 schepenen en 8 raadsleden, getal dat nog altijd in voege is. Eené stad besturep, hpe 3.Ü 99k niet altijd ■g|mé^kglitk. \’-ebr Qg ngdendaagsche besiuurutas zijn er niet veel geen «baatjéé» aan hun postje. Alöpilijk tampen zij wor i&dereen wel doen én zij worden in 't algemeen meer be knibbeld dan be'boft. In vroeger tijden nochtans was het soms een ander paar mouwen. Zwemt de stad niet meer in het geld, men eindigt toch altijd mgf de ein den té kunnen aaneenkpco'pen, zonder de bur- ger?< te zeer mèt gemeenteteksen fe moeten overladen. Maar ih den «goeden» ouden tijd kwamen de stadsbestuurders .er- niet .altijd zoo goedkoop af. In 1422 wierden zij zplve in bet gevang geworpep voor schul'dep die. de stad niet kon bgtalgp. Om’ maar van een tijdstip van de geschiede nis van1 Diksmude te spreken moeten wij zéggen dat op ’t einde van de 14e en in ’t beadnvan de 15e eeuw de burger's waarlijk onder dé lasten be zweken en dat de stadsbestuurdérln niet meer wisten noch waaruit noch waarin. In de eerst bekende rekening van worden in alle postkantoren en I staan dat zij zelfs straffen -doen toe passen aan de vooraanstaande en bes te burgers van Elzas-Lorreinen en dat omdsft. zij vrijheid van godsdienst en van scholen willen verdedigen Np, gif ’Frankrijk in een wespen- P&sl gevangen. Het zou niemand moe ten verwonderen dat het spoedig bleek dat de beweging voor godsji^nsi, vrij heid, dood Mgr Rucb, op touw gezet., het eenig gepppsmiddel is, om ^ugere zakep té. voorkomen. De geheele katholiek© wereld staat te zien wat Frankrijk zal doen. Het is niet genoeg dat dé protestansche pre sident der Fra-nsche republiek, den aartsbisschop van Parijs de eereteeke- nen van het Eerelegioen overhandigd vooraleer hij naar Chicago trtekt. Dat zijn middelen, die zand in de oogen strooien dert katholieken. Niemand zal daarom gelooven dat het Staatsbestuur afgebroken heeft met zijn godsdienst haat.. Dat mep 'beginne teet godsdienst- vrijhei^ en school vrede te geven' aan de katholieken van Elzas-Lorreinen en van geheel Frankrijk. Wat kan Parijs dóen?, Het eerst en het eepjge^g is d^ be volking vap 'd^ twee hefrtcmpgng dp- pgiYgxpgritgh polkomep ggrupt te stéllen mgt iepkenwêtgeving -daar niet in te brpngen, en véél in den köp te steken dat de Elzasserg diep geloovig zijn, ’t Zal zeker' moeilijk zijn aan de vrijmet selarij dien eersten eisch in te willigen het staatsbestuur is met blindheid ge slagen; men begint in den naam van Frankrijk te vetaolgen. Zal daardoor de gevoeligheid Van Jgansch een yplk niet aangeprikkeld ^ordpip M-agigtratgn ep apabtenaars wordgp gesphorsta pdéren yoor Jgn tnebtraad gedaagd. Een notaris wordt bedreigd met afzetting, en de geestelijken een manifest teekenden zullen volgd worden. Alen gelooft bijna zijn oogen niet, als men zulks leest. Het is onbegrijpe lijk dat de Fransche rtegeering die al leen de schuld draagt van de ontevre denheid, zoo handelt, en allé grit-vgu I laat ypprlbgstaïp; Yigt "ié piet tg ygr- AI. 5 Juli h. Zacchiaria D 6 Juli, h. TtanquillinPs W 7 Juli, hh. Cyriel en AI- D 8 Juli h. Elispbeth. V. 9 Juli h. Martél. van G. Z 10 Juili hh7 Broeders Z 11 Juli, h, Godelieve De ruwaard wao de éerste overfete der policie, vervangende den keizer van Oostenrijk. Zijne jaarwedde beliep tot 60 guldens ;A laamsch cciu- rant. Dit ambt wa's eriachtig pï de Familie1 A an Hillg diè hem'eqr|ijds gekpcht' had. Dg baljiuiw twggde ovefsfe yan .politie wgrd be noemd voor ’t Igvgn door dgn leephge1' van Diks- qiude'.' Hij trok alg jaarweddg 5g"upldgng, j)e burgemeester w-ais èlljè jare benoemd door den leenheer en mocht zijn ambt gedurende niet meer dan 3 jaren uitoefenen, tenzij hij bijzon dere diensten bewezen had. Hij trok jaarlijksch 150'guldens. De schepenen wierden benoemd in voorwaarden. Zij wierden be'taald aan deus ieder. De eerste raadspénrtonnaris-griffier 300 guldens, terwijl de tweede raiadepensionnaris De Burgemeesters en treswters. in dienst zijn de tijdens de aa-nbpsteding der accijnsrechten mochten géep yfezpr rechten knopen op straf van eene bpptp van 60 ponden en eene verbanning van drie jaar. Geen een der leden van het bésttW’ mocht kosten vetoorzaken aan de stad, maar moest zich tevreden houden met dé vergoedingen die hem verleend waipp als. hij zich vcor den dienst der stad verplaatsen. Geenen presentwijn mocht aangeboden worden zonder de toestem ming der reeds vermelde hoogere overheden. De schepenen mochten hunne kleedij niet doen vervaardigen op de kostn der stad, zoolang de stad in uchpldien was. In een woord, Qc gemeentelijke vrijheid onder geld van, <te Hallen, het issaiwerecht, de keurboe- finantieel opzicht bestond te dien tijde nog niet, ken, het^cautsierecht, standgeld op het graan en H was om hunne rechten overschreden te hebben zonder toestemming van den Graaf vlan Vlaanderten en den Heer van Diksmude. dat het Alagistriaat in 1365, door Lodewijk van 'Male, op dé duimen geklopt wprdi éft met eene groote geldboete gestraft werd. Dezg. ppnenging van de Graaf in het finantieel bestuur der stad had zijnen goeden kant want zij' belette de misbruiken waaraan de stadsbe- Huurders blootgesteld zouden gewéest zijn had den zij mogen handelen naar' hun goeddunken. Overigens bracht zij order in de rekeningen en stelde een einde aan de onregelmatigheden die i bijna in al1 de steden gepleegd waren ïn het be gin der 15e eeuw, toen de etadsbestuiunders ten volle meester waren vap dei stedfelijke financiën maar van eenen anderen kant was zij uitne mend schadelijk als den Graaf een verkwister war> en gedurig oorlog moest voeren. Zulks was het géval met Lodewijk van Male, en ’t ware de geldelijke eischen van dezen prins X -f/ u i ta' f -wnT DE YZERBOD SMBjeZ- t rx vo l 1 dlLL'1 Ol-VZ-l U VX'tU. "W pi UIVV OU

HISTORISCHE KRANTEN

De Yzerbode (1922-1940) | 1926 | | pagina 1