u ti Ghistel. WW g'9 3 [fel VOOR VEURNE., Dl ML il ifl Ill U-J w Hl' K) K KALENDER a Abonnementen Van De Week Aankondigingen Voor God, Taal en Vaderland. n|h w ia ui VIJFDE JAAR Ni> 28 ZONDAG 11 JULI 1926. a i volgens overeenkomst - Alle ingezonden stuiken, MAANGETIJDB Zondag 18 Juli, E. K. Drukker-Uitgever, Jules Vanblaere-Dccaestecker, Dixmude, Postch- 72428 GEDACHTEN KERKNIEUWS DE PAUS en de VROUWENMODE. -0- I. SINTE GODELIEVE. 11. HET KLOOSTER. LACHEDINGEN uur naar Roeselaere, Meenen, Mengelwerk van De Yzerbode N1 4 Wulgendijk OUD-DIKSMUDE HET Oorlogsheld sting gelegd op de leper- Wij zullen (’t vervolgt). Joannes. Anaclétus. Bonaventurus. VOORDRACHT GEHOUDEN IN HET DA- VIDSFONDS DEN 25 JANUARI 1926. WERK DER JAARLIJKSCHE BE DEVAART NAAR DEN IJZER. Brengt Juli heeten gloed, Zoo gedijt September goed. -0- Ons leven vloeit, Ons leven spoeit. Met een getij, zijn wij voorbij. H.HARTEFEESTEN TE BRUGGE OP ZONDAG 18n JULI 1926. stelraad. Naamlooze stukken worden nooit in acht genomen. M. 12 Juli h. D 13 Juli, h. W. 14 Jul i h. D 15 Juli h. Hendrik. V 16 Juli h. O.LA’. van Karm Z 17 Juli, h. Alexius. Zondag 18 Juli h. Camiel. Sareltje Grimminck. mocht mee met z’n vader naar stad. Ze ketsten geheel Prijs voor 1 Jaar voor 9 maanden voor 6 maanden voor 3 maanden Win ïtlw Gaat gij ten oorloge Doe één gébed Steekt gij in zee Doe er twee Trouwt gij, ’t is gelijk met wie Doe ér dan drie. zij dat ze gedrukt zijn of niet —21 blijven eigendom van den op- MEDEDEELING Ingevolge den oproen. in de plaatselijke bladen ver schenen enkelé wieken geleden, werd ter plaats een Komiteit gestichf mef het oog op de uitvoeringsbizonderhe- den van de Vlaamsche Bedevaart. Be nevens, een vijftiental persoonlijke toe- tredera, traden ook de volgende maat schappijen tot het Komiteit Toe de VI. Oud-Strijderabond, de Kr. Volks bond en het K. VI. Nationaal Verbond. Het Bestuur van het Komiteit werd als volgt samengesteld: Voorzitter: M. G. GEERAERT, Af gevaardigde van het hoofdbestuur; Onder-Vooiteitter: M. J. VANBLAE- RE, Afgevaardigde van den Kr. Volks bond. Schrijver: Mr. A. SAMYN, Afgé- vaardigde van het K. V. N. Verbond. Raadsleden: de HH. 0. VANLER- BERGHE, Afgevaardigde van den V. O-S. en M. FOCKE tén persoonlijken titel. Het' ia dus tot deze bestuurleden dat onze medeburgérs zich moeten wenden voor alles wat den Bedevaart aanbelangt. De té nemen beslissingen Deze week viert, het' Bisdom Brugge een zijner meest gevierde heiligen: St Godelievé, Maagd en Martelares, en ■mag baar heiligdom te der voornaamste bedé- van ons bisdom genoemd 8.50 fr. 6.50 fr. 4.50 fr. u 2,50 fr. Per nummer 0,15 fr. met reden Ghistel een vaartplaateen worden. Daar stond in de Xle eeuw het slót van Bertolf, Heer van Ghistel. Bertó’f was een der machtigste en invloedrijk ste héere.n van zijn tijd- Hij trouwde in 1063 met Godelieve, de derde doch ter van Hemfrood, Heer van Londe- fort, uit het graafschap Boulogne, in F ransch-Vlaanderen - Godelieve was, van hare kinderjaren af een waar toonbeeld van alle deug den; daarom was zij bemind van al de zen die haar naderden. God had zelfs reeds verscheidene malen hare deugd met schitterende mirakelen beloond, toen zij trouwde met Bertolf. Noch- thans? was zij in haar huwelijk niet gé lukkig. Van den eersten dag dat Ber tolf haar op het kasteel1 van Ghistel bracht, ontstond in zijn hart door toe doen van zijné moeder Iselinde, die een ware helleveeg was;, een zoo ge weldige haat tégen .Godelieve dat hij haar van zich afstootte en vervolgde. ’Hij vernederde haar zoo diep hij kon, en leverde haar over aan de bespotting en mishandelingen van zijne moeder, en van twee booswichten, zijne knech tten, die onder bevel van ISelinde Stonden. Na korten tijd sloot hij haar langs den anderen kant. Dé wisselvalligheden van dien strijd, die een einde nam met de over winning van den Graaf te Roosebeke in 1382, zijn door iedereen bekend en wij zullen ze dus hier niet bespreken. Nochtans moeten wij mel ding maken van den aanval der Genteche leger benden tegen onze stad. De Gentenaars, die een verbond gesloten had den. met de' Kortrijkzanen en de leperlingen, trokken op tegen de steden die den Graaf ge trouw gebleven warén, namelijk tegen Deynze, Thielt, Rousselaere en Diksmude. Van zoohaast den Graaf de opmarsch der Gen tenaars vernamplaatste hij zich aan het hoofd van de Bruggelingen en van de Gemeenten van het Vrije om den vijand te kéer te gaan. Hij rand de hen aan tusschen Diksmude en Woumên, versloeg hen, en zétte de vluchtelingen achterna tot aan leper. Volgens Nikolaas Despails zouden 5000 Gentenaars, en leperlingen op het slagveld gebleven zijn, benevens eenen grootén oorlogs buit. Het gevecht had plaats den 27 Oogst 1380. Lodéwyk van Male had te Diksmude gelogeerd, den nacht voor den veldslag. De leperlingen ga ven zich over en werden van al hunne voorréch ten beroofd -Benevens werden zij veroordeeld tot eene boete van 50.000 ponden. Het vérdrag tusschen den Graaf en lingen is bekend onder den naam van Vrede van Diksmude.» Het is hier de plaats niet' aan te halen die in verschenen nopéns dezen slag. Wij zullen er hier enkele aanstippen: d'e' stad jaf,. en kwajmen kaMela-m te huis, en vertelden een heele wreke lang van al ihetgene zij er gezien hadden- Vader Grimminck vond alles even schoon, uitgeweerd dat er maar dingen ontbrak: de versiehe lucht. Wij tenmin ste zegde hij, hebben hier asem, ter wijl in de stad ge .moet reikhalzen om nen keer ferme te kunnen asem halen. Janiaar vader, zei Sareltje, waarom hebben zij de atari hier niet gebouwd in den buiten, die dom-merikken Speciale treinen en trams. De toetredingen vloeien uit alle kanten toe en de belangstelling rijst mét- den dag. Tien speciale treinen uit Antwer pen, ILimhurg- en Brabant zijn reeds verzekerd. Hier eenige inlichtingen wat West-Vilaanderen bétreft: Wiebegeert de mis op den Burg te 10 uur bij te wonen of deel te nemen aan het Congres der H. Hartebonden dat- er onmiddellijk top volgt, kan tot in Thourout de zoogenaamde zée- of ^^4r®merï--benuttigon. Die vertrek ken uit Moésikroen 7-52 uur, Kortrijk 8.17 uur. Roeselaere 8.49 uur, Roese laere 8.49 uur, leper 7.36 uur, Meenen 8.10 uur, Ghistel 8.35 uur, Eerneg-hem 8.52 uur. Gewone -lokaal treinen uit Avelghem, Wareghem. Anseghem, Mcesikr-cten geven té Kortrijk aanslui ting met den zeetrein van 8.17 uur. Al die treinen komen té Thourout tus- schen 9 en 12 uur aan. Welnu, er zal uit Thourout een spe ciale trein naar Brugge vertrekken te 9.20 uur, zoadat al die reizende te Brugge kunnen aankomen voor de mis van 10 uur. De lokaaltrein uit 'Kortrijk té 12.16 uur die te Lichtervel.de aansluiting geeft imet de treinen uit Thielt-Ardo- ye en Adinkeike-Veurn" zal op zijn minst verdriedubbelt worden. Hetzelf de geldt voer den zeetrein uit Kortrijk te 13-15 uur met aansluiting te Thou rout om 14.30 uur. Onderhan delingen met het Spopr- wegbestuur zijn nog aan den gang, ten einde naar "elan? de noodzakelijk heid anderé ontdubbelmgen of speciale treinen te bekomen. Wat den terugkeer betreft: ffe 19-50 uur vertrekken twee (speciale treine uit Brugge naar Thourout, Hier geven ze aansluiting met dén trein te 19.32 leper, Om terug te komen op het eerste artikel der .stedelijke ontvangstenmoeiten wij -zéggen dat de accijnsrechten en llaksen een vorm waren van onrechtsfreeksché belastingen op de meest nood zakelijke levensmiddelen, dus niet democratisch, vermits zij meer den kléinen man en den mid denstand sloegen dan de rijke sthuden. Vroeger nochtans, had men in de steden ver- schillige siooden van rechtst'reeksche belastingen toegépast, ecortl vian bellasting op de fortuin of op het inkomen, maar deze lasten werden lang zamerhand vervangen door onrechtstreeksché be las, ingen, waarvan de inning veel gemakkelijker was. De accijnsréchten waren toegepast bij het inkomen der koopwaren in de stad, op het brou wen van het bier, enz. en bij openbare aanbeste ding jaarlijks verpacht aan de meeste bieden den, zooals hét nu gaat-, zoo ik meen, voor de rechten van de Botermarkt. Er waren jaren -diat men geen pachterl? vond, namelijk in 1 van eene ori'scheping van Engelsche troepen te Duinkerke. Dé accijnsrechten waren toegepa-st doö-r de Schepenen met toestemming van den Graaf. Beiden vonden er hun profijt in. HET TWEEDE KAPITEL van de gewone ontvangsten had bei’rtek met den verkoop van lijfrenten ten voordeele van de stad. Dé stad ge- 1 om al de betalingen de jrekening van 1380-81 Vergiere, Bachten Zuidka-ppelle, Zuydpoorte, Steendammé, de Sparckmarkt, Poperinghe; té 19.42 uur naar Ingel- munster, Moeskroen (niet naar Kort rijk) te 19-51 uur naar Kortrijk; en zoo meer. Een derde spéciale tein ver laat Brugge naar Thourout- te 19.45 u. Zoo noodig worden twee speciale trei nen pp Thielt en Kortrijk ingericht rond 22 uur. Ook wat de TRAMS (betreft zullen er speciale diensten aan-gevraagd 'wor den, bizonderlijk voor -den tèrugkéer naV 19 uur. Uit Poperinghe vertrekt te 5.-50 uur een tram die langs Oost- Vlet'erén en Diksmude te Brugge aan komt te 9.40 -uur. ’g Avonds te 19.30 uur vertrekt hij terug uit- Brugge en komt te Poperinghe te 23.15 uur. Plaatsgebrek laat niet toe .bizonder- heden te geven over den optocht; het zal voor de volgende maal zijn. groot sjom ritmiek in dezén tijd. Deze uitgave is nochtans zeer normaal, als men inging dat de stadsbestuurders in vroegere tijden verplicht wa-- ren zich gedurig te verplaatsen voor den dienst van fdad. Toen bestond er noch post noch tele graaf, de wegen waren nog slechter dan nu en daarbij onveilig, de reizen waren traag en de minste verplaa-tlsing geduurde soms verschillige dagen. Moest er ievers eenen brief gezonden worden voor de zaken der stad, den meissagier m-oe.-it- hem dragen te peerde en het antwoord medebrengen. Was het maar naar Brugge, de reis duurde niet lang, maar moest hij naar den Heere van Diksmude of den Graaf van V'lialan- deren die ievers: aan ’t oorlogen waren of naar het Hof van Frankrijk, hij moest’hen opzoeken en inhalen en dan wals hij soms Sagen op weg- Hetzelfde voor de leden van het Magistraat 'die, om tijd te winnen en ook om zekére moeilijke gevallen uiteen te doen en spoedig erover een be scheid te hebben, persoonlijk dé verplaatsing móésten doen. Om een gedacht te gevén van ’t gene te dien tijde al aanleiding gaf tot verplaatsing, zeggen wij dat in 1408-09 de stadsbode naar Audenaerde ge zonden werd om te weten wanneer de prijsschie- ting daar juiste zou plaats hebben, opdat de schotters, van Diksmude eraan hadden kunnen deelnemen.Nu schijnt dit zonderling... maar in dien tijd had mén geen andere middelen van in lichting. KAPITEL V, Oorlogsuitgaven In de re kening .van 1380-81 hebben al de uitgaven Van dit Kapitel betrek mét de vijandelijkheden die in gang waren lunchen de Gentenaars van den eenen kant én den Graaf van Vlaanderen en de gemeenten die hem getrouw -geblevén waren wonderbare hemden, genaamd het hemde zonder naad, door Sinte-Gode- lieve zelf in eene verschijning na- ha ren dood gemaakt. Men ziet er cok de ka-pel, genaamd de «Kraaikapel» tot gedachtenis aan het mirakel, waarbij de heilige belast zijnde met het verne derend werk, -de kraaien van den oogst weg té houden, en begeerende haar de H. Mis te gaan, op een teeken van haar hand de kraaien in eene open schuur venzamèl’lde en -daar deed blij ven tot dat- zij zelf weerkwam. ’Om reden van harte uitmuntende deugdzaamheid en 'hare mirakelen wordt de heilige vurig aanroepen in Vlaanderen door de jongedochters op dat zij gelukkig zouden mogen zijn in hun huwelijk; door de naaisters uit re den van de hemden zonder naad; door de boerinnen, opdat de oogst zou mee slaan. Het heiligdom van Ghistel word druk bezocht in den Julimaand, en al dte bedevaarders wasschen hunne ccgen met het wonderwater, en velen bewaren van dit water ten huize. De Vlamingen waren zoo doordrongen van de godsvrucht tot -de H. Godelie ve, dat zij haar naam gegeven hebben aan eene bllbem: Sinte Godelieve’s le lie in ’t Vlaiamsch gezegd, oogentreost. Z. H. Paus Pius XI heeft de leden der Katholieke Vrouwenvereenigingen iiï Rome in gehoor ontvangen. Bij de ze gelegenheid' heeft -dé H. Vader zich in de volgende bewoordingen uitgela ten over de tegenwoordige mode. «Datgenen wat den vrouwen te -doen at'aat. zullen zij zekerlijk naar beate weten volbrengen, uit liefde tot -Jezuc- Kristus, die Zijn kostbaar bloed ten offer bracht om aan de wereld den ver duren schat van zuiverheid, kuisch- heid en onschuld terug te geven, den schat boven (welken géén waardevoller denkbaar is. Ter wille van dezen schat zal Hij ’pens Zijn getrouwen tot dé hemelsche vreugde roepen, terwijl Hij toch, naar zijn eigén woord, al 'dege nen -zal moeten afscheiden die al be hoorden ze tot, de Zijnen, het t-égen- deel deden van datgene wat Hij uit drukkelijk geboden’ beeft. Het staat aap de vrcuwelijke reinheid en het schaamtegevoel die van allé kanten be dreigd worden, en van welke niet slechts haar liefde én trouw tot Kris- t'-riJ. maar ook haar eigen eer afhangen. W|a,nneer ide vrouw het schaamtege voel, den geest der zuiverheid verloren heeft, heeft zij alles vérloren en wél cp de eerste plaats het gevoel barer éi- genwaarde. De godsdienst velt hiér na tuurlijk een geheel ander oordeel dan dé -wereld. De Kerk stelt der vrouw groofe voor beelden voor oogen: heilige maagden, heilige vrouwen, heilige martelaressen, heilige moeders, en vooral het hoogste voorbeeld, de Moeder Gods, als kind, als meisje; alsi maagd, als op in het duistere en kille gevang van het kasteel. Daaruit ontsna-nte Gc-de- lievié door medewerking van hare trou we meid en vluchtte naar Londefort. Nu hangt Bertolf -den schijnheilige uit om Godelieve Wéér naar Ghistel te brengen; doch nauwelijks; is zij daar wedergekeerd of de vervolgingén be gonnen opnieuw en zelfs wreedér dan te voren. Eindelijk bedenkt Bertolf een schandige list hij gaa-t naar Gode lieve en veinst oprecht 'berouw te heb ben en vraagt vergiffenis over zijn wan gedrag; hij brengt haar terug naar een kamer van het- kasteel. Middelerwijl had hij aan zijne twee knechtén beval gegeven Godelieve van kant te maken. Des avonds van 6n Ju li 1070 trok hij zelf zoogezegd voor zaken naar Brugge. Een weinig na middernacht komen de t;wee booswich ten en lokken Godelieve uit hare ka mer; pas verschijnt zij in de opening der deur of zij Werpen haar een strik om den hals en verwurgen haar; dan worpen zij haar lichaam in een vuilen waterplas, doch op hetzelfde cogén- blik ontspringt op diezelfde plaats eene heldere wa-têrbroii; het bloed, -dat uit Godelieve’s keel en mond vloeide, ver andert in éen helder witten steen, ten teeken van hare maagdelijke zuiver heid. Aan den put, genaamd het Putje komén1 tihans nog duizenden bedevaar ders water drinken en medenemen te gen keel en oogziekten en andere kwa len. Uit een tweede huwelijk had Ber- t-ci’f één kind, eén meisje dat, blind geboren zijnde, zekeren dag zijn oog jes igewastohen hebbende mirakuleus ziende werd. Dit kind werd later de stichteres en eerste abdis, van het nu nog bestaande klooster. Opmerkens- waardig is dat gedurende den oorlog, de Duitsche bezetters op verscheidene pl'aat&en |van (het hteiliigtdom geboord en zelfs op zekere plaats een grooten put gedolven hebben, maar nergens vonden zij anders dan vuil stinkend water. Op de plaats, waar Godelieve den marteldood stierf, staat nu een prachtig monument, het «genadebeeld» genaamd, waar dagelijks), jaar in jaar uit, en vooral in Juli, soms bij duizen den de pelgrims Godelieve’s bijstand komen inwinnen. De voornaamste relikwieën van Sin te Godelieve berustten in de scho-one deka-n-a-le kerk van Ghistfel; een deel van haar bloed bénist in de Sinte Go delieve Abdij ter Bouverie te Brugge. In het klooster te Ghistel vindt men nog éen ander deel van haar bloed met het linker schouderblad der heilige. Ook bewaart men aldaar nog een der volmaakte vrouw, en Zij toont hiermee tot welk een hoogte de kristelijke vrouw kan opstijgen. Dé wéreld, inte gendeel, voor welke de Heiland bad en stierf, toont een héél ander voorbeeld. Zij wil zooals Judas die Hem verried (en dit is misschien het vereclirikke- lijksté 'woord van het Evangelie) niet bidden en heel haar doelen gaat daar heen, dat ook de vrouw niet meer bid den zal, dat zij zich van haar vrouwe lijke waarde aldoor tuinder zal aan trekken hetgeen in onzen tijd in de vrouwelijke kleeding zoo duidelijk tot uitdrukking komt. Het is voldoende een iblik te werpen op zekere kringen die alle modes vólgen, om in te zién waartoe diat alles leidt. Zoo noodigt eenerzijds de Kérk uit, het voorbeeld der groote en heilige vreuwén te volgen, met name het schoonste ten heerlijkste voorbeeld v an Maria, terwijl anderzijds de wereld om de vrouw zwerft, terwijl zij haar slechts ijdelheid en) beléediging van haar feigenwaarde geven kan. De ka tholieke vrouwelijke jeugd, zal hier oo- genblikkeüjk den rechten Weg weten te vinden en niét aarzelen hem te volgen. Zij zal den goeden strijd strij den, God en der Kerk ter éere maar levens voor .eigen eer en waardigheid. Het klooster der Benediktienessen van Ghistel werd gesticht in 1090 ter gedachtenis, der martelares, de H. Go delieve. Het is het oudsfie Benediktie- nenklooster van Belgie, dat nooit is afgéuchaft geweest. In 1578 werd de Abdij van Ghistel in brand gestoken door de Calvinisten. De toren alleen bleef staan. Overal verjaagd, vestigden de Zusters zich te Brugge. Meer dan drie eeuwen reeds lag hef- klooster van Sintie Godelieve verwoest en verlaten, als in 1891 de abdiu van Brugge het prioraat vin Ghistel héroprichte. Tolt dan toe stond Ghistel onder de voogdlï der Abdij van Brugge en was bestuurd door de ab dis van Brugge. In ’t begin van 1923 op aanvraag van den Bisschop van Brugge, vérleende Rome aan het Pri oraat van Ghisftel zijne ontvoogding van de abdij van Brugge en door deze bekomen zelfstandigheid -is het dé reli gieuzen van Ghistel toegestaan een no viciaat te opénen. worden in alle postkantoren en bij alle postboden a&nveerd lijk sommige hedendaagsche maatschappijen aan veerde geld van bijzonderen, stadsgenooten en anderen «me; afgestaan kapitaal» op «dubbel ka non» gblij'k men zegt, ’t- Is te zeggen dat de stad van dit geld jaarlijks> eene hooge rente be taalde, en, na het’ overlijden van den ren.enier, het geld behield. Sommige renten waren ver kocht- met recht van terugkoop door den rente nier, en mg andere voordeelen. Eeuwigdurende renten werden ook gepfeatst, bezet op de goederen van stad maar in de reke ning van 1380-1381 wordt van zulke renten gee- ne melding gemaakt. Den intres; der lijfrenten was veranderlijk vol gens den toestand van de geldmarkt en den grond van vertrouwen dat het krediet van dé stad aan hoed op her -©ogenblik der uitgifte. In 1380-81 wa-s den intrest- van 8.72 In sommige steden was de interest veel hooger zooals te Amieite in 1388, waar renten uitgegeven waren aan 12% intrest. KAPITEL III IV. Oorlogsbelastingen op de inwoners. Dezé kapittels en de volgende hebben betrek met de bij zonde,ite ontvangsten voortkomende van de oorlcgskositén en leeningen opgelegd d’cor Lede wijk van Male, graaf van Vlaanderen, tiot onderhoud' van zijne legers in stalij d met' de Géntenaars. jaren -man lucu ëeen De eerste ontvangst van 1380 beliep tot 1672- 1403-1404 als er geruchten liepen 19-0 .ponden; de tweede on’vangst van 1381 tol 750-2-0 ponden. Het innén dezer belasting geschiedde per (straat en per wijk. De wijken en straten die aangeduid zijn, zijn de volgende: Den Huidevettérsdijk, Hoogs'rate, Ncorduit, Bachten Halle, Oortomme, Ceuninfetraie, Mm- selstrate, Groeninghe, Vullerstrate, Hallésfrate, Steendammé, -i’ Schipstrate, Westuit. KAPITEL V. I Ambachten. Deze belasting bedroeg 3709-1-0 ponden, en wérd betaald door de volgende'nee- ringen: De wevers, de voldera, de herbergiers,, de huidevétters de smeden, de yerwers, de met sers en timmerlieden, de beenhouwers, de schoen makers, dé passementiers, de vellemakérsj, de bakkers, de zakkedragera, en de kcrdewiagen- kruiders. KAPITTEL VI tót IX hebben betrek mét het innem van nog andere oorlogsbelastingen en leeningen. En KAPITEL X met de bijzondere ontvang sten. Op de ontvangsten volgen nu de uitgaven: KAPITEL I II bétreffen de betalingen van lijfrenten voor 1379 en 1380-81. Er blijkt uit d rekening dat voor het- jaar 79-80 het getal rente niers tot 843 beliep. KAPITEL III behelst de belastingen gedaan ten voordeele van dén ontvanger van Vlaanderen; en van den Heere van Diksmude. Onder andere maakt dit kapitel melding van eene gifte van 120 pond gedaan aan den Heere van Diksmude bij zijné blijde terugkomstt, na den vrede gesloten tusschen den Graaf van Vlaanderen en «zijnen gémeenen lande». Bene vens verschillige andere giften ten bedrage van 456 pond aan den Heer van Diksmude gedaan om zijn oorlogskasten te dekken., in den strijd tegen de Gentenaars. KAPITEL IV. Reiskosten ten behoeve van de stad. Deze kostén voor het dienstjaar 1380- 81 beliepen tot 1063-4-0 ponden, ’t gene eene i ;2 mnmmaraii ■mi—-ini iimnewMweWMMBMMWWMW DE YZERBODE F

HISTORISCHE KRANTEN

De Yzerbode (1922-1940) | 1926 | | pagina 1