Zevende Algemeene Bedevaart
naar de Graven van den IJzer
VOOR VEURNE, Dl
De Hongennatch.
Ml
mi
pIII
T9 3 E
''("I «i!
i iJhUigEfiSl'Bo’P’
KALENDER
aan 20 cent
De Yzerbode
j
Abonnementen
Van De Week
Aankondigingen
E
VIJFDE JAAR Nn 3 4
ZONDAG 22 AUGUSTUS 1926.
Prijs 15 oentóamea.
volgen# overeenkomst
Alle ingezonden stuiken, 't
Voor God, Taal en Vaderland.
MAANGETIJDE
M 23 Oogst, V. M.
Druikker-Uitgever, Jules Vanblaere-Dccaestecker, Dixmude, Postch- 72-428
GEDACHTEN
Wéezen
en
en
Be
van Muziek.
wor-
kan
NAMIDDAG
Bedevaartvlagjes, Borstspelden
enz:
LACHEDINGEN
De afstempeling der Schatkistbons
voor 1,462,000,000 fr. bons aangeboden
be-
Luistert niet
volkerpn ondenscheidlen
Mengelwerk van De Yzerbode N’ 10
HET
OUD-DIKSMUDE
den
H(togen Hoek.
’(’t vervolgt
=1
M 23 Oogst, li- Phil. Beniti,
D 24 Oogst h. Barbholom. ap.
W 25 Oogst h. Bodewijk k.
D 26 Oogst h. Zepherinus.p.
V 27Oogst h. Jozef Caliaz, b.
Z 28 Oogst h. Augustinus b.
Z 29 Oogst Onth, H. Joan-Bv
VOORDRACHT GEHOUDEN IN HET DA-
VIDSFONDS DEN 25 JANUARI 1926.
Zomersche vlagen
Duren geen dagen.
Voetje voed voetje
Gaat men verre.
Lekkere kele
Kost zoovele.
dat ze de species dan laten rollen. Zoo is
dus weer het duur leven niet dergelijke
matchen niets gekort want zij, die er eerst
bestrijders van waren, zijn er nadien be
wonderaars van, doordien ze zich ’t buikje
eiken dag een zielmisje bereiden, tot de
met vasten gewonnen som ook weer op is.
Voor den oorlog hoorde men niet van
hongermatchen. Wel was er wel een zon
derling lijk Succi in den tijd die een
vastentijdperk van 30 dagen aanging,
Maar toch zou men toen geenc volledige
ploegen hebben kunnen bijeen krijgen
voor zoo een match.
5. Slaan van den eersten Paal voor
Vlaanderens IJzergedenkteeken door
ouders, weduwen, zusters, broeders os
weesjes van gesneuvelden;
6. Godsdienstige Rede bij het kruis
door E. H. August Nobels, oud krijgs-
aalmoezénier der 1ste legerafd. 4 linie.
Ter drukkerij «De Yzerbode»
men verkrijgen:
Wij vinden ons verplicht, gelijk alle
andere Week- en Dagbdladen, gezies
de gedurige prijsverhooging van papier
DE LEENING DER SPOOR
WEGEN.
8.50 fr.
6.50 fr.
4.50 fr.
2.50 fr.
de
werk-
om-
«Trouw aan Vlaanderen»
Tegenwoordig ziet men te Berlijn jong
en oud, arm en rijk naar eenige herber
gen drillen in het midden van de stad.
Daar zitten eenige jongelingen opgeslo
ten, ieder in een glazen kas welke door
een heel ernstig notaris verzegeld is. Die
jongelingen betwisten elkaar een mageren
palm: deze welke hun terzelfder tijd den
titel moet verleenen van prins der
vasters, een «eeretitel» waarop eene ver
woede jacht gemaakt wordt.
APe dagen worden er bulletiins afge-
kondigd over den toestand van elk dier
zoo onnoozele kampioenen. Een hunner
heeft het gebracht tot 43 dagen vasten
en, met groot bombast, werd hij uitge
roepen tot prins, ten minste van de ploeg
waarmede hij kamp aangebonden had.
Nauwelijks heeft eene ploeg gedaan, of
reeds is er eene andere gereed om zich
te laten verhongeren in eene glazen kas,
waarrond de ziekelijke niewsgierigheid
komt kijken.
’t Is een hoogst verkwikkelijk schouwspel.
De nieuwsgierigen betalen 50 centiemen
om de glazen kas en hem die er in zit te
gaan bewonderen. En de toeloop is zoo
groot dat men, evenals bij ons in den
onzaligen oorlogstijd, «file» moet maken
aan de deur
Daarentegen had men voor den oorlog
zooveel ploegen als men maar wilde om
eetavonden te houden. Men had toen ook
de beruchte «soupers» van de honderd
kilosmannen, ’s Anderdaags kon men
dan in sommige dagbladen het verhaal
lezen over de slemppartij, en men stond
letterlijk verbluft als men te weten kreeg
wat die onverzadelijke veelvraten óp zij
gezet hadden, ’t Waren menschen die een
graanzak hadden op de plaats van hun
maag.
Teeken des tijds
Die vastenmatchen worden gevolgd
alsof ze met zich
voeren een middel om het duur leven te
verhelpen. De vasters zelf hebben toch
reeds het middel ontdekt om voor hun
zelven de uitgaven te snoeien. En, wat
meer is, als de match uit is, dan trekken
ze ieder een flinke geldsom. Toch verwed
ik dat ze dan hunne schade inhalen en
Prijo voor 1 Jaar
voor 9 maanden
voor 6 maanden
voor 3 maanden
Per nummer 0,15 fr.
8. Hulde 'door een Nederlandlsch Af
gevaardigde van het A. N. Verbond.
9. Gezamentlijke uitvoering van
worden in alle postkantoren
en bij alle postboden aanveerd
worden voorloopig nog niet in omlöop
gebracht gezien elfen tegenwoordige,'
,-finantieélen 'hoestend- Na. de Bede
vaart hoopt het komiteit, met de milde
hulp Van alle Vlamingen, dit mach
tig ideaal te verwezenlijken.
Op dé Groote Markt: gezamenlijke
uitvoering van Vlaamsche liederen on
der 'leiding van Jef Van Hoof, met
M i z i e kb ege lei ding
i
Voorstelling van eene prachtige
reeks Plastische Beelden door de Tum-
maatschappij. GANDA.
Meester Penne was aan ’t uitleggen
ovfep {natuurwetenschappen, jen had
uiteengedaan wat een doorschijnend
lichaam, is.
Jantje, wat is een doorschijnend
lichaam?
Een doOrlschijnénd lichaam is een
lichaam waardoor men ziet.
Geef een voorbeeld.
Een sleutelgat, meester.
zij dat ze gedrukt zijn of niet
ZZE. blijven eigendom van den op-
stelraad.
jiVl Naamlooze stukken worden
jT nooit in acht genomen.
Voor den oorlog waren er ook prijs
kampen van wijndrinkers en van rookers.
Gelukkige tijd wanneer de wijn nog niet
vervalscht was' wanneer hij niet overbe
last was! Gelukkige tijd toen de sigaren,
de pakjes tabak nog niet omringd waren
van een bandje, waarvoor men dubbel en
dik moet doorleggen!
Op onze dagen is het gedaan met de
banketten waar de hoorn van overvloed
uitgespreid wordt, ’t Is gedaan met de
prijskampen van wijndrinkers en ook
met de rookerswedstrijden, of althans zijn
deze laatste niet zoo talrijk meer als
voorheen. Nu is het de beurt aan vasten
matchen; er zijn er met de vleet en er
komen er nog altijd bij, want hongerlij
den schijnt op onze dagen, maar een
flauw kinderspelleken te zijn.
Een schrijver, wiens naam me voor
het oogenblik ontsnapt,heeft eens gezegd,
dat een tijdperk zich kenmerkt door zijne
spelen. Over eeuwen was Griekenland
gekend voor zijn Olympische spelen
Bij de oude Romeinen had men ook
allerlei spelen, die het volk lokten naar
het Amphitheater. België heeft, voor den
oorlog, zijne prijskampen gehad van 100
kilosmannen. De tijd is niet ver af waar
op men hier prijskampen zal zien van
magere menschen, want die zijn er nu met
dozijnen te vinden.
Droevig tijdperk, voorwaar, dat kam
pioenen levert voor een hongermatch!
Mijne achtbare toehoorders zouden het mij
voorzeker niet vergeven moest ik hier geene mel
ding maken van de aloude gilden d’ie geduren
de de eeuwen, heen zulk eene groote rol ge
speeld hebben in hét leven van de Diksmudeïin-
gen.
Ik zou graag een woord zeggen over al de gil
den dié te Diksmude bestonden vóór den oorlog,
maar ik moet mij beperken met de Jbijzonderste
aan te halen. Eerst én vooral, eere aan wie eere
toekomt, dé oudste en dé eerbiedwaardigste: dé
Koninklijke Gilde van Simt Sebartiaan.
Dé schuttersgilden warén bij hun ontstaan niet
ingeilicht tot het vermaak van dezen die er deel
van smeken, het warén milistaare inrichtingen,
voor dbel hebbende bekwame schutters te Vor
men ten behoeve Van de stad. Wij hebben boo
ger gezien dat de Diksmudelingen menigmaal
te velde trókken om dé belangen van hunnen
kasteelheer, van den graaf van Vlaanderen én
van de Vliaamfcche gemeénten met de wapens te
verdedigen. Reeds in 1379-80 zien wij. de Diku-
m’udsohé schutters deelnemen laan de lbielegei|:ln-
gen van Gent, Dendérmonde, Gfeeraerdsbecgen.
’t Is in de stadsrekeningen van 1421-22 dat
wij voor den eersten keer de St Sebastiaansgilde
vermeld zién: in de volgende rekeningen wordt
er voordurend melding van gemaakt. Telken ju
re als zij «haren gaai schoot» werid zij door het
Magistraat vérwelkomd en met den eerewijn be
schonken. In de ’Archieven der' St Sebastiaans-
gilde, ongelukkiglijk tijdens den oorilog verloren
gegaan, bevonden zich verschillige documenten
betrekkelijk een eigenaardig geschil dat zich
voordeed tijdens de 15é eeuw tusschen Diksmud-
sche handboogschutters en deze van Kortrijk.
In Juli 1462, gedurende de Magdalena-féeste
gene te Diksmude gebeurd was, overleden waren
en 'dat eene gansche gilde niet verantwooildfelijk
kon gemaakt worden van hetgene eenige barer
leden misdaan hadden; dat zij ten andere niets
van deze zaak afwfetén en dat zij geene zending
hadden om het geschil te vereffenen. Na- lange
besprekingen werd er tusschen de aanwezige gil
den beslist dat de Kortrijkzanen ditmaal aan
den prijskamp mochten deelnemen, maar' dat zij
vóór de eerstkoinende prijs.-chieting hunne ver
ontschuldigingen moesten laanbiedién aan de
Diksmudelingen.
Een procels-veribaal werd té diengevolge opge-
maakt en geteekend door den baljuw, burgemees
ter en schepenen der stad Eecloo.
Men moet gelöoven dat de Kortrijkzanen zich
om de beslissing van Eecloo niet bekommerd
hebben, vermits in 1494, 't zij 8 jaar later, er
een nieuw geschil opreés ter gelegenheid van één-
en prijskamp uitgeschreven door de Sint Sébas-
tiaangitóe van Meenen.
Tijdens) dé loting, teekenden de Dikumitidelin-
gen nog eens protest aan tegen de deelneming
der Kortrijkzianén, aangezien deze laateten nog
niets hadden gedaan om den smaad uit te wis-
schen en om hun recht te staven, haalde zij het
proces-vedbaaH té voorschijn dat hun te Eecloo
was afgelevérd geworden.
Na nieuwe en lange redetwisten beslisten de
verschillige afgéveerdigd'en het geschil in zijnen
huidigen staat té laten tot aan heb naaste vrij-
schietspel, en irituBschéntijd de Kortrijkzanen toe
te laten aan den prijskamp deel te nemén.
De ordedienst
zal zooals verleden jaar door de leden
van «G'anda.» .grootendéels jwaargen°-
mer, worden.
Iedere Bedevaarder
zal het boek koopen: «Naar Vlaande
rens Doodenveld III» (6e Bedevaart)
met talrijke platen, op zwaar papier
dat den dag der Bedevaart zal te koop
geboden woren. (Prijs 5 fr.)
Orde van den Optocht:
onmidd’elijk na de Mis op de Markt,
vertrekt de sfoét, waarvan de optocht
geregeld is volgens onderstaande num
mers. Elk blijve dus bij zijn nummer:
1 Vaandel der Bedevaart
2. Blöemendraagsters en dragers,
De Nationale bank hééft Maandag
morgen aan den minister van Finan
ciën het totaal bedrag doen kennén
van de Schatkistbons ter afstempeling
aangeboden. Dit tothal bedrag bereikt
de söm van 1 miljard 462 millioen.
Den laatsten dag werd voor meer dan
eén half miljard, ter afstempeling aan
geboden.
Daar er Voor 5 miljard 628 millioen
Schatkistbons in Omloop waren, de
Muntbons inbegrepen, komt dé uit
slag der Opertóe van minister Fran-
cqui dus neer op eén consolidatie van
4 miljard 166 millioen frank.
Nabij de zoo eigenaardige Noordbrug, die dag-
teekende van 1577, het merkwaardig huis van
Mr Van SielegheAi met zijn licht en sierlijk to-
rénltje. Langs den overkant der straat het huis
vroeger bewoond dóbr de Jufvrouwen Hinde-
ryckx. Langs den Grooten Dijk bij de Appe1
markt-brlugge dagteekende van de XVIIe eeuw, 'uavge, piwl«»w±ucju
de heiberg «Den Papegaai» heti schoonste ge- Vrouwenparochie, jGeldkriacht; Kranke jNeiring,
yeltje dat mén droomen kan en daarnevens het
7. Gezamentlijke uitvoering van het
Bedevaailtlied «Gedachtenis» van Cy-
riel erschaeve, onder leiding van den
toondichter Van Hoof, met begeleiding
VOORMIDDAG
om 11 uur: Plechtige H. Mis ter
nagedachtenis van onze duurbare ge
sneuvelden. Daarna vrome en ingeto
gen OPTOCHT naar het oude slagveld
Aan den voet van het voorloopig
kruis van Héldenhulde
Geestelijke PLECHTIGHEID
1. Bloemenhulde;
2. Gezamentlijke uitvoering van het
Lied der Vlamingen;
3. Aanspraak door M. Adv. Borgi-
gnon, namens de V.O.S.;
4 Aanspraak door Prof. Dr Fr Daels
namens het Bedevaartkomiteii
naay [TOmmige geruchten, die aocals
verleden jaar, werden uitgestrooid door
de vijanden van al wat Vlaamsch is,
als zou de Bedevaart niet doorgaan.
Het komiteiti der Bedevaart bevestigt
nogmaals dat zij- het volle akkoord be
kwam en de noodige toelating bezit
van wege het Btadsbestuur van Diks-
mudë,.
Zij woonden daar zonder’ pacht te moeten be
talen en ’trokken maandelijks een klein pensioen
met last van eiken dag in de H. Geestkapel een
gebed te lezen voor de stichters van het gods
huis. De kapel, die dagteekent van deXVe eeuw,
werd eenige jaren vóór den oorl’og door het be
stuur der Burgerlijke Godshuizen hersteld.
Als men de straten van Diksmude doorwan
deldebemerkte men vóór den oorlog nog menige
oude gevels, die den lieflijken Vlaamschen bouw
trant eigen aan \onze stad, herinnerden.
Op de Groote Markt het «Gouden Mandeken»
dat in herstelling was toen de oorlog uitbrak:
op de Vischmarkt, de herberg «De Vischmijn»,
in de Noordstraat het huis Waar vroeger Chs.
Vanhoucke woonde, en een weinig verder een
huis in denz'elfden 'trant hetwelk het nummer
16 droeg.
Nabij de
Mededingers in rijwiélkoersen
kennen dat het gebruik van alcohol
hun gerégeld kracht en zekérheid ont
neemt en dat zij hun kunst het ge
makkelijkst én met het meest succes
beoefenen als zij zich van het gebruik
van sterken drank onthouden.
De Chineezen zijn beroemd als
taaiste, de meest onvermoeide
lieden der wereld, en dat alleen
dat zij zich door1, matigheid van 'andere
Een financieel blad deelt mede dat
wat betreft de plaatsing eenér aan
zienlijke hoeveelheid aandeelen dor
spoorwtegleening in dén vreemde, het
akkoord tusschen de Hollandscbe en
Zwitsersche banken in princiep is
vaistgeslteld. Vrijdag zoudbn, Volgens
dat blad, de afgevaardigden dér Hol-
landsche banken teBüussiel zijn aange
komen, en éen volledig akkoord zou
getroffen zijn met de Thesaurie. Met
dé (Zwitsersche blanken heeft men
schriftelijk onderhandeld, en de uitslag
is even voliedig bemoedigend.
Naar het blijkt echer dienen nog
fenkele formaliteiten vervuld, vooral
eer tot het plaatsen dér liandteekenin-
gen wordt overgegaan. Dit hoopt men
in het begin der komende week i:>
orde té hebben. Het zou gaan over ver
scheidene hondenden miljoenen om
te beginnln...
Wla.t hét binnenland betreft, daar
omtrent bezit men nog steeds geen of-
ficieele gégevensi. Men voorziet even
wel dat het totaal der Schatkistbons
dlat afglestempeld werd, bétrekkelijk
klein zal zijn. Deze die door de privi-
lenfé laandeelen :cfer Spoorwegen wer
den vervangen, zouden het cijfer van
5 miljard omtrent komen.
Wat de ondérteekcaaars in baar geld
betreft, ook deze zouden reeds tot een
prachtig totaal zijn gekömén.
huis genaamd St Thomas van Cantelberg.
In de Woumenstraat den merkwaaxdigen ge
vel van het huis, liaaltst bewoond door Dr Pieters,
en de groote afspanningen «Den Burgondischen
Schild», «De Tafelronde» en het «Groot St Jo-
riehof» mét zijnen eivormigen toren.
Wij moeten ook nóg aanstippen het zoo sehil-
derachtig «Reulzenmolentje» een der zeldzame
molens die overbleven van de menigvuldige mo
lens, die vroeger de Stad cmringdten.
Teiwij'l wij rond de rtratén wandelen kunnen
wij niet nalaten een woord te zeggen over de
aloude instelling der «wijken», instelling die nóg
zoo bloeiend was vóór den oorlog.
In elke wijk was er een Heer en eéne Vrouw,
gekozen tusiscihen dé iniwoneiis der straten die
van de wijk deelmieken. Wekelijks werd dooi
den knaap bij elk lid 10 centiemen iiöndgehaald
ten einde eene jaarlijksche bijeenkomst te hou
den, met maaltijd, bal en gezelsohapspelep. De
Vrouw hield de kas, en het geld' dat overbleef
werd gebruikt om de wijk te versierten bij som
mige bijzondere plechtigheden: zooals inhuldi
gen van Pastors, ontvangst van Z. H. den Bis
schep, stoeten en processien.. Dan werden praal
bogen opgericht en de wijken wedijverden onder
elkander om de straten om ter schoonst te ver
sieren.
De volgende wijken be-iüonden nog vóór
oorlog.
Dwingeland, Achterwroéd al, Als 't pee rd
gastolen is, sluit' men ’t sltal). Nederig maar
deffc. Het land van alle gebrekén, Keizerrijk,
Stitoiland, Ketelwijk, BiesbroekenHooge in ’t
droge, HlérthoofdenReuzenland, Zuiverland,
kwamen eenige schutters van Kortrijk naar Dilkfl-
muidé en daagden de Diksmudelingen uit tot een
schietspel. Volgens de gebruiken te dien tijde
hqngen zij drie pijlen uit aan het lokaal der'
Diksmudsche gilde.
De Diksmudsche schutters, vermast te midden
van de féestlijkheden der jaarmarkt, zagen in dat
het hun ónmogelijk was van een getal schutters
bijeen te 'krijgen, groot genoeg om op een eer
bare wijze de uitdaging te beantwoordenen gin
gen zich dan ook bij de Kortrijkzanen veiont-
stehuldigen.
Deze llaatsten verstonden het echter alzoo niet,
én ze trokken dooh de straten van Diksmude,
de drie pijlen van de uitdaging achter hen sle
pende, hierdoor bedoelende dat de Diksmudelin
gen lafaards wa.ren, en hun niet durfden bekam
pen. Tengevolge van dezlen hpenbairen smaad
deed' de St Sebartiaansgilde van Diksmude in
1463 door het Magistraat van Stad een proces
verbaal opmaken in hetwelk de omstandigheden
van 'dit geschil beschreven waren.
’t En was maar 23 jaar later in 1486, ter ge
legenheid eener nrijsschiet ing te Eecloo, waar de
schutters van Diksmude en deze van Kortrijk
aan deel namen dat de «Bastiaans» van Di&-
mudé voor' de eerste maal van hun procee-ver-
halal konden gebruik maken. Op 'heti oogenblik
dat men volgens de in voege zijndé gebruiken,
bel tot ging trekken om de verschillige «pele
tons» aan te wijzen, haalden de Diksmudelingen
dit stuk te vobrachijn en stelden zich tegén de
deelneming van de Kortrijkzanen omdat dgze
zich niet «gebeterd» hadden van dén aangeda-
nen smaad.
De Afgevaardigden van Kortriik deden gelden
dat al de schutters die de schuld waren van het-
Meisjfesbondèiï
3. Ouders, Weduwen
van gesneuvelden.
4. Harmoinie V.O.S., Gent
5: Hét Komiteit der Bedevaart
afgevaardigden
6. Studenten
7. V.O.S:-bond Limburg, vaandels
in groep per provincie
8. V.O.S.-bond, Antwerpen
10. O'dst-Vaianderen
11. West-Vaanderen
12. Verdere maatschappijen en
devaarders.
Het Sekretariaat der Bedevaart
zal op Zaterdag 21 en Zondiag 22 Oogafc
gevestigd' zijn te Diksmuide, Groote
Markt, Gasthof «Het IJzerveld». Daar
kunnen alle inlichtingen bekomen
den.
De Mis van 11 uur zal plaats hebben op de Groote Markt in
openlucht, ’t werd toegestaan door Z. H. de Bisschop van Brugge
De inschriivingslijsten Monument:
Luidsprekers zullen opgesteld wor
den.
ft'— -
aasa*«aa»SBE&sisiea
WW
s.
JE YZERBODE