N.
Dixinudelingen.
Nieuport.
Mededeelingen.
Stadsnieuws.
eener rijke dame, een afsteek van nog het alaam
des ambachtsmans te hebben leeren hanteeren?
Mijnheer Bakrt is de man zijner werken,
zijner noeste vlijtigheid en oppassendheid. Voor
eenen, die rijke geboren is, rijke blijven is
gemaklijk iedereen kan dat met wat gierigheid
ten bewijze verscheidene onzer liberale katten
maar door eigen arbeid zich bane breken, in
deugd en treflijkheid fortuine vergaderen, dat is
andere thee en vraagt verstand en werk
zaamheid.
.M. Baert is ten anderen vol beleefdheid en de
gespraakzaamheid zelve, altijd bereid om dienst
te bewijzen, om de kleene burgerij te helpen en
werk te verschaffen aan de ambachtslieden.
Zijne gekende werkzaamheid en gehechtheid
aan jil wat de stad kan bevoordeeligen spreken
borge, dat hij als Raadslid zich geheel en gansch
zou gelegen laten aan zijne plicht van voor
stander onzer belangen.
De heer HIPPOLYTE VERMEESCH, ons
rstandige Provinciale Raadsheer heeft ook te
(^m.o/ipde stem van \vje recht mint, Gods
dienst en burgerij.
Dat hij vriendelijk is ondervindt iedereen, dat
hij vaste grondbeginsels heeft, sterk staat in
zijne verknochtheid aan Grondwet en Kerk heeft
menigeen ondervonden.
Voor kènnissen in zake van bestuur mag hij
ongetwijfeld tusschen de bekwaamste onzer
stadsgenooten tellen. Een goed oordeel, uitge
breide kennissen, kalmte gepaard met krachtda
digheid, ziedaar eenige uitstekende gaven, die
hem de stem moeten winnen van de verstandige
lieden.
Daarbij is hij liefhebber en oprechte kender
van schoone kunsten, iets waar onze tegen
woordige stadhuisbollen bermhertig weinig van
kennen.
Medeburgers
Zietdaar onze KandidatenZij willen recht
voor iedereen, de afschaffing der broodrooverij,
gesparigheid op nietsopbrengende dingen en voor
zooveel mogelijk openbare werken, waar er nut
en profijt uit komt.
Het zijn allen heeren met bekwaamheid, allen
heeren die den penning jeunen aan de stede
lingen, die geene vreemde metsers, timmermans,
loodgieters enz. en doen komen als zij bouwen
of vermaken.
Onze vaste overtuiging is dat hun zegepraal
zal leeren dat gij. Geachte Medeburgers, nog
weet uwe vrienden te vinden, nog prijs echt
aan algemeen welzijn en Godsdienst, aan vrijheid
voor uilen en gespaarzaamheid.
Leve de heeren
r <«.Hte VERMEESCH,
gjfr-Jgu.frDLWJIt^OTEr
- "BATIKT,
VALCKE,
DELAHAYE.
Gewrocht en gestemd, Kiezers, voor God,
Stad en Beurze!
tijd
Wat deden onze liberale meesters al den
dat zij op het Stadhuis zaten?
Zij brachten de opcenten van 17 op 38, zij
staken de stad^oor 50 tot 60 jaar in schulden,
verrichten groote werken van geen of kleen nut
en die niets opbrengen, paaiden u met schoone
woorden, schreeuwden tegen de klerikale onver
draagzaamheid en lieten intusschen de straten
vuil en hobbelig en de Alleiebrug invallen.
Aan u, Dixmudelingen, vroegen zij duur ge
wonnen geld om hunne ontwerpen uit te voeren,
hunnen hoogmoed te streelen, hun ouderlingen
huis, hunne riolen, hun prachtig maar kostelijk
Stadhuis te bouwenmaar aan vreemdelingen
schonken zij de profijten hunner werken alsof
Dixrnude noch aannemers, noch metsers, noch
smeden hadde bezeten.
En wij klappen in den wind nietDe bewijzen
onzer gezegden staan nog geprent in de veront-
weerdigde geheugenis onzer medeburgers.
1° Als het Ouderlingenhuis moest aanbesteed
worden, men weigerde eerst de inboorlingen van
stad JIlosten, R. Zants, Ph. Flour, te aan-
veerden omdat hun aanbod een weinig hooger
lieP dan dit van den leegste, dien men niet kon
aanveerden. Later scheen men de inboorlingen
te willen bevoordeeligen, maar men stelde hun
eene voorwaarde die zij niet konden aannemen
te weten dat alles moest kant en klaar zijn
binnen 't jaar.
Een vreemdeling deed een aanbod, die lastige
conditie viel in 't dak, de vreemdeling kreeg het
werk en kreeg de profijten. Is een.
2° De riolen moesten aanbesteed worden.
Ken Dixmudeling, Franciscus D'Hooghe lag
30 frank hooger dan eenen vreemdeling,
50 frank op vele duizenden! Algelijk, voor die
Schamele 50 frank D'Hooghe bleef zitten en een
vreemdeling, een IJperling kreeg het werk en
jrok de profijten. Is twee.
1 5° Het Stadhuis moest aanbesteed worden.
)ewijl men het Ouderlingenhuis door geene
iboorlingen had laten aanveerden, onze mede-
iirgers waren niet in state een aanbod te doen,
jiar zij gerief ontbraken en voor eene enkele
jiderneming geene massa nieuw getuig konden
Jen verveerdigen. Een vreemdeling kreeg de
mbesteding. Is drie.
DIXMUDELINGEN,
Gij hoort en ziet dus hoe de liberalen u en de
stad genegen zijn, u willen vóórenstaan, u wil
len laten terugwinnen een deel van dat kostbaar
geld, dat gij voor lasten en opcenten moet
uitgeven.
Aannemers van IJper, Walen en diergelijke
vreemden, de die zouden moeten stemmen voor
hen, maar gij, niettedoene! Dixmudelingen, de
eene liefde is de andere weerd!
Na rijp overleg en wijs beraad hebben do bijzon
derste katholieken besloten geene kandidaten voor
te stellen in de Gemeente-kiezing.
De gemeente-belangen staan slecht, zeer slecht,
de noodige werken zijn verwaarloosd, het geld ont
breekt ten gevolge der onbekwaamheid onzer
bestuurders, en de stad moet scholen bouwen welke
zij met hare gewone inkomsten op verre na niet
betalen kan. De Gemeenteraad is tot halfweg in den
afgrond, laat er hem geheel in zakken en dan zullen
niet eenige welgekende burgers maar velen, ja bijnataJÉPpj
allen verstaan welke dwaasheid de Kiezers over driew^m.
jaar begaan hebben; en zij zullen eenpariglijk
verstaan dat zij zich wonden moeten tot dezen die
terzelfder tijde vrienden van Godsdienst en vrijheid
en ook bekwame en onbaatzuchtige bestuurders zijn.
Er is toch een kandidaat die zich stelt tegen de
kandidaten der liberale Associatie. Moeten de katho
lieken voor hem stemmen? Hij is geen katholiek en
is op geener wijze de kandidaat der katholieken.
Maar alle zaken van personen daar gelaten, vinden
wij een groot verschil tusschen de beide
programmen de eene is vol haat tegen het gods
dienstig onderwijs, en geen katholiek kan dit
programma met zijne stem bekrachtigen, de andere
is onverschillig aan den Godsdienst, en
M. Botterau begeert alleenlijk te werken voor
het algemeen welzijn. - hij wil een einde stellen aan
het ongelukkig verschil tusschen het Stadsbestuur en
de Maatschappij der krijgsgronden, hij verlangt
te doen kennen wat er op het Stadhuis omgaat.
Het zelfde begeeren, willen en verlangen alle wel
denkende burgers. Ware M. Botterau ongetrouw
aan zijn programma, hij ware dan juist gelijk de
kandidaten der liberale Associatie, is hij er getrouw
aan, zijne tegenwoordigheid op het Stadhuis kan
hoogst nuttig zijn. De Kiezers oordeelen en stemmen
elk volgens zijn geweten
Kotje, hebt gij vergeten dat over driejaar eene
Petitie (ie loskaai aan do Veurne-vaart gevraagd
heeft? Hebt gij vergeten dat over eenige weken
eene nieuwe Petitie werd opgezonden? Is dus die
loskaai aan den iever van den Gemeenteraad te
danken?
Y M. Maertens kwam te Nieuport toe als katho
liek; bij de priesters werd hij ontvangen en door hen
rondgeleid en voorgestaan. Nu, een jaar later, is hij
liberale kandidaat.
M. Maertens is al 't gene hij is en 't gene hij
weet aan het katholiek onderwijs verschuldigd, nu-*
is hij voorstander van het officieel onderwijs van
allen graad, dat alleen aan de ouders zekere waar
borgen geeft!!!
De r:-- r" rf-nnidnnliiD fan
zulke handelwijze. Wat menaoen moet om iïociaai
te zijnül
Ons Stadhuis is ingehuldigd geweest. Men weet
'hoe.
Die inhuldiging hadde moeten wezen eene natio
nale feeste, eene stadsfeeste zonder politieke kleur
om aan iedereen toe te laten er deel aan te nemen,
^le vreemdelingen zonder onderscheid van partij te
doen toestroomen en aan Dixrnude te schenken
eenen dag van vente en van leute.
Zoo hadde het moeten zijn, maar zoo on is het niet
geweest.
Onze Stadhuisbollen hebben Rolin en Heyvaert
ontboden, de volksfeeste veranderd in eene manifes
tatie ter eere dier hooggeplaatste geuzen, in eeno
manifestatie in welke de vrije burgers van Dixrnude
hadden moeten loopen en dragen voor die ambte
naren te believen en op te hemelen. In stede van te
doen feesten en vieren voor natie en stad, voor
vertier en verzet, men wilde doen raanifesteeren
voor don afzetter van Ruzelte, den plager der
^"Vlamingen, den vervolger der katholieken, den
verhoogcr van de belastingen.
Alzoo niet geboerd, zeiden de menschen. Vreemde
muzieken trokken hunne eerste aanveerding voor
het festival in, honderden buitenlieden die anders
hadden overgesteken naar stad bleven acher, libe
rale maatschappijen uit vreemde steden schitterden
door hunne afwezigheid en de feeste, waar Dixrnude
aanden achter verlangd liad. was verre van don
ana»
WOUMEN, 21 October 1881.
Mijnheer van de Gazette van Dixmude,
Mag ik ook wel een woordeken in uwe Gazette
zetten, Mijnheere?
Gij hebt daar Zondag laatst iets gezeid, dat het
officieel onderwijs zoo veel kost in ons land dat is
millioenen!
Men heeft ons verledene weke alhier een papier
uitgedeeld om ons te tooien wat het officieel onder
wijs ook al kost hier te Woumen dat is bij, duizen-
de franks, Mijnheere!
Gij zeidt het officieel onderwijs kost onder andere
te Meulebeke, l®,50© frank
Ja, dat is velemaar Meulebeke is eene ge
meente van 8000 zielen. Te Woumen zijn er maar
3000 zielen, en het officieel onderwijs moet ons
12,431 fr. en 85 cent. 's jaars kosten; zoo dat is nog
een ander paar mauwen, eh?
Het is eenige jaren geleden, de liberalen deden de
menschen gelooven dat zij alleene verstand genoeg
hadden om de zaken van steden en landen te bestie
ren als bestieren en plunderen het zelfste is, ja, wij
zien dat de liberalen al het verstand van de wereld
hebbenwant zij plunderen ons uit, erger nog als de
Kozakken die eertijds in het land vielen.
Ik heb hooren zeggen, Mijnheere, dat gij daar te
Dixmude, gaat beginnen het Stadhuis te vagen
Vaagt maar! vaagt maar! Er gaan vele Stad
huizen en Gemeentehuizen gevaagd worden Dinsdag
toekomende. En dat is nog maar een begin In Juni
1882 moet de groote vaginge plaats hebben de
francmacons moeten dan uit de Kamer gevaagd te
Brusselminister Pé en al zijn liberaal gespuis, het
moet al naar de duivels!
Ik heb nog al veel dingen te zeggenmaar het
ware te lang, al in eenen keer; tot wederziens dan.
Uw dienaar
Niets voor de liberalen om de stad te doen leven,
den handel te doen trekken, de ambachtslieden té
doen werken en Dixmude in een aardsch Paradijs te
herscheppen
Zij tellen in hunne partij mannen die smoorrijke
zijn en die mannen doen grrroote tere, geven feesten
dragen geen draadje aan hun lijf, zetten geen ge
recht op tafel dat van Dixmude niet komt.
Doen ze niet, winkeliers
likeurverkoopers en bazen?
en neringdoeners,
Als de Gouverneur hier kwam en dat de Gemeen
teraad deed eermetalen slaan voor dat bezoek te
vereeuwigen, die eermetalen kwamen van elders,
van Brussel en geen enkel stedeling van hier en had
er een oortje profijt van.
Daar en zijn trouwens geene goudsmids in stad,
die lasten betalen en kinders moeten kweeken.
gewonschten luister te bezitten, de verwachte
winste aan de burgerij te verschaffen.
't Was bijna een armoedje, en in (plaats van eene
terefeeste, eene volksfeeste was het eene kruiskes-
feeste. Ziedaar het werk der liberalen, dier grrroote
vrienden van baas en winkelier.
Zij toen liberaal, slachtoffer u voor de partij, wees
gouverneur uit gejogenheid en ongerustheid
Boutje stond dezer dagen in zijn deurgat. Een
groote, liberale heere passeerde, hij geweerdigde
zich niet oens zijne edele blikken op zijnen dienaar
te laten nedervallen en simplement et par nature
trok hij voort om de lieflijkheid van zijnen rug te
doen zien.
Waarom heeft ons verstandig Stadsbestuur de
post gesteld in eenen donkeren hoek, waar men bij
navonde zou benauwd zijn te gaan, en integendeel
het kommissariaat van policie tegen de Markt in den
blek van eikendeen
Raadt, raadt wie het is.
Over tijd deed men van de statie twee manden
conserves naar het huis van eenen zwaren,vetten
liberaal die zou moeten de vader der burgerij wezen.
En die conserven kwamen van Brussel.
In den tijd der rioolmaking was het Francis
D'Hooghe zaliger, die de onderneming kreeg? Och
Heere neen, het was een vreemdeling.
Maar, wie bouwde den Tapt Een vreemdeling
ook? Niet te doene. Een Dixmudeling, vader
D'Hooghe.
Alzoo gaat het, de liberale partij gaat maar al te
dikkens uit stee voor hare werken, de katholieke
blyft in stee.
e katholieken zouden vijandig zijn aan,
'a-stads welzijn
De vijf liberale kandidaten, zelfs de nieuwe kan
didaat M. de goudsmid Vanhaute-Vanghillewe,
verklaren dat zij gekozen zijnde uit al hunne krach
ten zullen werkenom het openbaar onderwijs uit te
breiden, te ondersteunen en te beschermen.
Dat wil zeggen dat zij al zullen doen wat in hunne
macht ligt voor de officiëele scholen, die veroor
deeld zijn door Paus en Bisschoppen;
Dat zij al zullen doen wat zij kunnen voor de
mamzelschool en de bewaarschool, die er niet noodig
waren en veel zullen helpen om Dixmude te ruï
neeren
Dat zij 'goedkeuren en zullen ondersteunen de
Middelbare schole, die nog te bouwen staat en van
bouw en onderhoud veel, zeer veel zal kosten.
Stemmen voor-die heeren, 'tis bijgevolg helpen het
onzijdig onderwijs, dat veroordeeld is, voorstaan.
Op hunne rekening zetten de liberalen onder de
ontvangsten Voor brijken aangenomen door M.
Lapierre fr. 5,354-70.
Goed! Maar die brijken waren al gekocht en
betaald geweest door stad en die 5,354 fr. 70 mogen
dus niet afgerekend worden van de sommen door de
stad betaald of te betalen voor het Stadhuis.
Waarom dat niet in uw schrift gezet, mijnheeren,
zoo gij waarlijk wildet uwe medeburgers onderrich
ten, waarom slechts globale sommen gegeven,
waarom niet de rekening jaar per jaar! Waarom
niet de begrooting, de inkomsten en uitgaven voor
dit jaar 1881 bekend gemaakt?
Waarlijk, uw schrift is slechts oogenverblinding
Windongvlukkcn en WMndschntlc.
De rukwinden van Vrijdag acht dagen heeft in
geheel het land veel schade verricht.
Er is veel schade aan de kerkdaken.
Brugge. Het stormweder der andere week
heeft een groot ongeluk veroorzaakt te Brugge.
De nieuwe in opbouw zijnde Congregatie van Sint
Salvators is ingevallen, den Vrijdag, kwart voor
12 ure terwijl de rukwind het hevigst loeide.
De Congregatie, opgericht door pastor Leuridan,
en gestaan in het Westmeersch, mat 32 meters en
half lengte en op 9 breedte en was bijna geheel
onder dak.
Volgens de getuigenis der bouwmeesters, was het
een stevig, goed geleid werk, uitgevoerd ten anderen
volgens al de regels der kunst door den ervaren
ondernemer Karei Verschelde, vader.
Kwart voor den noene waren er 13 werklieden
bezig met werken aan dat schoon gebouw.
De wind snakte en snokte vervaarlijk, en de
meesterknecht, Christiaens, zei dat men ging uit
scheiden te werken omdat het weder toch te schuw
was. Dit bevel werd gevolgd. Drie werklieden
Joseph De Knuyt, eenige steun zijner moeder die
weduwe is, Deroo van Sint Andries en Karei DeNese
gingen naar boven achter hunne kazakke.
Een geweldige windslag wilde toen de kappe
mederukken, maar deze, kloek geankerd zijnde,
begaf niet, de wind had geen spel en hij wrong het
gebouw ineen. De puinen vielen op vier huisjes, dio
in de Koolbrandersstraat eene soort van kazerne
vormen, en sloegen deze letterlijk plat.
Intusschen lagen de drie voormelde werklieden
onder steenen en pannen begraven. De reddingsdienst
werd spoedig ingericht door den meesterknecht
Christiaens en de heeren Schoonaert, Desmet,
Khncko en Corty.
De Nese werd van onder de puinhoopen gehaald
nog levend en niet al te zwaar gewond. Erger was
het afgelopoon met DeNese's werkmakkers Deroo
en De Knuyt; deze lagen dood, gestorven zijnde
door vorsmachting.
In het ingeslegen fort der Koolbranderstraat lagen
er verscheidene gewonden om hulp te smeeken.
In het tweede huisje lag vrouw DeCorte, die
gevlucht zijnde in eerien hoek van haar kamerken'
door eene balk aan den hals was getroffen geweest.
Zij werd uit haren droevigen toestand verlost door
de heeren Masyn en Dhondt.
Uit het derde huisje haalde men Josefiene Dhondt.
die een deel harer kleederen opgebrand was van
kolen gevallen uit de stoof.
Uit het vierde redde men Mietje Croes, die aan
den linker scbouder en heure beenen was gekwetst.
Deze drie vrouwspersonen werden seffens naar het
Gasthuis gedaan.
Eene onzeglijke menigte, met den krijsch op de
Ijppen, beschouwde de stuivend^ -püinen, de se-
J°twe0 Tnon kwam M. 'ladvo
kaatje Do Hoon op, Levaarts speciale commissaris,
die I astor Leuridan uit de oude Congregatie, gesticht
door eenen priester, gezet had en dat ventje scheen
or zyne deugd in te hebben dat de nieuwe bouw daar
in gruizelraenten lag en dat het volk zoo droevi"
was. Foei!
Alle gevaar was nog niet geweken. Van weers
kanten de Congregatie stonden er nog twee hooge
brokken muur recht, die aan 't begeven waren.
M. de aannemer Roose klom met eene stoutigheid,
welke eikendeen deed hijveren, op den waggelenden
muur en kreeg er eene koorde aan.
Helaas, de koorde brak en men moest het gevaar
lijk omtrekken der rechtstaande muren uitstellen
tot dat de wind wat gevallen was.
Het verlies voor de Congregatie alleen bedraagt
25000 frank, 't Is veel, maar de onuitputbare liefda
digheid der katholieken zal als eene kas van verze
kering zijn en den bouw schooner nog dan vroeger
voltrekken. Het droevigste van al is dat er menschen
dood en gewond zijn, en dat liberalen nog lachen met
de ramp die droefheid en weedom in menig huis
gezin zaait.
Oostende. Te Oostende is er groote schade aan
huizen en daken.
Het regende pannen bij zoover dat wenigen het
waagden op strate te terten.
Het dak der Panorama is afgevlogen; eeno plank
heeft de deur eener woning ingestuikt en in den gang
eene jufvrouw gewond.
Slechter nieuws nog. Brokken der Panorama zyn
op het hoofd van een mannemensch gevallen, met
het droevig gevolg dat deze op den slag gedood is.
Een werkman is zijn arm uit het let door het
vallen van steenen uit de kave voor het gewezen
Hotel d'Allemagne.
Op den dijk werd een meisje van 20 jaar om
gewaaid, zij lag eene halve ure kwalijk en, naar
huis gevoerd zynde, kloeg zij van zeer van binnen.
Twee andere jonge dochters werden door den
hevigen wind^en gronde gesmeten en hun aangezicht
geschonden. W
De guanomagazijnen der maatschappij Rau,
Vanden Abeele en Cle hebben veel geleden.
In de danszaal des Kursaals werd de luchtrekker
afgesnakt en drie ruiten stormden in.
Staden. De in opbouw zijnde school is inge
waaid.
Te Blankenberghe, Westcapelle en geheel het
Noorden door zijn er daken afgerukt en eene me
nigte boomen afgekraakt of uitgesnakt.
Te Lendelede is C. De Coninck, al gaande naar de
statie, zijn hoofd ingestuikt door eene branke
gewaaid van eenen boom.
Te Waereghem vloog de gevel in der pachthoeve
van V. De Meulemeester.
Gent. Het dak van eenen der hangaars aan de
nieuwe Houtdok is overgevlogen als een
regenscherm.
Antwerpen. De hangaar der nieuwe Zuider
statie is ingevallen op het oogenblik dat er vijf
werklieden in wrochteneen werkman is zijnen arm
gebroken, de anderen zijn licht gekneusd.
Hendrik Cockx is van zijn schip in den Kom
gewaaid en versmoord.
De groote schuit Maria Anna is ontketend
gerocht, voortgedreven, de romp ingestuikt tegen
een tjalk en gezonken.
Oettingen. De telegrafstaken zyn uitgerukt.
Vorst. De wind heeft het dak van zes werk
manswoningen afgewrongen.
Een deel van het dak is op het hoofd gevallen van
den heer Vierdeel en heeft hem op den slag gedood.
De heeren Desmedt en de schoonzoon des slacht
offers zijn gewond al het lijk van onder de puinen
halen.
Te Brussel zijn er veel boomen omgesmeten op de
Boulevards; het Park heeft veel geleden; het dak
van een huis aan den hoek der Tylly- en der Park
markstraat is afgevlogen.
Etterbeek. De daken der nieuwe kazerne
hebben veel van den storm geleden.
Laeken. De nieuwe gemeenteschool is door de
kinderen moeten ontruimd worden, omdat er groote
Dorsten in de muren zichtbaar werden.
Luik. Lambert Heurosay, die een schip loste
aan de Nijverheidskaai, is getroffen geweest door
eene opvliegende hulle en gesmeten tegen den
damboord.
Aan de borst heeft hy een diep gat, waar men het
borstvlies of pleveu door ziet en waar de lucht door
schuifelt. Zijne gesteltenis is zeer gevaarlijk.
Bergen. De linkervleugel van het nieuw arse
naal van Cuesmes is bijna geheel vernield; de
tweede voorgevel is plat geschoren, de andere
muren zyu gescheurd, gespleten, uit hunne ankers
gewrongen en zoo beschadigd dat zy moeten
afgesmeten en herbouwd zijn.
Er is 40000 frank schade.
MAANDAG avond, om 8 ure,
openbare Kiesvergadering in de
Zaal van den Katholieken Kring. Dat iedereen
op zijnen post weze.
ïratfSSssXM&XKjÈSÉ»1*?