EEN-EN-TWINTIGSTE
JAARGANG.
ZONDAG
17
MEI
i89i.
1268.
GOD EN VADERLAND
VRIJHEID EN MOEDERT AAL
Nr
Van alles wat.
IHOST ’V-A.ZNT E£ET
Neringdoende burgers,
op uwe hoede!
Senaat.
f<
■Verschijnende eiken Zondag
1
dat willen zij
Het socialism heeft, wel is waar, hier in
ons Vlaanderen nog niet veel wortels kunnen
schieten, doch dit belet niet dat wij gedurig
op onze hoede wezen en het zoo gezwind
mogelijk afweren wanneer het zich, ’t is gelijk
onder welke gedaante ook, vertoone.
Op onze hoede dus, neringdoende mede
burgers, indien wij vroeg of laat in de socia
listische klauwen niet willen vallen
nette tan
onbewimpelde
zoo
wij verlichten de
listen, verdwijnen.
voor iemand.
HENRI VION. Drukker-Uitgever.
tjjd_,T^n abonneereu aan 4 fr. 50 per .jaar of «2 fr. 50 voor zes maanden. Ieder
i en de annoncenprijs si!5 c.
hnniftr
De wet van hun verstand en is de waarheid niet
maar iedereens eigene meening.
Ze beweren dat. de mensch vrij is te peizen, te
aanveerden wat hij wilt....
Dat de geuzen zeiden wij verlichten de
beurze van de lastbetalers, wij zouden ze beter
gelooven.
Sommige geuzen gelooven dat de menschen van
de apen voortkomen en dat de wereld van zelfs
bestaat.
Om geus en vrijdenker te zijn, moet ge een veel
sterker geloove hebben dan om katholiek te zijn.
Hun geuze-verstand moet p.lle soorten van
dwaasheden inslikken en harde pillen teren.
,,’t Is omdat de e uzen de vrienden van ’t licht
zyn, dat zij in de duisternissen hunner
vrijmetselaarsholen nestelen.
t En is nievers waarmeê de geuzen meer voor
den dag komen als met de verlichtinge van het
menschelijk verstand!,...
Wilt ge ’ne keer eenvoudig weten waarin die
verlichtinge bestaat?
De menschen verlichten, dat is voor de geuzen
de menschen aftrekken van het waar geloove, dat
is alle wetenschappelijke en geschiedkundige
waarheid verwerpen die met ons katholiek
geloove overeenkomt, dat is de menschen alle
soorten van prullen wys maken die valsche
geleerden uit boosheid of uit dwaasheid hebben
uitgevonden.
De menschen verlichten dat is vrijdenkers
hw zeken.
Kan <le aleool nuttig zijn
Als men den aard inziet van ons volk,-dan meet
men toegeven dat het gebruik van water alleen
boven onze krachten is, en dat wij de Amerikanen
wel prijzen, maar moeielijk navolgen kunnen.
In sommige gevallen is het nut van den aleool
klaarblijkend men kan hem voorschrijven in
ne lijdzamige ziekte om het gestel aan te
’t laatste oogenblik mogen afgeleverd worden. Gij
moet overigens niet altijd het belang van uw
beheer voor oogen hebben, gij moet; u ook om het
publiek bekommeren.
Nog eens, ik begrijp niet dat nieuwsbladen in
een jaar onder een enkelen band en zonder
bijzonder adres verzonden, 4 fr. 60 c. per jaar
port moeten betalen en dat zij, onder eigen band
verzonden, 1 frank minder betalen.
M. Vanden Peereboom, minister van spoor
wegen, posten en telegrafen, Ik heb reeds in
twee redevoeringen dat verschil uitgelegd. Ik zal
er eene derde redevoering over houden.
Ba-ron de Coninck de Merckem. Uwe rede
voeringen hebben me niet overtuigd. Nu en dan
hebt gij uitstekende denkbeelden, mijnheer de
Minister, maar gij hecht er u dikwijls te zeer
aan. (Gelach).
M. Vanden Peereboom, minister van spoor
wegen, posterijen en telegrafen. Ware het zoo
niet, sinds lang reeds zou ik het niet meer hebben
kunnen volhouden.
Baron de Coninck de Merckem. Thans moet
ik een woord zeggen over de verschillende statiën
van mijn arrondissement. Ik vestig de aandacht
van den achtbaren Minister op de statie van
Veurne, die alleszins ontoereikend is.
M. Vanden Peereboom, minister van spoor
wegen, posterijen en telegrafen. Gij hebt
volkomen gelijk, en ik zal u eerlang voldoening
geven.
Baron de Coninck de Merckem. Ik dank u,
maar gij hebt mij dat reeds zoo dikwijls gezegd...
(Gelach.) Ook over de halte te Avecapelle moet
ik klagen; de beschutting bestaat er uit eenen
i ouden haastenwap»en. En is paan nlootp ;n vonn ,.arl
personen; indien er mek zijn, zijn ze verplicht in
de opene lucht te wachten of in de naburige
herbergen te vluchten.
Te Komen zijn er drie sporen, en op die drie
sporen staan er dikwijls zeven treinen er zal daar
eens een schrikkelijk ongeval plaats hebben. Ik
voeg er bij dat er daar bedienden zijn die 15 en
16 uren daags werken, wanneer 12 uren
ruimschoots genoeg is.
Ik moet de aandacht van den achtbaren Minister
vestigen op den vervallen staat der loodsboot van
Nieupoort. Men mag er niet op denken ze te
herstellen; zij bestaat overigens sinds vijf-en-
twintig jaar. Het is eene nieuwe boot die we
moeten hebben.
In de Kamer heeft men bittere klachten gehoord
over den loods- en reddingsdienst der haven van
Nieupoort. Men heeft er de boot van het loods
wezen met de boot van den reddingsdienst
verward. Eene boot op 10 uren van het strand
gelegen, kan onmogelijk da seinen zien die van de
kust gegeven worden.
De seinen der Elise die in ’t zicht van Nieupoort
gestrand is, werden zeer wel bemerkt door de
reddingsboot, die zelfs vijfmaal, doch vruchteloos,
beproefd heeft de Elise nabij ts komen.
De Elise is vergaan de zee heeft twee mannen
aangespoeldde eene was dood. Maar het heeft
aan onze zeelieden van Nieupoort zoo weinig aan
moed en zelfopoffering ontbroken, dat de Duitsche
regeering hun eene som gelds als belooning voor
hunne dapperheid heeft toegestaan.
Men heeft aan de loodsboot verweten aan land
te zijn gekomen om deel aan de verkiezing van
Nieupoort te nemen. Dat is te allen tijde een recht
geweest. De loodsen waren ten getalle van vier;
ze zijn gaan stemmen men weet niet in welken zin
ze hebben hunnen plicht gedaan. Waren ze
overigens op hunnen post in zee gebleven, ze
zouden het noodgeroep der Elise niet hebben
geboord, noch de seinen gezien. Men heeft hun
dus niets te verwijten.
Geldspelen.
Het om of met geld spelen op den openbaren
weg, ziet men in vele 'gemeenten, soms in de
onmiddelijke nabijheid der policie, vooral
’s Zondags, onder de minderen van stand, hoofd
zakelijk onder de straatbengels van 12 tot
18 jaren, welig tieren, en onrustwekkende uit
breidingen nemen.
Men zou zeggen dat in de policie-verordeningen
geen enkele verbodsbepaling bestaat om'dit
kwaad, dat eene pest is voor de jeugd, te keeren
ofte beteugelen.
In vele gemeenten speelt men voor geld op de
markt of de openbare plaats, en dat bijzonderlijk
voor en na de goddelijke diensten, onder het oog
van iedereen. 6
De policie, meestendeels, enkel vertegen
woordigd door eenen veldwachter, ziet niets of
gebaart niets te zien, ofwel zij is zoodanig gewoon
het te zien, dat zij er niet aan denkt en wellicht
misschien niet weet! dat tuischspelen door dn
wet verboden zijn.
Ziedaar een welbepaalde en 1’.
openbaarmaking van ’t doel dat de socialisten
bereiken willen.
Anseele van Gent die de snullen
slimmekens in de doeken weet te doen, zou zoo
openhertig niet wezen.
De socialisten voeren dus den oorlog niet
alleen tegen het kapitaal maar ook tegen de
middelstanden, in andere woorden, tegen de
neringdoende burgerij welker ondergang zij
betrachten.
Nu, wanneer men al de samenwgrkende
fabrieken, winkels, bakkerijen, vleesch-
houwerijen, kleermakerijen, enz. zal gesticht
hebben, waar elkeen zal verplicht wezen
den kost te gaan winnen en zich alle levens
middelen en kleeding te verschaffen, waar
elkeen altijd het zelfde werk zal moeten ver
richten, waar de luiaard zoowel zal betaald
zijn als den neerstigen man, waar elkeen zal
gedoemd wezen om altijd te werken zonder
vooruitgang, zonder eenig fortuin te mogen
vergaren, in een woord zonder eenige ver
betering in zijnen stand te mogen verhopen,
ja, wanneer elkeen zal veroordeeld wezen om
onder’t jok der meesters den kop te buigen:
dan alleen zal de vrijheid, ons door de socia
listen beloofd, heerschen
Neringdoende medeburgers begrijpt gij
nu ’t doel waar de socialisten naar streven
Wat zij willen is u uit de samenleving weg
vagen, u naar het werkhuis zenden.
Eenige meesters en al de overigen slaven
De menschen welke heden door het uit
oefenen van hun ambacht, door eenen geringen
handel, door ’t houden van winkels enz.soms
met veel werken en zwoegen treffelijk aai
den kost geraken, moeten, volgens de socia
listen, verdwijnen.
Nog slechts groote kapitalisten en werk
volk mogen er bestaan. Bij voorbeeld, geene
bakkers meer maar groote bakkerijen, geene
vleeschhouwers meer maar groote vleesch-
houwerijen, geene kleer- en schoenmakers
meer maar groote kleer- en schoenmakerijen
waar de bakkers, vleeschhouwers, kleer- en
schoenmakers die nu heden meesters zijn, als
werklieden zouden dienen.
De werkman zou dus te,c eeuwigen dage
werkman moeten blijven, daar, door de af
schaffing van da hurpprij J’ollrn Jn iq
ladg’s waar hij zich in de samenleving moet
verheffen, alle lotsverbetering voor hem
onmogelijk zou wezen.
Dit stelsel zou ons naar ’t heidendom terug
voeren, want het zou eene aristocratie tot
stand brengen die slechts te dien tijde heeft
bestaan. Meesters en slaven, ziedaar alles 1
En dit noemen de socialisten broederlijkheid
en gelijkheid
Pahaut.
Men herinnert zich nog dezen hoofdman der
steenkappers, die tijdens de werkstaking van
1886 eene merkweerdige rol speelde. Men had
hem dan den bijnaam gegeven van Koning Pahaut.
Deze heeft bepaald vaarwel gezegd aan de
Belgische werkliedenpolitiek.
Op 6 Mei laatst heeft hij de steenkappers van
Sprimont bijeengeroepen. In de vergadering heeft
hij bitter geklaagd over de miskenning, waarvan
hij het slachtoffer is. Hij heeft erbij gevoegd dat
hij naar Frankrijk vertrekt om er meer geld te
verdienen.
Sedert de werkstaking van 1886 had Pahaut
veel van zijn gezag verloren; nauwelijks had
hij nog wat invloed, te Sprimont waarbij woont.
Naar het schijnt zal men Pahaut niet kunnen
verwijten dat hij er rijk op geworden is.
Duurte <ler kolen.
Onnoodig te zeggen dat. als werklieden en
burgers binnen eenige dagen hunne kolen
duurder moeten betalen, dit de schuld zal zijn van
niemand anders dan da roode opstekers der
werkstaking.
De koolmijnen der omstreken van Bergen,
Quaregnon en Paturages hadden 1 frank per
1,000 kilos vermindering toegestaan voor de kolen,
verzonden naar Gent en omstreken. Deze gunst is
thans afgeschaft, in afwachting dat er nog twee of
drie frank opslag bijkome.
Wat zal Vooruit daarvan zeggen Zal hij daar
ook genoegen in hebben?
Gelukkiglijk voorde verbruikers echter hebben
d“Jlfsturen <"n..werk«ft»1rrf 4»
voorstellen ontvangen van de mtjnbesturen uit net
Noorden van Frankrijk en de Pas-de-Calais, om
hun 100 wagons kolen daags te leveren, aan
mindere prijzen dan zij hier verkocht worden.
Van eenen anderen kant worden de kalanten
onzer koolmijnen bezocht door de Fransche,
Engelsche en Duitsche koolmijn-agenten, name
lijk in de streek van Charleroi en van het centrum,
alwaar talrijke metaalny veraars groote be
stellingen hebben gedaan.
Als de kolen dus niet opslaan, dan zal het de
schuld zijn van de vreemde konkurrencie die
aan onze nijverheid hare winst en aan onze
werklieden hun brood zal ontnemen zonder ntft
Het orgaan der Antwerpsche socialisten
liet zich reeds over 2 jaar verklaringen ont
vallen die verre zijn van geruststellend te
wezen voor de neringdoende lieden daar zij
hen eene heillooze toekomst voorspellen.
Het socialismus, zegt dat orgaan, gaat met
reuzenstappen voorwaarts, terwijl het kapitaal in
mindere handen samengetrokken wordt, tot dat
eindelijk kapitaal en arbeid elkaar ontmoeten
zullende burgerij, winkeliers en neringdoenden,
bevinden zich tusschen beide machten, worden
verpletterd en moeten zich ongetwijfeld in de
armen van het socialismus werpendit tijdstip
van ondergang moeten wij uit al onze krachten
bespoedigen.
Door den drang der omstandigheden en met
den tijd van jaren, moet de middelstand totaal
verdwijnen.
In bet Beknopt Verslag der zitting van
12 Mei laatst lezen wij de volgende gegronde
opmerkingen van onzen verdienstelijken
senator Baron de Coninck de Merckem
Baron de Coninck de Merckem. Do achtbare
heer Piret vraagt den terugkeer tot het tarief van
1886 hetwelk was toegestaan om den invoer van
vreemde steenkolen uit België te weren. Het
beschermde onze steenkolen ten koste van de
meeste Belgen. Ik denk dat het niet goed zou zijn
dat tarief meer van kracht te maken. De eerste
reden die ik daartoe inroep, is dat Belgische kolen
ongeveer 5 frank per ton duurder kosten dan de
Duitsche of Engelsche.
M. Balisaux. Sommige Duitsche steenkolen
kosten, te Charleroi geleverd, 6 fr. per ton duurder
dan de Belgische.
Baron de Coninck de Merckem. Ik sprak
van Vlaanderen waar de Belgische kolen zelfs
8 frank per ton duurder kosten dan de vreemde
kolen.
De tweede reden is dat de Belgische kolen
mijnen gewoonlijk geen voldoenden voorraad
hebben, zoodat wij ons wel tot den vreemde
moeten wenden. Hout en turf, twee brandstoffen
die schier geene weerde ten onzent meer hadden,
worden dan ook duurder van dag tot dag. De
menschen beginnen te vreezen geen brandstof
meer te hebben.
’t Is nog al bemerkensweerdig dat de afge-
veerdigden der kolenstreken beschermingsrechten
vragen tegen de vreemde kolen terwijl zij geen
woorden genoeg vinden om er tegen op te komen
wanneer wij op onze beurt oescnei-mingsrecuteu
vragen voor den landbouw.
M. Braconnier. De door ons gevraagde ver
mindering zou den verbruiker ten goede komen.
Baron de Coninck de Merckem. Maar de
Staat zal door eene nieuwe belasting moeten
voorzien in de vermindering der vervoerprijzen en
die belasting zal den verbruiker treffen.
Als wij 1 frank per hectoliter graan vroegen,
schreeuwde men luid en nu vragen de ver
dedigers der kolennijverheid 501. h. afslag op de
vervoerprijzen
Er is een verschil van 5, 6 en 7 frank tusschen
den prijs der Belgische en der Duitsche of Engel
sche kolen. Sedert lang komen er te Nienpoort
schepen met Engelsche kolen.
M. Braconnier. Gij spreekt van een prijs
verschil van 5, 6 en 7 frank tuschen de vreemde
kolen en de onze. Dus denkt ge dat wij eene der
gelijke prijsverlaging vragen
Baron de Coninck de Merckem. - Hoegenaamd
niet
Ik weet zeer goed dat ge maar eene ver
mindering van 1 fr. 50 vraagt; maar indien ge ze
nutteloos acht om mededinging te doen aan
vreemde kolen, waarom vraagt gij ze dan
Daareven sprak ik over de schepen die te
Nieupoort vreemde kolen aanbrengen. Er worden
diensten ingericht om die kolen te water naar
’t binnenland te vervoeren. Verlaagde men de
spoorwegtarieven, dan zouden de kolen toch te
water verzonden worden; dus zouden de
ontvangsten van den spoorweg alleen zulks
gewaar worden en wel op eene ongunstige wijze.
Men heeft ook lagere vervoerprijzen gevraagd
voor vreemd hout, dit in 't belang der Belgische
kolenmijnen. Vlaanderen hoopt dat de heer
Minister dat zal weigeren. Daar liggen landen, die
men niet meer kan bebouwen uithoofde van de
landbouwcrisis. Het oogenblik is slecht gekozen
om de eigenaars tot wanhoop te brengen door den
invoer van vreemd hout.
Er zijn 20,000 tot 25,000 klompmakers, maar
de arbeiders die in de bosschen werken, zijn met
100,000de heer Minister mag deze omstandig
heid niet vergeten dat hetgene nuttig is voor eene
nijverheid, schade doet aan eene andere.
Thans een woord over het verzoekschrift der
Belgische drukpers.
Ik begrijp niet hoe 30 of 40 nummers onder
eenen enkelen band aan een postkantoor gericht
duurder kosten dan de nummers die afzonderlijk
aan iederen abonnent worden gestuurd. Integen
deel schijnt het mij dat het eerste verzendings-
middel aan ’t beheer minder moet kosten.
M. Vanden Peereboom, minister van spoor
wegen, posterijen en telegrafen. Men heeft de
keus.
Baron de Coninck de Merckem. De tweede
manier is voor ons beheer veel meer ingewikkeld.
Men moet uitzoeken, en allerlei andere ver
richtingen doen.
M. Vanden Peereboom, minister van spoor
wegen, posterijen en telegrafen. O bekommer
u daar niet om 1
Baron de Coninck de Merckem. Ik be
kommer er mij nochtans om. (Men lacht).
De drukpers vindt in het tegenwoordig stelsel
haar voordeel, omdat de nieuwsbladen op
Bureel der Gazette WILGENDIJKSTRAAT, 26. -
