Nieuws uit alle landen.
Werkstakingen.
Ingezonden.
Kiesnieuws.
GESCHIEDENIS van KLAAS OVENSTAAK.
-)o(- 5
’k Hadde ’t wel gepeisd II
Dat ze alzoo gingen varen.
IN ONZE KOOLMIJNSTREKEN.
EMBfriW
kolen te gevoelen.
en
den Staat, zullen
die
Dinsdag morgend
---- 0 2
Proefvelden voor den landbouw, met de
geldelijke medewerking van den Staat, zullen
Het is volkomen valsch dat het gouvernement
er zou aan denken eene derde klas milieianen
binnen te roepen. De toestand laat, integendeel,
vermoeden dat eerlang eene der binnengeroepene
klassen terug in verlof zal kunnen gezonden
worden.
prikkelen, nochtans moet men uiterst voorzichtig
zyn met die prikkelingen die heel dikwijls het
gestel er na spoedig uitputten.
De alcool vermindert de warmte des lichaams.
Men kan er dus gebruik van maken om de
werking te helpen van quinina en andere middels
tegen de koorts. Daarop voortgaande, schrijven
vele doctors hem voor tegen de roos, de typhus-
koortsen, de longziekte, en aldus met wetenschap
en overleg gebruikt, heeft de alcool wonderlijke
uitwerksels voortgebracht.
Zondag namiddag meldden groote plakbrieven
die in Gent werden uitgehangen, eene algemeene
werkstaking der dokwerkers.
Op twee meetings, welke ’s morgends op de
Muide en ’s namiddags aan de Dampoorte werden
gehouden, waar omtrent 1000 dokwerkers waren
opgekomen, werd dit besluit met geestdrift
gestemd.
Alle werkers van den dok verklaarden het
algemeen stemrecht, de vermindering van werk
uren en de vermeerdering van loon te willen.
’s Avonds doorliep eene talrijke bende werk
lieden de straten der Muide, de Marseillaise
zingende.
IDE WARE
Als nu de zon des morgens opging, op den dag
dat Klaas als een arme zondaar moest sterven,
wierd hij de stadspoort uitgevoerd en droeg zijne
zware ketens als of het stroohalmen waren.
Welgemoed en standvastig van aanzien, stapte hij
voort, want hij had zeer aandachtig gebeden, daar
hij van geene zware en vrijwillige schuld bewust
was. Alle oogen overvloeiden van tranen, dat een
zoo schoon jongeling sterven moest; bijzonder
jammerden de vrouwen en jongvrouwen, wier
hert van nature medelijdenderi is. Maar toen
Klaas onder de galg gevoerd wierd en de priesters
met het kruis in de hand om hem heen stonden en
geestelijke liederen zongen, dan veranderde het
weenen in luid snikken, en huilen en schreeuwen,
rondom de galg. Onder ander was er ook eene
schoone jongvrouw, die door de menigte heen
gedrongen was en recht over Klaas stond, zoo dat zij
hem in het gezicht zien konde. Toen riep zij, dat
iedereen het hoorde en dat hij het ook hoordeO,
«dat deze nu maar met die dievenleiders en beulen
deed, gelijk Samsom met de Philistijnen, en dat
bij zijne ketens verbrak 1 Bij het hooren dezer
woorden, viel hem de historie van Samsom in, die
hy in de school had geleerd, en hij dachtIk kan
toch wel eens probeeren, of het Gods wil is. En
hij spande al zijne krachten in en riep vol toorn
Rechtdoor 1
Toen sprongen de ijzeren ketens, als waren
het strooien koordekens geweest, en hy stormde
Weltelijke besluiten.
Hulpgelden, ten beloope van 19,007 fr. 50 c.,
worden verleend aan verschillige gemeenten van
Westvlaanderen, om hen de kosten voor 1890
onderhoud en onderwijs der arme blinden en
doofstommen van deze provincie te helpen dragen.
Bij koninklijk besluit is M. L. Havaux,
advdkaat te Brussel, tot rechter benoemd bij de
rechtbank van Veurne, in vervanging van
M. Degrave, tot andere bedieningen geroepen.
Het burger-eerekruis (kruis van Ie klas) is
toegestaan aan M. P. Van Hecke, schepene en lid
van weldadigheidsbureel van Schoore.
Bij koninklijk besluit wordt eene succursale
of hulpkerk, te Oostcamp ingericht, ten noorden
al den kant van Waerdamme oost al Beernem, en
west al Ruddervoorde.
Een traktement van 950 fr. wordt aan deze
bediening der sectie Hertsberghe gehecht
onmiddelijk eene kerkfabriek ingesteld.
toe te brengen, als hij het met rechtveerdigheid
verworven hadde. Want hij dacht in zijn trotsch
gemoed Zij zal blijde zijn, dat de koning des lands
haar man zal wezen. Maar zij weigerde stand
vastig, en daar hij niet afliet en ze ten laatste vol
hoogmoed dreigde, schold zij hem uit voor eenen
y1 den wreedaard en eenen heidenschen bloed
hond. Daarover wierd hij zoo zeer verbolgen, dat
hy zwoer, dat zij voor dien smaad eene gruwelijke
en smertelyke dood zoude sterven, en hij liet
eenen grooten brandstapel opeenhoopen op het
opene veld, met verre van het kasteel, in hetwelk
hy Prinses gevangen bad daarop moest zii,
ge ijk eene gemeene misdadige, verbrand worden.
Nu gebeurde het, door de goddelijke bestiering
die den boozen zynen wil niet laten wil, dat Klaas
met zyne meeste schepen uit nood juist hier aan-
j j ui on8elukkige prinses moest ter
dood gebracht worden. De menigte van menschen,
die rondom het kasteel en aan het strand en in
het veld wemelden en krielden, de glans en het
rammel der wapens en het geschal der trompetten
en bazuinen verwekten zijne aandacht. Hij vernam
bij eenen der omstanders, die een christen was,
naar de oorzaak van het gerammel en gewoel der
menschen en der vele krijgslieden. Deze verhaalde
hem, dat de prinses in eene halve uur moest voor
gebracht en jammerlijk op den brandstapel ver
brand worden; dat er aan de redding in het
geheel niet meer te denken was, daar de heiden-
koning meer dan tien duizend krijgslieden bij
zich had, die haar tot het vuur begeleiden moesten.
De man begon bitter te weenen, als hij dé
jammerlijke geschiedenis verhaald had.
(TTordt vervolgd).
Daarom sloeg hij zijdewegen in, door de
bosschen en moerassen, en trok by eenzame
lieden, zoo als herders, kolenbranders en maalders
in het woud in. Als nu de vijfde dag aanbrak, zag
hij voor de eerste maal in zijn leven de zee, en
was zeer verbaasd over hare pracht en viel op
zijn aangezicht en bad en dankte God, dat hy hem
tot daar geholpen had. Hij wist echter nog met,
wat de zee met hem zou aanvangen.
Hier bestaat eene gaping in het handschrift der
Ware Geschiedenis van Klaas Ovenstaak. Zyne
gevarenissen op zee zijn ons onbekend; maar het
zij den lezer genoeg te weten dat Klaas kapitem
geworden zijnde van eene scheepsvloot, j
Koning wierd, zoo als het klaarlijk te lezen staat
in het vervolg en einde van deze ware
geschiedenis.
Klaas wordt Koning.
Als het nu het vierde jaar zijner
tweede van zijn hoofdmanschap was, had hy eene
vaart naar Ijsland gemaakt, maar ^'erd door
eenen geweldigen noord-wind terug ?ed^0D eD
te^en de oogstkust van een schier eiland geslagen,
hetgene Jutland heet. Dit schier-eiland was te d en
tijde half heidensch en half christen, en eemge
maanden te voren was het geschied, dat de
heidenkoning den christen koning verslagen en
geheel zijn land in bezit genomen had. Ook over
won hij welhaas het kasteel van den christenen
koning en nam zijne vrouw en dochter, die daar
in waren, gevangen. Deze koningsdochter was
echter de schoonste prinses van alle landen, wyd
en zijd. De heiden-koning wilde haar dwingen
zijne vrouw te worden en hem het komnkryk
Neen, ’t en verwonderd mij in 't geheele niet en
iedereen heeft hem daaraan verwacht’k Zou het
zelfs heel aardig gevonden hebben, hadde’t anders
moeten zijn. En wat dadde?
Maar dat de alomvermaarde spelersgilde van
Loo, die hier te Dixmude over eenige weken eene
schoone Avondfeeste is komen geven, den opper-
gaai geschoten heeft in den prijskamp van Thielt
ja, ja, de eerste prijs als 't u belieft, voor de
kluchtspelen 1 Bravo proficiat Loo 1 dat is de
moeite weerd 1 Gij volgt deftig de stappen van
uwe voorvaderenwant ’k kome daar juist te
lezen dat over honderd jaren in eenen prijskamp
in dezelfde stad van Thielt, de tooneelliefhebbers
van Loo den meesten bijval, hadden, of d’oude
beter speelden dan de jonge en weet ik percies niet
om dieswille dat ik ten dien tijde nog op speel-
voijagie was, maar een dingen is zeker dat ik nog
nooit geene kluchten heb zien spelen, zoo
meesterlijk opgesteld en zoo wonderwel afgedopt
als Rue des Pierres, n° 60.
Zie, ’t was extrasuperlafin schoone en zeggen
dat het een van de spelers is die dat kluchtje ver
anderd, gedraaid en gevrongen heeft volgens de
spelers die hij voor handen had Hewel hij heeft
er een handje van en hij mag ervoren uitgaan,
wei-je
Aqa Loo, wij hopen dat het den laatsten eersten
prijs niet en zal zijn dien gij behalen zultDe
handen aan ’t werkTe naaste winter naar
Kortrijk I Doe de menschen daar ook ne keer
gildig lachenze worden er gezonder van of van
te krijschen heeft de dokteur mij gezeid maar
nog eene recommandatielaat toch niet van
te naaste jare in passante ook naar t' onzent te
kernen om ons nog ne keer door uwe kluchten
een liter of tiene goed bloed in te jagen.
Een Dixmudsche Tooneelliefhebber
-----
M. D’Hondt, schepene te Blankenberghe, is
kandidaat der katholieken voor de plaats open, te
Brugge, in den Provincialen Raad. De liberalen
blyven te huis.
Te IJper is ’t den 24" kiezinge voor een
gouwraadslid om M. Biebuyck te vervangen, die
vrederechter benoemd is.
De katholijken stellen M. Fraeys voor.
kanditatuur buiten deliberate vereeniging.
M. Vanden Broeck is kandidaat van de
Meeting voor de plaats van volksvertegen
woordiger open, te Antwerpen, door het afsterven
van M. De Laet.
De Nederduitsche Bond droeg M. De Beucker
voor als kandidaat, maar die kandidatuur ging
verdeeldheid brengen in de Meeting. M. De
Beucker heeft daarom eene kandidatuur
geweigerd en alzoo getoond dat hy geen heersch-
zuchtige is, maar een ware Vlaming die in geheel
zijn werken altijd het algemeen belang en
»t voordeel zyner stadsgenooten voor doel heeft.
Kom van Charleroi.
De werkstaking duurt voort in de koolmijnen
met dezelfde kalmte. De meetings worden minder
bijgewoond.
Op 24 plettorijen of metaalgestichten
Maandag stillagen, zijn er
zestien beginnen werken.
Men begint het gebrek aan 1
Maandag zijn veertig wagons Fransche kolen
te Jumet toegekomen.
Getal werkstakers 33 duizend.
In vele gemeenten van het omliggende, begint
de toestand ook allengskens te beleren en vele
werklieden hernomen het werk.
In den Borin age.
Dinsdag is in den Kom van Bergen niets
meldensweerdig gebeurd. De mijnwerkers blijven
te huis en leveren zich aan geene betoogingen
over. Zij zijn overtuigd dat het Algemeen Stem
recht een einde zal stellen aan al hunne kwalen
en hun een benijdensweerdig lot zal ver
zekeren (Arme verdwaalden).
De tijdingen van Woensdag laten weinig hoop
over op eene herneming van het werk te
Qauregnon, Phturages en Wasmes. De werk
staking is er nog algemeen evenals in den Grande-
Hornu.
tijdens de lente van 1891 ingericht worden te
Watou, bij K. Brutsaert; te Stuyvekenskerke, bij
Constandt, en te Isenberghe, bij L. Lerooye.
Men weet dat de gemeenteraad van
Oostende, voor drie jaren, de speelzalen van den
Kursaal verhuurd had aan den heer Banier van
Parijs, mits de jaarlijksche som van 311,500 fr.
De bestendige deputatie heeft hare goedkeuring
aan die beslissing van den gemeenteraad ge
weigerd, en aan de regeeing een verzoek gericht
om die aanbesteding te verbreken, als strijdig met
de wet op de waagspelen.
De rechtbank van Veurne heeft veroordeeld
Desaegher Hendrik, werkman te Proven, 3 maal
eene maand gevang en 26 fr. boet, voor dieften en
misbruik van vertrouwen.
Boudele Elodia, huisvrouw van Pladys Jules,
werkster te Watou. Baron Lodewijk, smokkelaar
te Steenvoorde (Frankrijk), elk eene maand
gevang en 26 fr. boet, voor zedenschennis.
Priem Lodewijk. bijgenaamd Mol, smokkelaar
te Hazebrouck (Frankrijk), 15 dagen gevang,
voor vernieling van afsluiting, en 10 fr. boet, voor
beleedigingen
Butaye Hendrik, herbergier te Beveren, 2 maal
2 maanden gevang en 50 fr. boet, voor eerroof en
beleedigingen bij geschriften; 15 dagen gevang en
50 fr. boet, voor lasterende aangifte, en 7 maanden
gevang en 50 fr. boet, en 5 jaar ontzeg zijner
burgerlijke rechten, voor afknevelarij.
Matte Hendrik, werkman te Keyem, 100 fr.
boet, voor jachtmisdrijf.
De peerdenfeest te Gent, gezegd van 9 Mei,
was als gewoonte zeer belangerijk. Men telde er
1983 peerden, 45 ezels, 223 koeien, 189 zwijnen.
De goede peerden werden aan hooge prijzen
aangekocht door vreemde kooplieden, vooral
Duitschers.
Eene buitengewone vergadering werd te
Harelbeke belegd aan de Steenbrugge om te
handelen over de inrichting der kerkelijke
parochie Staceghem. Meer dan 100 voorname
ingezetenen van het volkrijke, neeringdoende
gehucht waren opgekomen om over dit gewichtig
punt te handelen. Er werd met eenparigheid
besloten de noodige voetstappen aan te wenden
bij de kerkelijke en burgerlijke overheden.
M. J. Deconinck, brouwer, die de vergadering
bijwoonde, verklaarde alsdan dat hij bereid was
het noodig kerkgebouw kosteloos aan de parochie
te schenken.
Deze verklaring werd geestdriftig toegejuicht
en met blijdschap aanveerd.
Zondag gaven de genaamden Compernolle
van Meenen en de Brouckere van Gent eene
meeting in het lokaal der Liberale Vereeniging
te Harelbeke. Vele liberalen zijn daarover ten
ergste verontweerdigd en hebben reeds hun
ontslag als lid der Liberale Vereeniging inge
zonden onder andere de heer dokter Vande
Putte; Wat de meeting eigenlijk betreft, weinig
toehoorders en den gekenden zouteloozen rimram
van de beruchte hervormers der maatschappij.
Als gij Zwitsersclie Pillen koopt, eischt
wel dat zij van Parijs komen, uit het fabriek
van A. Hertzog, apotheker. Neemt er geene
andere
Te Moorslede moest er Zondag laatst eene
g vom o^oiuliotoo plaata gr rij pon y aij wao
aangekondigd, doch men had gerekend zonder de
weerd. Deze weigerde zijn huis ten dienste te
stellen voor zulk volkske, en men kreeg nergens
geen lokaal. Niettemin er waren veel nieuws
gierigen, maar sprekers O, maar leiders O. Het
parkt van IJper was ter plaats; tien gendarmen
en vijf veldwachters gingen alle ruststoorende
betooging dempen. De socialisten zijn niet
opgekomen de doorslaande lesse van Zonnebeke
wordt nog gevoeld, en is nog niet vergeten. De
afgeveerdigden der logiebazen vermogen niets op
het Vlaamsche volk; het heeft nog geloof en
godsdienstzin, en is zoo dom niet als het Walen
goedje.
Te Meulebeke aan de statie bij Severinus
v andenbussche is iets zeldzaams te zien, namelijk
4 jonge konijntjes, waarvan er één is zonder
oor, en één met eene lange oor te midden op den
kop; de twee anderen hebben 4 ooren van eene
buitengewone grootte, twee staan boven op den
kop en twee op den rug. Dat is weerd te gaan
zien Een liefhebber heeft reeds 100 fr. voor de
de diertjes geboden, om ze op kermissen ten
toon te gaan stelten.
Te Saventhem, eene gemeente in Brabant,
waar er Zondag een meeting beleid was, zijn de
socialisten op zijn Zonnebeeksch ontvangen ge
weest. Twee tot drie personen hebben de rede
naars onderbroken, en eene schermutseling is
ontstaan tuschen de socialisten en de boeren, die
den redenaar zijne kazakke vermaakt hebben.
Verscheidene personen zouden gekwetst zijn en
Maandag reeds van 6 ure 's morgends stond er I
veel volk aan de ingangen der dokken.
De meeste bezen kwamen werklieden vragen,
maar er was geen enkele die wilde aannemen.
Verscheidene hendekens werkstakers wandel
den in den omtrek, en haalden hier en daar
werklieden over om niet te werken.
Dinsdag reeds omtrent de helft der werklieden i
waren bezig met het lossen der booten dus dat het
werk daar algemeen hernomen is.
Kom van Luik.
Te Luik is de verbetering in den toestand
aanzienlijk. In verscheidene putten van Cockerill
hebben ook talrijke werklieden den arbeid
hernomen.
De werklieden van de machienbouwerljen gaan
voort met werken. In de staalfabrieken ligt de
arbeid nog stil, terwijl in de ijzerfabrieken in de
smelterijen en in de ketelslagerijen zich Dinsdag
morgend een honderdtal werklieden hebben
aangeboden.
In de hoogovens van l’Espérance zijn bijna al de
werklieden terug gekeerd aan den arbeid, als
mede de werklieden van de kristaalfabriek van
Val-St-Lambert.
De smederijen en fabrieken van plaatijzer liggen
voortdurend stil.
De werkstakers blijven kalm en zien zelfs naar
de patroeljen niet meer om. Men is de soldaten
reeds gewoon in de omstreken van Luik.
Deze rust is gestoord geworden te Sint Niklaas
door eene verschrikkelijke misdadige poging.
Een werkman vond Dinsdag morgend langs de
baan eene ware uitstalling van ontplofbare voor
werpen. Midden den weg lag eene dijnamiet-
kardoes van 15 centimeters, rond welke een
ijzeren buisje gedraaid was van 1.50 meter welke
volgestopt was met samengedrukt buskruit. Op
verscheidene vierkante meters daar rondom
waren honderd kapsulen geplaatst. Op de baan
lagen ook een aantal Parijsche punten die men in
kurken had gesteken.
In het gedacht der daders moesten de gendar
men en lansiers, die nachtronden doen, zich
zonder argwaan in de hinderlaag storten.
De sijndikaten der staalfabrieken en der ijzer
fabriek van Cockerill hebben besloten, in eene
vergadering welke Dinsdag gehouden werd, de
werkstaking voort te zetten.
De besturen v$n talrijke koolmijnen en ver
scheidene werkhuizen van het land hebben een
aantal werklieden opgezegd, die in de werk-
stakersbeweging,betrokken waren.
Men zegt dat hr 'vari Brussel ’getaelyké hulp
gezonden is aan de werkstakers. Middelerwijl
duren de zendingen van vreemde koten voort.
Men heeft Dinsdag;morgend te Herstal 150 wagons
kolen ontvangen, voortkomende van de Duitsche
koolmijnen van Dueren.
Sinds het ontstaan der werkstaking zijn er
115 personen aangehouden, waarvan 21 wederom
zijn losgelaten.
Donderdag, rond 5 ure, kwam eene bende van
zes of zeven honderd werkstakers van St-Jans-
Molenbeek door de Wetstraat. Zij bleven staan
voor het Natiepaleis, roepende Leve de
herziening Leve het algemeen stemrecht
Een polieieadjunkt hun gevraagd hebbende
niet te blijven staan, hebben zij zich terug
getrokken in de richting der Koninklijke straat,
zeggende dat zij meetmgen gingen houden te
Laken.
Rechterlijke kronijk.
Vrijdag heeft de boetstraffelijke rechtbank van
Luik het onderzoek begonnen der zaken ten laste
van de werkstakers. De volgende veroordeelingen
werden uitgesproken
Pira, 25 jaar oud, mijnwerker te Ougrée, had
den 4 Mei een anderen mijnwerker, die naar den
koo'r’it g’ingj. a«"?eval!e'n en.met-Pftn revolver
bedreigd 2 maanden gevangen 100 fr. boete.
Willem Hausset, mijnwerker te Alleur, had
werklieden beleedigd eo bedreigd, die naar de
fabriek gingen, en tegenstand geboden aan een
gendarm 5 maanden gevang.
J. Lacroix en Ch. Bergen, mijnwerkers te
Jemeppe, hebben met nog andere werkstakers, in
bende, ruiten uitgeworpen in de woning van een
koolmijnbestuurder 3 maanden gevang elk.
J. B. Ramaeckers had te Jemeppe een brigadier
der gendarmerie gekwetst door een steenworp
3 maanden gevang en 50 frank boete.
J. Hennis, mijnwerker te Seraing, heeft deel
genomen aan de plundering van een wagen met
siphons geladen 1 maand gevang.
Woensdag morgend hebben de socialisten te
Luik eene uitdeeling van onderstand gedaan aan
de werkstakerseen paar honderd brooden
werden als een aalmoes uitgereikt.
De verbittering onder de werkstakers was
groot, en nog grooter onuer de vrouwen.
Wat! zoo hoorde men menige huis
moeder uitroepen, 2 kilos brood voor 10 dagen
werkstaking!
En de kinderen schreeuwden van honger, en
de moeders weenden van verontwoerdiging.
De werkstakers klagen bitter over de socia
listische kopstukken van Brussel.
In den Center.
Maandag middag hebben de werklieden der
boutenslagerijen van La Louvière het werk
gestaakt. Ook dezen der hoogovens en der smel
terijen hebben hun voorbeeld gevolgd. Men
kondigt integendeel eerie zekere herneming aan
in de werkhuizen van Nicaise Delcuve.
door de beulen en diefleiders en door het volk
heen, en wierp links en, rechts alles met zijne
machtige vuisten neder. Het volk juichte en riep
Rechtdoor, Klaas! En Klaas liep, gelijk een
hert, over het veld heen, in het woud, zoo dat
degene die hem te voet en te peerd najoegen, hem
niet konden inhalen. Ook moesten zij geen
bijzonderen lust hebben, zich aan hem te wagen;
want zij hadden gehoord, hoe hij met de vier jagers
geleefd had, en zij zelven hadden gezien, wat zijne
knoken en pezen vermochten, wanneer diefleiders,
beulen en al het volk, juichte en was vol vreugde,
dat Klaas zoo ontloopen was. Ook in Dommels-
huizen kende men haast, wat er onder de galg
geschied was, en de ouders eo broers en zusters
richtten ziek weder op uit de ellende en uit dén
smaad. Pieter vouwde zijne handen en bad
God, gij zijt gerechtigKlaas is geen
moordenaar, hij heeft zich voor mij en voor zich
slechts tegen onrechtveerdig geweld geweerd.
Als Klaas in het woud gekomen was, waar
geene opene straten waren, liep hij niet meer,
maar ging zachtjes en hoorde gerust zijne achter
volgers met honden en peerden om zich heen
tieren. Hij had een duchtigen knoestigen tak van
eenen eik gebroken en recht gemaakt, en dacht
Laat ze maar komentien of twintig van hun doen
mij niets, als God niet tegen mij is. Zoo ging
hij zijnen weg voort, tot dat het nacht wierd. Dan
nam hij herberg, bij eenen kolenbrander. Zoo ging
hij nog eenen dag ver en kwam op het bleekveld,
dat tusschen de Weser en de Elbe ligt en zich tot
aan de zee uitstrekt. Hier, dacht hij, moet ik
mij meer in acht nemen, want hier kunnen zij mij
in de vlakte geheele hoopen achterna zenden.
Sterfgevallen.
M. Glorieux, pastor van Emelghem, is aldaar
overleden den 14“ dezer, in den ouderdom van
71 jaar en 9 Maanden.
M De Ryckere, gewezen pastor van Stalhille,
is overleden in het gesticht van St-Carolus te
Kortrijk, den lln dezer, in den ouderdom van
90 jaar.
