Kamer. Fanatismus en Fanatieken. Aan den Dixmudenaar. Kiesnieuws. Van alles wat. Nieuwstij dingen. gedurige tweestrijd tusschen geloof en ongeloof, tusschen de godsdienstvrijheid en de ver- volgingszucht. Daarom is het noodig dat de katholieke partij, onder ééne vlag en onder ééne leiding, alle katholieken vereenige, tot welke groep zij anders ook behooren. Daarom ook is het noodig dat de ver schillende groepen aan die ééne hoofdpartij, waarborgen geven van hare gehechtheid aan alles wat de belangen van den godsdienst betreft. Doch, eischen dat die groepen verdwijnen en blindelings de behartiging hunner belangen toevertrouwen aan personen welke zich wellicht ook met de verdediging van andere tegenstrijdige belangen hebben gelast, aan personen welke, in elk geval, niet meer de ééne klas der samenleving dan elke andere vertegenwoordigen, ons dunkt dat zulks, sedert de herziening der Grondwet, eene hersenschim geworden is. En wat ons nog het zonderlingst van al voorkomt, is dat die eisch van samensmelting aller stoffelijke belangen juist gesteld wordt door die katholieke organen welke, tijdens de herziening, van geen ander stelsel wilden hooren dan van de zoogezegde vertegen woordiging der belangen, een stelsel waardoor de kiezers in verschillende groepen van stoffe lijke belangen zouden verdeeld worden en waar alleen het godsdienstig belang volkomen zou buitengesloten zijn. Hoe wij, met dat stelsel, de katholieke eenheid zouden bekomen hebben, blijft ons nog altijd een raadsel. De zittijd werd Dinsdag hernomen met eene ondervraging van den eerw. heer Daens, over den toestand der steenbakkers. Minister Nyssens gaf een zeer voldoende antwoord, waarover de volksvertegenwoordiger van Aalst bedankte. Door de schuld der socialisten had weerom een hevig tooneel plaats. Anseele met zijne gewone grofheid tusschengekomen zijnde, werd door minister Nyssens naar 't hoofd geslingerd dat hij een onbeschofterik is. Dit woord niet parlementair zijnde, moest ingetrokken worden, maar wie zou durven beweren dat het niet gepast was? In de zittingen van Woensdag en Donder dag werd er beraadslaagd over de werkhuis reglementen. De heeren Lambilotte, Mousset en Anseele spraken redevoeringen uit tegen het reglement, maar ze wierden krachtig weerleid door de heeren Eeman, De Guchte- naera en-Woeste die Anseele dikwiils deed ie p»mn w spri u gen In mijn eerste artikel heb ik gezeid wat er door fanatieken en door fanatismus te verstaan valt, en dat men onder het getal der dweepers plaatsen moet 1° De mannen, die, pralend met den dek mantel van 't liberalismus dien zij niet weerdig zijn te dragen, de werklieden ongodsdienstig en zedenloos maken om ze als werktuigen te kunnen bezigen 2° De dwingelanden die, openbare ambte naars of bezonderen de armen willen uit hongeren, als zij hunne godsdienstige over tuigingen willen bewaren, als zij als vrije mannen willen handelen, als zij kristelijke ver gaderingen, zooals het genootschap van den H. Franciscus en de H. Familie, bijwonen, als zij hunne kinders in eere en deugd willen opleiden, gelijk dat zij zeiven zijn opgekweekt geweest, als zij durven stemmen volgens hun gedacht en hun geweten, gelijk zulks 't geval was te Mechelen. 3° De trotschaars die hun geld gebruiken om het werkvolk op te jagen en het aan allerlei moeilijkheden bloot te stellen, onder de dweepers, die onze verachting verdienen, moet men nog rekenen dezen die hunne nederlaag niet kunnen verkroppen, zot van gekrenkte hooveerdij, als woestaards vreedzame burgers en ouderlingen aanvallen, slaan en stampen en bebloed ten gronde werpen omdat zij, o ongehoord schelmstukop de uitdagende kreten van leve de liberalen, durven weder-j roepen leve de katholieken, of de Vlaamschen Leeuw durven zingen. Mag men bovendien onder de fanatieken van het liberalismus dezen niet rekenen, die 1 de katholieken verfoeien en beschimpen omda^ J zij katholieken zijn, die met den Godsdienst"; spotten en lachen waarvan zij zooveel kennen als een aap van zijn grootvader, die op hunne' zenuwen gepakt zijn als zij eenen geestelijk, i eenen pater of eene non ontmoeten Fanatieken zijn het ook die losbollen, belachelijke wijsgeeren, die er zich op; beroemen op hun sterfbed den bijstand des^ priesters te zullen weigeren, die in clubs var vrijdenkers treden en, zooals dat te Brugge err in andere groote steden gedaan wordt, eenen notarieelen akt teekenen om zeker te zijn dat er geen priester bij hun sterf bed zal toegelaten worden en dat zij zullen gedolven zijn als redelooze dieren. Nog andere en andere soorten van fanatieken zou men in de scharen der geuzerij kunnen opspooren. Alzoo mag men nog fanatieken namen de gazetschrijvers die niets doen dan liegen op de kap van priesters, paters en nonnen, dan den Godsdienst betichten en het Evangelie ver draaien en vervalschen lijk de ketters, dan het volk aanzetten om te moorlen op het papenras, dan de werklieden gedurig het hoofd op hol helpen met altijd te kouten en te praten van zijne miskende rechten en altijd te zwijgen van zijne plichten. De personen die, aangesteld en betaald om de kinders te leeren en op te voeden, het voor beeld geven van misachting der overheid, van misprijzen van de religie, die weigeren de les van catechismus te geven, iets dat veel gebeurt in het walenland en alzoo de kinders aanzetten om geenen catechismus te willen leeren of om ongemanierd te zijn in de les van Godsdienst. Het is eigen aan de dwaling van hare aan- klevers wild en overdreven te maken, van ze te doen vergeten van peizen en van redeneeren en van ze in dolle woede te ontsteken tegen al dat hun weerstand biedt. Het kan niet anders of het liberalismus moet fanatismus baren, fanatieken kweeken en zijn die fanatieken niet talrijker, niet nog onredelijker, zoo is zulks toe te schrijven aan eene eerste kristene op voeding en aan den vredestichtenden invloed der religie, dien men ondergaat zelfs zonder het te willen. X. Met den Dioomudenaar noodigen wij onze lezers uit om een uitstaptje te doen naar het Alleibrugsje, en daar het hoveken te gaan zien, aan stad toebe- hoorende. dat zoo netjes door de zorg van onzen ieverigen Burgemeester geschikt en gearrangeerd is geworden. Elkeen weet wat een vuilhoek het te vooren was en hoe nadeelig het was voor de openbare gezondheid dat men, vóór dezen, toeliet daar alle soorten van vuiligheid en mest opeen te stapelen. Nu echter is alles geruimd en gezuiverd en eene haag voorzien van stekkers omringt het paradijsje. Ten zal dus ook niemand verwonderen dat er aan stonds vraag geweest is om hetzelve te pachten; zoodat het hoveken dit jaar nog bezaaid en beplant zal worden tot spijt van het Dixmudenaari)e. Doch a propos van dat lusthoveken, zoudt gij niet kunnen zeggen, konfrater wanneer 't vorig bestier de laatste kwittancie aan den pachter van het hoveken heeft afgeleverd? Ziet ge wel, 't en is maar een simpel vraagsken, 't en zit geen erg in. Dezer dagen heeft men ons eene dubbele aan vraag te onderteekenen aangeboden, bestemd om e»»- Kam«e .gqzandan te wnr^an .hu; einae de vergunning te uekomen ran eenen gzeren- weg van Dixmude op Yperen. De bijzonderste ingezetenen onzer stad, al het goed berekende, dat er voor den bloei en den welstand van Dixmude gelegen is in het bekomen van zulk eene vergunning hebben zich verhaast hunnen naam te leenen aan die belangrijke rekwesten. De Drukker-Uitgever van den Dixmudenaar, integendeel heeft geradig gevonden die stukken niet te onderteekenen. 't En is niet dat hg onverschillig is aan de belangen van zijne geboortestadmaar gij verstaat wel, de initiatieve is van den kant gekomen van de klerikalen en daarom, al ware de zaak nog zoo gunstig aan onze ingezetenen, hij kan ze niet ondersteunen. En nochtans, konfrater, hebt gij er goad op nagedacht? Hoe voordeelig. zou het voor u niet komen, zonder groote onkosten, de markt van IJperen wekelijks te kunnen bijwonen en er een kraam van Paternosters, Kerkboeken, Kruiskens, Medaljen en Scapulieren op te slaan? De boertjes en boerinnekens die gij in uw herte draagt en wier belangen gij wekelijks ZOO DEFTIG VER DEDIGT, zouden u uit loutere dankbaarheid den penning jeunen en de handen smouten. Wat zeg-je? Onze Konfrater is zeer gevoelig aan zulke overtuigingsmiddelen en 't en moet niemand verwonderen, zoo hij, om zijnen misslag te herstellen zijne beste penne versneed om door fljngetrokkene artikels het leggen van gewenschten gzafenweg te bespoeden. f Korte weken geleden is er een ministeriëele omzendbrief naar de offloiëele onderwijzers ge zonden geweest, waarbij het aan het onderwijzend personneel onzer Gemeentescholen verboden is deel te maken van politieke genootschappen. Zoudt gij niet kunnen zeggen, konfrater, hoe het komt dat voormelde omzendbrief te Dixmude eene doodo letter gebleven is? Inderdaad op de drjj onderw^zers onzer Gemeenteschool zgn er twee die deel maken van het liberaal muziekgenootschap. Niemand zal loochenen, gezegde onderwijzers zeiven niet, dat dit genootschap eene donker blauwe inrichting is. En voor wie er nog zou aan twijfelen, zou hg maar het muziek eens moeten volgen als het een uitstaptje doet, zal hg dien ARIA hooren, waarop een grrroot liberaal verstand smeerige woorden gepast heeft, natuurigk op het adres van de katholieken. Dan zou hij hooren met welken geestdrift er jongens van de Gemeenteschool hunne meesters volgen en zingen van Papen, oeren, dieven enz. Wat goeds mag men verwachten van kinderen die op de straat gezangen aanheffen, die versmadend zijn voor de meeste burgers onzer stad, en in hunne gezangen begeleid worden door hunne meesters Wg roepen daar de aandacht op van de bevoegde overheid en hebben met dat inzicht dit nummer van ons blad aan de heeren Hoofd- en inspecteurs gezonden, wel verhopende geen verdere stappen zullen hoeven te daar orde in te brengen. Distrikt- dat wg doen om IJper. - Het komiteit der liberale associatie van IJper heeft besloten den strijd aan te gaan in de aanstaande wetgevende kiezing. In de laatste kiezing bekwamen de liberalen 9,000 stemmen en de katholieken 24,000. De afstand is klein niet waar? Arlon. De katholieken zullen den strgd aan gaan in het arrondissement Arlon. Hun kandidaat is tot nu toe niet aangeduid, doch dat zal weldra plaats hebben. In de laatste kiezing hadden de liberalen 800 stemmen meerderheid. ItrugKo. De Liberale Associatie van Brugge heeft Zaterdag eene vergadering gehouden, waarop besloten werd den strgd aan te gaan in do aanstaande wetgevende kiezing. Als kandidaten, of liever als slachtoffers, zijn aangeduid, de heeren Raoul de Vrióre, Termote en Vannieuwenhuyse. 'lumen- M. Robert, progressische senator van Namen, is verledene week overleden. De katholieken zullen den heer baron de Moreau als kandidaat stellen voor de aanstaande kiezing. De liberalen hebben de kandidatuur aangeboden aan M. Lefóvre, raadsheer bij het verbrekingshof, maar het liberaal blad La Meuse denkt niet dat hg die zal aanvoerden. Provinciale Liezingen. In de volgende plaitsen van Westvlaanderen zal er van dit jaar Provinciale Kiezing zijn Ardoye, Dixmude, Ghistel, Hooglede, Kortrijk, Mee8sen, Moorsaele, Moscroen, Oostroosebeke, Oostende, Thielt, Thorhout, Veurne en Wervick; en verder voor een zetel te Avelghem, openge vallen door 't afsterven van M. Van Wassenhove en een zetel te Meenen, opengevallen door de kiezing van M. Cappelle tot provincialen senator. He Kongoleesche ijzerenweg In de middenscktie. De heeren De Lantsheere en Lorand hebben hardnekkig het voorstel der regeering bestreden, welke deze van den heer Helleputie heeft over genomen. In den loop der diskussie, heeft de heer Minister P. de Smet de Naeyer verklaard dat het gouver nement voornemens is eenen agent ter plaats te zenden om de werken van den ijzerenweg gade te slaan. Kiezlng te llechelen. In de herkiezing te Mechelen, voor den gemeen teraad, hebben de katholieken Zondag het onderspit gedolven. Op een kieskorps van ruim 14,000, hebben de liberalen dooreen eene meerderheid van 335 stemmen behaald. 't Is eene van de kiezingen geweest waarvoor er meest gewrooht en geloopen werd, al van weken te voren. len thoope met de socialisten i d* bestrijden. Fransch kopergeld. De Franschen hadden hun kopergeld aan de volle weerde van 10 centiemen het stuk in ons land binnen gesmokkeld, en als wg ons van die vuile munt hebben willen ontmaken, hebben de slimme Franschen ze maar terug gewild aan 7 centimen, hetgeen voor hen verscheidene honderden duizenden franken winst was. Nu zijn zij bezig denzelfden toer opnieuw te spelen. Het fransch kopergeld, dat uit het land verjaagd was, is wederom ingedrongen en komt alverderen verder. Worden geene maatregelen genomen, de toestand zal welhaast even slecht zgn als vroeger. Er is waarlijk gebrek aan nickelgeld; ware er meer, de vuile fransche munt zou, meenen wg, zoo gemakkelijk niet doordringen. Het gouver nement zou er moeten slaan en uitgeven; dat is zoo veel te wenschelijker, daar de Staat op 't nickelgeld eenen schoonen stuiver wint. Helpt dat nog niet, dan zou er niets anders te doen overblijven dan het uitgeven van fransch geld verder dan 10 of 15 kilometers van de grenzen, op straf te verbieden. Socialistische broederlijkheid. De Voorwarts het hoofdorgaan der duitsche socialisten, schrijft Dat de burgers in tweegevecht elkander doodschieten en verminken, dat zg zich dood eten en dood drinken, wat geeft ons dat? Als er ons iets spijt, 't is dat zulks niet meer gebeurt; dat de burgers elkander maar dood- sohieten, hoewel geen van hen het verbruikte poer weerd is. Dat zijn lammekens hé I Uitvindingen. Pier Staelons, een kloeke smid, vernuftig in zijn vak stond deze week, 's middag, op den dorpel zijner smis, rustig een pijpje te rooken. Daar komt een vreemdeling voorbg, die aan onzen smid vuur vraagt. Met plezier, antwoordt Staelens. Verdonderd, zegt de vreemde, wat voor ploegen zijn dat daar? Zulke heb ik nog niet gezien. Die dienen om aardappelen aan te aarden of op te heulen en uit te rijden. En dat gaat goed I Opperbest, 't is veel werk gespaard en t is goed werk. En hebt gij die uit gevonden? Ja ja 1 is dat zoo wonder Uwe uitvinding is nuttig, spgtig dat alle mensohen er niet kunnen van proflteeren. Dat kunnen ze, die ploegen zijn niet duur Ja goed maar men moet ze tooh betalen He natuurlijk. Daarmee geraakt uwe nuttige uitvinding niet verre bekend. Dat de socialisten aan 't bewind waren, dat zou anders gaan... Ja, hoe zou het gaan? Die ploegen zouden overal ingevoerd worden. Dat ware een goede zaak voor my... Voor u juist niet, maar voor de meniohen in 't algemeen... Wat belieft? Voor de menschen in 't algemeen; wat u betreft, men zou u zeker vereeren, uw naam zou in al de ploegen staan... Maar ge zoudt daarmee geen geld meer winnen, er zou geen geld voor u zgn, ge zoudt voor t algemeen werken. Wat zegt ge - 'k versta niet goed 't Zou dan al in 't gemeene zgn, ge verstaat uwe uitvinding zou dan veel meer nut hebben.... Voor anderen misschien I Voorde menschen in 't algemeen. Jamaar. vriendje, denkt ge misschien dat ik eenen pataterploeg zou uitgevonden hebben had ik geweten dat ik voor anderen werkte? 'k Heb daarop gestudeerd in mijne vrge uren, 's avonds on 's nachts, en meent ge dat ik dat zou gedaan hebben voor het plezier van dengenen die liever hnnnen tijd verbeuzelenGe zgt er wel mee! In die konditien vond ik niets uit. Salut en de kost Vreemdelingen. In België wonen volgens de Annuaire Statistique 171,438 vreemdelingen. Onder deze Zijn 47 338 Duitschers. 45,430 Franschen en 56.306 Hollanders, 9,716 Luxemburgers en 4.523 Engelschen. De provinoie Luik telt het meeste Hollanders (14,364) en ook het meeste Duitschers (24.423); Henegauw het meeste Fransohen (17,009); Brabant het meeste Engelschen (1783) en Luxemburg het meeste inboorlingen uit het Groot- Hertogdom (4409) Walen en Vlamingen, In 1869 telde Belgenlaod 4,850,000 inwoners 2.750,000 Vlamingen en 2,100.000 Walen. Thans telt Belgenland 6.400.000 inwoners, 3,900,000 Vlamingen en 2,500,000 Walen. Op 27 jaar is dus het getal Vlamingen met 1,150,000, het getal Walen met 400,000 toe genomen. En die toename der Walen is slechts schgnbaar. Zij komt voort uit inwijking van Vlamingen. In 't Walenland vindt men talrijke Vlamingen in alle neeringen, tot zelfs in den boerenstand. In 't vlaamsche land zgn de Walen, uitgenomen te Brussel, het tellen niet weerd. Zachte winters. Sedert 21 Maart is de winter uit en de lente begonnen, volgens al de almanakken. De winter van het jaar 1895-96, zal zeker onder de zachste mogen gerekend worden; maar 't en zal voorzeker nog de zaohtste niet zgn dien men beleefd heeft. Immers men leest dat het ten jare 1172 zoo warm was, dat de hoornen in 't blad stonden in vollen winter, en dat de vogels in Februari nest mieken en jongen hadden. In 1421 bloeiden de boomen in Maart en de rgpe krieken en in Mei rijpe druiven. In 1572 ging het gelgk in 1172. In 1582 stond hetkoorn in de aren te Paschen. In 1659 heeft het noch gevrozen noch gesneeuwd. In 1692 was het zoo warm in Duitschland, dat men van geheel den winter geen vuur miek. In deze eeuw zijn de winters van 1807, 1823, 1866 en 1883 van de zachtsten geweest. 1896 zal er mogen bijgerekend worden. Bij het nummer van heden geven wtf een bijvoegsel. has der Eigenaars (Caissedes Propriétaires) bestaande sedert 1835, BRUSSEL, geeft nieuwe obligatiën uit A 3 1/2 voor een termgn van 10 jaren Wberdb ten hooosten aanbevelend De titels worden zonder kosten t'huis besteld. Agent te Brugge, A. De Meester, bankier] Spanjaardstraat. Een ware liefhebber der kaart onzer stad, den heer Leonard Vandewalle, heeft Maandag een Solo-slim gespeeld in de herberg Mon Bijou bii Leopold Tyteca. De alom vermaarde H. Bloedprocessie zal dit jaar uitgaan den Maandag 4 Mei. Bg koninklijk besluit is de prtfs b\j dag onderhoud van behoeftigen in de nagenoemde gestichten, gedurende 1896, bepaald als volgt Veurne, Godshuis, fr. 1-10; St. Jansgasthuis 1-50; moederhuis 2-60. Dixmude, Gasthuis-godshuis, fr. 2-91. Nieupoort, Gasthuis, fr. 1-80; moederhuis fr. 3-12. Alveringhem, Godshuis, fr. 0-85. Rousbrugge, Gasthuis, fr. 1-25. Proven, Gasthuis, fr. 1-00. Watou, Godshuis, fr. 0-85. Hoogstaede, Godsbuis, fr. 1-25. Couckelaere, Gasthuis, fr. 1-50. Voor behoeftigen behoorende tot gemeenten die geen gasthuis bezitten, is de prgs als volgt A. Gemeenten van 5000 en meer inwoners fr. 1-69. B. Gemeenten van minder dan 5000 inwoners fr. 1-36. 1896, negen 1532; Oost- 1621; Het contigent der militielichting van bedragende 13,300 man, is tusschen de Èrovincien verdeeld als volgt Antwerpen rabant, 2422; West-Vlaanderen 1609; Vlaanderen 2031; Henegouw 2381; Luik Limburg 511Luxemburg 481Namen 712. Zie hier het getal mannen te leveren door het arrondissement Veurne-Dixmude Dixmude 32; Handzaeme 30; Woumen 29; Loo 16; Veurne 34; Alveringhem 26; Nieuport22.' Er zijn tegenwoordig valsche stukken van 5 fr. van de fransche republiek, met het jaartal 1873, te Brussel in omloop. Zg zgn heel goed na gemaakt en het is allen aan hunne senigzins donkere kleur dat men de valsoheid ervan kan ontdekken. Wil k wyoomittla caadtisi-Aftdl- Srweroain Apjjj rand»

HISTORISCHE KRANTEN

Gazette van Dixmude (1871-1914) | 1896 | | pagina 2