Veertigste Jaargang.
ZONDAG 10 JULI 1910.
Nr 38.
GOD EN VADERLAND
VRIJHEID EN MOEDERTAAI
De Kerk en het maatschappeljik
vraagstuk.
Verjaardag van den
Guldensporenslag.
Wat is de politiek
bij goddelooze mannen
Advokatenpraat.
St Jacobscappelle.
Nederlandsch Mariaansch Congres
•V^LIT HET ABBOürriISSBMEITT
E
Verschijnende eiken bondag:
Bureel der GazetteWILGENDIJKSTRAAT, 26 - GUSTAVE 8AECKER00T-CAP0EN, Drukker-Uitgever.
Alle mededeelingen, artikels en brieven moeten uiterlijk tegen den Donderdag noen in het Bareel besteld worden; alwaar mon ten atlen tijde kan abonneeren aan 4 fr. SO P9P jaar of 3 <r. SO "w' I9a maanden, voora te
betalen. leder inschrijver mag wegens zijn bedrijf eene bekendmaking van 10 regels gratis in twee nnmmers doen plaatsen. De affinhen gedrukt bij den Uitgever worden eens ko3tvrij in de (tazetta overgenomen
en de annoncenprijs is 15 c. den drukregelRechterlijke bekendmakingen 30 c. den drukregel. De inschrijvingen eindigen imet eiken 31 December. lo centiemen het nnmmer. Alle ongeteekende stukken zijn voor de aeheurmam
Voor de aankondigingen buiten de twee Vlaanderen wende men zich tot de Offiob os Puulicits LEBÈQUE bt C'*, Magdalenastraat, 46, Brussel.
Volgens de geschiedenis blijkt het klaar,
dat de Kerk alleen onder alle de maatschap
pijen bij machte is da overeenkomst tusschen
rijk en arm te bemiddelen.
Die macht put ze uit hare leering, die den
slechten rijke afkeurt en den goede» arme
roemt.
De rijke behoeft den geest van armoede, die
het geluk moet uitmaken van eiken christen
hier en hiernamaals. De arme is voor den
rijke eene middelbare zaligheid; de rijke moet
zich vrienden aanschaffen bij den Heer; en
dat kan hij slechts door de almoes.
En wat de Kerke leert, dat brengt ze ook
ten uitvoer. Op ieder blad der geschiedenis,
lezen we ook, hoe de Kerk tracht den afstand
tusschen klein en groot te verminderen, met
dwingeland en willekeurigen heerscher te be
vechten en te trotseeren, met den kranke en
onmachtige bij te staan, met den armeen den
noodlijdende te ondersteunen. Ziet wat ze deed
ten opzichte van den slavendienstdoor woord
en daad tracht ze dien menschenhandel uit te
roeien. Christus zegdeDe Pharizeërs zijn
geern met den naam van meesters betiteld. Ér
is maar één meester, die ook de uwen allen is
en gij, ge zijt allen broeders onder elkander.
Ën de H. Paulus schrijft aan Philemon,
meester van den slaaf Onésimus, die weg
gevlucht was Ik bid u, ik gevangen van
Christus wil, ik bid u voor Onésimus, uwen
slaaf. Ik zend hem u terug. Ontvang hem, niet
als een slaaf, maar als ver boven een slaaf
verbeven, als een welbeminden broeder, bij
zonder door mij bemind, en hoeveel meer nog
door u....
Die woorden omvatten gansch de leering der
Kerk over het gezag.
Gij hebt allen maar eenen meesteren gij
broeders onder malkander. Met dat leerstuk
ging de Kerk de willekeurige macht van
vorsten en meesters te keere en overwon ze
De Kerk, het Christendom, heeft de slaven
verheven, in aanzien gebracht met ze kinders
te maken van God door hot doopsel, met van
hen priesters, bisschoppen, ja Pauzen te maken
door de H. Wijding, met van hen door liefde
en geloof martelaars en heiligen te maken.
Door bet Christendom kwam het dat we
meesters te zien kregen op de knieëo voor het
graf van hunne slaven, martelaars. Da slaaf
Onésimus wierd de vriend van den H. Paulus;
de slaaf Calixtus beklom den stool van Petrus
om als Paus over de katholieke wereld te
heerscheu.
De Roomsche Kerk ja, is de vijandin van
den slavendienst, en hare geschiedenis is de
geschiedenis der vrijmaking van de menschen.
Ten onrechte verwijt men haar, niet door ge
weld en opstoking te zijn te werke gegaan. Ze
heeft beter en zekerder werk verricht, met het
geweten der meesters en der slaven te be
werken. En die bekommering schijnt overal
in hare wetgeving uit.
Zoo kwam het, dat in de 16® eeuw, er bijna
niets meer overbleef van slavernij inde chris-
tene landen. Maar met de middeleeuwen
kwamen de Musuimannen op, dan volgde de
herboring en hervorming, en de schrikkelijke
hebzucht bij het ontdekken der nieuwe wereld,
die het werk der Kerke kwamen tegenkanten.
Ja, het blijft waar, dat de Kerk het woord van
haren Goddelijken stichter trouw naleefde
Gij hebt maar eenen meester, en ge zijt
allen broeders.
In die zake van slavendienst, gelijk in alle
andere, gebruikt de Kerk geen geweld, maar
wel liefde, naar het voorbeeld van haren
stichter, die door zijne dood den vrede schonk
aan de wereld.
Zij verbreekt niet; maar verslijt omzeggens
door herhaalde zoenen de banden van den
slaaf.
Met eene zelfde liefde kuste zij de wonden
van den noodlijdende en van den arme, van
al wie zwoegt, en lijdt on weent.
Hare stem is het, die sprak door de stem van
Paulus tot de Romeinen die het werk mis
prezen Die niet werkt, is niet weerdig dat
hij eet. Hare stem nog was het, die sprak
door den mond van den H. Joannes Chrysosto-
mus Wanneer ge een mensch ziet, die hout
splijt, of bet ijzer bewerkt, wil hem niet
misachten,
Hare stem was het ook, die weerklonk om
de woekerij te schandvlekken.
Hare stem was het eindelijk, die door den
mond van hare machtigste leeraars, geleerd
heeft, dat de rijken de eigenaars niet zijn van
hun goed, maar wei de toezieners van God.
En nu laatst nog, is het de onsterfelijke stem
van den Paus der werklieden, Leo XIII, die
de landsbesturen tot het stichten van alle
slach van volkswerken aangezet en onderricht
heeft.
Vandaar 1) De wettelijke vertegenwoor
diging van den werkman.
2) Die waarborg tegen ongevallen, ziekte en
werkeloosheid.
3) Die ouderdomspensioenen,enz.
Ja, wat de Kerk leert, dat doet ze ook, naar
het voorbeeld van Christus, haren stichter.
Ziet ook maar hoe ze den arme, en dan
werkenden man vereert, niet minder dan den
rijke en den meester. Van de eerste eeuwen
der Kerk af reikt ze de martelaarskroon uit
aan werklieden, ja aan slaven zelfs. Is er wel
ievers een bisschopsstoel in de oudheid, waar
geen volkskind zetelde? En op heden, gelijk
ten tijde van Petrus, don visscher, gelijk ten
tijde van Callixtus, den slaaf, van Sixtus V,
den herder, ziet men de katholieke wereld niet
knielen onder de zegenende hand van Pius X,
onzen Paus, kind van eenen nederigen werk
man
Neen, waarlijk, onze liberale en socia
listische tegenstrevers zijn het niet, die het
sociaal vraagstuk zullen oplossen. Onze tegen
strevers, die geen greintje menschlievendheid
bezitten, die vooral de leering niet volgen der
Kerk, die leering die eene leering is gansch
van liefde, broederlijkheid en vrede. Daar
kepnen ze den eersten letter niet af! Integen
deel den armen en werkenden man tegen den
rijke en den meester opstoken, dat is hun
werk
Maar de vrede moet onder de menschen
kopien door Christus, den Verlosser, door zijne
Kerk, die alleen de macht ontvangen heeft, en
tevens den noodigen bijstand, om te oordeelen,
te bevredigen en zalig te maken.
peden Zondag 10° dezer, om 4 1/2 ure, in
de groote zaal van den Katholieken Burger
kring - voordracht over Vlaendren's Groot
heid door advokaat Lod. DOSFEL, van
Dendermonde, raadsheer bij het ministerie
van Spoorwegen.
Dat geen enkel liefhebber uit Diksmude of
het omliggende die schoone gelegenheid late
voorbijgaan om eenen der besten redenaars
van ons land te aanhooren en dat ieder wel
denkend Vlaming hulde kome brengen aan
den zoo verdienstelijken voorman onzer
katholieke vlaamsche beweging
Ingang vrij.
Zij is de fijne kunst van een levend kieken
te pluimen zonder het te doen schreeuwen, of
van een vet palingsken te stroopen zonder
gebeten te worden.
Als de goddeloozen meester geraken van een
volk, dan behandelen zij dit volk gelijk een
melkkoei, van dewelke zij gedurig het melk
aftrekken, om versche boter in hunnen pot te
hebben.
Het bietje mag, met noeste vlijt.
Haar korf met zoeten honing vullen
Haar honing is zij toch eens kwijt,
Daar hem de bieman op zal smullen.
Het peerd mag trekken aan de ploeg,
En met zijn zweet den akker mesten
Het heeft toch niets van zijn gezwoeg
De boeren zijn daarmeè de besten.
Hoe goed het schaap zijn wol bewaar,
Het zal er toch niet lang mee loopen
Haast komt de scheper met zijn schaar,
Om gansch den warmen pels te stroopan.
De hen mag kaaklen allerbest,
En eiers leggen met dozijnen
De keukenmeid vindt toch het nest,
En zegtdie eiers zijn de mijnen.
Die dieren, lezer, als gij ziet,
Zijn buiten twijfel te beklagen
Maar wat dit nu zoo al bediedt
Dat zult gij mij nieuwsgierig vragen
Alwaar een goddeloos Bestier
Staat aan het roer der kristene landen,
Daar wordt het volk, gelijk een dier,
Verdrukt, gepluimd met honderd handen.
Daarom schreef eene vernuftige en moedige
pen eens de volgende juiste woorden
Onder al de rampon die een volk kunnen
treffen, is er geene die het meer te vreezen
heeft dan bestuur te worden door godsdienst
haters. Want het bestuur is gelijk een kluppel;
wanneer goddelooze mannen dien kluppel in
handen hebben, slaan zij er duchtig mede op
den rug der brave lieden. Uitzinnig is het volk
dat, meester zijnde van den kluppel, hem in de
handen van godsdiensthaters stelt.
Ehwel, mijnheer Frans, zei een gebuur
aan den zoon van den notaris, die aan de
Universiteit studeerde, - wat leert men u daar
zoo al? Kunt ge me daar een staaltje van
geven? Frans lachte 'nen keer. Wat we
daar leeren, is moeilijk om zeggen, gebuur,
antwoordde hijdoch om u daar een staaltj r
van te geven, gelijk gij vraagt, luister eens
goed en let wel op mijne woorden Alle Vla
mingen zijn leugenaars, zij zeggen nooit de
waarheid nu ben ik zelf een Vlaming, dus
ook een leugenaar. Maar als ik oen leugenaar
ben, dan zeg ik de waarheid niet, wanneer ik
de Vlamingen voor, leugenaars uitmaak. Dus
zijn de Vlamingen geen leugenaars. Maar als
de Vlamingen geen leugenaars zijn, dan ben
ik ook geen leugenaar en dan heb ik de waar
heid gezegd toen ik hen voor leugenaars uit
maakte. Maar als ik de waarheid gezegd heb,
dan zijn de Vlamingen leugenaars en dan heb
ik gelogen, wijl ik zelf een Vlaming ben. Maar
als ik gelogen heb dan... -Scheidt maar
uit, mijnheer Fransik heb u verstaan't is
klaar gelijk pompwater. Ge zult het verre
brengen, als ge alzoo voortgaat. -
Dinsdag, groote kermisdag op St Jacobscap
pelle, was het de jaarlyksehe geitenpryskamp
voor den bond Dixmude-Caeskerke-St Jacobs -
o&ppelle.
Nergens is er geschikter plaats dan' op da jeug
dige graszode, nevens het Gemeentehuis, te St
Jacobs, om dergelijke tentoonstelling en prijskamp
te houden; ook heeft dat feest altyd even veel
bijvalal de ingezetenen, komen met hun kermis
volk, den prijskamp bijwonen. Mijnheer en
Madame Jean Maes waren er ook, midden de
menigte en de St Jacobnaars waren terecht fier,
om de tegenwoordigheid van den nieuwen volks
vertegenwoordiger.
De Kenrraad, bestaande uitde bevoegdste
mannen in zaak. van geiten, had het druk om
midden uit al die sohoone telgen de sohoonste op
te zoeken... 't was weeral Caeskerka die den
eersten prijs behaalde voor de bokken (3 fr Fr.
Lava). De andere prijzen werden, tot eenieders
voldoening, in de volgende orde toegekend
Geiten met 2 tanden. --1,3 fr. Delanoye Gast
Caeskerka. 2, 2 fr. Dumon August, St Jacobs. 3,
2 fr. Leblanc Louis, id. 4, 1-50 fr. Wed. Dnmolin,
id. 5, l fr. Moerman Honoró, id. 6, 1 fr Pollanlier
Theophile, id. 7, 1 fr. Ch. Wybou, id. 8, 1 fr. Van
Assche Aloise, id.
Volschoten geiten. 1, 4 fr. Debruyne Désiré,
Caeskerke, en l, 4 fr. Glorie Eduard, St Jacobs.
3, 2 fr. denzalfden. 4, 1-50 fr. Dumon August, id.
5. 1-50 fr. Lava Franois, Caeskerke. 6, 1 fr. Ch.
Wybou, St Jacobs. 7, 1 fr. August Veroruysse,
Dixmuda. 8, 1 fr. Van Assche Alosie, St Jacobs.
Geiten met hoorns, niet volschoten. 1,2 fr.
Glorie Eduard, St Jacobs en 1, 2 fr. Henri Van-
toortelboom. id. 3, 1-50 fr. Glorie Eduard, id. 4,
1 fr. Aloise Hardy, id.
Geiten met hoorns, volschoten, I, 2fr. Damon
Aagust, St Jacobs. 2, 1 fr. Leblanc Louis, id.
Lammeren. 1, 0,50 cent,, Vantoortelboom H.,
St Jacobs. 2, 0,50 cent. Hardy Aloise, id.
met goedkeuring van het
Doorluchtig Episcopaat der beide Nederlanden.
Het Nederlandsoh Mariaansch Congres, dat op
26-28 Augustus te Averbode zal gehouden worden,
belooft van nu reeds alle eerste verwaohtingen te
overtreffen. Ziehier de samenstelling van het
Bestunr
Het Algemeen Bestuur
De Hgw. Heer Dr G. Crets, Prelaat der Abdij
van Averbode, Eere-voorzitter.
Mgr D' Van Roey, Groot-Vicaris van 't Aarts
bisdom Mechelen, Voorzitter.
Mgr Dr H. J, Brouwer, Groot-Vicaris van
't Aartsbisdom van Dtrecht; De Z. E. Heer Kan.
De Baets, Groot-Vicaris van 't Bisdom Gent en
President van 't Seminarie; Mgr J. Pompen,
Groot-Vicaris van 't Bisdom 's Hertogenbosch,
Mgr Hopmans, Groot-Vicaris van 't BisdomBreda,
Onder-Voorzitters.
De Z. E. Heer Kanunnik C. Callewasrt, Presi
dent van 't Groot-Seminarie te Brugge. Graaf
Charles de Merode-Westerloo, Mgr J. J. Graaf,
Voorzitter der Bisschoppelijke Commissie tot ver
spreiding der devotie tot O. L. V. ten Nood te
Heiloo, te Haarlem. Mgr L. Janssens, secreta
ris der Bybel-oommissie te Rome. Mgr Keesen,
Senator. Mgr J. J. H. Menten, Huisprelaat van
Z. H. den Paus en Pastor te Maastrioht. M. J.
Nobels, Nyveraar te St-Niklaas. Jonkheer Ch!
Ruys do Beerenbrouck, lid van de Tweede Kamer
van Staten-Generaal te Maastrioht. Prosper
Poullet, Hoogleeraar en Volksvertegenwoordiger
van Leuven, W. Prinzes, lid van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal te Helmond. Mgr
D* A. C. M. Sohaepman, President van 't Semina
rie Rijzenburg. De Z. E. Beer H. Theunissen,
Pastor-Deken van Tongeren. Prosper Thuys-
baert. Hoofdman der Derde Orde van den H.
Franeiscua aan de Hoogeschool van Leuven.
Robert Ulens, Advocaat en Burgemeester van
Groot-Gelmeo. Fr. Van Cauwelaert, Volks
vertegenwoordiger van Antwerpen en Hoogleeraar
aan de Universiteit van Freiburg. J. Vanden
Berge, Letterkundige te Ronsselare. Jonkheer
O. Van Nispen tot Sevenaer, Onder-Voorzitter van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal te Nyme-
gen. Eerw. Pater Vermeersoh. S. J. E.
Vliebergh, Hoogleeraar aan de Universiteit te
Lenven.
De Seoretaris voor
België,
E. H, Franken,
Abdy Averbode.
De Seoretaris voor
Nederland,
E. H. Koaapeo,
professor der Abdij Berne
te Hees wyok.
Uitvoerend Bestuur
Da Hw. Heer Prelaat, Dr G. Crets, Mgr Van
Roey E Vliebergh. E. H. Kuaapoa. - E.
H. Franken.
Het Bestuur wijst er op, dat hat natuurlijk on
mogelijk is aan alle katholieken eene uitnoodigitig
of inteekenbrief te zenden. Men gelieve dan o k
als dusdauig de medadaelingeo der dag- en week
bladen ie aaozien.
De bijdrage voor do deelnemers is be laid op
oen frank en voor lien, die van nu af iuteakenen
op het varslag, dat een schoon en lijvig boekdeel
zal vormen, op 4 fr.
Zij, die verlangen hnn logement op voorhand te
bespreken te Averbode. Sichetnof Scherpecheuvel,
gelieven zulks ta gelijk met hunne icscbryvii g
mede te deelen aan het Secretariaat van bei Con
gres. dat, den prijs en da noodige inlichtingen zal
verschaffen.
Aan wie het verlangt, zal het Secretariaat ook
het programma der te bespreken stof toezenden.