ZN VAM HIT'ARRONDISSEMENT
Rou55elare
Potierinohe» Veurne Nieupoort Oostende
Bru$_Qe
Staatsoverzicht.
Een oud Refreintje.
In de Kamers.
Liberale luiheid.
Het nieuw schoolontwerp
Voor het ongeluk geboren.
Katholiek Congres
Verplichte behoffmg.
42 JAAR
GOD EN VADERLAND
VRIJHEID EN MOEDERTAAL
ZONDAG 24 MAART 1912 N° 12.
Bureel der Gazette Wilgendijkstraat, 28. o— Drukker-Uitgever Gustave BAECKEROOT-CAPOEN.
Gewone aankondigingen 15 c. de regel. Rechterlijke aankondigingen 30 c. Voor aankondigingen buiten de twee Vlaanderen, zich wenden bij M. A. Lebègue en C10, Nieuwstraat, 36, Brussel.
Verschijnt eiken Zondag. Inschrijvingsprijs: een jaar, fr. 3,00. half jaar, fr. 1,75. Postabonnement, fr. 3,10. Ten bureele5 o. het nummer.
De staking1 in Engeland. Hoe lan
ger zij voortduurt hoe gevaarlijker de toe
stand wordt. Nu reeds telt men duizende
huisgezinnen waar de honger de men
schel) uit de deure jaagt om te bedelen of
te nemen. Vooral in Zuid-Walles is er
grievende nood, en men weet geen raad
om al de kinderen te spijzen. In Schot
land hebben er bloedige botsingen met de
policie plaats. Denkt eens na, de mijnders
alleen, verliezen wekelijks een loon dat
op 40 miljoen fr. beloopt, de Syndikale
kassen worden er ledig bij, en betalen
maar ten halve
In dezen scheeven toestand heeft ko
ning Georges al zijne reizen en bezoeken
aan de hoven van Europa afgezegd en
blijft thuis.
De Regeering is nu tussclxengekomen,
dat moest, want al is de kool het leven
der nijverheid, toch hebben de mijnders
geen recht om het gansche land te bena-
deeligen en een miljoen gedwongen sta
kers te maken.
Het wetsvoorstel maakt het minimum
loon verplichtend, doch dit zal bepaald
worden door plaatselijke raden of komi-
teiten samengesteld uit bazen en werk
lieden; in geval van niet overeenkomst
zal de voorzitter vrij-gekozen of
door de regeering aangesteld beslissen.
Er wordt van wege de mijnders geen
waarborg voorzekere opbrengst gevergd,
noch zal de raad verplichtend werken.
Dit misnoegt de mijneigenaars en ook de
mijnders die eene schaal van minimum
loon in de wet willen zien gesteld.
De Kamers zijn reeds aan 't bespreken
en tegen Maandag hoopt men do Wet on
derteekend door den koning uit te voeren,
zij heelt slecht voor 3 jaren kracht, en is
eene voorloopige oplossing der kwestie i
om weer de mijnders aan 't werk en de
nijverheid in gang te zetten.
Wat zit er nu onder De Werkerspartij
is de bontgenoote der Regeering; sedert
1907 werden de Syndikale kassen vrij en
onafhankelijk verklaard en zoo werden
de Syndikaten voor de liberale Regeering
gewonnen.
Als nu deze de scheidsraden verplichtend
miek, dan zouden de Syndikaten moeten
schade horstellen, in geval zij onwettig
hun verdrag verbreken. De mijnders wil
len daarom van geen dwang, hoe redelijk
ook, en de Regeering zwicht voor de
mijnders, om niet zelve door de mande te
vallen.
Later zal zij een meer gerijpt voorstel
neerleggen.
Hier te lande is zulk oen wetsvoorstel
zoo goed alsgereed.Deengelschen kunnen
hij onze katholieke regeering komen zien
en leeren.
Duitschland. De staking in het
Ruhrgebied is aan 't verloopen.
In 't begin dezer week hernamen reeds
30,000 mijnders hun werk. De meetingen
zijn weinig of niet meer bijgowoond. Ver
scheidene bloedige botsingen grepen
plaatser bleven dooden bij en gekwet
sten, en daar vielen ook onschuldige. Maar
zegt het Duitsche volk dit ligt op 't
geweten der stakers en 't is voor de lte-
geering nog een grooter plicht de woelin
gen te beletten.
Zoo redeneert het Duitsche volk.
In VraDkrijk en in Belgie zouden de so
cialisten en liberalen de schuld ervan op
de katholieken werpen gelijk over ja
ren.
In Hanover en elders breken echter
nieuwe stakingen uit, maar 'tiseventwel
geen algemeen landelijke staking zooals
in Engeland.
De Rijkskanselier staat niet meer
vast.Hij weet nietlioe den geldelijken toe
stand te vereffenen en draait naar alle
winden. De staatssekretaris van 't geld
wezen M. Wermuth wilde de kosten voor
de nieuwe legerwet (zij bedragen maar
100 miljoen marken) dekken met eene
nieuwe belasting op het erfrecht. Doch
zijn voorstel werd afgewezen en de man
nam zijn ontslag, nadat Baron von Hert-
ling, de leider van 't katholiek Centrum,
had voorgesteld liever eene belasting op
den alcool te leggen. Als de kanselier
komt te vallen zal M. von Hertlinghem
denkelijk opvolgen, hij staat in hooge
gunst hij den Keizer.
Italië. De aanslag op den Koning.
Victor Emmanuel wordt nog druk in de
bladen besproken. De justicie onderzoekt
thans neerstig de kwestie of er korn-
plot bestaat. De jonge Antonio d'Alba is
geen Turk. 't Is een Italiaan en metser
zonder werk. Hij droeg een revolver van
de laatste uitvinding, even zeer kostelijk
wapen, en in zijnen frak vond men 2
bankbriefjes genaaid van 1000 fr. Dit
geeft vermoedens dat de dader een uit
gekochte deugniet is. Ook zijn er reeds
aanhoudingen gebeurd.
Van den oorlog. Er is gevochten ge
weest nabij Benghazie, en volgens het Ita-
liaansche bericht lieten de Araben wel
1000 man dood of gekwetst. Anderzijds
wordt gemeld dat wel 50,000 Araben on
der de wapens staan en het stilliggen der
Italianen als eene ontmoediging aan
schouwen. In Turkije zit het niet pluis
in Macedonië is het opstand, ook in
Albanië; maar ze verwachten de Ita-
liaansche vloot zonder vrees, allo toe
gang tot de bijzonderste havens is afge
sloten door onderzeesche mijnen, om de
schepen de lucht in te zenden. Geeno
koopvaardijschepen mogen zonder Turk-
sche loodsen varen en 's nacht is alle
vaart verboden.
Daarom kan de oorlog nog lange duren
en blijft Turkije kop houden niettegen
staande de pogingen om tot vrede te ko
men.
Zullen de Italianen er met eere afko
men?
't Valt erg te betwijfelen.
De Priester in de sacristij
Dit is liet deuntje, reeds twintig jaren
afgezaagd, door al wat zich ongeloovig,
anti-klerikaal, liberaal of socialist noemt.
Het is een van die machtspreuken,
waaraan ze hun keel schor en heesch
roepen bij elke naderende kiezing.
Daar zijn nog meer van die ezeldeun
tjes; onder andere A bas la calotte!
Weg met het papenras! Do nonnen op
straat! De paters het land uit!..
Dit zijn de gewone gerechten der
papenvreterij
Sedert een tijd, waren de liberale en
socialitische vrijlevers en vrijheidfreters
daar gelijk beu van gewordenmaar ziet,
men heeft die gerechten met een nieuwe
rood-blauwe saus overgootenén libera
len én socialisten hebben er een zoodanig
aardigen smaak ingevonden, dat zo weer
op tafel komen, bij elke libero-sociali-
tischc vergadering.
De liberale en socialitische pers im
mers kan tegenwoordig geen nummer
van haar orgaan laten verschijnen zonder
de toewijding onzer priesters in allo soor
ten van maatschappelijke werken aan te
klagen. Het schijnt een bepaald orde
woord van Links, en ook het hoog-ver-
lichte Diksmudsclie geuzenbladje blijft
niet ten achter om dit ordewoord te be
antwoorden.
Oh jawat moeten ze toch ook al doen;
nu dat de katholieken, met de priesters
en de Zendelingen aan 't hoofd, niets doen
dan kartel- en logemannen, al platter en
platter kloppen, onder het gewicht der
geestdriftige betoogingen, den Zendelin
gen ter eere, gehouden.
Wat men trouwens ook doe, het volk
met zijn klaren blik, met zijn gezond ver
sland en zijn gezond oordeelmet zijn
natuurlijken trok naar alles wat groot is
en heldhaftig; heeft de grootheid ingezien
van den moed en het offer van zijn kin
deren missionnarissenen de schaamto-
looze aanvallen der kartel-pers tegen die
missionnarissen ais SCHANDALIG
gebrandmerkt.
Boontje is om zijn loontje gekomen, en
't volk, eens dat het loon geeft naar wer
ken, het volk grijpt toe; en dan is het
loon verpletterend.
Nu hebben de kartelmannen beginnen
inzien, dat alles zich tegen hen keert, en
dat ze bij eiken aanval hun schoonste
pluimen verliezen.
Ze klagen dat de katholieken aanval
len j ze klagen dat men ze belastert en
zwart maakt bij 't volkzo kunnen niet
verkroppen dat 't katholiek Gouverne
ment den handel van 't land heeft ge
bracht tot 5 millards wat geen enkel
land ter wereld kan ze klagen dat ze
verpletterd liggen onder de belastingen,
die zij zelf opgelegd hebben onder hun
bestuur; ze klagen vooral dat hunne vrij
heid verdrukt wordt in scholen, op straat,
in de pers, en nu, nu worden ze nog, op
den hoop toe, zoo publiek vernederd. Ze
gevoelen dat de wind slecht zit en hen op
2 Juni eene vlaag zal aanbrengen waar
onder heel hun rood-blauwe boel zal
vernield worden.
Maar.,, dit alles mag het deel des volks
dat ze verleid hebben, niet gewaar wor
den, niet weten. De aandacht moet van
dit alles afgetrokken wordenen daar ze
niets dan bluf kunnen verkoopen op hun
kiesmeetingen en vergaderingen, moeten
ze toch het volk aan den band houden;
de oude liberale duivel moet losgelaten
worden men moot door groot geschreeuw
en groot getier in plaats van bewijzen
het volk naar de kiesbue leidenen
daarom maarWeg met de PapenDe
priester in do sacristijA bas la calotte!
De Priester in de sacristij
ofwel allen ofwel geene. Woest eens
consequent, hoogverlichte bollen maar
één enkelen keer, en legt eens uwe kop
pige gewoonte af van te redeneeren, als
een ezel over logarithmes.
Indien AL de priesters in de sacristij
blijven moeten, dan moeten er ook in
blijven én de afgevallene El. Fonteyne
van Brugge, en de wederspannige A. Le-
mire van Hazebrouck.
Maar nu, dat die twee mannen, die
toch ook 't karakter en liet kleed van
priester dragen, aan hun geestelijke over
heden niet willen gehoorzamen; en buiten
de sacristij POLITIEK en hevige
politiek voerennu neemt gansch de
anti-clerikale, en priesterhatende pers de
verdediging van die mannen op; ze ver
wijten de geestelijke overheid van on
verdraagzaamheid aanslag op de
vrijhei d„, verdrukking van de wer
kende klas j), voor wien die priesters
strijden en zich volop in de politiek ge
worpen hebben.
Welnu, waarom moeten DIE in de
sacristij niet blijven en de anderen wel?
Waarom mogen DIE politiek voeren en
de anderen NIET?..
En blijven die anderen in de sacristij
en doen ze geen politiekdan is 't, dat
ze leegloopers zijnnietsdoeners
menschen waarvan men meende, dat ze
maar goed waren om boter te schooien
en al wat ze maar krijgen kunnen.... en
die zich met geen politiek bemoeien.
Toch welen spijts al het geschreeuw,
al het grove der beleedigingal het onbe
schofte van zekere piscourantjes, blijft
het een recht en een plicht voor den
priester zich wel te bemoeien huiten de
sacristij
Uit den mond van een groot staatsman,
die wel wat klaarder doorzag dan al
de groot verlichten te samen heb
ben we dit woord overgenomen.
De priester moet zijn de man van alle
tijden en de man van zijn eigen tijd. Hij
moet wezen alles voor allenDoor zijn
oorsprong, door zijn stand, door zijn zen
ding, door zijn gezag, heeft de priester
tot PLICHT op te treden in de groote
sociale beweging, die op onze dagen zoo
menig hoofd peinzend doet nederneigen,
zoo menig hart van ontzetting doet klop
pen. Wat de priester vertegenwoordigt,
nl. de religie en het geloof is hedendaags
door ÉÉN woord vervangen de
politiek jj*
Goede, zuivere rechtvaardige politiek
voeren is het geloof verdedigen tegen de
alvernielende en revolutionnaire politiek
der kartelmannen. Daar is schier geen
politieke kwestie meer of daar is een
godsdienstige, eene geloofskwestie aan
verbonden.
En daaraan zou de priester mogen on
verschillig blijven, zonder aan zijn hoogo
plichten te kort te komen
Waarom wordt hij dan uitgekreten als
een heerschzuchtige, waar hij alleen toe-
nadert tot de verachtelij ken en de uitge-
schopten uit de liberale of socialitische
maatschappijen? Waarom moet hij blijven
in zijn sacristij
Alleen hierom, dat de boozen weten,
dat do PRIESTER ALLEEN het volk en
's volks kinderen de nederigen, de ver-
achtelijken, de arbeiders voert in de
armen van den Christus.
Dat is het geheim van al hun priester
haat, van hun aanvallen, van hun belee-
digen, van hun schelden en schreeuwen
Priester, blijf in uw sacristij
Dinsdag 19 Maart.
De bespreking der vraag tot uitlegging
van M. Vandervelde aangaande de in
krimping aan het recht van vereeniging
der staatswerklieden en ambtenaars
wordt voortgezet.
M. de Brocqueville antwoordt, dat de
verplichting aan staatsbedienden opge
legd zich, voor wat hunne vereenigingen
aangaat, volgens verschillige vakken te
verdeelen, niet overdreven is, en bewijst
dat hij evenveel vrijheid toegestaan heeft
als de radikalen-socialisten Clemenceau
en Briand in Frankrijk.
De Onderlinge Vereenigingen werden
toegelaten maar indien do staatsbedien
den vakvereenigingon willen tot stand
brengen, dan moeten zij hunne stand-
regelen tot goedkeuring onderwerpen op
dat zij zich uitsluitelijk met beroepsbe-
langen zouden bezig houden. En op deze
voorwaarden, zegt minister de Brocque
ville, aanveerd ik de door M.Vandervelde
voorgestelde dagorde.
Maar M, Vandervelde die het zoo niet
verstaat, trekt zijne dagorde in en stelt
eone nieuwe voor, met het doel de be
staande bepalingen die de heer minister
wil behouden, af te keuren.
M. Woeste verwijst het voorstel.
M. Vandervelde zegt dat het recht tot
werkstaking aan staatsbedienden niet
kan worden toegestaan, dat zulks tegen
strijdig is met het algemeen belang en
stelt de zuivere en eenvoudige dagorde
voor.
Na eenige woordenwisselingen en eene
opmerking van M. Buyl, die beweert dat
aan christene vereenigingen alles toege
laten is, wordt de zuivere en eenvoudige
dagorde door 77 tegen 64 en 2 onthoudin
gen, aangenomen.
Een wetsvoorstel aangaande het toe
kennen der staatspremiën aan de herver-
zekeringskassen tegen ziekte en voor
barige werkonbekwaamheid wordt be
sproken.
De heeren Thibaut en de Gbellynck
d'Elseghem, die hot hadden neergelegd,
geven er uitleg over.
De maatschappijen van Onderlingen
Bijstand tegen ziekte, staken gewoonlijk
den onderstand aan hunne verzekerde
leden achter drie maanden, bij uitzonde
ring tot zes maanden.
Maar dewijl ziekten dikwijls aan
slepen, wierden herverzekeringskassen
gesticht ten einde aan de leden dor aange
slotene maatschappijen nog onderstand
te vérleenen wanneer zij het recht aan
onderstand van wegens die maatschappij
hebben uitgeput.
De heer minister Francotte gaf reeds
van in 1906, met het inzicht deze herver
zekeringskassen uit te breiden, bij mi-
nisterieelen omzendbrief, 0,20 of 0,40 of
nog 0,60 centiemen per gestorten frank,
volgens dat zij onderstand verleenen ge
durende twee, vijf jaar, of tot den ouder
dom van 75 jaren, het is te zeggen tot dat
de zieke werkman van het ouderdoms
pensioen kan genieten.
Maar een ministerieele omzendbrief
kan altijd ingetrokken worden en de
voorgestelde wet heeft maar enkel voor
doel, aan het stelsel, door minister Fran
cotte ingehuldigd, meer kracht en stand
vastigheid te geven.
De heer Denis, soc.zegt, dat hij het
ontwerp niet stemmen zal, dat hij geens
zins het stelsel der ondersteunde vrijheid
kan goedkeuren. Dit stelsel gaf slechts
geringe uitslagen, de geringe bijdragen
der werklieden samen met dc staats
premiën zijn onvoldoende om behoor
lijken en langdurigen onderstand te ver
leenen; zoo spreekt M. Denis en hij voegt
er bij dat de verplichting, mot tusschen-
komst der patroons en milde staatstoe-
lagen alleen voldoende uitslagen geven
kan.
't Is weer kiezing en de liberalen hob-
ben bijna niets verricht.
Wie bekent dit? Onze wakkere ver
losser van Veurne-Ambacht.
Het gouvernement geeft toelagen aan
allerhande werken van voorzienigheid en
vakscholen en wie heeft er meest van die
toelagen genoten?
Onze wakkere Buyl zegt hetde
klerikalen en noemt de namen der werk
zame klerikalen, zelfs noemt hij kloos
ters, die door de liberalen gewoonlijk als
stichtingen van onwetendheid en achter
uitgang bestempeld worden.
Welnu, is er ooit een volksvertegen
woordiger geweest, die klaarblijkender
de vadsigheid der liberalen heeft kenbaar
gemaakt
En zeggen dat er liberale en socialisle
Kamerheeren, liberale schrijvers en
gazetten gevonden worden, om die be
kentenis toe te juichen en te verdedigen.
Ik versta wel dat zij er zouden willen
eene klerikale schuimtocht der schat
kist van maken, maar dat zal niet meer
pakken, iedereen weet dat die toelagen
voor iedereen te winnen zijn
Dank, verlosser van Veurne-Ambacht,
eens te meer hebt gij bewezen, dat er veel
liberale wakkere Schreeuwers zijn, maar
weinig werkzamen.
Ecnigo rechtzinnige liberalen beginnen
uwe domme streek in te zien en de libe
rale Mutualisl geeft u ferm op de kneu
kels.
't Is verre gekomen, zoo te werke
moeten gaan om de menschen to kunnen
foppen. Rechten Neus.
houdt de geuzen in voortdurende razernij.
Luider en luider tieren zij 20 millioen
aan de kloosters
Dat is de grofste leugen, en schaamte
looste fopperij.
Het nieuw schoolontwerp is lieel en al
ten voordeele der wereldlijke scholen.
De kloosterlingen, die even bekwaam
zijn en even goed klas geven, als wereld
lijken, krijgen voor hetzelfde werk als
de wereldlijken, slechts 800 fr., zonder
verhooging, terwijl de wereldlijken van
1200 tot 3500 fr. 's jaars kunnen krijgen.
De haat tegen de kloosterlingen kan
allen laster en leugen verwekken bij de
goddeloozen
Wij lezen in eene liberale gazet dat
de liberale partij hervormd is.
Zij zegt niet of zij het liberaal program
van over twee jaar ook hervormd heb
ben
't Ware jammer, dat prachtig program
ontdaan van allo vöoroordeelen, streven
de voor recht en vrijheid, enz. onz. enz.
alzoo te laten verloren gaan
Och arm en prachtig program.
Stömp Neus.
te Aken.
Op 12 tot 15 Oogst a. s. wordt een
Katholiek Congres gehouden te Aken.
Al de Katholieke Jonge Wachten
van Belgie worden er toe uitgenoodigd,
ten minste voor den stoet, op den dag der
opening.
Van nu af rekent men op 70,000 Duit
sche betoogers.
Hot lijdt geen twijfel op het mt oren-
deel der Katholieke Jonge Wachten
van Belgie, zullen zich op die betooging
doen vertegenwoordigen met hunne
vlaggen.
Deze week hoorden wij de volgende
beboffing over M. Buyl
Ware M. Buyl katholiek, zijn portret
ware in alle kapellen te zien.
Zoo, zoo, Buyl een heilige of een
wonderdoener
't Is een groot geluk manneke, voor M.
Buyl dat hij liberaal is. Moest hij kalote
zijn, er bestaat in al de liberale drukke
rijen van 't land en bijzonderlijk van onze
liberale confraters, geen papier genoeg,
om al zijne dommigheden en politieke
volksfopperij, die hij in de Kamer en
herbergvergaderingen uitkraamt, te doen
uitschijnen.
Clercken-Eessen-Wouinen,
In de vergadering der Raiöcisen-kas
(Spaar- en leengilde) heeft men een ge
drukt verslag der rekening, aan de be
langhebbenden uitgedeeld. Uit dit stuk,
te lang om over te drukken, nemen wij de
slotrekening op 31 December 1911.
Ontvangsten
Uitgaven
408,035,56 fr.
406,538,74 fr.
Batig slot
Het zakencijfer
1,496,82 fr.
beloopt dus tot
814,574 fr. 30.
Het verhandelen dier kolossale som
veroorzaakte slechts voor bestuurkosten
402 fr. 30. Alü»
Op 31 December waren er 1-Moffin in
den Bond. De spaarders krijgen 3*/0 voor
hun geldde leenders betalen 4
In 1911 werden 224,682 fr. 69 als
spaargeld gestort en 66,850 fr1, Aütge-