HET ARRONDISSEMENT.
lste Jaergang.
No 43
STAETRUNDIG OVERZIGT.
De uitbreiding door Frankryk aen zyne
krygsmagt gegeven maekt de Engelschen
ongerust en ontrouwig. Onze geburen van
over zee zeggen dat het Staetsbestuer, zon-
der uitstel, de militien moet inroepen en
de vloot der Manche op goeden voet zetten.
Frankryk, zeggen de engelsche bladeren,
vermeerdert dagelyks zyn leger in 't mid
den der vrede; het stelt zyne kusten in
verdediging tegen eenen aenval, en ver
mits niemand dit land bedreigt, zonder
twyfïel is er in deszelfs staetkunde een
nagedacht tegen een algemeenen vrede die
in Europa nu heerscht. Toen de engelschen
dit schryven en zeggen, zyn zy niet indach
tig dat, om den vrede te behouden men den
oorlog moet bereiden.
Deopperbevelhebbervan hetengelsch
leger in Indien heeft wederom hulptroe
pen gevraegd hy zegt dat het leger in
den Rohilcund eene gansche herstelling
noodig heeft.
De zaek van den Cagliari schynt eenen
grooten stap gedaen te hebben tot eene
eindelyke vereffening. Maren door den
telegraf van Turin aengekomen melden dat
de koning van Napels toestemt in het
terug geven van dit schip. De laetste moei-
jelykheid die er nog in deze zaek bestond
was de vergelding door de engelschen ge-
eischt voor de gevangzetting der twee
mekaniekbestuerders van hetgemeld schip.
M. d'Israëli heeft het Parlement aengekon-
digd dat Napels 75 duizend franken aen
die twee mannen toestaet.
Men meldt uit Konstantinopelen dat
dry turksche schepen, geladen met solda-
HETGEEN UIT DE AERDE KOMT MOET ER IN
TERUGKEEREN.
De landbouwers zyn ahyd genegen oni zoo veel
mogelyk uit de aerde te halen en er zoo weinig
mogelyk naer toe te dragen. Dat is eene noodlottige
helling, tegen dewelke men zich niet genoeg zou
kunnen verzetten, en deze neiging wordt des te
sterker daer de inenscheo meer verstand krygen.
Een oogst zal vele opbrengen, men zal er vele
soortgelyke vragen en altyd achtereeu aen den
zelfden grond, tot dat deze eindelyk protesteert
en weigert.
Byzonderlyk hecht men zich aen de voortbreng
selen die vele opbrengen en geraakkelyken aftrok
hebben. Men zegt gemeenlyk dat men daermede
geld maekt en dat men met geld zich altyd kan uit
de moeijelykheden trekken. Dat is niet volstrek-
telyk waer, maer 't is eene wyze van zien., welke
wy eenvondiglyk aenhalen zonder nogtaDS in
dezelve mede te deelen, wel te verstaen.
Volgens onze meening, is er meer verdienste,
meer profyt gelegen, in zake van landbouw met
mest te maken dan met eerst en vooral geld te
verwezentlyken. Met mest, zal het geld vroeg of
ten, vertrokken zyn naer Raguse en dat,
indien de beweging te Canea uitgeborsten
niet eindigt, Aehmet-Pacba het eiland Can-
dia zal blokeeren.
Eenige bladeren hebben aengekon-
digd dat de twee takken van het stamhuis
van Bragance in overeenkomst stonden te
komen. Dit gerugt is valsch; Don Miguel
wilt geenzins de regten, die hy zegt te
hebben, afstaen.
De conferentien van Parys schynen
op goeden voet te zyn; men verzekert dat
men zoo veel tyd niet zal moeten besteden
als men het dacht om tot eene vredezame
overeenkomst te komen en aldus de danu-
bische Vorstendommen eene vaste inrig-
ting te geven.
Generael Espinasse die sedert den aen-
slag van 14en january minister van het
inwendige in Frankryk was, heeft zyn ont
slag gegeven, hetwelk door den Keizer,
aenveerd is; generael Espinasse is sena-
teur benoemd en in het ambt van minister
vervangen door M. De Langle voorzitter
van het keizerlyk geregtshof te Parys.
DE KANTWERKSCHOLEN EN DE LIBERALEN.
Toen in voorledene eeuw men in Vlaen
deren verscheide gestichten zag opsiaen
om aen de kinders het brood des lichaems
en des geests te verschaffen, aenzag men
de kantwerk- en de spin-scholen als den
eenigsten middel om den kost te doen
verdienen aen menigvuldige kinders die
broodhonger leeden en aen de beschaefd-
heid onttrokken waren door de bedelary
tot welke zy zich begaven.
Hetgene op het einde der voorledene
eeuw wierd gepleegd, hebben wy over
laet bykomen; met geld, komt het mest niet altyd
by gelyk men het zou willen.
Zulks tot aenvangspunt nemende, durven wy
zeggen en verzekeren dat boeineer de voort
brengselen uit de hofstede trekken om er in terug
te keeren onder vorm van geld, hoemeer de hof
stede moet verarmen, en ook, hoemeer de voort
brengselen ter plaets zelve benuttigd worden, hoe
ryker de hofstede zal worden. Hetgeen uit de
aerde komt, moet er in terugkeeren, 't is eene wet
der natuer die men niet straffeloos met de voeten
trappelt.
Men zegt ons dat de nyverheid overgroote
diensten bewyst aen den landbouw door hem zyn
vlas af te koopen om lynwaden te weven, zyne
aerdappels om er bloem van te maken zyne
betteraven om er suiker uit te trekken, zyne rogge
voor de stokeryen, zyne geerst om bier te brouwen,
zyn kool-, raep-, rammenas- en heulzaed om olie
te persen, zyne meekrap, wouw, pastel om te
verwen zyne kaerdendistels om de lakens te
kammen enz.enz. In zekere gevallen dit is
wanneer de landbouwers, die nyverheidsplanten
kweeken, te doen hebben met zeer ryke gronden
en dezen rykdom niet misbruiken bewyst de
eenige jaren op eenen breetleren voet zien
daerstellen, wanneer door het vallen der
linnen nyverheid, het handgespin ten
onderen ging, en de aerdappelplaeg den
hongersnood onder de werkende klas ver-
oorzaekte.
Wy zagen dan, in byna alle onze gemeen
ten, kantwerkscholen inrichten door kloos
terzusters, of door eenige dochters die,
aen de wereld niet gekleefd zynde, hunnen
tyd, hunne gezondheid, ja hun bestaen
besteden om de kinders een stuk brood te
doen winnen en om hun dikwyls te ont
trekken aen eene langzame dood by gebrek
aen levensmiddelen welke hunne ouders
onbekwaem waren te verschaffen. Allen
mensch, door eenige menschlievendheid
bezield, zag in deze kleine gestichten eenen
middel om gezondheid en zeden van eene
zekere schipbreuk te redden.
Nu is de kans veranderd de liberalen,
die gedonderd hebben tegen de kloosters,
die ze met kasseijen hebben aen stukken
gesmeten en gelyk zy te Jemmappes over
een jaer deden, de broeders onderwyzers
van arme kinders, wilden verbranden, de
liberalen dan hebben vastgesteld den oor
log te doen aen de kantwerkscholen. Weg
dan met de kantwerkscholen! Deze is de
kreet der liberale gazetten.
De kantwerkscholen zyn meestendeels
bestuerd door religieusen, of door geeste-
lyke dochters, die de kinders van jongs af
onderwyzen in de grondregels van den
katholyken godsdienst; men plant hun de
gevoelens van deugd en zeden in, en daer-
om wordt de oorlog verklaerd aen deze
gestichten.
De toeziener der werkhuizen van West-
nyverheid ons inderdaed echte diensten; maer
indien zy sonityds den toestand verbetert van
eenige honderde landbouwers, brengt zy er daer-
entegen met denzelfden slag duizend anderen ten
onder. Wy zullen er de oorzaek van aen haer
alleen niet toeschryvenhet is meest de onwetend
heid der landbouwers die er de schuld van is. Zy
zaeijen en verkoopen, men koopt en men belaelt,
niets is juister. De nyverheid beeft zich niet te
bekreunen met hetgeen er uit voortkomt. Degenen
die zich aen hun beroep overleveren moeten het
kennen; degenen die hunne vruchten leveren
tegen geld op tafel, zyn voorzeker wel tot hnn
jaren van verstand gekomen en moeten weten wat
zy doen. Weten zy het niet, zoo veel te slechter
voor hen, des te meer dat zy de pretentie willen
hebben van alles te weten.
Dat is onze meening niet; de pretentie scbynt
ons op eene zonderlinge wyze misplaetst. Dat men
van langs om meer van eenen grond, die ten
uiterste vet en vruchtbaer ligt, eenen oogst ver-
eische dien men heel en gansch zal verkoopen
zonder er zich den minsten afval van te behouden,
daeraen is weinig of niets gelegen. Een ligt geweld
al voorbygaende zal den grond niet kunnen uit-
GAZETTE VAN YPEREN
Dit blad verschyiit den Zaterdag
van iedere week.
Prys van inschryving by jaer
Voor de stad. Fr. 4"°°»
Voor de provinciën. Fr. 4*5o.
De Jaergang begint met den iea
September.
EN VAN
GODSDIENST EN VADERLAND.
BEKENDMAKINGEN:
zeventien centiemen den drukregel
BrievenBekendmakingen en Geld
moeten aen den uitgever Vrachtvry
toegezonden wordeu.
De bekendmakingen moeten den
Donderdag, toegeaouden worden.
i. 1 in ii uw
