Aldus krygen wy gelyk, en onze Stad huismannen en Heeren van den Diseh ongelyk, van daer van waer noch zy noch wy het verwachtten. Wy zullen in ons toekomende nummer de redeneringen van den Memorial Belge, aen onze lezers mededeelen. 'T is waerlyk de moeite weerd. Men spreekt veel onder de menschen van duer en van goed koop leven. Sedert een tiental jaren zyn de pryzen van het meeste deel der eetwaren aengegroeid en zy verminderen thans niet of wenig. Dank aen den zegen des Heeren over onze twee laetste oogsten, zyn de granen ons geschonken geweest in overvloed. De pryzen derzei ve zyn gedaeld; maer iets dal wonderlyk is, de granenpryzen hebben vroeger altyd invloed gehad op de pryzen der andere eetwaren, en nu is het zoo niet meer. Het gebruik van het vleesch is voor de kleine burgery niet meer mogelykde boter heeft pryzen bereikt die nooit mensch geweien heeft. Het hout, de kooien ryzen in weerde; de koloniale waren, de koffy by voorbeeld, ryzen in prys. Vruchteloos zal men zeggen dat de dag loon in evenredigheid is van den prys der eetwaren. Voor vele kleine renteniers, voor bediendendieeen traktementgenieten dal niet aengroeit, is de ryzing van den werkmansdagloon een last. De dienstboden eisschen meer dan eertyds en het inkomen der meesters niet aengroeijende, zyn het deze die meest lyden. Voor den fabrikant is de vermeerdering van dagloon eene kleine zaek, vermits hy den prys zyner waren stelt naer evenre digheid der onkosten van den voortbreng en dat vervolgens het de gebruiker is die de verhooging van den loonprys moet betalen. De openbare werken, byzonderlyk die der yzeren wegen, geven aen de werkende klas veel bestaen; het werk ontbreekt heden niet en alzoo zou de armoede moeten verminderen in evenredigheid. Maer dit geschiedt nochtans niet; de armoede groeit aen;daer van vindt men de reden niet, om dat men zoekt ze waer zy niet is. De ar moede spruit algemeenlyk uit de slechte zeden en uit het slecht gedrag der men schen. Men trekt den armen mensch af van den godsdienst; men leert hem plei- zieren zoeken. Hy eet en bezonderlyk hy drinkt meer als het zyn staet en zyne winste toelatende herberg en de drink- kelder slokken meestal de dagheuren in. Voegen wy by deze aenmerkingen dat hoe meer geld de werkende klas wint, hoe meer zy er wilt winnen, hoe min zy hare meesters is aengekleefd. Ondervraeg de bazen, de boeren zy antwoorden dat zy afhangen van hunne werklieden, van hunne knechtenvoor eene lau tere bemer king, voor een enkel woord verlaten zy bunnen dienst, en gaen zy werk zoeken naer Frankryk,en die getrouwd zyn laten vrouw en kinderen 't huis in den nood spartelen. Dit alles is geen nieuws meer, het wordt gemeen, het wordt beredeneerd van een Gazette van Yperen. ieder. Men wil dat de wereld nu ryker zy dan eertyds. Is het waer? De ware rykdom bestaet in meer Ie trekken uit de voort brengsels der aerde, in deze te verwisselen met winst tegen producten van vreemde landen maer niet in veel te winnen en tevens veel in het menagie uit te geven. Wy laten aen krislene Staelkundigen over te onderzoeken het kwaed dat ons ondermynl; wy zeggen aen krislene, want in weerwil van alle poogingen aengewend door ongodsdienstige mannenzal het kwaed niet ophouden indien de Godsdienst zyne weldoende leeringen niet toepast aen de gekwollene samenleving. Zoo lang de gemeene man niet zal te vreden zyn in zynen staeten dal de ryken zich niet zullen aenschouwen als de kasteleins van den Allerhoogsten, zal er geen middel konnen gevonden worden en noch de eene noch de andere zullen zyn wat zy moeten, zoo lang zy de overtuigingen en de gevoelens van godsdienst niet bezitten. Allerhande geruchten zyn te Brussel in omloop nopent de reis welke de Koning zoo schielyk in Duitschland ondernomen heeft. Die reis was voorop niet gekend, en nauwelyks waren ereenige vertrouwelingen van het paleis er van verwittigd. Welke de echte oorzaek is van die onvoorziene reis; zal ik u niet zeggen de eenen beweeren dat zy voortskomt uit eene ontevredenheid des Konings over sommige daden door het ministerie daergesteld; andere beweeren dat Z. M. het zot gedacht van M. Rogier nopens de kinder expositie afkeurt; ande ren nog zeggen dat de reis van den Vorst sinds lang beraemd. doch in het publiek onbekend was. Raedt indien gy kont, kiest indien gy durft tusschen al die verschillige gezegdens. Wat degene nopens de ontevredenheid des Konings over sommige minislerieele akten kan begunstigd hebben, is dat Z. M. inderdaed miskonlent is geweest over de handelwyze der ministers in de kiezing van M. Defré en in de zaek der versterking van Antwerpen. Volgens sommige geruch ten zou de vorst zyne ministers beschuldi gen van die beide zaken verbroddeld te hebben. De Koning isalleen van dit gedacht niet. Al wie ernstiglyk daer op nadenkt, zegt met Z. M. dat de ministers den wagen voor de peerden hebben geplaets. M. Bogier maekt groote toebereidselen voor zyne kinder expositie; hy heeft reeds schoon weder gekommandeerdmaer dat is gemakkelyk om doen het kost niet en staet net; wat onzen Barnum meest bekom mert, is de noodzakelykheid van het hem toegestane krediet voor de feesten van september niet te builen te gaen; want maekte hy, zoo als vroeger, nog eens een gat in de maen des budjels, het zou zeer wel kunnen gebeuren dat men hem de zorg zou laten van het met zyne beurs te stoppen. Dat ware niet zeer liberael voor de Kamer; maer eene parlementaire kwint komt ras op; en sindts de schroomelyke oorveeg die de ministers op 4° augusty van de meerderheid gekregen hebben, betrou wen zy dezelve niet veel meer. Gy ziet het, een ongeluk brengt toch iets goeds meê het maekt politieke halsbrekers voorzigtig. Een liberael van Deynze de aenran- dingen beantwoordende welke gerigl zyn geworden tegen den nieuwen burgemeester en tegen zyne vrienden, zegt onder andere Indien tegen regt en rede op de pries- ters roepen, hen in de straten beledigen, zoo als het hier dikwyls is geschied en zoo als het eenigen onder u maendag nog gedaen hebben; indien zich roemen van a de geloofsleer te kwetsen dergene die getrouw gebleven zyn aen den godsdienst hunner vaderen, indien men dit alles moet doen om liberael te zyn; indien, met een woord, het liberalismus de ver- loochening is van alles wat onze voor- ouders geëerbiedigd hebben, gy zyt vol- maekte liberalen, en uwe dienaer en zyne vrienden zyn katholykeu welke gansch uwe gramschap weerdig zyn. Men bemerke dal die regelen uit de pen van eenen liberalen gevloeid zynWanneer wy dezelve waerheden zeggen, de liberale gazetten houden staen dat wy domkoppen, leugenaers zyn! Wat zullen zy nu voor den dag brengen? Als de liberalen van de tegenkanting deel maken, nemen zy hunnen toevlugt tot lasteringen, buitenspoorigheden en zelfs tot kasseisteenen. Wanneer zy aen het hoofd geraken, ontsnapt hun het gezag 't welk het aendeel wordt der klubs. Aldus is het zonneklaer bewezen dat die party zich nooit tot de gouvernementele hoeda nigheden verheffen kan. Overwonnen of overwinnaerhet liberalismus behoudt nooit zyne weerdigheid, welke overigens met de vuige driften die by hem krielen nooit kan overeenkomen. YPEREN. DE PRYZEN DER EETWAREN EN DE DAGLOON. OFFICIEELE AKTEN. By koniriglyke besluiten »an 23°" augusty MM. B. Vtambout, proviDtiale raedsheer sedert 1848 lid vao de bestendige deputatie sedert i84g en provisoire gouverneur van Westvlaen- deren, en E. De Jaegher, gouverneur der provintie van Oostvlaenderen, zyn benoemd, de eerste tot ridder, de tweede tot den graed van kommandeur van het Leopolds-Orde. By koninglyk besluit van gelyke dagteeke- niug, M. L. De VVattyne, lid van de landbouw kommissie dezer provintieis ridder van het Leopolds-Orde benoemd. Westvleteren. Een koninglyk besluit van 25°° augusty verleent eene hulpsom van 5oo franks aen ouze kerkfabriek, voor de herstelling van beeldhouwwerken aen deze kerk toebehoorende. De bataillons van het tweede regiment voetvolk die onze stad hebben verlaten, zullen, zoo het schynt, garnizoen nemen te Doornyk, en alhier vervangen worden door bataillons van het elfste die te Brussel te vooren lagen. In zyne zitting van den 4en dezer heeft de gemeente Raed onder andere gehandeld over de volgende zaken Over de herstelling der Halle. Jaerlyks is een krediet toegestaen van 9,000 fr. by derde deelen door den Staet, de Provincie en de Stad. Van i84i tot 1849, hebben de onkosten beloopen op fr. 73,987-70 c.; van i85o tot 1857, op fr. 69.987-35 c.; te samen fr. i43,975-o5 c. De overige te doene werken worden berekend op fr. 63,ooowaervan fr. 45,ooo voor de erstelling van het Nieuw-fVerk. Eene verkooping van io4 eikenboomen en

HISTORISCHE KRANTEN

Gazette van Yperen (1857-1862) | 1858 | | pagina 2