jaren trek van de kerk als koster, en hy
lieeft het aengeteekend. Niet wetende waerom
hy dit vraegde heb ik by eenige myner kon
fraters onderzocht of M. de opziener hun dit
ook had gevraegd en ik ben overtuigd gewor
den dat het staetsbesluer bezig is met eene
Inkwisitie te doen in de borzen der kerkbe
bienden.
Ik en andere hebben belangen om aen M.
den opzieners neuze niet te knoopen wat wy
winnenhet gaet hem niet meer aendit te
weten, dan te kennen wat wy eten of drinken.
Ik heb hem wys gemaekt wat ik wilde.
Indien iemand van ons aen den heer op
ziener ging vragen hoe veel Hy wint met
zynen winkel, met zyne brouwerymet zyn
ontvangerschaphy zou zeker anltvoorden, en
met regt, dat dit niemand aen en gaet. Dat
hy dan ook zijnen neus niet kome steken in
andermans zaken.
Wy bedanken den schryver van dezen
brief over de inlichtingen welke hy geeft
wegens de nieuwe Inkwisitie door het
gouvernement gepleegd.
Wy zullen eene enkele vraeg vooren-
stellen: Is het gouvernement in zyn regt
onderzoekingen te doen over hetgene een
bediende wint, in hetgene waerin hy van
hetzelve niet afhangt?
Het gouvernement heeft daer voor niet
meer regt dan een byzondere persoon en
de daed gepleegd door den aengeduiden
inspecteur verdient ter kennis van ieder
een te worden aengebragt.
De eene Inkwisitie wacht naer de andere
niet. Yerscheide gazetten melden dat het
ministerie welhaest zal zware patenten
doen betalen door degenen die spelde-
werkschool houden. Minister Frère heeft
onder den duim doen inlichtingen nemen
door zyne kontroleurs; de scholen zouden
worden aengeslegen in evenredigheid van
het getal kinders die daer onderwezen
worden. Volgens den Denderbode zou men
betalen in de scholen behelzende van 32
lot 49 kinders fr. 97-90 c.voor die waer
van 30 lot 60 kinders ter schole gaen fr.
154-20 c., en voor 70 tot 99 kinders fr.
183-70 c.
Wie houdt in onze streken speldewerk-
scholen? De vrouwen van eenige kleine
burgers die eene minderachtige winst
vinden in een stuiverken schoolgeld te
ontvangen. Deze scholen zullen de hooge
patent niet kunnen betalen en zullen ge
sloten worden. Bravo! Minister Frère, gy
ontneemt het brood aen den werkman.
In eenige plaetsen worden de spelde-
werkscholen gehouden door de klooster-
kens, die de kinders voor nieten leeren en
hen de winst geven die voortkomt van hun
werk. Indien deze gestichten geen beslaen
genoeg hebben om deze palent te kunnen
opdragen zullen de kinders verpligt zyn
iels te laten om den eisch van het gouver
nement te voldoen en alzoo zal de patent
betaeld worden door de arme kinders.
Bravo! Minister Frère, dat noemt men den
armen levende vladen. Gaet voort, minis
ters gesproten uit de kasseijengaet
voort in uwe Inkwisitie en uwe namen
zullen door de arme raenschen met schrik
worden uilgesproken.
Gazette van Yperen.
LIBERALE LIEFDADIGHEID.
Te Jemraappes, daer zelve waerdekassei
liberalen van mei 1837, de broeders van
liefde in het vier hebben gesmeten, komen
de liberalen eene schoonedaed van onver-
draegzaemheid te plegen. Zy hebben er de
kleine zusterkens der armen vastgehouden
die, naer gewoonte verzamelden eenige
overblyfsels van eten voor de oude men-
schen die zy van de straet hebben geraept
en voor niet onderhouden. De zusterkens
zyn geleid geweest voor de politie kommis-
saris, alwaer zy getoond hebben eenige
briefkens geschreven door liefdadige per-
soonen, waerby zy verzocht waren eenige
voedsels voorde ouderlingen te gaen halen.
Dit gaet te verre! Niemand zal eenig
goed werk meer mogen doen! men zal de
arme ouderlingen niet meer mogen helpen
en dit omdat de liberalen hel niet willen.
Wie dan zal voortaen de zieken, de ellen-
digen van alleslach mogen bystaen? Zullen
'de liberalen dit doen? Oh! de schynheilige!
de vreedaerds, die den ouderling het brood
willen ontnemen! en dit alleen om het
plaisier te hebben engels van liefde tusschen
twee agenten van politie te doen door de
straet naer den bureau geleiden.
HET WERK VAN M' DUCPÉTIAUX.
In zyne vrypostigheid om de waerheid
te erkennen en te verklaren bekent M.
Ducpétiaux ook dat men heden zich bloot
stelt aen onaengenaeraheden wanneer
men de waerheid zegt en zelve als men
onpartydig is in de staelkundige zaken.
Dit is vele gezegd voor eenen man die
allyd door de liberalen is erkend geweest
als eenen aen hunne denkwyze toebe-
hoorende.
M. Ducpétiaux is vryposlig om dat hy
spreekt met kennis van zaken en geenzins
beducht is dat men zyne gezegde miskenne.
Hoort eens Liberalen, wat hy zegt van
de priesters
'T is omdat ik gezien heb en dagelyks
de priesters en de geestelyke vergade-
ringen (de kloosters) aen het werk zie
in bet veld der liefdadigheid, dat ik hun
hulde bewyze.
Na deze bekentenis verwacht M. Ducpé
tiaux ongetwyiïeld dat by zal gehoond
wofden als overlooper tot de katholyke
party, dat men hem zegge, dat hy geen
liberael meer is, dat hy de knien heeft
gebogèn voor de priesters, dat hy een ver
bond heeft gemaekt met dezen die zouden
willen de kloosters erstellen; maer by
blyft getrouw aen hetgene hy, met het
Kongres na 1830, heeft verkondigd, in
gezelschap van verscheide van dezedie
nu anders denken als hy. Deze, zegt
hy, loochenen hunne eerste gevoelens
gelyk de afgodist zynen afgod brandt
voor welken hy te vooren den knie
buigde en daerna verwonderd en Yer-
ontweerdigd is hoe andere, veel getrou-
wiger als zy, den weg blyven ingaen
welken zy verlaten hebben.
M. Ducpétiaux getrouw aen het vaendel
van 1830 en van de volgende jaren gedu
rende welke de eendragt bestond onder
katholyken en liberalen, geeft in zynen
boek eene groote les aen de liberalen
mannen die nog heden in de Kamer zete
len. Hy noodigt hun uit tot de eendragt
die déstyds in België bestaen heeft en die
hetzelve, zóo lang deze eendragt bestond,
heeft doen by de uitheemsche volkeren
aenschouwen, als een wys en een bedaerd
land weerdig van de vryheden te genieten,
dat het ten pryze van het bloed zyner
kinderen heeft in 1830 bekomen.
Het gene men wilde in het Kongres, was
het regt en de gelykheid in alles en voor
alles; men was overtuigd dat deze waer-
borgen genoeg warenom alle gevaren te
verwyderen die ons konden overkomen.
Katholyken en liberalen gaven zich de
hand zonder hunne wederzydsche denk
wyze te verlatenmet gedoogzaem te zyn
van beide kantenhebben zy België's
Grondwet gevestigd.
M. Ducpétiaux denktwanneer hy zyn
beroep doet tot de voorregten in de
Grondwet geschreven, dal hy te doen heeft
met dezelve liberalen die alsdan in het
Kongres zetelden, De brave man is niet
indachtig dat de orangisten, die alsdan
vyanden waren van het Kongres en van
onze voorregten verkregen in 1830, zich
nu voor liberalen uitgeven. Een Verhae-
gen, de voorzitter der Kamer, heeft geen
deel willen maken van het Kongres
andere liberalen, gelyk wy er ook heden
in onze stad, ten minsten door hunne zoons
en schoonzonen zien wederom meester
spelen', hebben zich door list en bedrog
aen T hoofd van onze politieke zaken ge
steld; de hollandschen kaes is met oud te
worden tot eenen liberalen macaroni ge
bruikt geworden. Vele jongelingen, zoo
als een minister Frère, als een Tesch
en menige andere liberael gezindenzyn
geene mannen van 1830; ten dien tyde
versieeten zy nog hunne broeken op de
banken der school; zy zyn opgekweekt
onder het bestier van meesters die sterk
naer den kaes rooken.
Wel is waer wy bebben nog eenige
liberale staelsraannenzooalseenen Rogier,
die ook de zaken van 1830 zyn toegedaen
geweest. Deze zyn door den hoogmoed
verblind; zy zyn vervallen van hunne
vaderlandsche gevoelens met zich achter
Verhaegen en Ci8 van het vrymetselaers
gespuis, te laten slepen. M. Ducpétiaux
wenscht dat het Kongres van 1830 no£
zou kunnen erleven! het zou pynelyk aer-
gedaen worden, zegt hy, op het gezigt vsn
het weinige dat nog overblyft van den
geest die hetzelve bezielde! De letter der
Grondwet is gebleven, maer zyne diep
grondige beteekeniszyn gedacht van
verdraegzaemheid en van overeenkomst,
wat zyn zy geworden?
Wat vragen de katholyken en niet hun
de mannen die van goede trouw zyn, zegt
nog M. Ducpétiaux? Drie zaken Dat men
het stelsel van onderwys zoo het bestond
met en door het Kongres, nog behoude;
dat men den godsdienst uit het onderwys
niet verwerpe; dat men aen de liefda
digheid het regt niet en weigere van zich
uit te breiden en te versterken.
Het boek van M. Ducpétiaux is eene
gedenkzuil voor het nakomelingschap
Een onderwyzer van liet 4' ressort.
(Vervolg.)
t
