4)
raJ2iai2JaJBjrarajsrajraraLrajararajHrajrajrara.rarara.ra. rara.
VERVOLG DER CHRONOLOGIQUE TSAEMENSTELLINGE,
1
1
1
cn de
Der IVater-vloeden voorgevallen op onze Kustenetc.
Deézcn vloed heeft doorbroken de landengte waer mede
Engeland van oudsacn Vrankryk gehegt was, en waer jegenwoordig
het canael vlocyd; ook de buyten düynen van Zeeland scheurende
en dat land in verscheyde eylanden verdecldeude.
Het is dan aldcrwacrschynelykst dat dezen schrikkelyken vloed
ook zyne woedende uytwcrksels in deze streek gehad heeft ten
zelven tyde; dat dezen vloed alle de gewassen, hout, huyzen
en hoornen uytgerukt, omverre geworpen, van hunnen stand
verdreven, cn in de leegten ter neèr-gezet heeft, welke in zoo
vele dacr ’t zedert verschenen eeuwen als-nu van gcdacntc door
verrottingc veranderd zynde, die brandstofle zyu, dewelke men
darynk noemt, cn jegenwoordig tot tegen deze stad uytdelft.
Hier gacn wy voor-by de verscheyde grootc vloeden de welke
in Denemarken, op den Zond, en in Ierland cn Engeland hunne
woede geocfTend hebben, gclyk ook zoo dikwils de Friesen ge-
tergt hebben voor zoo vele die op deze Nederlanden gene
mcrkweèrdigc schaeden, uytgewcrkt hebben, ten minsten welkers
bczondcrliedcn ons niet kenbaer zyn.
Dus ovcrgacndc tot het jaer 6öo naer de geboorte Christi, als-
wanneer, zoo de schryvers hier af genoegzacm over-een komen
ook eenen zeer zeldzacracn cn afgryzelyken vloed is voorgevallen,
welken den heer A. Bogaert naemd den Ncderlandschen
vloed, maer gemeenelyk genaemd word den catwykschcn water
vloed, moeten wy ons hier ophouden met de bezonderheden de
wcljte de gelofwcêrdigste schryvers dieswegens verliaelen
Voor en ten tyde van dezen vloed was den loop van de riviere
den Rhyn door Wyk te Duerstcdc, Utrecht, Woerden en Lcydcn
tot by Katwyk alwaer deze zig in de west-zee ontlaste. Het was
dan ten gezeyden jaere 8(io, en zoo den schryver Heda tneynt,
op Ons Heer Hcmclvacrts-dag, dat de zee door eenen aldcrfclsteii
uoord-westen-wind extraordinairclyk opgezwollen en acngedreven, i
den loop der riviere den Rhyn overmeesterende en zig met de
zelve vermcngelende te lande-waerd ingedrongen hééft cn om
zeggens geheel Holland, het stigt van Utrecht cn de Betuwe onder
water gesteld heeft, het aenzienelyk bosch, genaemd het Wilde-
wout, zonder genaede ter neêrgcvelt, de grootc boomcu ontwortelt
cn weggedreven heeft, en eene ontelbaere menigte van mensclicn
om het leven gebragt heeft, meest al het vee verdronken
huyzen, kerken en gebouwen omverre getrokken heeft.
Het is naer dezen vloed dat de hollanders, die van het stigt
van Utrecht en de Bctuwers met gemeenen racd en kragten ge-
arbeyd hebben om eenen anderen loop acn den Rhyn te geven,
het welke zy uytgevrogt hebben met het delven van den arm
genaemd de Leek, tusschen wcderzydsche hooge dyken uyt den
Rhyn vloeyende naer Vanen, Schoonhavcn cn voort tot ui den
