7
OORSPRONG DER GAZETTEN.
I
Nu dat de dag-bladeren zyn meer als ooyt opgckotnen, gelyk
geheel wel gezeyd heeft eenen van de wyste opmerkers van onzier
tyd, dat ze zyn eene geivoonelyke noodigheyd. voor een groóte
"partye menschen, en eenen bron van vernoegin^en voor alle
de gousten en caractèrenmisschien zal men niet kwaed wezen
te weten wat men moet gelooven van deze uytvinding. Men gelooft
meest al dat zy maer nieuw is, en dat het tot Vencticn was dat
nicn’erzag voor den cerste-inael, tentyde dat deze stad het midden
punt der onderhandelingcu van Europa was, het is een mi* de
dag-bladeren zyn wel van ondere date.
De Gaulen en de Grieken spraeken de reyz.ers aen op de wegen
en publyke plaetzenom te weten de locht-verschynzel, en wonder-
ly ke voorvallen die plaets gehad hadden in verre afgelegen streeken.
Zy waeren straf voor de nieuwighedenen gelyk een-ider alsdan
hem rnoeyde met de groote aHairens vau den staet, men was vlylig
om te weien wat goeds dat’er was by de andere volkeren, om
te volgen om zoo te zeggende gedagtende zedigheyd, etc. etc.
van hunne gebeuren, en met de gene dat men zomwylen had
konneu eene overeenkomst maeken. De begeerte om altyd te ver
groeien en het ryk te vermeerderen, de welke by alle natiën te
vinden is, deed hun eerst uytvinden van opschriften te stellen,
zoo als gegravcért, of anders, op de pillaeren of meuren des
tempels, etc.; maer dezen eersten middel was niet genoeg; door
dat men meer in vriendschap en kennis geraekte met andere vol keren,
men moest eenen beteren middel uyt/.ockcu, die meer onder het
volk verspreyd wierd, en ligter was om te beraedslagen. Men
vond alsdan uyt het gene men het nieuws in de handof dag
blad noemd.
De Romeynen waeren de'ecrstc die van die dag-bladeren hadden,
waer af er nog eenigte overblyfsels zyn. Buytcn de lync-bocken
(lihri-lintie')'zoo genaemd om dat zy op fyn lynwaed geschreven
waeren, zy hadden nog twee andere dag-bladeren de eene,
toegcwyd aen de werken van den senaet, mieken verslag van
de discussien die daer plaets hadden en wat de beslissing was; de
andere, dienende voor het nieuws van de stad, behelsden de
jugementen, de geregtingen, het mouvement van den borgerstand,
de volks-vergaederingen, de gedaene rekeningen, de voorvallen
van den dag, de hulleting van de legeis, de affairens van
commerce etc.
Het gebruyk der dag-bladeren is verloorcn gewee'st door dezen
langen nagt die geheel de wereld bedekt hee'ft in den midden
tyd, voor eeuwig afscheydende de bloeyende eeuwen van den
ouden tyd met de gene van den tegenwoordigen; de welke wy
nu met zoo veel voordeel onderzoeken.
