5
van ’t jacr op zekere vaste plaetzen ten voorschyn komen. Zo»
wcynig oplcttenthcyd dit onderwerp ook schynt te verdienen,
zoo weynige verzekering weet men van des zelfs waere oorzaek
te gescit. Zonder twyfel moet de zelve voortkomen van de
tochten, welke deze visschen in hunne gewoone verhuyzingen
aenveerdenmacr tot nog toe heeft men de zelve met geene
genoegzacmc zekerheyd kunnen bepaezen; ik zal echter ondcr-
tussclicn daer tan myne gedachten mededeelcn.
den plaets
vee ccne
van het
Z. M. in
der pro-
getrokken
?dei landen
4d-specicii
niet meer
Taipa;
grenzen
miliciens
gedue-
enen voor
beveyligen. De kleync visschen,
ndig vermenigvuldigen, worden
vervolging der
elders te
•N.
eurtenissen j
yn, echter
nagespoort
Iraeg zoekt
:rwondcrd,
begrypen
gheden zig
daeren. De
jegrypelyk-
aengeinerkt
waerigbeyd
leurteuissen
ling plegen
ng aen den
;ene regel-
aelde tyden
de aen-
kt ouder
20, 1821
beioopen
in iö25,
t op mid—
wyziging
stede, by
dood ge-
Men weet uyt de ondervinding, dat alle visschen, hoe verder
in ’tnoorden zy gevangen worden, des te grooter en des te beter
te bewaeren zyu. ’sWinters, wanneer de koude allersterkst is,
dan is de visch op zyu best. Ouder den Noordpool, en in de
onmcélbaerediepte der Noord-zce, neemt de visch zynen oorsprong,
aldaer word hy voortgetcéld en vermenigvuldigd. Aldacr is de
moeder en de geboorteplacts der Walvisschen, dier verbaczende
groote schepzelen, voor welke de Occèaen zelve geen water
genoeg schynt te hebben. Aldaer is het, waer zy zig onder het
eeuwigduerend ys voor onze naspooringen verbergenen voor
onze listen en laegen trachten te beveyligen. De kleyne visschen,
welke zig daer ter plaetze oneyi
cyndelyk door gebrek van voedzel, en door de
Roof-visscliengenoodzaekt, hunne wyk na elders te nemen,
werwaerds zy door geen mcnschelyk yernuft noch knnst gelokt
of gebragt zouden kunnen Worden. Deze op meer als enkele gissing
steunende ondervindingen hebben my aer.leyding gegeven tot het
onderzoek van den oorsprong en de tochten der Haeringen, en
volgens myn gevoelen zyn de ouder den pool gelcgcncn zeeën de
waere wieg en vcrblyfplaets van dit sfach van visschen. net
bcwys dier stelling kan uyt de wonderbaerlyke grondslagen en
de huyshouding der natuer getrokken worden, als welke, dcwyl
de Noord-zee verseheydenesoorten van groote visschenZec-honden»
Rebben, Walvisschen, etc.door haer tot een vaderland bestemd
en aengewezen is, ook niet vergeten heeft, de Haeringen dérwiftits
te plaetzen om aen de grootere schepzelen tot voedzel te strekken.
Deze bewys-grond woid gestaeft door de aenmerkingen omtrent
den Wal-visch, by de Hollanders de Noordkaper genaemd, om.
dat hy zig geraecnlyk aen den uyttersten hoek van Noorwegen r
Cap de Nordophoud. Dit slacli van Walvisschen vervolgt do
Haeringen tot in de Bochten en Baeyen van Yslanden jaegt
en diylt de zelve geduerig vooruyt, zoo lang dat zy een ontallyk
hair nvtmaeken, en by duyzenden door hun kunnen ingezwolgen
wordenten welken eynde zy met hun woest lichaem eene schielyke
en cir^el-ronde beweging maekenom ze in die voorsz. Zeeboezems
op te sluyten.
Een tweede bewys, dat de Haeringen in het noorden liunnen
oorsprong hebben, is dit, dat de zelve in de Ys-Zee in eene
overgroote meenigte gevonden worden, en dat de geene, welke
j men in de zee omstreeks Salana boven Kamtschatka, vangt;
..'ongemeen groot en smaekelyk zyn.