i
IETS OVER ONZE MOEDER-TAEL.
wederbckomiug
BEL.INGR YKE NIEUIKIGHEDEN.
DUYTSCHLAND.
FaaivcrvBT-Ats-DE-Mziiia5 april.
=3
cassatie zal gcbragt worden. Geeno
ter ondersteuning der vooruening
nummer hebben wy
alhier een zestal jongens
verwezen zyu
overdenken dat
grooten onkost
bet zelve in
zich voor den inval der fransche van 179! to
Doornyk bevonden en alsnu deel maken van
het musaeum van Brussel en begrepen zyn onder
de voorwerpen, welke men voor dc som vau
178,000 francs, aen het ryk staet af te staen.
Hé welwy hebben reeds vcrscbeydc-mael
gehaudeld over de voorwerpen die ons door
de Fransche plunderaers in de jaren 1790,
ontnomen zyn geworden en den wensch geuyt
op dat de zelve wedergeéyscht zouden weten.
VVaere het nu met het geval om ook ccne
petitie optezenden
De revanche of wederkans moet donderdag
nacstwezende Ons Heere Hemclvaerd, in de
doelen van onze bandboog-gild plaets hebben.
Ziet daer boe het leggen van den nieuweu
steenweg decs beyde steden acneenhegtdoor
deze schoone communicatie zullen de inwooners
van beyde kauten wel nogtnael zulke byeen-
komsten voorstellen, en zoodanig verbroederen,
dat het zal scbyncn al of zy maer een en de zelve
stad zouden bewoocen.
Dyssendag na middag, den bewooner der
wydbekende hofstede het Cambron te Oost-
kerke, d’hecr Derudder, burgmeester aldaer
met cenen wagen bespannen met twee peerden
met zynen dieustknrgtnae Dixmude lydende,
is op eene halve uer afstand van zelve stad,
doorbet verschot der peerden, verongelukt,
tcrwyl den kuegt tamelyk gewond is.
Dit ongeval herinnerd ons aen wat perykel
men iu de stad is blootgesteld met het ryden
zonder dyssel, de peerden van de landbouwers
zyn wdgi kweekt en by gevolg niet gewoon aen
liet gewoel van het volk, rytuygcn en andere
dingen en dan cens de vlugt nemende, zoude
men gcenzirits iu staet zyn hun tegcnielioudcn.
-- In onzen votigen nummer hebben wy
melding gemaekt dat er
voor misdryf tol opsluyling
maer deze daedzack doet ons
het gouvernement wet eenen
aen het gevangen-huys gedacn en
renen schoonen staet gesteld hebbende, het
b klagensweerdig is dat men niet gedagt heeft
om eene afgezonderde cour of plaets Ie maken
voor de liedcu die voor eene kleyne zaek
opgesloten worden of de minderjarigeop dat
zy geen gemeenschap zouden hebben met die
wiens bedorven eu misdadig gedrag hun aldaer
gebrigt heeft, want al ondereen gemengd
zynde, kan het gevangzetten van eenvoudige
lieden en minderjarige kinderen, verergerois
in plaets van verbetering te weeg brengen,
door de levenswys en de redenkaveling van
de kwaedc. Het is te hopcu dit zulks welhaest
in acndagt zal genomen worden.
Zaterdag avond bet weder die zich alhier
van verre liet hooren heeft eerst by Thielt
eene schucr iu brand gesteken en te Luyk en
in de omstreken heeft bet overvloedig geregend
men zegt dal de wyn-bergen daer door veel
geleden hebben.
Wy lezen in de dagbladen dat bet bybel-
genoolscliap te Brussel ingericht, eenen haiven
fianc dags betaelt aen alle de kinderen die
nae hunne protestandschc schooien gaen. Alle
de sommen die aldus in Belgien en in andere
landen ten voordccle der protcstandschc lec-
ringeu gebruykt worden komen uyt de schat
kist van het bybel-gcnoolschap van Londen,
en men moet geenzins verwonderd zyn dat dit
genootschap voor geeric hoegenaemde onkosten
wykt als men weet dat aldaer den opbrengst
de, protestandsche inschiyvingen, voor het jaer
l8.jt beloopen lot de 25 millioenen francs.
Hé wei! gelykcrwys men dagelyks leest dat
de armoede in Engeland tot het hoogste toppunt
gestegen is dat’er by gebcele benden geduerig
uyt miserie bun land verlaten, zoude het met
beter zyn dat zy die sommen zouden gebruyken
om hunne ongelukkige mcde-vaderlanders te
helpen in plaets van dit geld by onstc komen
vei k wisten, in hoop van’er eenige te doen
geloof geven aen hunne dwacling. Hoe kan
het wezen dat zy zoo ydelyk hunne rykdommen
willen verkwisten en hunne broeders in de
armoede laeten kwyueu I
-- Den 7 Mey aenstaende, om tien ucren
’s morgens, zal de Aenbestcding plaets hebben
van het onderhoud der route van Pcrvyse op
Dixmude,en de ten decle vernieuwing en her
stelling der brug te Elsendamme.
Den stedclykcn raed van Doornyk heeft
in zyne zitting van den 16 dezer, besloten het
gouvernement eene reclamatie toetestieren ter
wederbckomiug van twee schildrijenwclke
Vzuntrr 3o april.
Maendag leslleden zyn een aental leden onzer
gilde van S.‘Scbastiacn nae Dixmude gereden
om met de heeren handboogislen van aldaer
een combat of wedstryd in den doel te verrigten,
alwaer zy de winuaers geweest zyn. Verden
verzekert men dat zy door hunne medecon-
fraters van Dixmude zoo wel onthaeld geweest
hebben dal’er eenige tot des anderdag aldaer
gebleven zyn, bun eten, drinken en logement
gulhertig geschonken zynde en tot aen Pervyse
voor een uytstapjc gevoerd zyn geworden.
Wanneer wy onder het gebied van den
koniug van Sp.ignicn eu dan onder deOostenry-
kersschuyidcn, wierd onsVlaemsche taelstaeude
gehouden, maer wanneer wy met Vra'tikiyk
verecuigt waren, wierd de zelve veragt en
misprezen men aenzag de zelve slegls voor eeu
jargon of brabbellael en hadde den Alder-
boogsteu daer niet anders in voorzienwy
zouden ten lesteu geworden hebben gelyk onze
bloeders van Duynkerke eu Hazebrouck met
hunne arrondissementen die sedert meer ais
100 jaren met ’tfransch ryk vereeuigt zyn.
Maer den val vaa Napoleon wierden wy
vereenigt met Holland en dan leerde men
ons op zyn hoilandsch praten, welke tael met
de onze meest vergelykende is; eu uu op ons
eygen een koningryk uytmakendeis 'er 111
de eene pirtye Vlaemsch eu iu de ander partye
Waelsch gesproken, daerom heeft men geheel
wyzelyk gedacn van iu elk deel zyne tael te
laten gebruyken.
Maer door zoo lang veronagtzaemt en veragt
te zyn geweest ten tyde der Fransche
regering, en dan eensklaps gemengeld geweest
hebbende met het H dlandschwas eiken
onderwyzer aen zyn eygen spelstyl overge-
laten, en'er was geen gelyk stelsel.
Om daer in te voorzien heeft men eene
commissie benoemd welke eene spelling heeft
daergesteld die om zoo te zeggen trekt tot de
zameiibinding met de llollandschc welkers
beslissing door de eene goedgekeurt en door
de andere gclaikt word.
Terwyl het een-ider vrystaet van zyne ge-
daglcu te laten kennen, zullen wy ons goed
dunken daer over ook cens uyttcn Zonder te
willen houden stacu dat de zamenstclling der
woorden niet goed of den schryftrand onge
grond is, wensche wy nogtans dat onze tael
geschreven worde op den trand zoo eu gelyk
men gewoon is in West-Vlacnderen te doen,
dal is te zeggen mot eene y in plaets van i
en altyd den honingden man, etc., in plaets
van da, welke manier vanschryvcn den leerling
doet dooien.
Wy zeggen dat die manier van schryven doet
dolen, want wy ons herinneren vau in 18 1 6
m<'t Holland vereenigt zynde, cenen lloi-
landschen onderwyzer 111 het kollcgie te Doornyk
geplaclst wierd om aldaer zyne lessen te geven
en wanneer dc walen vraegden waerom men
voor bet masculin zoo goed als voor hel feminin.
de in plaets van den stelde, by hun niet beter
konde uytleg doen dan te zeggen e’est par-
ceque e’est ainsi I’usage waer over de leer
lingen misnoegd waren en dit geensiots konden
vatteu, daerom waren er weynig die 111 deze
tael goeden voortgang deden.
De reden om dat wy dit alzoo wcnschcn is
nog meest gegrond om dat onze tael niet aen
het Hollandscu zoude gelyken want vermits
de Hollanders van ons geloof niet zyn, en dat
hunne bybelsche msetscbappyeu alle middels
inspannen om hunne gereformeerde denkwys
te koiincn verspreydeu en by menigte boeken
doen drukken in liet Hoilandsch-Vlaemsch om
byna voor niet te koop tc doen rondleuren dan
onze eenvoudige landslieden alsdan gemakkelyk
zouden zien dat die boeken de spelling niet
inhouden die zy van jongs af geleerd hebben,
en niet blootgesteld zynvan door de zelve
misleyd of bedrogen Ie worden.
In de naburige badplaets Homburg heeft
de speelwoede audertuael een slagtoffer ge
markt. henen cngrlschman verspeelde in de
bank aldaer 111 dc diy laeste weken niet minder
dau omtrent ?5o,ooo guldens, mackte nog
omtrent 3o,ooo guldens speelschulden en zit
nu gevangen.
-- Het mssisch gouvernement, het welk
de twee jaren van duerte (i83g en 1840) nog
indachtig is, heeft ecu bevelschrift uytge-
veerdigd, om alle de boeren te dwingen hunne
landen gedeeltly k met ai 1 lappelcn te beplanten,
de wederspaniugc te gelyk met zware straffen
dreygende, eu de beste palaten-kweekers
daerentegen gou te eu zilvere medahen tot
belooniug belovende.
ENGÉLAND. Londes, a5 april.
Eenen kondigen bloemkwecker in het graef-
schip Cornwallis heeft de waerneming gedaen
dat blauw of violet glas den gruey der plateu
buytcugewoon bevoordert, maer dat rood of
geel glas den zelven verhindert, en dat hel
wit glas gcenen lioegenaemden invloed heeft.
Daer uyt volgt dal men de brocykassen met
blauwe of violette glazen moei overdekken.
(Zou dien bloemkwecker by geval gecucu
glazenmaker zyn
VRANKRYK. Paars, 36 april.
De werken, welke ons gouvernement
besloten beeft te doen uylvoeren om de have
van Algiers te vergrooieu en iu staet te stellen
van vyf-'eu-lwiuiig lime-schepen en twee
h mderd oorlog en koopvaerdy-schepen van
mindere grootte ie konneo vervatten zullen
bet ryk 10 millioenen fiancs moeten kosten.
- Den mareclial Soult, hertog van Delmatien,
mini.Ier van oorlog en voorzitter van den raed
der ministers, heeft de opiechting sau zestien
openbare boekzalen in Algcricn bevolen.
Men zegt dat deu luylcnaut-gencrael
gracf Bugeaudgouvcrncur-generacl van
Algerien, tot marechal s.m Vrankryk zal
benoemd wordeu.
Een statistisch verslag over Corsica behelst
de volgende opgacf van de hoogte der bergen
n kapen van dn cyland.
Monte-Rotondo (Ronden berg), 37 fa;
Monte d’Oro (Goudberg), 1733; Monle-
Groeso (Dikken berg), 3,296; Monte-Cervello
(Herssensberg)1872 Cabo della Curna
(Slangen kacp)io5f; Monte-Cinto (Vyf
berg), 979; Cabo della Eelta (Schil kaep),
8gf; Cabo della Sallilla (Spi ingslers kaep)
838; en Ca ba della l'eila (Veele kaep),
638 meters.
BELGIEN. Bnoset, 39 april.
Men denkt dat dc zaek der zatnenzweering
van den 16 tol 33 incy aenstaende voor bet
hof van cassatie zal gebragt worden. Geeno
memorie ter ondersteuning der voorziening
in verbreking van het eriest van het geregts-
hof van assisen ouzrr provincie i», tot Jus
verre, het bof vau cassatie toegekotneu.
Z. H. den paus Gregorius XVI heeft
'denbeer Hanicq, bo kdrukker des artsbisdom
tc Mechelen, tot eidder der Guide Spoor
benoemd.