acnzien alle werken tot het verkoop bestemd. Ditdekreet zonderd uit alle werken van de nog levende opstellers inaer deze schikking wierd niet eerbiedigt. Toulier leert ons dat de eerste volumen van zyn traité du droit civil regten betaelden. Dit regt op de niet periodieke presse eindigde in 1814; maer het regt van timber op de periodieke schriften is ononderbroken blyven bestaen. Het oud regiemhoe streng het was ter regarde der drukpers, had noglans nog nooit de vernuftige voortbrengselen desver- standsonder de belastbare koopwaren gerangschik; het had zelve gansch tegen- strydig aendit stelsel te werk gegaendus Louis Xll zonderde de boekverkoopers daer uit (dit was de uitdrukking aengaende de boekdrukkers, binders, illumineerden en schryvers) van in den impot van 30,000 guldens iets te betalen diode stad Parys moest opbrengen; alzoo ook exempteérde Hendryk den III den boekhandel van eene algemeene belasting op de koopwaren. In 1814,4juny, den artikel 8 der geoc- troijeérde charte, door Louis XVIII behelsde de l’ranschen hebben het regt van in het licht te geven en te doen drukken hunne opinieu met zich te gedragen aen de wetten die de misbruiken dezer vryheid moeten beteugelen. volks-bakkery te Brusselmeldt, dat,zoodra de ovens te Brussel zullen voltrokken zyn, hy alsdan zal denken aen het daerstellen van ovens in de overige steden van het ryk, alwaer iedereen zal brood kunnen koopen aen 4 centimen beneden den pegel. Volgens de laetste opneming bevat de stad Lokeren 17,020 en de stad Ronsscn 12,088 zielen. Onder deze 12,088 zyn echter begrepen 435 afwezige persoonen47 passa giers en 3171ieden, die oogenblikkelyk de stad bewoonen. De volksopneming te Meenen is geëin digd. De bevolking beloopt 8502 zielen. De ouden kenden aen zeven gesternten den naem van planeet of dwaelstcr toe de Zon, de Maen, Mercurius, Mars, Venus, Jupiter en Saturnus. Deze lyst is door de latere ontdekkingen der sterrekundigen merkelyk gewyzigd geworden. Voor eerst is er de zon afgenomen, als zynde het midden punt van ons planeet-stclsclvervolgens ook de maen, welke men erkende slechts de wachter der aerdc te wezen. Omtrent het einde der XVIII.” eeuw kende men dus zes planeten Mercurius, de Aerde, Mars, Jupiter en Saturnus; inaer in 1781 ontdekte de ver- maerde engelsehe slerrekundige Herschel 1 den in het wyde uitspansel als verloren Uranus, en de volgende jaren werden door Piazzi en Olwers de vier kleine planeten Juno, Ceres, Pallas en Vesta gevondenNaer men gist, zyn deze vier kleine planeten de brok ken van eene grootere, welke door den schok eener komeet of door eene andere oorzaek moet in stukken zyn gesprongen. Men meende nu ons zonnestelsel volkomen te kennen, als de heer Lcverrier het getal der planeten onlangs is komen vermeerderen, door do ontdekking der planeet Ncptunus, en debeschry ving van derzclver verbazenden loopkring rondom de zon, wa er voor zy 167 ja ren noodig beeft, en door de berekening van haren afstand welke niet minder dan twael; honderd millioen mylen is, Te Berlyn heeft men dan berekend dat, wanneer Adam zich tyden de schepping op een stoomwagen ge- plaetst had, ten einde zich van do zon naer de planeet Neptunes te begevenhy op dit oogenblik weinig meer dan de helft van den weg zou afgelegd hebben, dewyl de reis, zelfs per spoorweg, met afleggen van 200 mylen per dag, toch altyd nog 10,623 jaren vereischt. deed hy in den moniteur schryven ”Er be stiet geen censure in Vrankryk; wy zouden in eene schoonegesteltenis zyn, indien een simpel commisde magt had om het drukken eener boekwerk te beletten of eenen auteur te dwingen er iels uitteroeijen of bytevoegen. De vryheid van pelzen is de eerste overwin ning der eeuw; den keizer wilt dat zy geëer- biedigt worde. liet dekreet van 1810 steld voor dat de drukkers zullen gebreveteért en beëedigt worden; en melden 1 januari daer op vol gende, zal het getal der drukkers in elk de partement gewyzigt worden, en het getal der zelve, te Parys, verminderd op 60. Het getal dezer wierd tot 80 toegestaen op 11 februari 1811 cn de bestacnde druk- kers kreegeneen brevet provisoireby welken dedrukkery in stand mogt blyven zoo lang den tytularis in leven is. Den 3 augusti gaf een keizerlyk decreet het volgende: Daer zal maer een politiek nieuwsblad in ider departement bestaen, de Seine uitgezonden; dit blad zal onder het bewind van den prefect schuilen. In 1814, op 29 april, worden de boek- werken, bekend onder den naem van labeurt, aen ’tregt eener centiem per blad druks ge- *bigen, en den directeur-generael liet de drukkers weten dat zy moesten voor labeurt Den 24 Octoberwierd de censure er inge- rigt op de schriften van 20 bladzyden en min. Verbod der dagbladen cn perio dieke werken die door dc wet niet toegelaten zyn.Magt aen het gouvernement toege- stacn (art. 12 der wet) van aen den drukker den brevet te weiren die een-mael verwezen zoude geweest hebben van de reglementen overtreden te zyn. In 1815, 24 maert, Napoleon, in zynen terugkomst van het eiland Elbe, schafte de censeur af. Den 24 april, den byvoegenden act aen de conditiën des keizerryksdie den jury toe voegt voorde jugementen in materie van de presse. Deze waerborg, vernietigt by de tweede terugkomst van Louis XVIII, heeft wederge wonnen geweest in 1830. Den 27 julisteld Louis XV1I1, in kragte de schikkingen der wet van in October 1814, bezonderlyk die aengaende de dagbladen. Deze schending der charte had de serie der wetten van uitsluiting die gedaen wierden geopend, op de materie die ons bezighield sedert den intrede der Bourbons tot in Juli 1830. Deze verschelde wetten optellende schynd ons onnoodig, want elkeen weet wel het beurtelings succes en tegenspoed der vryheid van schryven die er bestaen heeft gedurende den vyftienjarigen tydstip, en de zonder dcnzclven te smelten of te maer in het vertrek, wacr het elcc- toestel zich bevondhoorde men een ruisch als van een pistoolschot en zag men verscheidene vonken. Op 18 mei werd een draed door den bliksem verbryzeld cn «enige palen, die denzelvcn ondersteunden tot spaenders geslagen. Ditmael hoorde men eenen knal als van twecofdry geweerschoten. Op den Bjuny werd de draed tusschen Was hington en Baltimore door den bliksem vernield en alzoodit middel van gemeenschap tusschen die beide steden, gedurende ver schelde uren, weggenomen. Opden volgenden dag, gedurende een ander onweder, be wogen zich de handgrepen van het telegra- pische instrument alsof het toestel in wer king was. BELGIEN. Gist 20 november. Het gouvernement heeft aen het onderzoek <ler stedelyke besturen het gewigtigc vraeg- punt van de afschaffing der octrooi-rcgten en van ilerzelver vervanging door andere ge- nieente-lastcn, op eene meer regtmatige wyze verdeeld cn bcpaeld onderworpen. Volgens de laetste optelling was de be volking van Doornyk, op 15 October, van 31,333 zielen. Volgens do laetste volksoptelling vervat do stad Oostende 13,800 zielen, het geen 300 inwooners mindcr is als den 31 decem ber 1845. Gist, 19 November. By eene circulaire van den gouverneur van Oo.st-Vlacndercn, word aen tic bestuer- ders der steden en gemeenten dezer provincie de noodige instructie gegeven voor de houding van eenen nieuwen register van bevolking, te beginnen met 1 january acnstociKie. Deze register zal tot grondslag hebben, de volksoptelling, die onlangs bewerkstel ligd werd gewyzigd naer de beweeging van de bevolking, die in den tiisschcntyd zal placts hebben, immers zal de zelve alleen inhouden de inwooners die hunne werk- lyke huisvesting of inwooning in de gemeente hebben. Eene byzondere colonne is in den zelveii voorbehouden voor persoonen, die eenvoudiglyk hunne residentie in de stad of gemeente hebben. Zulk eene mactregel zal alom in het ryk genomen worden. De heer Ch. de Wac)bestuerder der Vburhe, 21 November. Zondag lestlcden, 15 dezer loopende maend, omtrent den middag, had eene ontmoeting placts in de Adinkerksche duinen, niet wyd afgelegen der Panne, tusschen twee mannen der gendarmery ónzer stad cn zes fransche gewapende wildstroopers of alhier zoogenaemde pensjagers. Een van deze misdadige, op het punt zynde van aengevat te wezen keert hem om, en met de tromp op de borst, schoot de gendarme Molitordie, alhoewel zwacrlyk gekwetst aen de borst en aen den regten arm, toe springt en ontwapend de moordenacr een anderen gewapend met eene vork, komt ter hulp van den eersten toegesncld en wierd insgelyks ontwapend door voormelden gendarme en zynen inedemaet Verbanck. De vyfandere pensjagers, kwamen met hunne geweeren toegeloopen en, na eenealderhardnekkigste verdediging, die byna eene uer geduurd heeft,en waeri.n de dienaren der publyke magt gemikt wierden en zich moesten verde digen met de eigene wapens der aenranders. Deze twee dapper cn onverschrikte bedienden der justicielukten ten lesten van hunne vangst ineen huizeken te trekken van wacr zyten einde een uer cn half tyds, en wanneer de aenranders wegliepen om dat den gardc-champetrc enden duine-wachter ter hulp kwamen geloopen, hunnen gevan gen in ons prison hebben gebragt, ook medebrengende het geweer en dc vork. Dezen akt van wonderbare moed is boven allen lof, cn zal ongetwyffeld door ons gouvernement hoogst gewaerdeérd cn ver geld worden. Des anderdags is de procureur des konings van onze regtbank ter placts getrokken om dc zack te onderzoeken en te bewaerheden. In dc zitting der kamer der volksver tegenwoordigers van 12 november, heeft het bestuer van Nieuport eene vraeg gedaen, op dat het crcdict verleend ten voordeele van de zeevisch-vangst, vermeerderd worde tot beloop van den opbrengst der regten, die ontvangen zullen worden by het invoeren van hollandschen haring, verschen visch cn 5000 tonnen aberdaen. De bestendige deputatie van Luxem burg vraegt dat het stelsel der stedelyke octroijen gewyzigd worde, en dat het regt op het vee niet per hoofd maer by het gewigt bepaeld worde.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1846 | | pagina 3