E
AERRE WERKERS
Kostelooze woon- en branding.
Kerkelyke Benoemingen.
Veurne, 17 January.
r
EEN GROOT GETAL
WORDEN GEVRAEGD,
door F. DE SIVAKTE, aenncnier Kacistraet, 5,
TE BIEUPORT.
TE BEKOMEN BY DE
DRUKKERS DEZER:
C.ileudricrs, Agendas, provinciale Wegwyzers,
Brugschc en Dixmuilsche Almanakken en Plakal
manakken voor 1863.
er niet aen, eenen algemeenen byval ver
se haffen.
POLITIEK OVERZICHT.
De ziltyd der fransche kamers is maen-
dag geopend. Eene telegrafische depeche
uil Paris geeft den tekst der redevoering
van den keizer. De wegevende ziltyd zal
veel werkzaemheden opleveren. De zaken
van Italian en die van Amerika zullen
volgens allen schyn, groote debatten ople
veren. Daarenboven moet men zieb ver
wachten aen ondervragingen belrekkelyk
hel eiland Madagaskar; in de kamer zal
men de kwestie van hel Oosten, die ons
alle dagen zou kunnen verrassen door eene
algeineene ontbranding der Slavische na
tionaliteiten, niet laten voorby gaen zonder
ze nauwkeurig te onderzoeken.
In Engeland, waer d« wetgevende ziltyd
den 5 february aengevangen wordt, is het
de kwestie der besparingen welke op hel
dagorde staet. Het ministerie, weinig ge
negen om de openbare meaning te weer
staan, die de middelen heeft om luide le
spreken, schynl beraden hare paily geko
zen le hebben. Hel zou de uitgaven en de
belastingen verminderen, wal de oppositie,
die vermindering gevraegd had, sterk zou
kunnen kwellen.
Uit Korfu zyn in dato 4 January belang-
rykc tydingen gekomen, die de ware nei
ging der openbare deukwyze aentooiien.
De handel is tegen den afstand der Ionische
eilanden, omdat hy vindt dal de verlalenis
van Engeland zyn ondergang zou zyn.
In Duitschland spreekt men veel over
eenen brief welken hertog Ernst van
Saksen-Koburg-Gotha aen den koning van
Prnissen zou gestuerd hebben, om hem aen
te toonen dal liet parlementair geschil in
Pruissen nietjangeriiieermagduren zonder
gevaer voor Pruissen en voor Duitschland.
De Augsburger Zeilung meldt dat de
koningin van Napelseindelyk besloten heeft
in de wereld terug te keeren en haren
echtgenoot Frans 11 te vervoegen. Maer,
volgens den wensch barer ouders, zal zy
niet in eens het kloosterleven verwisselen
tegen een woelig hofleven; zy zal gevol-
genlyk naer München gaen en er eenige
weken onder hare familie blyven. Zy zal
vergezeld worden door de hertogin van
San Cesaro en prins San Antonio, die ins-
gelyks den winter te Augsburg hebben
doorgebragt.
KONCERT VAN 7. ARREN.
De heer Schouten, direkteur eener Hol-
landsche renbaen, is alhier aengekomen
met zyne kunsttroep en peerden en zal
op het gaeiplein, eene reeks vertoo-
njngen geven. Deze vertooningen zullen
aenyang nemen met morgen, zondag, en
Beginnen om 6 t/a ure ’savonds.
De goede faem die den heer Schouten
cn jyne troep alhier hebben voorgegaen,
en den lof waermede alle de nieuwsbladen
er van spreken, zullen hem, wy twyfelen
'j.Tsr
wy
«r
iL
uk.
H
n
I-
y
sto
icn
ii-
R
if
nf
•t.
is
A
nl
u
La
Is
Dl
Hf
or
•n
n
ii
I*
ud
Jo,
en
ido
ich
M. De Roo, Pastor van Ramscapellc, is pastor be
noemd van Adinkcrke.
M. Buyse, professor in het pensionnaet van den
II. Aloysius te Dixmude, is onderpastor benoemd van
Cortemarck.
M. Van do Ginsthe, onderpastor te Cortemarck,
is pastor benoemd van Gits.
Vooris Regislres, Journal, Grand-Livre, Kalepins,
Pol tefeuillen, Carnets, ent, ent.
hebben, zoo als dit het geval is met de vaste oliën.
Alle mineraelolie voor de verlichting bestemd die
vuer vat by eene proef van dit slach, moet verworpen
worden, dewyl zy aen erge gevaren blootstelt.
B. Oter de lamp. Da lamp, welkdanig haer
maeksel zy, moet altyd ongeschonden zyn. Indien by
gevolg van het langdurig gebruik er eene opening
in kwam, welke het vat waer de olie in besloten is,
in regtslreeksche gemeenschap zou kunnen brengen
met de ruimte waer de verbranding rondom do
wiek geschiedt, dan zou die lamp behooren ver
worpen to worden.
Het olievat der lamp moet meer olie kunnen bevat
ten dan men er in eeneenkele mael kan verbranden.
Zooveel als mogelyk moeten de vaten der lampen
gemaekt zyn van doorschynende zelfstandigheden,
om altyd te kunnen zien hoeveel olio er in is. Do
wanden der vaten moeten zoo dik zyn als mogelyk.
De bekken der lampen moeten er op vast geson
deerd zyn by middel van minerale mastiek, die door
de mineraelolie niet kan aengeratid worden.
De voet moet vast slaen, zwaer zyn en breed genoeg,
opdat de lamp niet gemakkelyk zou omvervallen.
C. Over hel gebruik der olie en lampen. Alvorens
eene lamp te aensteken, moet men ze heel en ganscli
vol olie gieten en ze daerna zorgvuldig loesluiten.
Wanneer, by geval, de olie uit is teiutyl de lamp nog
b'andt, dan moet men, eer men ze opeudraeit om er
olie in te gieten, dezelve uildooveu, en eenigén tyd
laten koud worden. Als men genoodzaekt is onmid-
delyk den kom te vullen na de lamp uitgedaen to
hebben, om er zjch op nieuw van te bedienen, dan
is het volstrekt noodzakelyk hel licht er van afgewy-
derd te houden, van ’l welk men zich bedient om
tot dio werken over te gaen.
Eindelyk, als het glas dat op do lamp staet, zou
breken, dan moet men deze onmiddelyk uildooveu,
om het heel worden der metallieke garnituren to
voorkomen.
Die verhitting, als zy te fel wordt, kan de olie in
den kom aen het dampen doen komen; deze dampen,
met al boven uit te komen, kunnen vuer vatten, do
vernieling der lamp te weeg brengen en bygevolg
ook bel uitvloeijen of de verspreiding van een hoogst
vuervattende, ja dikwyls reeds vlammend vocht.
Onder do jurés, geroepen om te oordeelen over
de zaken die in de eerste serie van 1803 voor ’t hof
van assisen van West-Vlaenderen zullen gebragt
worden, en welke te Brugge onder hel voorzitter
schap van raedsheer Oiiraet zal geopend worden,
bemerken wy deheeren: Pb. Brouckaeri, koopman
te Sladen, K. Blontrock, gemeenteraedsbeer te Couc-
kelaere, N. Feys-Kestelool, id. te Dixtnude, P. Van
den Bussche, burgemeester te Clercken, K. L. Ampe,
gemeenteraedsbeer le Cortemarck, J. B. Van de
Wonde, landbouwer le Caeskerke, en K. Bouquez,
gemi enle-ontvanger le Stilden.
Vele persoouen weten niet dat het gebruik van
zinken vaelwerk voor huisgebruik, groote ongeluk
ken kan veroorzaken. De azyn, cider, wyn, en over
't algemeen alle zilerstof die in zink gestaan heeft,
wordt tuin of nicer hevig vergift. Insgelyk» met melk
is dit het geval.
Men heeft zeer dik nyls gevallen van koliek besta-
ligd, waervan men geene andere oorzaek moet
zoeken dan de aenrakiug van de melk met het zink.
Het gebruik dier melk vooral by kinderen, kan de
dood veroorzaken.
- Sedert eenige dagen wordt er eene zeer nuttige
uitvinding by vele onzer landbouwers toegepasl. Zy
drinken namely K afgietsel van gebrande rogge, in
plaels van afgietsel van gebrande koffyboonen. De
rogge, meteen weinig vel erby, wordt heel eenvou
dig gebrand in eenen yzcren pul, en vervolgens ge-
■ua>eii. Hel gemalsel, iu< l eenige suikery gemengd,
evenals by den kofl'y, giet men op en men bekomt
eenen zeer aengeiiamen drank.
Wy hebben den nieuwen drank geproefd, cn wy
mo. t ii bekennen, dal deze ten uacslciiby den kolfy-
sm.iek geelt. Men neme de proef, en men tal ervan
overtuigd Wezen. {Eecloonaer),
Mandelen gemeente van 2500 zielen, heeft voor
1B02 de volgende inerkwcerdigiieid opgeleverd en
er zyn gedurende du jaer 29 tiuwelykeu gesloten,
gelik gelal der sterfgevallen cn 77 geboorten aenge-
boukl.
Zaterdag heeft men in den koer van het stad
huis le Luik proeven genomen om de ve/lichltdide
kracht te kennen van de koulzatd-eu de pulrOulolie
en de beterheid van de eene op de andere aen le
teekenen.
Twee lampen, elk gevuld met Ö0 centiliters olie
zyn ten zes uur ’s avonds aeugeslukeu. Men kanbyna
verzekeren dal in den beginne de veriicnlende kracht
van beide lampen gelyk was; niaer ten half zes
'smurgeiids ging de lamp met kuoliaedolie uil by
gebrek aen voedsel, lerwyl de pelroullump ten lien
uer ’s luorgends nog brauüde.
Ziel hier een uittreksel van liet verslag van den
opperraed van openbare gezondheid, waerby do
vuoriorgen opgvgeveii worden Ier vourknuimg van
ongevallen by liet gebruik, der iliiiierule-oiien voor
de verlichting.
De opperraed stelt vast:
1. » D.it er geen maatregel noodig is strekkende tot
het verbieden des verkoops van slceii-olie voor de
verlichting bestemd.
2. ’ Dat du reeds by dit gebruik gebeurde onge
vallen, en zelfs de mogelykhuid van een ongeval, de
lusscbeukomsl der overheid by middel eener cirku-
laire wettigen en zelfs weiischulyk maken, ten einde
inlichtingen te geven over de voorzorgen le nemen
ter voorkoming »an ongevallen.
8.’ Dat de inlichtingen zouden moeten loopen
A. Over de olie. ld. Over de lamp. C. Over hel ge
bruik der olie en der lamp.
A. Otter de olie. De olie moet ten naesten by kleur
loos en zorgvuldig gezuiverd zyn van du waterstof,
ziedende op eene lage lemperaluer en gekend onder
den naem van naphta. De aanwezigheid v in naphle
in de steen-olien blykt uil een sterkeren, indringen
dere geur dan dien uilgewasemd door du eigenlyke
minerael-olien, als schist, petrool enz., als zy er wel
van gezuiverd zyn.
De oliën, die eene zekere hoeveelheid naphte in
houden, vatten vuer Van ’toogettblik dat men een
brandend lichaem brengt aen den damp dien ig bg
gewoone teinperaluer uitioeipen, terwyl de uatup
komende van eene minerael-olie voor verlichting
berekend, geen vuer moet vatten by de aennadering
van een brandend voorwerp. Inderdaed, de hoeveel
heid damp verwekt by eene gewoone lemperaluer,
is te gering opdat zulks dien uitslag verwekke.
Om onder dit opzicht eene olie le beproeven, heeft
men slechts in eene ondiepe platte schael, by voor
beeld het onderste eener tas, eene hoeveelheid olie te
gieten tot op do hoogto van minstens een centimeter,
digi by de oppervlakte der olie een brandenden sol
ferpriem te houden cn dien brandend in de olie le
laten vallen.
Als zy goed van de naphte gezuiverd is, mag de
mineraelolie in deze omstandigheid geen vuer vatten.
De solferstek er in vallende, moet, na er een oogen-
blik al brandende boven gedreven te hebben, er in
uitdooven, zonder het vuer aen de olie gestoken te
Zondag lest was de gemeente Zarren in volle ker
mis. Er zou dien dag, doorliet jonge muziek van
Zarren, met de medehulp van eenige Veurnscbo
liefhebbers, een koncert gegeven worden.
Om 12 Ij2 ure trok het muzykgenootscbap van
Zarren met de overheden van het gemeente, naer du
statie, om er het konvooi, dat dc Veurnaren moest
aenbrengen, af le wachten. Omstreeks 1 ure, kwam
de trein aen, het muzyk speelde de braban^onne, du
Veurnsche muzykatiten stapten af cn werden in du
statie verwelkomt door de heeren Wullepit burge
meester, Schottey voorzitter der maetschappy, cn
Gryspeerdl, sekretaris van het gemeente. Daerna
stelde zich de stoet in beweging, het muzyk speeldo
eenen paa-redoublé en de Veurnaers werden aldus
naer- het gemeente-huis geleid, alwaer het koncert
moest plaels hebben, en alwaer een prachtig middag-
mael Ier hunner eer opgedischt werd.
Omstreeks 5 ure des avonds begon het koncert,
dat een talryk publyk uitgelokt had, met een stuk
harmony door het muzyk van Zarren. Wy hadden
reeds twee keeren de gelegenheid gehad dat muzyk
te hoeren, namelyk in den lesten festival in dat
gemeente gegeven, en in den festival van Veurne;
dan alreeds bestatigden wy den goeden aenleg, den
yver die de jonge muzykatiten bezielde, maer nu
mogen wy zeggen dat zy wezenlyk voortgang doen.
Dit eerste stuk, even als beide andere dat zy uit
voerden, werden met kracht en samenhang gespeeld.
De ouverture van Clément, CAurore, vooral, dat
nogthans een kapitael stuk is, werd met veel meer
oplomb uitgevoerd dan wy het door hen in het festi
val van Zarren hebben hooren spelen. Dit strekt
dan jongen heer Dejaegliere, den yverigen muzyk»
meester van Zarren, tot eer.
Het overige van het koncert bestond uit twee
quatuors voor snaerinstrumenten, door de lief
hebbers van Veurne, een air vavié voor klarinet
door den jongen heer Célestin Gryspeedt, een duo
op de Norma voor twee klarinetten, door de heeren
Gryspeerdl eu Verbanck en uit drie zangen door den
heer Ryckeboer van Veurne.
Wat lief mucyk is toch liet muzyk ran Rossini,
Ook werden beide quatuors hevig toegejuicht.
Een lievig handgeklap, begroette insgelyks de boer
Gryspeerdt by het eindigen van zynen air varit: en
dit was wel verdiend. Men ziel dat die jonge L/cr