Ingezonden A likels.
Toestand van ons Land.
Adgemeene Tijdingen.
zyn huis
Mynheer Ilyckcbocr,
Mynheer llyckeboer,
lianil aen den verd wadden, om Item in den
goeden weg le brengen, terwyl de zooge
zegde katholyken de inenschen die anders
durfden denken, vroeger in een kerker
van honger lieten sterven of levende ver
brandden, en thans nog vervolgen.
Hel krislendoni spreekt niets dan woor
den van liefde, vrede cn toegevendheid,
en do klerikale princiepen zyn had, twist
en onderdrukking.
liet krislendoni cindelyk, roept tot de
inenschen: doet niet aen een ander wat gy
niet zoudt willen dal men aen u zelve doe! en
de katholykc partysprcckt van niets anders,
dan van de inenschen die zich aen haer
niet onderwerpen, te benadeeligen in hun
nen handel, le treilen in hunne eer en tot
den grond ruineren.
Stact het nu aen hun de verdiensten van
het kristendom, van de kristelyke religie
aen tc balen, aen hun die juist nooit anders
gedaen hebben dan het kontrarie van het
geen deze religie aenlecrl?
Met hel kristendom hoog tc hellen, ver-
oordcelen zy zich zelve, cn bewyzen klacr-
blykclyk dal in plaets van hetzelve voor te
staen, in plaets van deszclfs leerstelsels
van vryheidsliefdc en broedermin te vol
gen cn le willen uitbreiden, by hun niets
dan zucht naer ovcrhcersching en ryk-
dommen beslaet.
In 1850 had Relgien omtrent 500 mylen
steenweg, die gemeenten onderling ver
bond. Thans heeft het 2500 mylen gekaseide
straten zonder de 2500 mylen der groote
wegen en de 1900 kilometers yzeren wegen
te lellen. Voegt daerby nog de hoeveelheid
kanalen, welke er sedert 25 jaren gemackt
zyn, en gy zult een gedacht hebben van de
gcmeenschappelykheden, dicer lusschonste
den en dorpen van ons land zyn daergesteld.
Dit is eene groote vooruitgang.
Men vindt dezelfde verbetering in de
briefwisseling en de telegrafen.
In 1852 werden er in ’t land 8 millioen
987 duizend 027 brieven met den post be
steld. In i860, 17 millioen 275 duizend 570.
Voor T buitenland in 1851, verzond men 5
millioen 491 duizend 450 brieven en in
1800 verzond men er 6 millioen 428 dui
zend 544. In 1852 werden er 27 duizend
217 telegrafische berigten gezonden; in
1800 was dit getal 225 duizend 819.
Wat den koophandel aengaet, bevat het
verslag ook zeer nuttige aenduidingen, Het
beslatigt in voordeel van het tweede tydslip
eenen invoer van 529 millioen 458 duizend
Ir." (bestendige waerde) en van 405 millioen
428 duizend franks (veranderlykc waerde).
Het verschil tusschen de jaren 1851 en
1860, in uiterste termen genomen is van
409 millioen 5 duizend franks (bestendige
waerde) en van 505 millioen 265 duizend Ir.
Wal den uilvoer aengaet, daervoor geeft
het verslag de volgende cyfers ophet
tweede tydslip overtreft het eerste van 596
millioen 258 duizend franks (bestendige
waerde). In 1861, heeft er eenc verhooging
van 545 millioen 468 duizend franks be
stendige waerde) en van 478 millioen 585
duizend fr.' (veranderlykc waerdeplaets
gehad op 1861.
De byzondereuit- en invoer voor het land,
is in dezelfde evenredigheid aengegroeid.
De materialen, aen het publieK aange
boden zyn zoo zeer vermenigvuldigd, dat
men er zich macr slechts een gedacht van
vormen kan. In alle bedryven zoekt men
immer naer beter, gemakkelyker en nutti
ger. Er is wezentlyk vooruitgang in handel,
nyverheid en landbouw.
1
M»3S3t
V
cm.
Etn laenberghtnaer.
sedert
men er
dal
Isenberghe, 30 October 1864.
Ik verzoek u de goedheid to hebbenden volgenden
brief in uwen aenslacndcn nummer vau het Advcr-
tentio-blad te willen opnemen.
Verleden zaterdag beefier nlbicr eene plegligheid
placls (jehad, die nog lange jaren, met voldoening,
door do Isunbcrghcnacrs tal worden urdnehl. Dezu
plegligheid bestond in het leggen van den lautslcn
steen der nieuwe kasseide loopende uil ons dorp,
door hel guhuohtu den Abode, naer den steenweg
van lioogstacdc naer Rousbrügge.
Omtrent den middag wierden de heeren Joyc Gliys,
arrondissemonts-kom missa ris, Bieswal-Br icoull, pro-
vineiael-raedshcer en Dchoon, ingenieur d-d. kom-
missaris der wegen, die in twee voiluren kwamen
acngereden, door onzen Burgemeester acn hel hoofd
van geheel den gemeenleraed en van den aennenaer
Van den Brode, in onto gemeente verwelickotut;
Om één uer vereenigden zich allo deze persoonen
aen hel banket ten liuiio van den lieer brouwer
Rooryck. Du spyzcn waren lekker, dc wyn fyn, de
dienst liet niets te wenschee, en do gulhartigstu
vricndelykheid heerschlu onder alle do aanwezigen.
Op hel detsert wierden er verschelde gezondheids
dronken voorgestcld le weten: door den heer Burge
meester, aen M.' den Arrondissements-Kommissaris;
door Mr. den Arromlissemenls-Koiumissaris aen het
Gemeenle-bestuer; door Mr. De Cac aen Mr. Bieswal
en door Mr. Bieswal aen de kiezers van Isenberghe.
Vervolgens kwam ons muziek MM. Joyo en Bieswal
met ceno serenade vereeren, voor de welke do
spelers vueriglyk bedankt wierden cn met een goed
glasje Bordeaux getrakteerd.
Hierna begaven zich do overheden, met het muziek
acn ’l hoofd, en in tegenwoordigheid van een groot
getal nieuwsgierigen, naer de plaets waer do laatste
opening van onzo nieuwe kasseide, tusschen Isen
berghe en den Abeele, met ccnigc vcrcicrde sleenen,
en onder het spelen der Lraban^onne, plegtiglyk
wierd aengevuld.
In de banketzaal terug gekeerd, ledigde men nog
eenige flesschen charapagne-wyn en men nam do koITy.
’s Avonds bragten de heeren Joye en Bieswal een
bezoek acn de muziekanten in hunne gewooue gildc-
kaïner vergaderd. Zy wierden er ontvangen door den
voorzitter der inaelschappy Mr. DcCac, als ook door
twee andere leden die opvolgenllyk elk eenc rede
voering uitspraken. Dc zael was schitterend verlicht,
twee zetels met kussens waren voor do bezoekers be
stemd, en wanneer deze gezeten waren speelde men
waer kan man beier zgn. De heeren Joye en Bieswal,
•liep over do hun aangedane eer getroffen hebben
beurtelings hel muziekgunootschap in warme woor
den bedankten beloofd hetzelve in alle omstandig
heden lo zullen ondersteunen. De tevredenheid «as
algemeen de werklieden der kasseide on de muzie
kanten dronken een goed glasje bier bun door de
twee bovengenoemde heeren geschonken, en al de
burgers waren verheugd om dat er nogmaals voor
Isenberghe eene grootc verbetering is tot stand ge
komen.
Om te sluiten, ik bedank namens al de Isenber-
ghonaers, Mr. do Arrondissements-Kommissaris voor
al wat liy gcdacn heeft om het ontwerp der kasseide
naer de drie Hoorntjes door hel gouvernement 'c
doen goedkeuren, want gelyk men weet, hebben
twee naburige gemeenten alles in hel werk gesteld
om dit ontwerp te doen onderblyven; ik bedank Mr.
Bieswal, onze yverige en dienstwillige provinciale"'
raadsheer, voorde moeite die hy acnwcndt om de
hulpgelden welke ons door den Slael cn de Provincie
v erscliuldigl zyn in korten tyd tc bekomen, ik bedank
hem voor zyne hartclykc belofte dat hy, ton allen
lydc, en in alle omstandigheden de Isenberghenaers
uit al zyne kracht zal voorslaan; ik bedank het
plaetselyk bestucr dat, door zyn wys beleid, onze
gemeente in voorspoed doel verkeeren en niets ver
waarloosd om ons Isenberghe meer cn meer te be-
voordtieligcn.
Aenvcerd, Mr.
Wulveringhemwaentji 31 October 1864.
I.aet my toe nog een woordje t> zeggen in uwe ga
zette over liet bedelven van de Begem aert.
Hel is nu veertig jaer geledcndat onzo vnerl be
dolven wierd. Na die bedelving was de saliipvaert
hier buitengewoon florissant. Ibl gebeurde dat er
schepen lagen, liet eene tegen let andere, van acn
hel Zwaantje tol aen Uuulhem Stsje. Veel nering en
veel vertier was er dan in hel Zwaenlje, en by den
sasbaes, den ouden Merveillie, erkochl men hou
den! vyftig tonnen bier 's jaen. Gedurende lange
jaren bleef dit voortduren. Al de kalkschepen voor
Veurue-Ambachl en voor boven Nieuporl kwamen J
langs den Bergen vaerl, en «engezien bel den
koristen weg is zou het nog zoo zyn ware de schip-
vaert er zoo inoeijelyk niet.
Tegenwoordig vaert er door hel lloulhcm Sasjeom
zoo tu zeggen niet anders meer dan hel tnarklschipju
van Bodeyn. Men liuefl hier aen 't Zwaantje kassei-
steeuen aengevoerd voor Isenberghe; 't was com
passie weerd eene scbipsladihg, die men met veel
moeite had kunnen tol hier slepen, bestond nog in
geeuo tweo duizend sleenen, mi geheel deze lading
kan men naer Isenberghe vervoeren op eenen enkelen
voermanswagen. Schipper De Byzer is onlangs langs
Bergen en Hondschote gekomen met eene volle
lading kalk, cn acn du Drie Koningen heeft hy drie
maal moeten ligten en zyne lading mol kleine klikjes
binnen brengen. De slechten slact van du BergenVacrt
is zoo veel te meer tc bejammeren daer deze vnerl in
Yrankryk, te beginnen van acn de Drie Koningen,
zoodanig wel bedolven is. Hy is daer drie a vier
voel dieper als by ons.
Ik denk reeds genoeg gezeid tc hebben om du
ongeloovigslo tc overtuigen dat, in liet belang van
onze streek, hel bedelven van du ücrgenvaerl hoogst
noodzakelyk is cn niet langer mag worden uitgesteld.
Ik eindig met den wenseb uit lu drukken, dat a) de
omliggende geinccnle-beslureu nieuwe poogingen
zouden aanwenden om de bedelving van voornoemdu
vaert, 'l zy ten kostu der Provincie 'l zy ten koslo
van den Steel, zoo hacsl mogelyk to verkrygen, vol
vertrouwen dat die poogingen, door de persoonen
welke hedendaegs invloed hebben en de verbintenis
hebben aengcgaen onze belangen tu verdedigen,
krachtdadig zullen worden ondersteund.
Een koopman en hoi bei gier.
Versclicido nieuwe ilractlantccrnen tyn
ccnigo dagen gcplaclut geworden. Lest heeft
nog een aen het Spacnscli-kwarlicr gcplactsl,
dc Verlichting der stad van dag tol dag verbeterd, en
wanneer geheel en gansch het systeem met petroleum
tal aengenouien worden, tal ty niets meer lu wen
tellen overlatcu.
Woensdag der verleden week, is er een der
groote hoiitlcn bollen diu boven du dakvensters aen
hei justitiepaleis alhier syn geplactst, waerschynclyk
door de daveriiig van een voorbygnmidon wagon, lo*'
geraekt cn afgevallen, juist tusschen het peerd en
den voerman welken er gelukkiglyk met du vrees
van afgekomen.
Lr is gewag dat do stad van hel staetsbesluer
ile aloude hoofdwacht tou bekomen, om erven lokael
voor hel vredegerecht van lo maken.
Under de jureen, die geroepen syn om uitspraek
tc doen over do taken welke door dc assisen der
provincie West-VInunderen zullen opgeroepen wor
den, gedurende de l."1* serie van den 4.’ zittyd,
welken zal geopend worden den 21 november aou-
stacnde, bevindt zich du heer D. Van dun Bussche,
grondeigcnacr te Vcurne.
Deter dagen heeft den jagtbewacrder Dcmater,
in de duinen naby Itieuport eenen zeer grootun Arend
geschoten; die heest, diu reeds ceh paer dagen aldaar
op roof uil was, werd enkel in du vlerk gekwetst cn
is levend verkocht aen joufv. Vandamiuu, grondei
genares te Nieuport, om in haro verzameling van
naluerljko historie geplaetsl te worden.
Vrydag nanoen heeft het parket van Korlryk
zich naer llucstcrl begeven, om een onderzoek W
openen over eenc moordpooging in den nacht van
den 23-24 dezer begaen op Pieter du Scheemaker,
zwingclacr, te Moen.
Volgens iugskomeno inlichtingen, tou du Schee
maker, zich van zyn huis naer de herberg den Hoog-
molen, le llccslert, begevende, onderwege aengerand
geweest zyn door dry kerels, die zich verborg*."
hadden achter eene haeg langs eenen voelwegeh
welken hy moest doortrekken om naer gezegde her
berg te gaan, /.onder een woord te spreken hebben
zy hem messteken toegebragi, waaronder eene doodt"-
lyku aen het haofd. Zyn toestand is zoodanig erg dat
men hem donderdag de heilige geregten heeft moeten
geven. Vrydag nog was dc geneesheer er niet
kunnen gelukken hel bloed te stelpen.
De heeren Heldonbergh cn Dulhoit, wetsdokters,
hebben den hachclyken toestand van den gewonde
onderzocht.
Hel sehynt dat de dry daders sedert donderdag bet
land verlaten hebben.
Uy du delviugen der boorden van den User,
voor de grondlegging eener nieuwe brug tu Elsen-
daintne, heeft men eenen maliënkolder met yzcre"
halskraeg gevonden, versierd met koperen ringen-
Men heeft ook een rapier ontdekt met yzeren hand
vest, dat kunstig bewerkt is. Detc voorwerpen zyn nog
al wel bewaard. Daaronder is er een ponjaard met
houten hecht; macr hel lemmer is grootcndeels door
de roest verteerd. Deze wapens schyncn van de X'
XI' eeuw te wezen, en men onderstelt dat ze de uit
rusting van eenen wapenruitcr zyn, diu waerschynC-
lyk verdronken isloeu hy de rivier w ilduovertrekken.
Men heeft ook beenderen en hocfyzers gevondt n-
Deze zeldzaamheden zyn aen den toezichter, den heei
Andries, overhandigd, cn zullen in epn museum (Jc
plactst worden.
De onweders die onlangs op de noord-oosl k"51
van Schotland gewoed hebben, hebben oneindigc
rampen veroorzaakt. Men verzekert dat meer dan