1
L VA.A VEURNE.
I
L
u
I
I
IEURNE 19 NOVEMBER.
k
De Studiebeurzen.
5 I
N.‘ 20J0.
JAER
er in de beweeringen en het geschreeuw
der klerikalen bestaet.
De sektien der volksvertegenwoordigers
kamer hun werk geëindigd hebbende, zoo
is deze vergadering donderdag lest byeen-
geroepen geworden.
j HERD AG 19 NOVEMBER 1864.
iór-
Men moest er zich op verwachten dat,
ter gelegenheid der voordraging van de
wet op de studiebeuzen in het senaet, de
klerikale drukpers op nieuw hevig tegen
de liberalen zou uitvallen.
Degansche bend isinderdaed losgelaten,
en valt aen met de schoonste uitdrukkin
gen uit haren vokabularis van scheld
woorden.
De wet is eene dieven-, eene baenstroo-
perswel; de liberalen zyn dieven, roovers,
beurzensnyders, enz. enz.
Hebben zy nu wel reden om al dat lawyt
te maken?
Hebben zy ditmael gelyk volgens regl en
gezonde reden van zich hevig tegen dat
wetsontwerp te verzetten?
Niet het minste, en de wet dient alleen-
lyk om de fondatien die eene vereeniging
van menschen zich zonder regt toegeëigend
hadden, hare ware bestemming weerle
ge ven.
Wy zullen dit hier door een voorbeeld
trachten te bewyzen.
Veronderstelt eens dat er een dorp, een
gemeente bestaet dat geen school heeft.
De bestuerraed dier gemeente, de nood-
zakelykheid vindende van eene school te
hebben, sticht er eene, welke den naem
draegt van Gemeenteschool. De school
bloeit, ergaen vele kinderen naer toe.
Nogtans kunnen alle de kinderener geen
toegang aen hebben: daer men betalen
moet om er het onderwys te ontvangen,
is er natuerlyk eene klas die er van be
roofd moet worden. Eenige liefdadige per-
soonen, om daerin te voorzien, stellen
studiebeurzen in, by middel van de welke
kinderen van eenen minderen stand de
lessen zullen kunnen bywoonen. De zaken
gaen aldus voort gedurende verscheide
jaren.
Langen tyd nadien vindt de Raed die
alsdan het dorp regeert, dat de school er
niet noodig is, en schaft ze af.
Wat later komt een partikulieren zich in
het dorp vestigen en sticht er eene school.
Om zyn gesticht beter te doen gaen, vindt
hy niets beter dan zich van de studiebeur
zen,die eertyds aen de school der gemeente
geschonken zyn geweest, meester te maken
om ze ten profyte van zyn gesticht te ge
bruiken.
I aDVERTENTIE-BLAI) VAN VEURNE
I heden af toegesluerd worden aen al
met January acnstaende voor een jaer
■ivieren.
f DVERTENTIE-BLAD VAN VEURNE
j&r goedkoopste gazellen die in Belgic
58.^
>li tieke reden, een magtig, onweder-
a'. I
«0 I pchten, en wanneer het er op
05 f oin te. zeg.Sen
j 15 i
ja *vzj met wat aenhalen.
3 45
5 b'O
6
5 ‘j eu en die begeert van de voordeelen
ii 50
Wal later nog vindt het nieuw gemeente-
bestuer dat eene gementeschool onontbeer-
lyk is en sticht er eene op nieuw. Als ge
volg hiervan moeten met alle regt de
beurzen waervanzich departikuliere school
meester onregtveerdiglyk meester gemaekt
heeft aen de gemeenteschool wederkeeren,
mits zy eertyds aen de gemeenteschool zyn
gegeven geweest. Het dorpsbestuer zoo
uitsluitend niet willende te werk gaen, be
slist dat de jongeling die van de beurzen
zou genieten, zal mogen naer een van
beide gestichten gaen naer zynen keus.
Is dat niet al wat regtveerdig is en heeft
dien partikuliere schoolmeester die zich
had toegeeigend dal hem niet toebehoorde,
het regt van daerom de gemeenteraed-
heeren dieven en beurzensnyders te noe
men
Hé wel, de kwestie die het senaet bezig
houdt is precies de zelfde, en men zal dit
gemakkelyk verslaen. Ziet hier:
In den ouden tyd bestonden hier in
België twee universiteiten, die van Leuven
en van Douai.
Dit waren twee universiteiten van den
Staet.
Ten voordeele der jongelingen welke
aen die twee universiteiten wilden stude
ren, werd er een groot getal studiebeurzen
gesticht.
By het einde der verledene eeuw werd
de lloogeschool van den Staet die te Leuven
bestond vernietigd.
Het gesticht, dal de beurzenstichlers dus
in het zichlgehad hadden, was verdwenen.
Onder de fransche overheersching be
stond er niets meer dan de lloogeschool van
Frankryk en de studiebeurzen werden aen
deze toegeëigend.
Het keizerryk viel en het koningryk der
Nederlanden kwam in de plaets.
Willem 1 herstelde het onderwys in
onze landen en slichtte drie universiteiten
van den Staet, te Gent, te Luik, en te
Leuven.
Aen deze drie hoogescholen van den
Staet kwamen dus van regte de oude beurs-
fondalien toe en ’t was ook zoo dat koning
Willem er over beschikte.
Na de omwenteling van 1850 werden er
maer twee hoogscholen van den Staet be
houden, namentlyk te Luik en te Gent en
de universiteit van den Staet van Leuven werd
vernietigd.
Intusschen hadden zich eenige byzon-
dere persoonen vercenigd, om teMechelen
een gesticht van hooger onderwys op te
rigten ingevolge het nieuw grondbeginsel
der vryheid van onderwys.
Later werd dit gesticht van Mechelen
naer Leuven overgebragt. Maer het bleef
m uitgegeven, het verschijnt tweemael
T eek, den woensdag onder vorm van
T enten den zaterdag, en kost slechts
:Jken voor Veurne en zeven franken
Ir DVERTENTIE-BLADgeeft den woens-
laelslc marklpryzeri van Veurne en
1 jien Frankryk en zal van nu af den
I de laetsle marktprijzen van Hond-
•n van Gent en veel andere voorname
'eden geven. liet bevat wekelijks arti-
i er de algemccnc politiek, over de be
unt ons land, en bijzonderlijk over die
e streek, en verzuimt niets om alle
;k en merkweerdig nieuws zoo haest
bekend te maken.
Blad voor Annonccn, Landbouwnieüws, politieke en
Een Nummer, en een Supplement op half blad, per week.
algemeene Ty dingen, Marktpryzen en Handel zaken.
q"- x
hisdag lest is, in het Senaet, de be-
l. ging over de wet op de studiebeur-
hannen-
jpls men er zich moest op verwach-
,iit projekt door de klerikale leden
vergadering hevig aengerand gewor-
Ittia'ron Osy en na hem baron Dela-
4 ebben het woord tegen het ontwerp
b^n, maer om de waerheid te zeg-
|l eeft geen van beide eene ernstige,
Lie kunnen bybrengen. Zy hebben
tj (‘sproken van miskende en geschon-
aen-
oin te zeggen welke rechten door
't geschonden of miskend werden,
J
5
5
3 35 - icer Van Schoor, die na hen het
.’oerde, had niet veel moeite om
^argumenten te weerleggen; deacht-
nateur van Brussel bewees, in eene
i’’fcnde redevoering dat zy alleen
nregtvaerdigheid willen, dat zy al-
f j'en de vryheid van het onderwys
3ze die eischen dat, de onbemid-
pngeling die zyne hoogere studiën
beurs te genieten, naer de hooge-
van Leuven moet gaen.
deze onzer lezers die tydens de
n;je over deze wet in de kamer der
legenwoordigers, de debatten niet
hebben, geven wy verder een
.’ie gansch de kwestie der studie-
uitlegt en die aentoont wat grond
I
Voor stad
worden
)0
)l)
)0
50
)0
50
)0
15
17
10
)0
Lil.
>0
50
Sur Frankryk
IDTËÏTENTIE-BIAD
ver- I
ulcl I
Cl»
>es<e
Prys van
blad, Oostslrai-t
van het rvk.
7 ü5
7 45
00
0 05
3 15
25 d -a J
l) 00
1
inschry vnig, BETAELBAER VOOROP
6 franks ’s jaers.
3 fr. 25, 0 inaenden.
1 fr. 75. 3 inaenden.
7 franks ’s jaers.
lor buiten, vrachtvry: 3 fr. 75 6 inaenden. I
2 fr. 25 3 inaenden.
16 fr. 50 ’s jaers.
Men abonneert zich op het bureel van hel
I'i.’ 33, te Veurne, en oj> al de poslkantooren
Insertien, ISccntimen den drukregel.
Een afzonderlyk nummer 20 c.", het supplement 15 c.‘
Alle allichcn, by de uitgevers van dit blad gedrukt,
ÉÉ5MAEL onverguld in hetzelve gcplaetst.
Brieven en geld vrachtvry toe te zenden.
I er
a as,
•ent
123
ICC» lp
du
I her bewysmiddel tot staving hunner
I
3 15
