Algemeene Tijdingen,
en
goed gebakken
waar het vocht
De gezondheid is een dierbaar goed, voor
al voor den dorpsbewooner. Hem te leeren
de gezondheid bewaren, vermijden wat
schadelijk is, verkiezen wat hem kan nuttig
wezen, met een woord de gezondheidsre-
gelen doen kennen welke zijn leven regelen,
zulks is het doelwit dal wij beoogen.
De landbouwer in ’t algemeen is van eenen
kloekeren lichaamsbouw dan de stedeling.
De aard van zijne bezigheden, de zuivere
lucht welke hij inademt, een geregelder en
eenvoudiger leven, zulks zijn de klaarblij-
kendste oorzaken hiervan. Ook behoeft hij
minder voorzorgen te nemen om welstel
lend te wezen. Nogtans is hij dikwijls, door
eigene schuld, blootgesteld aan menigvul
dige ziekten, welke hij wellicht zou kunnen
vermijden. Zijne woonstede, zijne kleede-
ren, zijn voedsel, zijn arbeid moeten aan
zekere voorwaarden beantwoorden, opdat
hunne heilzame werking gezond zou wezen
in plaats van schadelijk te zijn.
Wij zullen aanvangen met het vraagstuk
der woonstede. Twee groote voorwaarden
zijn voor de gezondheid der huizen ver-
eischt: volkomene afwezigheid en behoor-
Gezondiieid der woonsteden. Deze is aan
verscheidene andere voorwaarden onder
worpen. Eene der gewichtigste is den aard
van den grond op welken het huis gestaan
is. Zelden vindt men een bodem die teene-
maal droog is. Onder deze betrekking laat
de meerderheid der plattelandswoonsten
veel te wenschen over. In ’t algemeen heb
ben ze slechts eene vloerstagie rechtstreeks
op de aarde gevestigd. Men begrijpt dat
indien de aarde vochtig is, de woonplaats
insgelijks vochtig moet wezen. Van daar
eene groote oorzaak van ongezondheid.
Een plankenvloer, door eene zekere
ruimte van den bodem afgescheiden, is het
beste middel dat in zulke omstandigheid
aan te wenden is; een dergelijke onkost is
evenwel boven de middelen des landbou
wers. Men kan minder volledig hetzelfde
doelwit bereiken, als men den bodem der
kamer boven den buitengrond ophoogt en
dezen zoo schikt, dat er geen water rondom
den muur kan blijven staan. Neemt men
deze voorzorg, eene enkele lage vloersteenen
of geklopte kleiaarde is voldoende.
In strijd met deze regelen zijn vele woon
steden onzes lands gevestigd op eenen grond
die lager ligt dan den buitengrond, hetzij
deze schikking genomen zij door eenen
onbezonnene gedachte op den oogenblik
der bouwing, hetzij dezelve voortgekomen
zij uit de achtereenvolgende ophooping van
allerlei overbrengselen rondom de muren.
De huizen, die gedeeltelijk tegen aarden
wanden zijn gestaan, zijn noodzakelijk zeer
vochtig, ten ware die gronden uitzonderlijk
droog zouden wezen, zooals het ’t geval is
langs heen zekere punten der oevers van
de Loire en van de Vienne, alwaar de inge
zetenen mitsgeringeonkosteninden bodem
kamers graven die men voor gezond mag
houden. De vochtigheid is vooral te vreezen
op de lage pleinen, die schier op dezelfde
hoogte zijn als de waterloopen, ja soms nog
lager dan beken. In dit geval is de ophoo-
ging van den innerlijken bodem schier
onvermijdelijk.
Ongelukkelijk ziet men maar al te dikwijls
de mesthoopen tegen de huismuren en wel
onder het water der dakgoten liggen.
Behalve het verlies dat de vette ondergaat
onder den invloed der herhaalde uitspoe
lingen, ontstaat hieruit eene onophoudelijke
oorzaak van vochtigheid voor het inwendige
der huizen. Wat meer is, de ontbinding der
gewassen waaruit de mest gedeeltelijk is
samengesteld, geeft aanleiding tot uitwase
mingen die zeer schadelijk zijn voor de
gezondheid der ingezetenen. Veel erge
koortsen, die des zomers in den buiten
woeden, hebben geen andere oorzaak.
De plaatsing der voorzijde van de woon
steden is zeer aanbelangend. Hetstellen der
huizen naar den westkant is het slechtste,
uit hoofde der aanzienlijke hoeveelheid
regen, welke door den wind van dien kant
wordt aangebrachl. De naar den westkant
geplaatste muren zijn uitnemend sterk be
schadigd. Zijn ze niet zeer sterk gebouwd,
gedurende een deel des jaars worden ze
doorgedrongen van vocht.
Eene te groote hoeveelheid boomen ron
dom eene woonstede kan schadelijk zijn,
als deze boomen dicht genoeg staan om
niet genoegzaan doorgang te laten aan de
zonnestralen, want daaruit vloeit te veel
vochtigheid voort. Maar, dit geval uitge
zonderd, zoo moeten de boomen die op
eenige afstand gestaan zijn, tot de gezond
heid der lucht bijdragen.
De bouwstoffen, die tot het maken van
een huis dienen, vervullen ook eene rol in
de gezondheidsomstandigheden welke die
aanbieden. Met kalk en
steen maakt men muren
lot van die ongelukkigen te verzachten,
zouden de persoonen die een goed werk
willen verrichten en na hunne dood hun
geld en hunne goederen aan eene kerk of
een klooster die het niet noodig hebben,
laten, zouden die persoonen zich niet
veel aangenamer aan God maken, met dat
geld en dat goed aan de kas der ongelukken
te schenken?
Alle jaren worden erverscheide miljoenen
uit Belgie naar Rome gezonden, hoe veel
ellenden zou men, met die sommen, in ons
land niet kunnen te keer gaan?
In plaats van die kapitalen te dragen naar
den Paus die ze niet noodig heeft, indien zij
in zulkdanige kas gestort werden, hoe veel
arme kinderen, hoe veel arme vrouwen
die door een ongeval hun eenigen steun-
slok ontnomen zijn, zou men niet troost
kunnen geven?
Dal men dergelijk gebruik make van zijn
geld, dal men het gebruike om zijn even
naasten in het leven te houden, men zal
veel meer verdiensten voor God hebben,
dan het naar de Roomsche hoofdstad te
zenden waar het dienen moet om den
oorlog te voeren en de baanstrooperij aan
te vuren.
Reeds tweemaal heeft de volksvertegen
woordiger De Coninck van Merckem in de
Kamer gevraagd dat er een sas zou gemaakt
worden in den linker oever van den Yzer,
ter plaats genaamd Bertegat, om alzoo de
Veurnesche binnenwaters in rechtstreek-
sche gemeenschap te brengen met de boven
genoemde rivier. Dit sas wordt gevraagd,
zoo het schijnt, enkelijk ten voordeele van
eenige nijveraars van Dixmude en zou
hoogst nadeelig zijn voor Veurne-ambacht.
Dus, opgepast.
Wij zullen deze zaak, op de welke het
Weekblad onze aandacht heeft gevestigd
onderzoeken, cn, intlien wij voldoondo
inlichtingen bekomen, er breedvoerig over
handelen. Heden zullen wij ons bepalen
met te zeggen, dat niet alleenlijk de Wate
ring van Veurne, maar ook de gemeenten
Loo, Lampernisse,Nieucappelle,enz. tegen
het daarslellen van gezegd sas, bij den
minister van openbare werken hebben gere
clameerd, en dat hel zonderling voorkomt
(niet aan ons) dat onze volksvertegenwoor-
digei’ Julius, door zijne stilzwijgendheid,
de eischen van den heer De Coninck schijnt
goed te keuren.
VOOR DE LANDBOUWERS.
moeielijk door komt. De pannen daken
verdienen den voorkeur zoo voor den goed
koop als voor de kloekte. Op zekere punten,
waar het steen zeldzaam is, ziet men hui
zen, wier lage muren schier uitsluitelijk
uit kleiaarde zijn samengesteld. Niet alleen
lijk zijn zulke gebouwen niet kloek, maar
zij zijn ook lichtelijk doordringbaar
derhalve ongezond.
De vochtigheid der huizen stelt hunne be
woners bloot aan de geheele reeks rhuma-
tismuskwalen. De kinderen zijn bleek, opge
blazen en voorbeschikt om de verarmoeding
huns bloeds gewaar te worden door won
den die van zelfs opengaan en etter laten
uitvloeien. Het is diensvolgens der moeite
waard deze oorzaak van bedenkelijke ziekten
uitdenwegteruimen. (Wordt voortgezet.)
GEZONDHEIDSLEER.
Morgen ïal het muzijkkorps van Ste. Cecila, in
groote houding, zich om 11 ure ’s morgens in den
hof van den heer Bienwal-Bricoult laten hooren. De
harmonij zal er uilvoeren
1. * Marche door Bender.
2. * Fantazij op FAUST. Gounod.
3. * LESANSONNET, polka voorfluit solo. Wanson,
De heer Frans Van Herteelt, du ijverige en kun-
dige muzijkmeester van S.” Cecilia, heeft eene groote
doodmarsch opgesteld ter gedachtenis der slacht
offers van Tacamburo, en heeft zijn gewrocht aan den
minister van oorlog opgedragen. De heer baron
Chazal heeft in eenen zeer vleijenden brief aan den
komponist toegestuurd, de opdragt van het stuk
aanvaard.
De maatschappij St. Sebastiaan alhier, heeft
zondag en maandag lest feest gehouden. Maandag na
middag was er te schieten voor Koning. Aan den
heer Claeys, greflier der maatschappij is het gelukt
de kroon van het topeind der pers af te halen.
Woensdag lest waren alhier een dertigtal onzer
politieke vrienden van Veurne en Nieuporl op een
verbroederings banket in hel hotel de Kroon ver-
eenigd. Niets ontbrak ernoch goed gezelschap, noch
ongedwongene vreugd, noch geestige toasten, noch
aardige liedjes, noch fijne wijnen, noch lekkere en
welbereide spijzen. Mogten zulke bijeenkomsten
meermaals plaats hebben; mogte er een verbroe-
deringsbond tot stand komen tusschen onze vrienden
der drie zuster-steden Veurne, Dixmude, Nieuporl,
wier belangen zoo innig aan elkander verbonden zijn.
Verledene week heeft te Ramscappelle de aan
besteding plaats gehad der werken van verzanding
der Violettest raat hebbende eene leng te van ”80 met."1.
De begrooting beliep tot de som van fr. 2844-00.
Deze werken zijn aangenomen door Louis Versyck
van Nieuport voor de som van fr. 2780-00. Do voor
laatste verhooger was David Danze van Veurne.
Up 22 dezer, is er ten stadhuize te Dixmude,
onder het voorzitterschap van den heer arrondisso- I
inents commissaris Joye-Ghys, overgegaan geweest
tol de aanbesteding der werken voor het maken van
twee steenwegen, te weten:
1. " Een steenweg van Wercken-Kruisstraal, langs
de dorpplaats van Bovekerke, naar do kalsijde van
Wynendale op Beerst. Lengte 5081“00. Be
grooting fr. 125,538-51.
2. " Een steenweg van Lettenburg naar Stuyvekens-
kerke. Lengte: 2320"00. Begrooting: fr.’
50,820-33.
Voor hel uitvoeren dezer werken waren «r vier
mededingende aannemers, namentlijk de HH.
Taequinier, van Lessen; Van den Broele, van Yper;
Darras van Eerneghetu, en Scheirsen van Pervyse.
De eerste steenweg is aangenomen door den II.
Taequinier voorde som van fr. 121,500-00; de tweede
door den II. Scheirsen voor de som van fr. 56,000-00.
Bestatigen wij met genoegen, dat men den steen
weg van Lettenburg naar Stuyvekenskerke verschul
digd is aan den invloed van M.' De Grave, aan wien
Veurne-Ambacht reeds zoo veel verbeteringen heeft
te danken.
Het proces Do Vacht-Mortier, dal zoo vol van
incidenten is geweest, zal nu op nieuw de algemeene
aandacht gaande maken: Een priester heeft zich
vrijdag bij den hoofd-commissaris van policie Moe-
naerl aangeboden, en heeft hem de obligatiën en
actiën bij de diefle bij M"* W'Maes ontvreemd, be-
loopende tot de soumie van 24,000 franken, ter hand
gesteld, verklarende dezelve onder het geheim der
biechte ontvangen te hebben, met verzoek dezelve
aan de eigenares weder te willen hehandigen.
M“’ NV* Maes heeft insgelijks de actiën, geld, ju-
weelen, zilver vergulden armband, enz. door vrouw
De Vacht, op den zolder verholen, en door de policie
als stukken van overtuiging medegenomen, terug
ontvangen.
De heer Mortier heeft zijn ontslag als greffier
der rechtbank te Brugge aan den minister van jus-
ticie toegezonden.