bukgeustand dek stad veeiine.
GEBOORTEN.
ten langste
Gevanr voor Helmie.
Een onzer beste schrijvers, de heer Emiel de
Laveleye, heeft onlangs in de Revue des deux Mon
des, een merkweerdig artikel uitgegeven, op den
val van het langrandisten-ministeric en de politieke
krisis die er het gevolg van is geweest. Mr. de
Laveleye keurt volkomen goed tiet gedrag van
Koning Leopold II. Het stemde overeen met
de eischen van hel grond wettel ijk regiem en met
de leeringen der parlementaire geschiedenis.
Overigens, voegt er de schrijver bij, de vorst
heeft de Grondwet onder geen opzichten geschon
den. De volkomenc bevrediging van het land be
wijst alreê de wijsheid van zijn besluit, en de
katholijkc opinie moet zich verheugen van aan het
bewind mannen te ondersteunen welke ten minste
bekwaam zijn om wel te besturen.
De sluitrede van het werk van Mr. de Laveleye
verdient gelezen en diep overwogen te worden.
Zie bier
Het gevaar dat de toekomst van België bedreigd
komt voort van de aangroeiende inacht van de
kerkelijke partij, aan welke de kloosters, de
vlaamsche bevolking, hel godsdienstig gevoel, de
preek- en biechtstoel een bijna onweêrslaanbare
invloed geven. Die partij, door de stem haren dag
bladeren, barer schrijvers, harcr hoogeschool,
verklaart haar bereidt om in alles te gehoorzamen
aan Rome en aan de leerstelsels van den Syllabus
die de hedendaagsche vrijheden veroordeeld. Hel
oogenblik zal dan komen op hetwelk die vrijheden
in Belgie zullen ondermijnd en aangerand worden.
Zal de liberale partij, op de groote sleden steu
nende, trachten te wederstaal! Zal de Koning be
waker der Constitutie, poogen de minderheid te
beschermen en de onafhankelijkheid van de burger-
lijkemachl te verdedigen, enindien hij dit betracht,
zal hij gelukken?
Zoo als het onlangs, met de geschiedenis in de
hand, een nationale poeet, M.’ Potvin aantoonde,
sedert de XVI* eeuw, hebben alle de volksoproeren
door de stem der geestelijkheid verwekt geweest.
Zij beeft twee trooneu omvci geworpen, dien van
Jozef II en dien van Willem I, en op dit oogenblik
zelf spaart zij in geener deden den vorst die in het
belang van de openbare rust, vaneen Constitutio
neel recht, hei voorzichtigste en klaarblijkenslc
gebruik heelt gemaakt. Van de zuiver kleri
kale partij die zich voordooi is alles te vreezen,
want zij is geen bewarende partij, alhoewel zij dien
naam aanneeml. Een partij die boven hel nationaal
belang eene zaak stelt -tie haar als duurbaarder
voorkomt, T.zij de Republiek, ’t zij de Kerk, is ecu
gevaar voor het maat schappelijk ordeiwant zij
aarzelt niet om de beslaande instellingen omver te
werpen ten einde haar (loei te bereiken. Met leed
wezen zie ik de twe- gematigde partijen verdwijnen,
beide vrienden der vrijheid, die zich onderling ver
staan hadden om aan Belgie een der beste Grond
wetten welke men tol dan neg vonden had te geven,
en niet zonder nfji hrili zi ik in hunne plaats twee
uitsluitende en ouiwrzmmiwxe partijen optreden.
Hel is in Belgie met alleen dal die vreeselijke
botsing zal plaats nebben; overal waar men zal
trachten de burgerlijke samenleving aan de opper-
middclbare school, sedert haar bestaan, reeds een
groot getal mannen aan de samenleving heelt ge
geven; mannen, op wiens bekwaamheden zij zich
met recht roemen mag. Ga en onderzoek al de
administration, en gij zult er mannen vinden, die
hunnen welstand aan hel degelijk onderwijs, in de
middelbare school gegeven, te danken hebben.
Koevele jongelingen, kinders noglans van arme
ouders, hebben met die opvoeding en dat onder
wijs, dat men zoo beknibbelt, niet als. welstellende
burgers of bedienden, hel wereldtooneel opgetre-
den, alwaar zij, in hel algemeen, de openbare
achting en genegenheid genieten?
En was dit slechts hel eenigo nut dat zij gesticht
heelt, dan nog zoudl gij hel recht niet hebben dien
toestand, die reeds meer dan een en twintig jaren
voorduurt, (hetgeen haren roem en uwe gramschap
uilmaakt) ellendig te noemen en te vragen: «zou
den tijd niet gekomen zijn daaraan een einde te
stellen.
Zie daar, Mijnheer Ryckeboer, cenige opmerkin
gen die mij door het hoofd gevlogen zijn bij het
lezen van den Yeurnaar. Ik bedank bet toéval dat
mij de gelegenheid verscltaft hier eene ware hulde
en oprechte dankbaarheid te betuigen voor hel ge
sticht dat mij, hoewel arm kind, tol een welstel
lend burger en misschien aan de samenleving een
nuttig lid heelt weten te maken.
Aanveerd, Mijnheer, de verzekering mijner
achting.
Een oud-leerling der middelbare school.
Ziehier liet wetsontwerp welk door den
heer Bara aan de kamer onderworpen is.
Art. I. De Annales parlemenlaires
zullen in hel vlaamsch vertaald worden.
Er zal in hel lï.inscli en in liet vlaamsch
een beknopt verslag der zitting van de ka
mer en den senaat uitgegeven worden.
Art. 2. De wellen, de koninklijke be
sluiten die van algemeen belang zijn, en
het beknopt verslag zullen kosteloos nitgc-
dceld worden aan al de kiezers voor de
wetgevende kamers.
Elke kiezer zal mogen kiezen tusschen
de l’ranschc en vlaamsche uitgave.
Al t. 5. Zullen gestraft worden met eene
boel van 50 lol 500 fr„ ongeminderd an-
dere straffen als het noodig is, al degenen
die door geschriften of redevoeringen
giften of beloften, verbod, bedreigingen,
misbruik van gezag of macht en geweldda
den den omloop of de lezing der wetten,
koninklijke besluiten, der Annales parle-
mentaires of van het beknopt verslagzullen
belet of gepoogd hebben te beletten.
Art. 4. Bij hervalliug zal de boel niet
beneden 100 fr. kunnen zijn en de plich-
tige zal beroofd worden van het recht om
te stemmen en gekozen te worden, ten
minste gedurende een jaar, en ten langste
gedu: oude drie jaren.
Algemeene Tijdingen.
Den 17 februari zal te Brugge, in 't gouverne
ment, de heraanbesteding plaats hebben der wer
ken tot herdclving, verbreeding en verdijking der
sectie van hel kanaal van Loo, begrepen tusschen
het Slopgal en het uiteinde van de groote kromte,
gelegen stroomafwaarts liet gekuchte Forlhem.
Het begroolingsbestek beloopt fr. 152,000.
De borgstelling is 7000 fr.
T Is den maandag 27 mei dat de provinciale
kiezingen in gansch hel land zullen plaats hebben,
ten gevolge der ontbinding van al de provinciale
raden, T Is de eerste maal sedert 1818 dal dit feit
zich voordooi.
Een blad van Parijs haalt een nieuw middel
aan van spoedigen plantengroei, dat met den
groolslen bijval door oenen hovenier van Chatillon
beproefd is. Tot hiertoe bekwam men alle soorten
van vervroegde vruchten, door de serren te war
men tot oenen graad gelijk aan dien der lente of
van den zomer, volgens den aard en den graad van
rijpte der vruchten. Gemelde hovenier voegt bij de
verwarming der binnenlucht van de serre, de ver
warming van den grond zelve, waarop de planten
groeien. Hij doet dit bij middel van buizen, op eene
zekere diepte gelegd, langs welke gedurig sloom
loopt, die langs onllaslingsgalen, welke zich van
I afslandtot afstand bevinden door den grond dringt.
I De aldus gewarmde grond brengt kunstmatig
grocnscls en fruit voort op de helft min lijd dan
serren. Op vijftien dagen verkrijgt men aardbeziën,
op tien dagen viooltjes, op vijf en dertig dagen ar
tisjokken, en aspergien. Op eene maand en half
heeft men kleine kerzclaars zien uitbotten, bloeien
en rijpe vruchten zien dragen. Dit stelsel is eene
nabootsing der natuur. Men weet dal in verschei
dene badplaatsen, en namelijk in Ax (Arriège) de
hoven nabij de warme bronnen in (hm winter vruch
ten vóórtbrengen, daar die grond door den damp
van hel water, dal 80 graden warmte heeft, ge
warmd wordt.
Ingezonden /krtikel.
Mijnheer Ilijckeboer,
Bij toéval is mij de Yeurnaar van 24 januari in
handen gevallen. Met verwondering vraag ik mij
wat alzoo de hersens van uwen confrater mag ge
schokt hebben om op dergelijke manier Staats mid
delbare school aan te vallen. Is hel misschien het
immer aangroeiend getal leerlingen welke, onder
hel wijs en recht vaderlijk bestuur van Mijnheer
Ch. Claeys, deze school gedurig meer en meer
komen bijwonen, alhoewel de oiftuuiziqoo,! deur
naar zulks in twijfel schijnt te trekken? Heeft hij
dan de ofliciëele opgave der bijwoningen niet ge
zien, dal het getal der leerlingen, volgens hem, zoo
schrikkelijk vermindert?
Menigmaal heb ik hooren zeggen dat er men-
schen werden gevonden die, nijdig over huns buur-
inans welvaren, in eer en tretlelijkheid verkregen,
hem door alle mogelijke middels, door lastertaal
zelfs, trachtten te benadeelcn, alzoo in werk stel
lende de al te wel bekende spreuk: «Lastert, er
zal toch iets van blijven.Hel zou mij moeiclijk
zijn te gelooveu dat men zulke gevoelens bij uwen
confrater zou aantreffen. Doch het spijt mij te
moeten bekennen dat zijne weinig liefdevolle taal
mij diep getroffen heeft. AVelhoeieder een weèt
dat wij hier geene middelbare school noodig heb
ben. En waarom, als liet u belieft, Yeurnaar? Gij,
die de rechtzinnigheid zoo hoog schijnt te achten,
zoudl gij het zonder aarzelen, en vooral zonder
veinzen luid op durven zeggen? Neen, niet waar?
Want de eigenbaat en de bekrompcue liefdadigheid,
die in elk uwer woorden uitschijnen, zouden u
verraden. Zij zouden ons toonen hoe gij opvoeding 1
en onderwijs verslaat en wal gij er mede beoogt: - t (lc enkele verwarming van hel' binnen^' dè'r
de onderdrukking en de verslaving van den geest. epi.1.pn n„ vilftlpn ,ln„p„
En waarom zouden de buitenlieden geen voor
deel mogen trekken uil de schoonc gelegenheid,
welke de Staal en de gemeente Veurne hun aan
bieden door de oprichting eener middelbare school;
alwaar hunne kinders met weinig kosten een goed
en deugdelijk onderwijs genieten, alwaar hunne
zonen lot eerlijke cu rechtschapene burgers opge-
brachl worden?
Deze opmerking van uwent wege schijnt mij
weinig overeenkomstig met den aard van christe
lijke liefde die u behoorde te bezielen.
Verder zegt gij dat hel genoegzaam bekend is dat
er weinig of geen treffelijke burgers van Veurne
hunne kinders naar de middelbare school zenden.
Hel is ook genoegzaam bekend dal om treffelijk te
zijn, men niet altoos millionnairc moet zijn gelijk
den advokaat van de l’anncslraat. Of zijn de arme
of gedwongene ouders misschien geene treffelijke
lieden?
Wat de genegenheid aangaat voor eene school
waar de priester den voet niet mag inzellcn, of
liever en beter gezegd, waar de priester meesten
lijd den voel niet wil inzelten, hel valt builen twijfel
dal de middelbare school van den Slaat te Veurne
onder hel opzicht van godsdienst en zcdeleer niets
le wcuschcn laai.
Daar, zoowel als in de gemeente scholen, waar,
onder ons gezegd, de priester ook niet al le veel
den voel zei, en wel om reden, worden aan de leer
lingen de noodigc onderrichtingen gegeven, de
noodigc zorgen besteed. En waar ontmoet men in
Veurne, jongelingen, ja reeds volwassen burgers
die, hunne opvoeding en hun onderwijs in Staats
middelbare school ontvangen hebbende, zich buiten
sporige!' gedragen dan anderen die in de Abdijstraat
I ter school geweest zijn? Integendeel, alwie het hert
op de wart; plaats heeft, moet bekennen dat de
den 25. Marie Top, dochter van Carolus en van
Celinie Balloey, Binnenpalen.
den 27. Charles Depuydl, zoon van Auguste en
van Hortense Liebacrt, veslenstraal.
den 28. Elza Boulanger, dochter van Théophile
en van Ludoyica Bouckacrt, Bewesterpoorl.
den 30. Felicie Maruhout, dochter van Charles
en van Amelie Bacquaert, Bewesterpoorl.
macht van de geestelijkheid en van den Paus te
onderslaven, zal die onderneming oenen wanhopi-
gen wederstand verwekken; maar hel is in Belgie
dal die worsteling eerst en met meest hardnekkigheid
zal losbersten, omdalzij uil de geschiedenis van het
land voortkomt en omdat er de geestelijkheid nader
is om haar doelwit te bereiken. Zal hel grondwet
telijk koningdom genoeg macht, bekwaamheid en
krachtdadigheid bezitten, om te beletten dat over-
drevene maatregelen oenen revolutiounaircu tegen
stand veroorzaken, en om de macht in handen te
laten van wijze mannen die het welzijn van hun
vaderland boven hel verwezentlijken van den wil
der Kerk stellen? De wijze op welke Leopold 11 de
leslledene krisis heeft weten te ontknopen, doet
hopen dal Belgie zoo gauw nog niet hel dag der
groote beproevingen en der beslissende worste
lingen zal zien aankomen.
Hel ware 13 wenschen dat deze leste
woorden zich verwezenllijkten. Ongeluk-
kelijk kent de stoutmoedigheid en de on-
i beschaamdheid der ultramontanen-parlij
i geen palen meer, en zal zij de botsing,
j welke M.r de Laveleye voorziet, misschien
1 eerder dan men denkt, te weeg brengen.
KORHEiTIOMiELE F.CCHÏBAUK VAN VEUhKE.
Louis Dcmeesler, werkman le Vladsloo, 400 fr.
boete, over jagt met stroppen.
Benoit llosaer, werkman te Beveren, 6 maanden
gevang, over conlrcventie.
David Dewulf, bezembinder te Clercken, 2 maan
den en 1 dag gevang, over belediging en bedrei
gingen.
Q
ZITTING VAN 1 FEBRUARI.
ZITTING VAN 2 FEBRUARI.
