van
I
de jesuiten! Joorgahnt <!c zaal, terwijl,
dal al achter, de aanhangers van den
Cercle callioliqiieMr. Bernard loe-
juichen.
Indien die hoeren jesuiten in de plooien
van linn kleed de vrijheid van vcreeniging
en godsdienst medebrengen, dan is het
loch wonderbaar dal verre van deze vrij
heden aan te prijzen in de landen waar zij
zoo lang verbleven hebben, zij dezelve
overal hebben bevochten.
Maar waarom redetwisten met mannen
van kwade li ouw
be woorden van Mr. Bcmarel konnen
enkelijk in alle liere en eerlijke harten
maar veronlweerdiging verwekken, en wij
laten die woorden over aan de openbare
laking en bestraffing.
De onmacht «Ier kleriknic'i».
Be klerikalen zijn razend.
Maar, gelukkiglijk, zijn zij onmachtig.
Ziehier de wetten tegen welke zij altijd uitge
vallen hebben en gestreden, maar die zij genood
zaakt zijn uil te voeren. Zij zouden ze zoo geern
naar de manc zenden, maar zij en kunnen niet,
och Ileere!
1" De goddelooze dievenwet der studiebeurzen,
o zij hadden haar zoo plezierig veranderd om
weder aan de goudbeuze te geraken. Niet te doen,
zij beslaat en die goede liberale wet zal blijven
bestaan!
2" De wel op de pensioensteling der magistra
ten, die wet welke zoogezegd de Grondwet in
stukken geschuurd had. O! ramp, die wet blijft
ook in wezen
3“ Het liberaal reglement in zake van fundatiën
is ook nog niet veranderd en, o! noodlot, de kleri-
kalèn moeten het uitvoeren.
De wet op de kerkhoven, ziedaar nog eene
kwestie die de tjeefkens op den doodboek moeten
laten. Ah! ah! zij kunnen nog de liberalen in den
verdoemden hoek niet delven. Hoe jammer!
5° De kloosters bezitten nog hel burgerrecht
niet, ‘l is te zeggen zij mogen niets bezitten noch
erfenissen ontvangen! Tol geluk der famillien zijn
de klerikalen onmachtig eene wet te maken om de
testamentrooverij te bemachtigen door de justicie.
6" De paters en de monikken en de geestelijke
studenten zijn niet vrij van de loting meer en moe
ten ingeval van een slecht nummersoldaat
worden. Daarvan heeft men over eenige jaren
groot gerucht gemaakt, de religie was verloren en
reeds twee jaren zijn de klerikalen heer en meester
en die religievcrvolgende wel bestaal nog en wordt
uitgevoerd
7“ Men had de liberalen beschuldigd de vrijheid
van den predikstoel geschonden te hebben en de
liberale wet beslaat nog!
8” De klerikale gazellierS wachten nog op de
beloofde onschendbaarheid der brandstichters van
St. Denijs.
9" Tot zelfs de heilige dieven van Sl Langrands-
bende en hebben den arm der wet niet kunnen
ontduiken. Reeds velen zijn veroordeeld, nog velen
zullen moeten rekening geven aan hel gerechtEn
denkt eens, klerikale ministers zijn aan hel roer en
zij en kunnen T katje niet dood nijpenToch wil
men de heilige gazetten geloven, al de mannen die
in den vuilen winkel der verkristelijking van T geld
tol over de ooien in nesten zitten, zijn martelaars,
onschuldige lammeren, de recht vaardigste men
schel) der wereld
Verstaal gij nu, lieve lezers, waarom de kleri
kale gazetten zoo woedend zijn
T Is uil onmacht
En' eene partij die onmachtig wordt is een ver
oordeelde partij, die spoedig begraven zal worden.
Bravo! de klerikalen en kunnen niets meer doen.
Ziet ge, die veugels vliegen zonder pluimen noch
vlerken.
Eieiwie zou dat toch over twee jaren hebben
durven voorspellen. Zoo jong en toch moeien ster
ven aan de leering!
Onze Itllddelbnre Htiuntsachool.
Wij deelen met genoegen aan onze lezers mede
dat, door een ministerieel besluit van den 2.J,B
augusli laatstleden, de leerlingen H. Debaenst, A.
Lambrecht en S. Pil, onzer middelbare school als
leerlingen-onderwijzers in de Normaalschool van
Brugge aanveerd zijn. Voegen wij daarbij de jonge-
gelingen L. Deroo en A. Dewilde die gedurende dit
schooljaar insgelijks hun examen voor den brieven
post afgelegd hebben, en ongetwijfeld zal eenieder
van langsom meer overtuigd wezen van de hoogst-
nulligheid onzer staatsschool, daar zij wederom
aan vijf burgerkinderen, een eerlijk en treffelijk
bestaan in de maatschappij verzekert.
Dit is toch zeker ook wel op nieuw een troos
tend bewijs dat dit gesticht, onder T opzicht van
onderwijs, op den laatstee rang niet slaat, en dal
de Stads- en Slaatspenningen geenszins nutteloos
verkwist worden, gelijk de Veurnaar van woens
dag laatst het aan zijne lezers zou willen doen ge-
looven.
Woensdag lest is hier de regencie bij dringend
heid bijeengekomen, om te beslissen over de te
nemen maatregelen voor de inhuldiging van den
nieuwen gemeenteraad, plechtigheid die maandag
namiddag aanslaande zal plaats grijpen.
De burgemeester nam aan die beraadslaging
geen deel.
Er is vastgesteld met eenparigheid van stemmen,
dal het korps pompiers, de gilden, de ambtenaren
en overlieden der stad zullen uilgenoodigd worden
omhctinhuldigingsfeest bij te wonen; daldegenoo-
digden vóór het stadhuis zullen vergaderen en zich
omtrent twee en half ure in stoel zullen begeven
naar de statie, ten einde er M.r Behaeghel, bij zijne
terug komst van Brugge, waar hij zijnen eed zal
afgelegd hebben in handen van den Gouverneur,
te verwelkomen en hem als hoofd der stad naar
hot stadhuis te geleiden; dat de eedaflegging der
Schepenen en Raadsleden zal plaats hebben in de
groote zaal, in tegenwoordigheid van bet publiek,
der gilden, ambtenaren en overheden, en dat, na
de formaliteiten der inhuldiging en hel uitspieken
der redevoeringen, den Burgemeester in stoet naar
zijne woning zal worden geleid.
Verders, is er beslist, dat de wijkmeesters zul
len aanzoclit worden de straten waar den stoet zal
doortrekken te doen versieren, dat liet stadhuis
's avonds zal verlicht worden en dal de inwooners
zullen aanzoebt zijn insgelijks de voorgevels hunner
woningen te verlichten.
Het zal maandag, in Veurne, een groote en
schoone dag zijn, en Burgemeester, Schepenen
en Raadsleden zullen waardig gewroken worden
over de onbeschofte en lasterende aanvallen der
vreemde opstellers van den I eurnuar.
Men verzekert dat er veranderingen gaan ge
bracht worden aan de tarieven van vervoer bij de
ijzeren wegen van den staat. Wij vernemen uit
schilligc voorrechten, dal er, in de zitting van hel
nationaal congres van 21 december 1830, door den
heer Baron Beyls, geprotesteerd wierdt en dal men
artikel 6 met geestdrift stemde.
Alle belgen zijn gelijk voor de wet. De menschel),
door de evenaardigheid der menschelijke natuur,
zijn allen onder elkander gelijk. Onder hel verschil
van grootte, van kloekle, van gezondheid, van
schoonheid, vindt men in den grond, bij iedereen,
de menschelijke natuur. Op zulke wijze aanschouwd
heeft de eeue geen recht den anderen te gebieden.
Maar bij dien grond van menschelijke natuur is ge
voegd min of meer lichamelijke goede gesteltenis,
min of meer geestelijke bekwaamheid. Van daar,
de ongelijkheid onder de menschee. Deze die ge
zond en verstandig zijn doen gewoonlijk beter werk
als deze die ziek en onverstandig zijn. De loon der
maatschappij die is dan ook grooter, en zoo ver
heffen zij zich boven anderen. Als onze grondwet
dan zegt, dat alle belgen gelijk zijn vóór de wet,
kan men daardoor niet verstaan, dal allen even rijk
en even vereerd moeten zijn, het gene onmogelijk
is, maar, dal allen even veel beschaving van de
wel moeten bekomen. Dal dezelfde wet den arme
en den rijke beheerschen moet; dat de eigendom,
de vrijheid en onafhankelijkheid van den arme zoo
duurbaar is voor de wel als de eigendom, de vrij
heid en de onafhankelijkeid van den rijke. Dat de
edelman, in zijne hoedanigheid van edele, dal deze
van stad niet meer recht heeft als deze van den
lande. Aan deze dan die de bescherming der wet
verzoekt wordt niet gevraagd of hij arm is of rijk,
edel of burger, stadsbewoner of landsman, wijs of
dom, maar alleenlijk of hij belg is.
AUe belg, van welke afkomst hij wezen moge,
kan tot alle openbare ambten aanveerd worden, is
door gelijke rechtbanken geoordeeld, met dezelfde
straffen gestraft en moet, voor dezelfde belast
baarheid dezelfde belasting betalen.
Zulk is zoo veel te duurbaarder dal er een tijd
bestond waar edelen en geestelijken geene lasten
moesten afdragen, waar alle last op de nijverheid
van den burger en op hel werk van den ambachts
man gelegd was, waar de edelman de straf zijner
euveldaden met geld konde afkoopen en de burger,
ambachls- en werkman voor kleinigheden gepijnigd
en gedoodigd worden! God zij geloofd, 't is ver
anderd; edeïdom staat slechts op T papier, bet ver
stand en hel werk hebben alleen de overhand.
Wordt voortgezet).
Vcrlpdén donderdag heeft hier, in hel Weez.cn-
huis en onderwijsgesticht der HospiceriJ de prijs-
deeling plaats gehad 1“ aan de meisjes der aange-
riomene lagere school, 2" aan de meisjes der be
talende school.
Onder de aanschouw ei s van het mannelijk ge
slacht, warep er slechts een tiental priesters en
de hecren Herwyn, De Trcmery, L. Bieswal en
Ghewy.
De plechtigheid was voorgezeten door M.r De
Meester, geestelijke kantonale school inspecteur,
en er wierd opgemerkt, dat geen enkel lid, poch
van de commissie der Hospicen, noch van het
Gemeentebestuur dit kinder feest bijwoonde.
Het ware te wenschee, dal de prijsdeeliog aan
de kinderen der arme lagere meisjes school kon
plaats hebben, op eenee zondag, dan toch zouden
de ouderen dezer kinderen aan de prijsdeeling
kunnen tegenwöbrdig zijn.
I»K GllOADWIT.
B. Burgerlijke rechten. Het zijn de rechten
die de betrekkingen der burgers ouder hen, T zij
wegens hun persoon, ’t zij wegens hunne goederen,
bepalen en daarstellen. Deze rechten zijn in den
burgerlijken wetboek meest allen bevat. Zulke
rechten zijn: liet vaderlijk gezag over de kinderen,
het mannelijk gezag over de vrouw, liet recht van
den eigenaar ep zijnen eigendom, op zijn land, zijn
huis, zijne meubelen enz,; bel recht van den ver-
koopcr op den prijs van het verkochte goed, van
den kooper op het gekochte goed enz.
G. Politieke rechten. Het zijn deze, krachtens
welke, de burger, in een minder of grooter ge
deelte, aan hel bestuur van het land deel nemen.
Zulke rechten zijn het recht van kiezen, van gekozen
te zijn, van openbare ambten te vervullen enz.
Zie hier nu de verschillige rechten, door de
grondwet, aan allen Belg gewaarborgd:
1. Persoonlijke vrijheid en onschendbaarheid der
woonstede;
2. Gelijkheid van allen voor de wet;
3. Onschendbaarheid van het recht van eigendom;
4. Vrijheid van denkwijzen over alle zaken;
5. Vrijheid van geweten;
6. Vrijheid van eeredienst en deszelfs openbare
■oefening;
7. Vrijheid van onderwijs;
8. Vrijheid der drukpers;
9. Recht tot vergadering;
10. Recht tot vcreeniging;
11. Recht van verzoekschriften in te dienen;
12. Vrij gebruik der talen;
13. Onschendbaarheid van het geheim der brief
wisselingen.
Hetgeee al deze rechten onderscheidt, is hel
verbod van tegen hen geene hoegenaamde voorbe
houdende maatregelen te nemen; alleenelijk blijft
men verantwoordelijk over de strafbare daden die
men ter oorzaak hunner uitoefening zoude bedrij
ven. Deze rechten zijn nog gewaarborgd door de
persoonlijke verantwoordelijkheid van alle open
bare ambtenaren, en, eindelijk, door bel recht van
tegenstand der burgers legt n de onwettige daden
der openbare ambtenaren. -
IV.e Belg is.
1. Al wie geboren is in belgie, van belgische
ouders, often minste van belgischcn vader;
2. Al wie, in vreemde land, geboren is
belgischcn vader;
3. De vreemde vrouwspersoon die met eenen
belg trouwt;
4. De belgische dochter, die met eenen vreemden
man getrouwd geweest zijnde, weduwe wordt en
in belgie komt wonen;
Al wie in belgie geboren is van eenen vreem
den vader kan, binnen het jaar dat op zijne
ineerdeijarigheid volgt, de hoedanigheid van belg
bekomen, mits zijne begeerte daarover aan de be
voegde overheid uit te drukken en in belgie te
woonen.
Gelijkheid der Belgen tour de wet.
Er is in den staal geene onderscheiding van
standen. De belgen zijn gelijk voor de wet.
Artikel G der grondwet.
Volgens art. 129 der nederlandsche grondwet
van 24 augusti 1815, waren de provinciale staten
samengesteld uitbet order l.° der edelen, 2.“ der
steden, zonder mannen van den buiten. De edele
waren meer :;ls de lieden van de steden, en deze
meer als de lieden van den builen.
In de zaal der provinciale staten zag men boven
de zitbanken geschreven: parket der edelen, parket
der genen van de sleden, parket van deze van den
buiten. T was bezonderlijk tegen deze verachtelijke
ygrdeeling der burgers in drij standen met ver-
I
i
VERVOI.C,