Adinkerke, Oktober 187*2.
3" October 1872.
Weerom een jaar in den loop der tijden heen
L
,aan onze deur. Zoo heb ik, vele lieden in ’t alge-
Divalhu/ gesloopt t W aarheid op har*'
puiiihuopen geplant.
Tijdgebrek verplicht ons een artikel, over het
verzoekschrift der bakkers rakende de merkt, tot
ons aanstaande nummer te verschuiven.
8 ngezonden Artikels.
lieer Uitgever
’Zijt zoo goed aan tie hieronder volgende regelen
in uw geëerd blad eenc plaats te willen verleenen.
Aan mijne vrienden Voorzitter en Leden der liberale
Associatie van Veurne.
Menigmaal, na de kiezingen voor den provin
cialen Raad en voor de Kamers, heb ik u hooren
zeggenWij hebben niet genoeg gewrocht; wij
hebben ons niet gQnoeg in betrekking gesteld
met de eigenaars; wij hebben te weinig met de
buiten kiezers kunnen spreken; de liberalen ga
it zetten zijn niet genoeg verspreid en meer
andere uitdrukkingen van spijt van den zelfdenaard.
Die klachten bevatten eene groote waarheid. En
inderdaad
Wanneer' werken de liberalen ten voordeele
hunner partij Eenigc weken voor de kiezing. Dan
komen zij bijeen, dan schrijven zij omzendbrie
ven, dan doen zij opofferingen van geld en van lijd,
maar waar toe baat hel? Aangezien onze tegen
strevers gestadig werken, en het zoo gemakkelijk
niet is de menschen te doen klaar zien en van poli
tieke denkwijze te doen veranderen.
Wanneer wenden zij zich tol de eigenaars en
invloedhebbenden? Op de laatste dagen, als die
personen, in hun eigen arrondissement, zeer dik
wijls hunne handen vol werk hebben, en dat de
tijd en de lust hun ontbreekt zich met onze zaken
bezig te houden.
Wanneer gaan onze liberalen in den buiten om
van politieke zaken te spreken? Eenige dagen voor
.de kiezingen. Kunnen de buiten kiezers dan wel
met overtuiging geloovcn dal de liberalen zich
rechlzinniglijk niet hunne belangen bezig houden?
Neen, vrienden, en alle uwe schoone redenen zijn
dan meest altijd woorden in den wind.
En wat doet gij, hoofden der liberale Associatie,
om de liberale gazetten te verspreiden? Hoege
naamd niets. Ik bedrieg mij, door uwe onver
schilligheid, door uwe werkloosheid helpt gij de
priesterparlij in den buiten de victorie behalen.
Het is triestig om zien hoe weinig de liberale gazel
len in de gemeenten gelezen worden, en hoeveel
katholieke bladen men aantreft bij herbergiers en
bij pachters, die onder den rechtstreekse hen in
vloed staan van liberalen welke als hoofden en
werkers bij de liberale partij annzien worden. Hel
is niet dal ik wil aanraden dal de eigenaars aan
hunne pachters zouden verbieden klerikale gazet
ten te lezen, geenszins, ik ben voor de volle vrij
heid; maar ik .wensch, dalde ware liberalen hunne
pachters en herbergiers op de welke zij invloed
hebben zouden verzoeken zich ten minsten aan een
liberaal weekblad te abonneeren. Spreekt mij niet
van den onkost, noch van den invloed van den pastor.
Wat kost een weekblad? Slechts twaalf centiemen
(een pintje bier) per week. En wal invloed zou
de pastor hebben indien de liberalen zich de hand
gaven, werkzaam waren, en voor hunne schoone
zaak, de zaak van het algemeen welzijn, moedig
vooruitkwamen
Vrienden, rust op uwe lauweren niet, maar
werkt. Slaapt niet, want uwe vijanden waken.
Liberalismus en menschlievendbeid zijn eene en
dezelfde zaak. Zijl lier u liberaal te noemen en
handelt als ware liberalen. Stelt u van heden afin
betrekking met de eigenaars en invloedhebbenden,
bezoekt de buiten kiezers, verspreidt de liberale
gazetten, en, zoo doende, zult gij in alle kiezingen
zegepralen.
Uw dienstwillige dienaar,
Een liberale kiezer.
Men meldt uit Namen, 29 september; Ooze
gemeenteraad heeft met gelijkheid van stemmen,
een voorstel der liberalen verworpen, strekkend*
om bel kieskorps bijeen te roepen, ten einde in de
vervanging van wijlen den heer Pepin te voorzien.
Ten allen tijde hebben de boterboerinnen die
naarde markt komen, getracht de koopers te be
driegen, niet alleen op de hoeveelheid, maar ook
op de hoedanigheid barer koopwaren. Er gaat on
zoo te zeggen geenen dag voorbij, zonder dat eenige
op hel feit betrapt worden. Men maakt proces ver
baal op, doel boeten en kosten betalen maar de»
volgenden keer beginnen zij weder. Vroeger wat
geene boet, maar men nam de boter in beslag
eene vernederende straf werd baar opgelegd,zooab
zij herinnerd wordt door do «Gazette de Cambrai.’
nadat zij geklaagd heeft over den staat van zaken.
Op eene plaats van Kamerijk stond een stoel
kooi van schande, waarop men de overtreedster
dwong te zitten. Men bond hare handen vast, deed
haar eenen ijzeren halsband aan, en legde op haar
hoofd al de stukken boter, waarin men propp*11
kracht van de middagzon deed het overige: d*
boter, die vloeibaar geworden was, stroomde over
Herwyn spaarde noch genius noch spiritus; David ]lel h00fd en het gelaat der boerin zonder dat hd
(niet deze van het H. Schrift) hield goed, doch te haar mogelijk was zich eenigzins te verlossen. On-
vergeefs; het opstijgen moest tot volgenden zon- noodig er bij te voegen, dal zij in dien slaat nof
werd uilgejouwd door de menigte.
Maar onze voorouders waren niet eentonig i».
liet vertoonen hunner straffen; zij wisten ze af W
wisselen, altijd met het doel om hel volk te ver
maken ten koste der veroordeelden. Zoo leest nn’c
in een oud verduft handschrift dal ten jare 1S21-
den 27 april, er eenc boterboerin was, die in ee»e
mand werd gezet boven eene groote kuip water,
en daar opgehangen lot zij de koord zou doorg*'
sneden hebben, en dal er wel meer dan duizend
personen rond stonden. De boterboerin maakt*
gebruik van de wanorde om de koord door te snij'
den; zij viel in de kuip en vluchtte weg, zonde1
langer blootgesteld geweest te zijn aan de spotte*’'
nijen en beleedigingen van bet volk. Tegenwoordig
zijn wij inededoogender, maar dal belet toch n*£l
dat wc dikwijls fel bestolen worden.
Op de markt te Verviers had zaterdag laat-4
een kleine oproer plaats. De aardappelverkoope|J
verkochten eerst hunne aardappels aan 8 fr., maar
wilden later 11 fr. hebben, maar zij hadden zonde*1
de huisvrouwen gerekend, die alles van onder to*
boven begonnen te zetten. De policie kwam cr n|y
schen en de aardappels werden legen 9 fr. de l*11
k. verkocht
Men meldt uit Luik, 30 septemberEergi')
teren middag ontving een jonge douaan, in dieir
aan de Guilleminstatie, een telegram welk de doe*'
zijns vaders aankondigde. Hij wendt aanstond'
pogingen aan, ten einde een verlof te bekomen er
naar zijne streek terug te keeren. Hij bekomt hel rJ
gaal vertrekken; maar eenige onderrichtingen
geven hebbende aan zijne kollegas, gaal hij ov£*
en weer in de statie, terwijl de trein van Pa*’*J:
aankomt; de ongelukkige, wordt door de loco»11''
lief geval en op de rails geworpen, waar de wiej£l
van ’l konvooi hem over de beenen rollen, N£
rdapl hem dadelijk op, hij was ijselijk vermin*'''
een been hield nog enkel aan de romp, het aiu’£
was letterlijk afgereden in in twee stukken ges***"
tien: 't was schrikkelijk om zien. De ongelukkig*
douaan, oen jongeling van 24 jaar, is naar l.K
hospitaal overgebracht. Men koestert niet de m*1
stc hoop hem te redden.
Mgcinecne Tijtiinjycii.
Het uitleveringsverdrag tusschen België en
Engeland zal, zegt men, een der eerste wetsont
werpen zijn waarmede de kamer zich in hare
eerste zittingen zal bezighouden. De wet zal toe
passelijk zijn op het verstek en uitvoerbaar binnen
het tijdverloop cener maand na zijne afkondiging.
Het glas faro zal voortaan van heden af te
Brussel verkocht worden legen 14 centiemen, in
plaats van 12 centiemen, zooals vroeger. In ver
scheidene herbergen waar het bier opgcslagcn
word, hebben de verbruikers geprotesteerd.
Men meldt uit Eecioo, 29 september: Deze
weck had een oud moedertje alhier (naar men ons
verzekert in de Hondenkotstraat) eene oude vrouw
bezocht, cr wat met een kind gespeeld en het
eenen appel gegeven. Eene bum vrouw had dit
alles afgespied en kwam nu aan de moederzeggen,
dal zij door eene toovers was bezocht geweest en
zij zich haasten moest aan haar kind den appel af
te nemen, wilde zij het onnoozel blociken niet be-
tooverd zien. Bevend nam do moeder aan haar kind
den appel af; ze was zoo ontsteld, dal hij uil hare
hand viel. Maar de toovcrappel moest weg! Daar
lag hij op den vloer, en niemand durfde hem aan
raken, hem bezichtigen! De buurvrouw wist er
middel mede. Men moest den appel begieten met
wijwater en dan in de sloof werpen. Was hij bc-
tooverd, dan zou een paf geven in de stoof, zoo
haast er de appel in lag. Zoo gezegd zoo gedaan.
De stoof stond juist te gloeien. Doodelijk ontsteld
nam men eene tlesch uil eenen hoek, om den appel
te begieten: geheel de tlesch werd er overgegoten.
Flap! daar lag hij in de sloof. Paf, hel gaf een bons
en dan een krak dal geheel de sloof opsprong en
uiteen borst... En dan volgde er een geloei en '’een
gelaai alsof de duivel uil de schouw vloog... De
twee vrouwen waren ter dood beangst. Ziel ge
nu, zegde de buurvrouw als ze van haren schrik
was hersteld, ziet ge nu. dat de appel betoo-
verd was! Wat een helsch gedruisch in de stoof
nietwaar? Ja, zegde de vrouw, met eenc
hangende lip, de ijdele llesch in de hand en de
oogen op hare gebosten stoof, ja maar dat ver-
r wondert mij niet meer; want in plaats van de wii- legenheid geworden
gezonken; Adinkerke kermis voorbij en de winter waterflesch, heb ik geheel mi ne llesch petrool
Oude dwalingen uit te roeijen is eene r1’1’0,',
daad. Eene nog edelder laak is het nieuwe waai In’
den in bare plaats te stellen. Ongeveer vijfent"11
lig jaren geleden begon Holloway, de groote
neeskundige hervormer, het eerste dezer werk'’
van Hercules, en hij heeft sedert lang hel twe^l
volvoerd. Hij vond den hof van geneeskundige
tenschap eenen nauwen doolhof van dwaling. 0111
geven door een chevaux de [rise van vooroord*’1’'
Hij ontruimde den grond; hij plantte een niet*'
stelsel; hij wijdde zijne talenten, middelen en ft'*
aan deszelfs ontwikkeling. Hel is voorspoedig j
voorspoedig omdat het waai is. het overschadv11
de wereld. J
Dit stelsel is niet ingewikkeld. Hel omvatslec*1^
twee geneesmiddelen eene pil en eene Zalf:
eenc voor inwendige ziekten, de andere vooi’
verschillende ongesteld hedenen ongemakken w:D
aan het uitwendige der menschen is blooigeste*
Alle beschaafde natiën, en ten minste een v,e*
j van de wilde bevolking der wereld, zijn in de
Jegenheid geworden, om in de voordeelen der
i dekking te deden, en waar ook de geneesmiddel'
zijn ingevoerd geworden, zijn de resultaten z°l
den drukker verwittigd dat hij de werken in vei
lige schuilplaats moest verbergen.
De censuur in baar zelve is slecht. De censor
kan alzoo wel een goed als een slecht gedacht be
letten gedrukt dn verspreid te worden: alle mensch
is faIbaar: deze die de eerste gezeid heeft dat de
aarde draait wierd als ketter veroordeeld. De
waarueid is het uitsluitelijke erfdeel van niemand
om eenigc verderfelijke gedachten die, eenen lijd,
overspreid zullen blijven, belet men dikwijls
menige goede en verhevene gedachten van ten
voorschijn te komen. Aan een slecht gedacht moet
men een goed tegenoverstellen: deze alleen die
zich onbekwaam gevoeld van te weerleggen is ge
negen om geweld te gebruiken!
(Wordt voortgezet).
meen en eene menigte Vcurnambacbtcrs in ’t bij
zonder hooren spreken. Inderdaad, onze wande
lingen, de zeebaden, pleziertochtjes, alles bestaal
slechts nog bij inbeelding. De noordenwind begint
zijn bulderend geloei, terwijl de liefderijke vogel
tjes ons verlaten om in herbergzamer streken de
bosschee door hun gekweel en gezang te doen
weerklinken. Nu, in Godes naam, de winter zal
ook heenvliegen, zoo wel als Adinkerke kermis; en
dan!Ho!Maar apropos, wal van Adin
kerke gesproken. Helsch weder, wind en stort
regens hebben velen belet aan die aangename
kermis deel te nemen. Velen zijn spijtig zelfs
droevig, immers van al de gemecnte-feeslcn rond
Veurne, spant Adinkerke de kroone want:
Vreugde dient daar alle menschen,
Iedereen wil vrolijk zijn;
En wal zij aan andren wenschen,
Is het vrolijk zamen-zijn.
Den donderdag namiddag, was het weder opge-
helderd; vele menschen waren ter plaats. Op den
dijk wapperden de nationale kleuren; daar was
.ook eene plaats voorbehouden voor de muziek- sloppe, aardappelen of rapen gevonden had.
maatschappij en eene voor het doen opstijgen des kracht van de middagzon deed het overige: de
luchtbals. Jammer was de wind zoo fel, M.'Jules i boter, die vloeibaar geworden was, stroomde ovd
(niet deze jean het 11. Schrift) hield goed,, doch te ]iaar mogelijk was zich eenigzins te verlossen. On-
dag verzet worden.
De zondag kwam aan en M.r Jules ook. De lucht
bal werd weêrom uit zijn omhulsel getrokken.
David (nog eens deze niet van het H. Schrift) hield
boven, August van onder, Louis hielp M.' Jules
enelkeen hield den adem opde luchtbal
verhief zich trots den opkomenden regen en dreef
in volle vaart door het luchtruim Veurnewaarts
heen. Elkeen riep dan: Leve M.r Jules Herwyn!
Leve de volksvriend
Ik mag niet eindigen zonder eenc openbare hulde
aan M.r Jules Herwyn te bewijzen; hij verdient het,
en zijn onvermoeibare iever om de volksfeesten op
te luisteren is reeds in ons schoon Veurnainbacht
gekend. Zijn minzaam karakter maakt hem overal
vrienden, en velen houden bet voor eene eer zijne
hand te mogen drukken:
Welke deugden wij vereeren,
Wat men zegt of wat men praat,
Minzaamheid zal triumferen
Niels wat boven die deugd gaal
Vrienden, plengt dus vrij den wijn,
Op de gezondheid van Uerwijn.
E. V. D. W.
•inn nn»i> dwir Znn IiaH i..- v< ia liedon in ’t -.1.™, OVCC den appel gegoten 1
