De minister van oorlog heelt aan de Kamer der Volksvertegenwoordigers een zeer belangrijk ont werp van wel voorgclegd. Er is kwestie van een bijzonder krediet van 10,000 fr. voor de belasting eener verachterde schuldvordering. In 1842 pleitte een advocaat voor den Slaat, en deed door de recht bank verklaren dal hel verbod, om te bouwen in den voorbehouden kring der vestingen, geene aan leiding geeft tol hel betalen eener schadeloosstel ling, voor vermindering van waarde des gronds. Dit vonnis werd in beroep en in cassatie bevestigd, on de advocaat pleitte voor de drie rechtbanken. Hoeveel denkt men, dat hij als loon cischte’ Niet min of meer dan 55,000 frDoch die eisch werd overgemaakt aan den tuchtraad der orde van de advocaten, welke vond dal 55,000 fr. loon, om een rechtsgeding te volgens, dat eigenlijk maar eene kwestie van recht opleverde, stellig overdreven was en builen alle evenredigheid met de wettige vergoeding der zorgen van den advocaat, en be sliste dat 7,500 fr. eene meer dan voldoende ver goeding was. Doch dit is niet alles; dezelfde advo caat eischte daarenboven 5000 fr. voor gedane verschonen en kosten. Die nieuwe eisch werd aan het scheidsgerecht van twee andere advocaten onderworpen, en dezen bevonden dal de uitgaven, gedaan door hunnen ambtgenoot, gemakkelijk op 2,500 fr., dus de helft konden verminderd wor den. De staat heeft te betalen aan zijnen meester pleiter 10,000 fr. in plaats van 00,000. Dit is eene goede les voor dien pleiner, welke sedert 1842 naar zijn loon wacht Sedert meer dan vier weken regent hel bijna alle dagen. Nooit heeft men schier van alle kanten van Europa, van zulku schruwelijke ovarstroonain- O[ zee welhaast niet verder te zien zijn dan op de staatswalen tusschen Oostende en Dover, gevol gentlijk zal in onze havens gansch den in- en uitvoer bij middel van vreemde schepen geschieden, en vreemde bodems alleenelijk zullen onze havens in en uitvaren, zoodal ons land, ten dien opzichte, van den vreemde zal afhangen. Sedert jaren worden reeds geene nieuwe koop vaardijschepen in ons land gebouwd, de nog be staande scheepswerven dienen enkelijk voor her stelling en kalfaatwerken. Daarom heeft hel staatsbestuur eerst de teruggaaf der inkomrechten toegestaan van alle, uil den vr einde ingevoerde waren, die men bewijzen zou in 1 geweest; en nadien nog den aankoop en de nalio- Mejufvrouw Zenoble VerniofHcli geboren te Veurne den 25 Januari 1816 en bc- hoorende aan eene der voornaamste familien onzer stad, is alhier overleden den 27 November laatst. Rijk aan geestkracht en edele gevoelens, be zitster van aanzienlijk vermogen, geene middelen ontbraken haar om in uitstekende gezelschappen te prijken en de schoonste en verhevenste uitspan ningen te genieten. Doch aan dit alles verkoos zij niet alleenelijk hare inkomsten maar ook hare geestkrachten, haren lijd en hare personeele medewerking aan het be zorgen en aanleeren der jonge kinderen van de lagere volksklas toelewijden Reeds verscheide jaren had zij zich door ernstige studiën, reizen en inlichtingen voorbereid, toen zij in 1850 de prachtige wooning met uitgeslreklcn hof, voortskoinendc van den overleden burge meester Ollevicr, aankocht en aldaar een kinder- bewaarschool inrichte die in mei 1851 geopend en van toen af goed gevolgd werd. Later in 1859 slichte zij aldaar een vrouwen klooster, hier gekend onder de naam van blauwe nonnen, waar zij de overste bleef, en zulke uit stekende diensten werden er de jonge kinderen onzer volksklas bewezen dat de stichtster daar voor den openbaren dank en eerbied verwierf, hel gene haar menigmaal door ons schepcnkollegie namens de gansche stad werd uitgedrukt. Het was nog niet genoeg voor haren ijver en voor hare menschlievende gevoelens; in 1866 deed zij aan het gehucht de Panne een ruim gebouw aan leggen om aldaar eene dergelijke school te openen waar thans kosteloos 140 jonge kinderen bezorgd cn aangeleerd worden. Wie van ons heeft de wonderlijke veranderingen niet bemerkt door die zorgen en dat onderwijs op de visscherskinderen vcrwezenllijkt? Vroeger zagen die kinderen er zoo wal woesl- achlig uit en verveelden de wandelaars en vreem den door overlastende schoöicrijen; thans zien zij er beschaafd uit en groeten de voorbijganger.'' fatsoenlijk;daarenboven worden zij nog in de chris telijke leering, lezen, schrijven en cijferen onder wezen en ook handwerk aangeleerd. En alle deze opofferingen wist dal verdienstelijke mensch uil hare inkomsten in te richten alsook wellicht het bestaan harer dierbare gestichten te verzekeren; haar ervelijk vermogen liet zij aan hare wettige erfgenamen. Hel is genoeg zoo een leven van vrijwillige op offeringen voor zijne evenmenschcn aan te halen; onverbodig is het hier op uil te weiden. Doch het zij ons toegelaten hier de hulde on de innigste dankbetuigingen van allen die jufvrouw Zenobie Vermeesch gekend hebben uiltedrukken (>n tevens met verzekering uilleroepen dal de ge- heugunis harer weldaden en menschenliefde bij ons allen zal in zege blijven. Wij achten de eerekruisen niet als ernstige aan moedigingen; eigen voldoening over wel volbrachte plicht en bewezen dienst, hel aanzien, de'erken- tenis en den eerbied van zijn evemnensch, zijn, ons dunkens, de ware, verhevenste en edelste vergeldingen. Doch dewijl hot gebruik van belooningen bij gen en zoovele zeerampen hooren spreken als tegen- woordig. Schiet er eenen dag en nacht tusschen, 't is al wederom aan het regenen. Daardoor zijn in onze streken vele stukken land, die bestemd zijn om in 1873 eenen tarweoogst te dragen, te nat en onbezaaid gebleven, en zullen waarschijnlijk maar kunnen bezaaid worden achter januari, gelijk dit gedaan werd in het voorjaar 1871toen iedereen vreesde dat de tarwe niet zou opgegaan hebben en nochtans zij is opgegaan, en zij heeft schoone en rijke ouwen gedragen dat hel een plezier was voor den boer en voor iedereen. Wij zijn wederom nieuwsgierig te weten, gelijk wij in het iaar 1871 waren, wie met dat laattijdig zaaien wél, en wie daar niet wél zal mee gevaren zijn. Zal de vorst of eene langdurige natte het evenlwel toelatcn hel land op hel einde van januari of februari te bewer ken en te bezaaien? Dat isde vrees die den vlijtigen landman 's nachts nu en dan het slapen belet. Die vrees begrijpen wij, en nemen er een innig deel in. Daar zijn ook landbouwers die met hunne suike- rijen onuitgednan zijn blijven zitten, en zij geraken al stillekens in’t putje van den winter, zonder te weten of zij van die kostelijke vrucht den wel ver dienden penning gaan ontvangen. Men moet toch zeggen dal de akkerbouw aan velerlei rampen is blootgesteldoverstroomingen, vorst, mislukte vruchten, ziekten in de stallen, brand, schaar- scheid aan werkvolk om ten gepaslen tijde het noodige land- en handwerk te verrichten, immers ’l en eindigt niet, en mag de boer in goede jaren wal te boven gaan, men zou waarlijk ongelijk heb- ben hem het te benijden, want ’t en is noch onver- dien noch onbezuurd het dagelijks brood dat hij eet en laat eten. halve uur lijds verlaat, waaruit volgt dat de vis scherij, die op deze kust met staak- krui en sleep netten bedreven wordt, zoo wel bij nachte als bij dage en altijd op veranderde uren moet bezorgd worden, en dat die ijverige visschers met hunne zwaar geladen ruggekorven, dan, zoo bij nachte als bij dage, bij het gure winterweder en de brandende zomerhitte, die breede en hooge zandduinen moe ten overtrekken, dan kan men moeijelijk begrijpen hoe dit volk zulken slavenarbeid kan weêstaan. En men zal ons niet gegrond opwerpen dat zulke steenwegen als buurtwegen door de gemeenten met lusschenkomsl van provincie en staat moeten gelegd worden. Neen, dit zijn werken van open baar en algemeen nul; immers in de duinen noch aan het zeestrand bestaan geene hofsteden, en geene andere nijverheden dan de kustvisscherij. De zeekuslwerken te Heysl, de havenwerken te Blankenberghe, Oostende en Nieuport, worden uit- sluilelijk door den staat gemaakt, onderhouden en afgedragen, immers zoo is ook den steenweg tot de Panne gemaakt geweest. Welnu dat vragen wij ook voor eenen steenweg van aan het zeestrand tegenover Coxyde door het dorp langs de Killewaarlstraat en Burgweg, tot aan Veurne; de gemeente Coxyde kan de Kille waarlstraat afstaan aan de Slaat en kan ook van Coxyde, de duinen langs, een steenwegsken lot aan den Galloper leggen. En wij vragen dit insgelijks voor eenen steenweg van hel zeestrand tegenover Oostduinkerkc door het dorp langs den burgweg tot aan de Arkebrug te Nieuport; overal kan men de Burgwegen volgen en deze Burgwegen zijn toch wel Staatswegen. Zoo zouden beido gemeenten Coxyde en Oosl- duinkerke door rechtslreekscbe steenwegen aan de spoorbaanslatien Veurne Nieuport verbonden zijn, en groeide de visscherij cn nijverheid spoedig aan, niets zoude beletten later een spoorwegsken tus schen Veurne, langs Coxyde en Oostduinkerkc, op Nieuport te leggen. Op deze ontwerpen durven wij de aandacht in roepen van alle belanghebbende cn weldenkende, namenllijk van hel bestuur van bruggen en wegen, de gemeente-besturen van bovengenoemde steden en gemeenten, volksvertegenwoordigers, senators en ministers; wij herhalen dal het hier niet alleene lijk geldt van plaatselijk belang, maar wel bovenal van apenbaar en algemeen nut. nog cenige jaren voort, dan zal de Belgische vlag arme gemeenten; bestonden er daar steenwegen van aan hel zeestrand op de dorpplaatsen en tol de naburige steden Nieuport en Veurne, ongetwijfeld zouden daar even als aan de Panne, visscliers- vaarluigen uitgerust worden cn het getal der kusl- bewoneude zeevisschers merkelijk aangroeijen. In de thans beslaande omstandigheden valt hel uitrusten van visschersvaarluigen aldaar onmoge lijk. Inderdaad de duinen hebben er eene uur af stand breedte; aan vervoermiddelen is er niet te denken; netten en viscb, alles moet er door die moedige visschers te rugge gedragen worden. Wanneer men nagaat dat de zeelij twee maal onder dag en nacht aankomt en telken keer omtrent eene hnlvo itin* liidc verlaat waaruit vnltzt flat fif> vis- ons land voor den scheepsbouw te zijn gebruikt nalisatie van vreemde schepen toegestaan, vrij 1 van registratie en tolrechten. Dit alles heeft niet geholpen, om de eenvoudige reden dal eene andere belettende oorzaak bestond, en, ons dunkens, is deze oorzaak van vermindering onzer koopvaardijvloot alleenelijk toetewijten aan het gebrek aan bekwaam en zuinig scheepsvolk. Andere oorzaak kan er niet beslaan. Inderdaad de kapitalen ontbreken niet, dat bewijzen de sterke handelhuizen van Antwerpen, Brussel, Gent, Brugge en Oostende; ja voor den ijzerhandel, thans zoo veel met den scheepsbouw in betrekking, mag Luik en de waalsche provinciën, als er in belang hebbende, bij noemeu. De houtwaren voor den scheepsbouw ontbreken hier ook niet; immers de statistiek van den uilvoor bewijst de gewigtige hoeveelheden daarvoor be stemde houtwaren door ons land aan Erankrijk en Spanje uitgeleverd. Voor het ijzer, thans zoo veel in den scheeps bouw gebezigd, moet ons land ook niet achteruit wijken; even min voor kundige scheepsbouw meesters noch scheepstimmerlieden; deze worden menigmaal aangewerkt voor Erankrijk, Engeland en Noord-Amerika, Wij achten dal deze oorzaak van verkwijnning onzer koopvaardijvloot, voortduren zal zoolang hel getal onzer kustbewoonende visschers niet merke lijk vermeerderen zal. Immers de visscherij is de onmisbare kweekerij en dc eerste leerschool voor hel scheepsvolk, voor malroozen; dat bewijzen onze drie naburige zee- nalien: Erankrijk. Engeland en Holland. Van aan Nieuport lot dc Hollandsche grens en dan nog Antwerpen, wordt de zeevisscherij enke lijk uit zekere plaatsen bedreven, namenllijk Antwerpen, Heysl, Blankenberghe, Oostende en Nieuport; doch van deze stad tol aan de frausche grens is hel anders. Ofschoon wel bijzonderlijk aan de Panne, mag men zeggen dal geheel de uitgestrektheid der zeekust, van Oostduinkerkc, Coxyde en Adinkerke door zeevisschers bewoond is, hoewel enkelijk in de Panne visschers-vaarluigen worden uitgereed. Wij zijn van gedacht dat geene nijverheden door den Staat bij middel van subsidiemof geldmiddelen mogen ondersteund noch aangemoedigd worden, immers dit ware broeikasplanlen aankweeken en verkeerd te werk gaan; eene mogelijke nijverheid moet gezoegzame levenskracht bezitten om in open én vrije lucht te kunnen bestaan. Maar de Slaat moet wakkere bestuurder wezen cn de bestaande nijverheden den weg banen om te verkloeken, aan te groeijet) en zich^uil te spreiden. Wij houden dan voor: Dal aan de Panne door den Staal een oud zee kapitein als bezoldigde bestuurder van den red dingsdienst aldaar benoemd worde, levens gelast met hel aanleeren der zeevaartkunde, bijzonderlijk durende dc winteravonden. Immers voor hel bestuur van den reddingsdienst zoude zoo een man hoogst nuttig wezen. Hel is niet genoeg met een boot naar een in gevaar ver keerde schip te roeijen, om hel scheepvolk te red den, de noodige middelen moeten ook aangelegd worden voor het redden van hel vaartuig, liet beslieren, ontakelen, lossen en zoo menige andere werkingen die soms niet alleenelijk geldelijke ver liezen kunnen beletten, maar ook dikwijls men- schenlevens kunnen behouden. En wal de zeevaartschool beli eft, wal groot nul zou deze niet bijbrengen. Uit de Panne worden hel grootste getal mannen voor den Belgischen loods- dienst aangeworven. Waren die mannen met zeevaartkunde bekent, dan werden zij nog meer voorgelrokken en velen hunner zouden niet jaren lang als loodslecrlingen moeten dienen, maar veel spoedigerals werkelijke loodsen bevorderd worden. En ook velen hunner die, om zich een klein ver mogen te verschaften, nu jaren lang als matrozen moeten varen, zouden dan, in zeevaartkunde ge leefd zijnde, als stuurlieden aangenomen worden en op korten tijd dat betrachte klein vermogen kunnen aanwinnen of een beter bestaan kunnen bekomen. Wat Oostduinkerkc en Coxyde betreft, dit zijn I.:in<ll»oiixvki*onijk.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1872 | | pagina 2