Overal dezelfden.
Hel liberale dagblad Renaissance meldt dat de
kalholijke gemeenle-raad van Housede verledene
acht genomen.
liet IJzerwater bleet' zwellen, en reeds van den
8"", 9C" en lü'“ december, begon men de lage
plaatsen van den Vladsloo dijk, en zelfs van aan
den Veurnambachtschon dijk te Verhoogen en te
versterken. M.r De Breyne hernieuwde alsdan zijne
pogingen en vroeg dringend, bij middel van brieven
en telegrammen, doorsneden in de dijken der
kreek van Nieuwen damme en der Plasschendale
vaart, alsmede de aflating der waters van deze
De Veurnaar is in colère tegen het gouvernement
(denkt ecus, tegen de mannen die hij helpen kiezen
heelt, aan T roer brengen, en voor wie hij eertijds
zooveel lilanien van lof geschreven heeft) omdat
het de professor Laurent, bij de hoogeschool te
Gent, zijn congé niet geeft!
De Veurnaar zal op het einde niet meer weten
tot wat heiligen zijnen toevlucht nemen! ei ja: als
zijn eigen mannen beginnen in rijnen neus te zittei:
vaart. Geenen uitslag.
Den 11'“ begon hel water over de dijken te
loopen. M.r De Breyne begeeit zich persoonlijk
naar Brugge maar bekomt niets anders dan de
aflapping der Plasschendale vaart, ter ontlasting
van Vladsloo-Ambacht. De doorsneden worden ge
weigerd: uien beweert dat zij nutteloos zijn.
In den nacht tussclien den 11“ en den 12“ wordt
hel gevaar groot. Op vewl plaatsen stroomt hel
water een voel dik over de dijken. De noodklok
luidt in verscheide gemeenten. De inwooners van
Nieucappelle, Oudecappelle, Vladsloo, Beersl,
Keiem, onderscheiden zich pijzonderlijk door zelf
opoffering en moed. AL die werken kunnen, loopen
naar de dijken, al wal tegenstand kan bieden, zoo
als strooi, mest, hout, wordt ter plaats gebracht.
Doornen worden afgezaagd, strooien (lakken wor
den afgerukt.
M.r De Mey ingenieur van bruggen en wegen te
Nieuporl, die reeds van den 10" al do dijken had
bezocht e» met liet gevaar bekend is, beveelt eene
doorsnede in de kreek bij den déversoir, hij doel
hel water in de Plasschendale vaart aftrekken en
i opent de zwarte huize. De Hoofd-ingenieur komt
den 12" te Nieuporl, doet de werkingen der door
snede slaken en verzet zich tegen het graven van
alle nieuwe doorsnede. Hierop volgt eene alge-
uiccnc misnoegdheid en opgewondenheid, want
hel is zonneklaar l.° dal de kreek geen water ge-
i noeg ontvangt om hel springsas, de zwarte huize
en den Veuruambachtschen siphon te spijzen, 2."
dal de Plasschendale vaart slechts op een derde
door dc waters van Vladsloo-Ambacht, van Gliislel,
Eerncghen, enz. wordt gevuld.
.Den 13 is de toestand ten ergste. Het water
rijst, en klimt lot op 2"‘3(t boven het zomerpeil.
De wind is hevig, de dijken verflauwen, overslroo-
ming en verwoesting zijn nakend..., en geene hulp
van wege hel hooge bestuur! Eerst M.r de Grave
van Stuivekcnskerke en vervolgens de hoeren baron
llerwyn cn dc burgemeester Behaeghel van Veurne,
ondersteunen als leden der Noordwatering de
pogingen van M.r de Breyne, zij begeven zich naar
Nieuporl en naar-de dijken cn zenden telegrammen
naar den minister van openbare werken en naar
den Gouverneur ten einde de gevraagde doorsneden I
te bekomen. Inlusschenlijd wordt er nacht cn dag,
moedigen onverpoosd gewerkt, onderdo leiding
van den ingenieur Dc Mey en zijn personneel,
onder de aanmoediging der bestuurders der aan
palende Wateringen.
Eindelijk, den 14”, wordt er door den Hoofd
ingenieur toegestaan den dijk aan Duivelshoorn
door te delven om te voldoen aan het openbaar
verlangen. De ingenieur De Mey, willende in den
nakenden nood, met krachtdadigheid tewerk gaan,
en ook voldoening geven aan reglvaardige cischen,
neemt op zich, «iet alleenelijk Duivelshoorn, maar
De Veurnaar speelt Collin-Maillard; hij tast rond;
hij zou zoo gcernc weten wie hem alzoo in zijn kol
jaagt! het is reeds van voorde gemeenlc-kieziug
dal hij zijne police secrete bezigt om erachter (e
komen. Men vertelt ons dal twee zijner ijverigste
agenten, en dewelke bijzonderlijk belast zijn met
ontdekkingen te doen, cn niets dan gissingen ken
nende bijbrengeu, bedreigt zijn van op halven pré
te worden gesteld. De I euniaar zou zoo geerne op
nieuw wal personnalileilen vervenlen; er is geen
nood. Zij beschimmelen bij hem niet, en er zal
geen hair op groeijen.
Zij hersteld ze in hunnen vorigen staat
zelfs de drukpers, die streng was ten
zigle der ondernemingen, vind alsdan dat
hel doet. En morgen zal die eigenste druk
pers komen zeggen dal de maatschappij
van hare zinnen beroofd is.
Journal de (land
Vrijheid der drutyerH.
Te Romen heeil .de Prefekt van het Apostelijk
paleis alle dc klerikale dagbladen uitgenoodigd
overeenkomstiglijk aan de pauselijke wetten, zich
aan de voorafgaande censuur te onderwerpen’.
Zie daar lezers het regiem dat onze vrijheids-
minnende katholieken hier zouden willen over
brengen, konden zij geheel baas spelen; immers
dit zijn de logieke gevolgen der Theocratie of
Priesterheerschappij.
ook de Plasschendale vaart te openen en do<y
onmiddelijk aan deze doorsnede beginnen. Heiwerk,
was groot, maar ’s anderdaags, den 15”, snellen
150 werklieden van Keiem, Vladsloo, Sluivekcns-
kerke te zijner hulp, 'ongelukkiglijk op het oogeir
blik dal zij aankomen ontvangt de ingenieur legen
bevel. Het begonnen werk wordt niet voortgeze
en de werklieden worden teruggezonden,
Waar om wierd de dijk aan Duivelshoorn ab
dan niet doorgegraven? Was er voor dit werk ooi
tegenbevel? Was men beducht van den tegenstand
van wege eenige landbouwers van S.‘ Jooris, dia
door deze doorsnede duchtten benadeeligd te zullen)
zijn? Was men bevreesd, dal, zonderde doorsnede
aan de Plasschendale vaart, het water in de kreek
te hoog zou zijn gestegen en over dc dijken zou
hebben gespoeld?
Wanneer men den 1G” langs den Ijzer vernanf
dal er geene kwestie meer was van doorsneden!
onstondl er overal misnoegen en verbittering: Hei
weder bleef slecht, het gevaar groot, en het eenige
reddingsmiddel, dat met kleine onkosten kon wor-j
den aangewend, wierd geweigerd! Hevige klachten
wierden gezonden naar verscheide hooge ambte
naren en ’s avonds was M.r de Lanlsheere, minister
i van justicie, te Dixmude.
’s Anderdaags, vroeg in den morgend, bezocht
de voornaamste bedreigde punten omtrent Dix
mude. Om 10 ure begaf hij zich bij M.r de Brcyne-
Peellaert waar M.r de Grave, M.r Dautricourt en
andere tegenwoordig waren. Men beraadslaagde
over den toestand, dc minister nam van alles goede
nota en vertrok ’s middags naar Brussel, ’s Avond.1*
werd, per telegram, de komst van den inspecteur-
general M.r Maus, door den minister van openbare
werken aan M.r Dautricourt aang«kondigd.
Den 18” was het water, dat eenige dagen te
voren aan het zakken was nogmaals verhoogd e>1
hel regende bij poozen geweldig. Het was in deze
angstige omstandigheden, dat te Dixmude met den;
eersten trein aankwamen de hoeren Gouverneur
Vrambout, de inspecteur Maus, de hoofd-ingenieur
Grepin, de ingenieurs Symonen De Mey. De burge
meester Dautricourt geleidde die heeren bij M.r de
Breyne waar M.r de Grave en M.r Van Woumen cn|
andere zich bevonden. Na beraadslaagd te hebben
over hel voor- en nadeel der doorsneden bij den
déversoir, aan Duivelshoorn, aan de Plasschendale
vaart; na over den staat der dijken gesproken tc
hebben over de middelen van dezelve te versterken,
enz. bezocht men den Vladsloodijk, de Hooge
brugge, en men vertrok vervolgens naar Nieuporl.
Wanneer men te Nieuporl aankwam was het
hooge lij. Men kon er vaststellen: l.° dal dc Plas
schendale vaart slechts op een derde vol was, en
bij gevolg eene groote hoeveelheid water kon ont
vangen; 2.” dal het water in de kreek min hoog
was dan in den IJzer, een klaar bewijs dat de
déversoir onvoldoende was; 3." dat hel springsas,.
bij gebrek aan water, op vier en twintig uren, van
eene en half lol twee uren min lang kon open zijn
dan het IJper sas. De oogen moesten zich nu wd
openen voor hot schitterend licht. Men kon nu niet
meer beweeren, dat do gevraagde maatregelen
nutteloos waren; men kon nu den ingenieur DeMey
niet meer beschuldigen, hij die de doorgravingen
had begonnen om de siteek te redden, dat hij ge
handeld had alleenelijk onder den invloed van eene
hevige drukking; men kon nu niet meer zeggen,
dat angst cn vrees de aanvragers der doorsneden
had verdwaald.
Men besliste. De doorsnede aan Duivelshoorn
wierd toegestaan, maar de gene bij dc Plasschen
dale vaart wierd in beraadslaging gehouden. De»
19's avonds, zond deinspccteur-general aan M.' de
Breyne eenen telegram bekend makende, dal de
doorsnede aan de Plasschendale vaart niet kon
worden toegestaan, uit vrees van rampspoedige
gevolgen voorde algemeenebelangen. De algemeeiici
belangen!? Waren zij dan niet in destreken die
met eene lijdelijke vernieling bedreigd waren?
Reeds van den 19" was dc kreek aan Duivels
hoorn open. De bevolking bad voldoening; het
water begon te zakken; de hoop hcersehte in alle
harten. Allécnelijk is hel te bejammeren dat die
doorsnede niet viermaal breeder en driemaal dieper
is, want met beweert dat het springsas en dc
zwarte buize op geene voldoende wijze worden
gespijsd.
Wij eindigen deze korte beschrijving van eenige
bijzonderheden in deze angslvolle dagen voorgc-
vallen met hulde tc brengen aan den heer ingenieur
DeMey. Hij heelt onze duurbaarste belangen ter!
hart genomen en dc raadgevingen niet verstooten^
eenen keer vierkante uitlachen, nen anderen keer water in den IJzer op eene zoo onrustbarende wijze
zetten waar dal den bezem staat, en dat wij hem begon te zwellen, wendde M.r De Breyne-Peellaert,
somwijlen in passante maar onvrijwillig, geheel bij de heeren Gouverneur en Hoofd-ingenieur der
j -J_.., I Provincie, pogingen aan, ten einde er krachtdadige
dit ons voorvalt, alsdan werpt hij schreeuwen uit, j maatregelen zouden genomen worden om over-
stroomingen, onkosten en verliezen tc voorkomen.
Deze eerste pogingen wierden weinig of niet in
M.r dc Lanlsheere, vergezeld van M.r Steverlinck,
Peellaert waar M.r de Grave, M.’ Dautricourt en
andere tegenwoordig waren. Men beraadslaagde
over den toestand, dc minister nam van alles goede
cn
op-
-• - - mecnle scholen en de vermindering van hel leeraars
j korps der middelbare school, welke waarschijnelijk
het toekomende jaar ook zal afgeschall worden.
Wij hebben reeds aangeliaahl hel voorbeeld ge-
i geven door de katholijken te Ninove, te Nyvel enz.
overal waar onze tegenstrevers in de kiezingen
de overhand bekomen hebben, is het ten nadecle
van het openbaar onderwijs geweest, hetwelk hun
gestadig mikpunt blijft.
Zullen sommige onzer lezers nu nog twijfelen
over hel lot dal onze middelbare school bestemd
en dibbaards, en dal hij nen potvermille moest uu kiezino otkomen
laten vliegen, dat ware een^flaireDe reden waar- i
om de Veurnaar niet content is, ik zal het zeggen.
Hij wordt gewaar dat al zijnen onnoozelen priet
praat op ons geen eflekt maakt; dal wij hem den
CPIlOll IvPOl* VIAl’Lnnf r» int itzin nrt/1 «i»nn Lrzxrxr»
zetten waar dal den bezem staat, en dat wij hem j begon te zwellen, wendde M.r De Breyne-Peellaert,
somwijlen in passante maar onvrijwillig, geheel t... i>.iinr.m_fn<TAnïAim .u»..
onvrijwillig) op zijn eksteroog trappelen; en als i
- i
dat men het gemakkelijk kan hoeren tot aan
Mulsen’s, daar, ge weet wel, waar j’hulderen fa-
meuzen ballon neergevallen is, ook zaliger me
morie.
Het ventje is serieus zegt het ik moet mij mille-
mollements geweld aandoen, om hun dezen keer
niet achtkante uit te lachen) het zou willen, ver
sta-je het, dat wij ons nen keer neérzetlen, met
geen een plooiken in ons aanzicht, dat wij geen
oog verpinkten, geen hairken zou mogen verroeren
in onzen baard, la, gelijk ecu model voor den
schilder, (ge ziet dat van hier, hé lezer?) en dat
wij alzoo zouden blijven zitten om te aanhooren,
al wat hij goeste zou hebben, om uit zijnen gebene-
dijden mond te laten rollen in dommigheden, in
partijdigheden, in ongelooflijkheden, thesis van de
XlIP eeuw, sermoenen van 't ecu of't ander Louis
Veuillotje, in miniature, kip-kap van den eenen of
anderen kapelaan, die zijn beste doel om in d’oogen
te springen van zijnen ipperbaas te Brugge; en als
wij /lat allemaal zouden konnen hoorei), zien en
daarop serieus zwijgtn, o alsdan ware het wel hé
ventje? alsdan zouden slaat, kark en stad gered
zijn de kiekens zouden toen zeker geheel gebraden
uit den hemel in onzen mond vallenen op een,
twee, drie zou bet water weg zijn hé? en er zou
geen armoe meer zijn, en Veurne, wierd een lui
lekkerland hé?
Beloften en rotte appels, kwetsen niet; onge
lukkiglijk wij geloven u niet, wij kennen uwe
kneepen te wel; maar komaan, hebt gij goesle om
uw systeem eens in zijn absohilismus toelepassen,
gaat naar Amerika en beproeft ecus of de mormons
van geenen kneedbaarderen deeg zijn, als die
leelijke liberalen, waarvan gij u zoo deerlijk te
beklagen hebt. Als gij gaat, goè voyage, en de kost,
wei-je; maar ge moet daar niet te lang wegblijven,
of anders wij vei liezen in u eene van onze zoetste
distracties (sic).
Veuvnaar Ih hci-Iciir, zegt hij.
De Veurnaar is niet content, niet een beetje;
integendeel dal bij durfde sakkeren op ons, hij zou
het doen. Maar hij durft en hij mag niet, want zijn I r -r r:-~~ .t
bladje is in handen van te veel pastors, kapelaans j j dw tfCineenle_kie2ill„ bekomen
en dibbaards, en dal hij nen potvermille moest uu bLI,ltenit uckomcn.
Uijzonderiietlen over het hooj;
water in tien IJzer.
Van in het begin dezer maand, wanneer het
V
1
A
a
A
A
A
A
A
A
A
1 k I
hel recht onpartijdig is en wel doet al wal 'Teek d^ afschafling gestemd heeft van twee gc-
