1
nenlandsche zaken voortgezel.
Zuidiiederlandsche
den beer Th. Hou-
Ingezonden A-rtikel.
Veurne, 23 Januari 1874.
Mijnheer de Uitgever,
Ik durfde vrijheid nemen uwe bereidwilligheid
in te roepen, om aan uwen geachlen briefwisse
laar, Candidus, te laten weten, dat de Schutters-
maatschappij van den edelen ridder Sebastiaan
zoo straf op sprieten niet staat lijk hij het meent,
daar zij aan haar hoofd een struischen kerel, op
rechten liefhebber, als geleider telt, die met de
beste gevoelens bezield is, evenals de andere leden
van het comileit, om hare goede faam, van over
eeuwen verkregen, te behouden en de leus een
dracht maakt macht te bekrachtigen.
Nu, indien gij mij het toelaat, M.r de Uitgever,
zal ik bier eenige regelen over Basliaan ncèr-
schrijven.
De wel gevierde feesten van dinsdag en woens
dag 20 en 21 dezer, hebben ten volle bewezen, dal
hel oud schuttersgild voor geeneandere maatschap
pijen dezer stad moet deinzen om hare leden veel
vermaak en genoegen op te leveren, want schic-
tiugen zijn hare eenige strekkingen niet, maar die
gaan gepaard met vele andere gijmnaslieke oefe
ningen, onder geleide van eenen ervaren, ieverigen
en onvermoeibare!) kapitein.
lie sebietingen zijn beide dagen wel afgcloopen
cn hel bal van den woensdag heelt in luister al de
vroegere danspartijen overtroffen; daarbij is wel
geschonken cn geklonken geweest en nog meer
gelachen onder liet hooren van menig luimig
koeplet eens gelegenheidslied met de vliegende
schietspoel bereidt en door zijn verveerdigcr,
een dienstwillige!! en geesligen konfrater, in de
ruime vergaderingszaal zwierig uilgcgajjmd.
Voor het schoon geslacht, onze beminnelijke en
achtbare medezusters, die zich, met eenstemmige
toejuiching, eenen nieuwen cn zeer milddadige!)
hoofdman bezorgd hebben, biedt de maatschappij
van Bastiaan allerhande afwisselende vermakelijk
heden aan, zoo wel in den zomer, in den lommer
der jeugdige kaslanic- en lindeboomen en bij de
aangename geuren der menigvuldige welriekende
bloemen, die hare prachtige doelen bekleedcn, als
in dit jaargetijde ter gildekamer, in’t gezelschap
van menig vrolijk broerken.
Onder andere kittelende uitspanningen in T win-
tersaisoeu dient zekerlijk de boiling aangeslipt te
worden en merkwaardig was deze van den woens
dag, 200 voor hel getal als voor de uitmuntende
keus der prijzen; ook hardnekkig was de kamping
voor de twee eerste, kostelijke pronkstukken
mildelijk ten strijde gejond door de heeren hoofd
mannen. De uitslag viel in ieders wensch ten
voordeele der jongste giklezusiers uil.
Om 11 ure ’s avonds onder hel spelen der Bra-
banconne en der marche van Basliaan werden de
prijzen met groole toejuichingen aan de over-
winnaarslcrs overhandigd cn daarna werden deze
schoone feesten met de tweede panic van het bal
gesloten.
Dit, Mijnheer de Uitgever, is maar een klein
verslag onzer eerste winterfeest die, zoo het
schijnt, binnen kort door eenc andere zal gevolgd
worden om hel Keizerjaar 1873-1874 aan onze
nakomelingen in eer en luister over te leveren.
Aanvcerd, Mijnheer dc Uitgever, met mijne op
rechte bedankingen dc verzekering mijner ware
gevoelens van eerbied.
Een Uastiaanist.
1876 bij den secretaris der
Maatschappij van Taalkunde,
court, leeraar te Mechelen.
Zij moeten eene kenspreuk dragen, welke her
haald is op een bijgevoegd verzegeld briefje, dal
den naam des schrijvers, zijn adres ende nogmaals
herhaalde kenspreuk beval. De maatschappij zal
den eersten vergaderdag van 1876 kennis nemen
der ingezondene stukken, cn eene commissie be
noemen, die binnen het jaar een verslag zal uit-
brengen over de onderzochte werken. Ingevolge
de besluilsclcn van dit verslag zullen door de maat
schappij de volgende prijzen worden loegekend
Eerste prijs, 60i) fr.; tweede prijs, 400 fr.; derde
prijs, 200 fr.
Op voorstel der commissie kunnen buitengewone
meldingen en toelagen aan andere verdienstelijke
stukken toegewezen worden. De handschriften der
ingezonden verzamelingen blijven hel eigendom
der maatschappij, die ze benuttigen zal waar hel
pas geeft.
gen van wege hel kabinet van Berlijn, nopens de Ij
hij veel prijs hecht aan de handhaving der goede
betrekkingen, die lusschen Belgie en Duilschland
beslaan en om ze nog te versterken, hij van de
gelegenheid gebruikt maakt om den oproep lot dc
gemaligheid te hernieuwen door hel kabinet d’Ane-
than gedaan, tijdens den oorlog en dat hij op zijne
beurt de bezadigheid aanbeveelt, in hel beoordec-
len der gebeurtenissen die in Duilschland vol
trokken worden, een der waarborgende mogend
heden onzer onafhankelijkheid. Hij doel dezen
oproep mei te meer gezag, daar hij hem vrijwillig
doel.
Deze oproep is voornamelijk gericht lol de
bisschoppen en de klerikale drukpers, die alle
dagen hel duilsch gouvernement zoo hevig aanvalt
voor de godsdienstwetten die het in zijn bestuur I
invoert.
Daarna is de discussie van hel budjel van bin-
LetternieiiWH.
Wedstrijd voor hel verzamelen van Vlaamsche
idiotismen, uitgeschreven door de Zuidnedcrland-
sche maatschappij van Taalkunde. —DeZuidneder-
landsche maatschappij van Taalkunde, waarvan D.r
J. F. J. Heremans, hoogleeraar te Gent, voorzitter
is, heeft besloten eenen wedstrijd te openen voor
de beste verzamelingen van Vlaamsche Idiotismen,
kunnende dienen ter vollediging der werken, die
reeds over die stof zijn verschenen, namelijk hel
Algemeen Vlaamsch idioticon van den heerScliucr-
mans en hel Westvlaamsch Idioticon van den heer
de Bo.
Ofschoon beide gewrochten groole taalschatten
aan hel licht hebben gebracht, heeft noglans een
kort onderzoek aan de Maatschappij dc overtuiging
gegeven, dal nog een rijke oogst op hel veld der
gewcslspraken voorhanden is.
Overwegende dal de opzameling van idiotismen
groole diensten aan de taalkunde in Talgcmeen be
wijzen zal, en de grondige kennis onzer dialecten
bijna onmisbaar is ten goeden verstande onzer
oude literatuur
Daarbij in aanmerking nemende dal door den in
vloed van scholen, boeken en ruimer verkeer, de
geweslelijkc eigenaardigheden meer en meer af
slijten en vele volksuitdrukkingen dreigen voor al
tijd te verdwijnen, die om hare juistheid of schil
derachtigheid verdienen in de schrijftaal opgeno
men te worden en alzoo bewaard te blijven;
Hichl de Zuidnederlandsche maatschappij van
Taalkunde eenen oproep ter medewerking aan
allen, die een hart hebben voor hunne moedertaal,
en door de omstandigheden in de mogelijkheid zijn
gesteld goede bijdragen te leveren of oen volledi"-
werk over de gewcslspraken op te stellen.
De taalminnaars, die zelven niet willen mededin
gen, worden vurig aanzochl hel hunne te willen
bijdragen om het werk der idiotismen zoo volledi"-
mogelijk te maken. De geringste bijdragen zullen
met dankbaarheid worden aanvaard.
Voorwaarden. De handschriften zullen ter
1 mededinging aanvaard worden tot den 1 januari
Dc Knincr.
Dinsdag, bij de opening der Kamer, heeft M.
Bergé den minister van builenlandsclic zaken on
dervraagd, om te weten of hel waar was dat er
eene nota door hel pruisisch gouvei nemenl aan
ons gouvernement was gezonden beirekkelijk de
houding der ullramonlaanscho drukpers in hel be
spreken der godsdienstige gebeurtenissen die te
genwoordig in Duilschland plaats grijpen.
De heer Bergé zegde dat men de geweldige aan
vallen van die drukpers kon betreuren, alsook den
brief van den aartsbisschop van Mechelen, die hij
aan deduitschc bisschoppen geschreven heeft om
ze aanlemoedigen tol weerstand tegen de staats
wetten; maar hij voegde erbij, dat de drukpers
vrij is in Belgie, dat wij geene bevelen van den
vreemden hebben te ontvangen, en drukte dc over
tuiging uil dal hel gouvernement geene inbreuk
zou laten doen op ons grondwettelijk recht.
De lieer minister van buitcnlandsche zaken heeft
i daarop geantwoord, dal hij geen nota had onlvan-
-.i.i gen van wege hel kabinet van Berlijn, nopens de
diging gelezen worden en met recht, zal men de 1 |1OU(],I)(, jei- drukpers. De minister voegde er bij dat
ders gevonden worden. Wij van onzen kant achten i
rvnnrtrvrlirr rlmn ImclicQtólT hncnrpL’Oil <lo7olvo j
Lang genoeg is zulks geloofd geweest,
maar de lijd is gekomen dat zulk geloot,
dat alleeuelijk op onwetendheid gevestigd
was, begint van aanveerdeis te missen.
Gelukkig zijn ze die onnoozel zijn en die
het kunnen blijven want, met der tijd, zul
len zij alleen de ware politieke vrijheid en
hel ware politieke licht kunnen genieten!
in «oinmige buitengemeenten.
Onder dezen titel lezen wij in de Vereeniging,
een tijdschrift voor onderwijzers, een artikel waar
uit wij dc volgende regelen overnemen:
Voor eenige dagen waren de heeren raadsleden
der gemeente L. vergaderd om het gemeentebudget
te onderzoeken, of liever te stemmen. Aan liet
artitel: Avondschool gekomen zijude, werd dit
maar zoo met eenen pennetrek afgeschaft; zeggen
waarom dit gebeurde kon men niet, hel werd ten
minste niet gedaan; eindelijk zegde loch een land-
bouwer-gemeenteraadslidIndien wij de avond
school niet afscha/l'en, zullen onze werklieden weldra
meer weten dan wij zelven I Tegen zulk verplet
terend bewijs was niets in te brengen en met alge-
meene .stemmen min eene, werd dc toelage ver
worpen. Dc eenige voordeelige stem, en dit zij hem 1
ter eere aangerekend, was die des Burgemeesters;
het was dus de eenige persoon die de waardigheid 1
zijns mandants besefte, die de zending verslond i-
van: verdediger der volksbelangen.
liet feit, door de Vereeniging aangehaald, zal i
door allen vriend van onderwijs met veronlwaar- j
gemeente beklagen waar zulke onwetende bestuur-
het onnoodig deze beslissing te bespreken, dezelve
aanhalen is dezelve schandvlekken.
Algeineene Tijdingen.
Morgen avond, geeft ons koninklijk harmonie-
genootschap zijn tweede winterfeest. Hetzelve zal
bestaan uil een concert gevolgd door bal. Met zie
verder het programma.
De waschvrouw der hofstede de Torreele
die, zoo wij zaterdag laatst melden, in hechtenis
was genomen, is later in vrijheid gesteld geweest.
Indien onze inlichtingen goed zijn, zoo zou
het Nationaal tooneel van Antwerpen, binnen kort,
op Stadsschouwburg alhier, eene verlooning komen
geven.
I Woensdag 28 dezer heeft de aanbesteding
'plaats gehad in het Gemeentehuis te Bulscamp
voor hel bekasseiden der nieuwe straal aldaar.
Dc begrooling beliep tol fr. 8,693-93 c. De borg
tocht was bepaald op fr. 800. Hebben aangeboden
de heeren Désiré Verstracte van Ramscappelle (hij
Nieuporl), voor de som van fr. 9,100; Francis
Leper van Steenkerke, fr. 9,245; Joseph Wyllinck
van Veurne, fr. 10,100 en Ch. Dclporte van Nieu
porl, fr. 10,685.
Bij afbod is Francis Leper aannemer verklaart
mits de som van fr. 8,750.
Dinsdag avond heeft de voorzitter der phil
harmonic van Nieuporl, aan de leden dezer gild
kenbaar gemaakt, dal de raad van administratie
eenen nieuwen bestuurder had benoemd cn dc
heer L. Vandamme, als onderbestuurder had ge
kozen.
Men schrijft uit Nieuporl, 28 dezer:
I Maandag morgen heeft men in zijne kamer op
gehangen gevonden, de genoemden Lodewijk
Vermeire, gebrekkig werkman in deze stad. De
oorzaak zijner zelfmoord is onbekend; 's Avonds
van den zelven dag heeft men uil de kaai hel lijk
getrokken van den genoemden Eduard Verdure,
bijgenaamd T Jonk. Is liet een ongeluk? Is hel een
zelfmoord? Ziel daar de vraag welke men zich
stelt cn die ontkennend moet opgelost worden.
Hel is in hel begin der maand april dal de
militaire school in dc lokalen der oude abdij van
Ter Hameren, te Elsene, zal overgebracht worden.
Eene schrikkelijke misdaad is maandag in
vollen dag te Brussel bedreven geworden. De statie
overste van den ringspoorweg Wetstraat, is in de
statie zelve vermoord geworden. Ziehier de inlich
tingen die wij overdeze misdaad uit de brusselsche
dagbladen puitenIn deze statie die alleenlijk dient
voor de icizigcis en waar de beweging weinigaan-
zienlijk is, wordt geheel dc dienst gedaan door
eenen bediende. Deze is gelast melde aflevcrin
der coupons en der waakzaamheid over de treinen
bij hun vertrek en hunne aankomst. In de eerste
helft van maandag deed deze bediende zijn dienst
als naar gewoonte. Als om 2 u. 10 m. de trein rij
dende van de Luxemburgslatic naar de Noorder-
slalie, stil hield in de Wetstraat, was hij nog op
zijnen post, maar te rekenen van dal oogenblik zag
men hem niet meer. Dc reizigers die kwamen om
eenc kaartje te nemen, vonden niemand in hel bu
reel en zij stapten zonder kaartje in den trein De
bedienden van den trein dachten dat de slatieover
ste in een zijner hureelen was en zij vermoedden
niets eigs. Maar als zij hem gisteren morgend ook
met zagen, gaven zij er kennis van aan hunne over
sten. Men begon opzoekingen te doen, maar zij
bleven eenen Ujd lang zonder uitslag, als de aan
dacht gewekt werd door hel geblaf vim een hondje
dal aan den statieoverste loebehoorde en dc aan
dacht scheen te wallen trekken op hel magazi n
waai di kolen liggen, voor hel bureel en de wacht-
zaa Dit magazijn is gelegen in een klein gebouw
geplaatst beneden den talus en waarvoor de trei
nen stilhouden. De sleutel van dal magazijn was
verborgen m een gat dicht bij de deur. Men vond
dezen s eniel mei. Men brak de deur open en vo
he hjk van den ongelukkige statie-ovcrsie
gronde hggen; hel gelaat was schrikkelijk ver-
tlULIir IILRI. j UW i11
i
1 loc men over het onderwijs denkt i