Algemeene 'l'ijdingcii.
Ome Palmfeest belooft luisterrijk te zijn. De
Markt vervuld zich met alle slach van barakken en
kramen en, zoo bel schijnt, zal de hollandsche
manegie van Sosman ter dier gelegenheid, ook
eenige bijzondere vertooningen geven.
Indien wij met een goed weder begunstigd wor
den, zal deze Palmfeêst een der schoonste wezen
welke wij ooit gehad hebben.
Den 12 dezer, ten 10 ure 's morgens, heeft
men in den beerput van Fr. Geldhof te Zande, het
lijk gevonden van Pieter Verslype, echtgenoot van
Melanie d’Hulster, gehuisvest te Woumen. Die
man, die aangedaan was van de vallende ziekte,
was den avond te voren geslopen onder een
strooien dak van gemelde woonst van Geldhof, om
er te vernachten, en is in de duisternis in den
beerput die maar cene kleine, diepte bad, gesuk
keld en versmacht.
De uooni) van Oostende. Wij hebben de
aanhouding gemeld van Van Coppenolle, beschul
digd van moord op zijne vrouw, te Oostende. Vol
gens den beschuldigde zou hel slachtoffer zich ge
dood hebben met van du trappen te vallen. De Pu-
blicateur van Wavre zegt, dal deze aanhouding cene
eene zekere opschudding in de stad te weeg ge
bracht heeft. Van Coppenolle heeft daar gewoond
en er droevige herinneringen achtergelaten.
Men herinnert zich, voegt dit dagblad er bij, dat
een brand op B februari 1844 hel huis in asschc
legde, welke deze kerel in de Namenschestraat
bewoonde. De openbare denkwijze hield zich met
deze ramp nog al bozig, waarvan de oorzaak im
mer een geheim bleef; alleenlijk toen er kwestie
was van de assurancie betaald te worden, bood
Van Coppenolle zulke hooge schatting aan, dal de
compagnie weigerde. Op 17 maart 1851 werden
de inwoners van Wavre andermaal in verslagen
heid gedompeld door de schielijke dood van de
eerste vrouw van Van Coppenolle, die bezweken
was met van den trap te vallen, even als nu zijne
laatste vrouw.
Aan het Hecht, van Brugge zijn wij zoo vrij de
zelfde bemerking toe te sturen.
men zich, in de gemeenten van ons kanton, over
de algemeene belangen, en menig nuttig ontwerp
komt terug op hel tapijt.
De ontwerpen waarover men hel liefst spreekt,
die bij gevolg den voorrang hebben boven alle
andere waarschijnlijk omdat zij de nuttigste
zijn zijn alle zulke die betrek hebben tot hel
verbeteren der wegen, lol hel vergemakkelijken
der vervoermiddelen.
Overal, in hel kanton, vraagt men verbeteringen
van dien aard.
Nieucapelle heeft een ontwerp van steenweg
laten opmaken, leidende van hare dorpplaats naar
de Knoeke.
Oudecapelle en S.‘ Jacobscapclle wenschee eene
kasseide te zien lot stand komen, die hunne beide
gemeenten aan elkander zou verbinden en voort
getrokken zou worden tot aan den Uzerdijk,
misschien lot aan Woumen.
Oostkerke en Lampernisse wenden pogingen aan,
opdat de steenweg, die over zeven jaar tusschen
hunne dorpplaatsen is uitgovoerd, zou verlengd
worden, van den eenen kant, tot aan Lettenburg,
en van den anderen kant, tot aan den Staatsweg
van Oudecapelle naar Forthem.
Alveringhem heeft gevraagd, dat hel ontwerp
van steenweg, tusschen de Nieuwe Herberg en
Isenberghe, zou uilgevoerd worden door het
Gouvernement
Te Leysele, Vinchem en Wulveringhem onder
handelt men over de middelen, die zouden dienen
in hel werk gesteld te worden, opdat dc steenweg
van Hondschoole naar de IJpersche kasseide zou
overgenomen worden door den 'Slaat, gelijk dit
onlangs heeft plaats gehad voor den communalen
steenweg van de Kortckeer langs Westvle-
leren en Crombeke, naar Poperinghe.
Houthem heeft op het lapijl eenen nieuwen
steenweg naar de Moeren, en eenen andoren naar
hetZwaantje
Moeren en Bulscamp verlangen naar de voltrek
king van den internationalen steenweg, tusschen
de fransche Moeren en het Nieupoorlje
Coxyde verschaft zich de geldmiddelen voor het
leggen van cene nieuwe kasseide, leidende noord
waarts, naar Oostduinkerke, en zuidwaarts, naar
Veurne.
Eggewaartscapslle vraagt eenen steenweg naar
de Waasbrug
En Steenkerke, die niet langer in eenen slijkpoel
kan blyven, heeft besloten hel koste wat het
wil zich ten westen, aan de IJpersche kasseide,
en ten oosten, aan de statie van Avecapelle door
eenen steenweg te verbinden. Ongelukkiglijk, zit
Sleenkerke in groole lasten en moet den ontwor
pen steenweg zeer veel kosten. Angstig vraagt
deze gemeente zich af, of de Provincie en de Staal
niet bijzonderlijk ter harer hulp zullen komen, ge
lijk het in andere streken wel gebeurd ten voor-
t deele van gemeenten, die, ten gevolge van menig
vuldige uitgevoerde nuttige werken, buitengewoon
hooge plaatselijke belastingen hebben af te dragen,
liet is alzoo, dat de steenweg met brug op de Lei,
tusschen de dorpplaats van Denterghem en de
statie van Olsene, door hel Gouvernement met
behulp der Provincie wordt uilgevoerd, zonder gel
delijke lusschenkomst van wego de voornoemde ge
meenten, aan de welke men niet anders heeft op
gelegd dan afstand te doen van de buurtwegen, die
in de nieuwe kasseide moeten worden ingelijfd.
(Koninklijk besluit van 11 October 1872).
Ja, bijna iedere gemeente heeft aan het hoogere
bestuur diensten te vragen; iedere kiezer wenschl
door wijze bestuurlijke besluiten voordeelen te
genieten, namelijk: vermindering van lasten, meer
gemak en min onkosl in hel uitoefenen van zijnen
handel of zijne nijverheid.
Om die diensten, om die voordeelen te bekomen,
moet men ondersteuning kunnen vindeu bij be
hulpzame en verlichte vertegenwoordigers, moeten
de openbare belangen aan wijze en ervarene be
stuurders worden toevertrouwd.
Eene goede keus in dc kiezingen het moge zijn
voor Senateurs, Volksvertegenwoordigers, Pro
vinciale- of Gemeenteraadsleden, is dus cene
zaak van de grootste aangelegenheid!
Maken wij dit duidelijk door <^eu voorbeeld.
Sedert lange ja ren, is de meederheid des ge-
meenteraads der stad Veurne samengesteld uit
bekwame, dienstwillige en onhfhankelijke mannen,
die rechtzinnig de algemeene belangen belierligen.
Wal er ook w/jrd aangewend om de ware voor
standers, de beschermers der Veurnesche bevol-
king hatelijk te maken, zijn die pogingen nooit
ten volle gelukt: altijd bleven de kiezers aan
hunne oprechte vrienden getrouw. Sedert lange
jaren ook, heerscht in den Veurneschen gemeente
raad eenen verlichten geest van gematigden voor
uitgang, een gedurig streven naar verbeteringen,
een onophoudelijk ijveren om aan de medeburgers
nuttig te zijn.
En zie bier nu de gevolgen van zoo een goed
bestuur.
VERVALSCHINC VAN GUANO.
Ziehier een eenvoudig en gemakkelijk middel
om vervalschingen van den guano van Peru te her
kennen
Eerste proef: Men neemt een ijzeren lepel, zoo-
als degene welke de loodgieters gebruiken. Nadat
de guano goed ondereen gemengd is, legt er eene
greep van in, en zet den lepel op een gloeiend vuur,
de guano zal eerst verbranden in eene zwarte kool
en de verbranding voortzettende, zal er nadien
cene witte blauwe asschc overblijven, zooals die
van eene sigaar die wil brandt; als er vervalschin-
geii bestaan zal dc asschc gemengd zijn met vuile
rood» of zwartachtige korrels.
Tweede proef: Men neemt een half glas water
en mengier eene greep guano in: oprechte guano
moot dadelijk zinken en niets laten boven drijven,
behalvQ als de guano droog is, dan blijft er soms
een weinig fijn stof boven hel water drijven. In
geval van vervslsching zal men stof en vuiligheid
boven hel water bemerken.
In alle geval moet de Peru-Guano de twee voor
zegde proeven kunnen doorslaan.
Er bestaat eene meening onder de verbruikers
van guano, dat de echte guano moet geelkleurig
zijn, en inderdaad eertijds was de guano der
Ghinchas-eilanden geelkleurig en droog; maar de
Chinchas-eilanden uitgepul zijnde, heeft de tegen
woordige guano van Peru, voortkomslig van de
eilanden Guanape, Macabi en Ballcstas, een don
ker bruinachtigen toon, doch wordt later klaar van
kleur en is redelijk vochtig. De vochtigheid be
loopt soms, maar hoogstens 20 per honderd.
Om de vochtigheid van den guano te herkennen,
neemt men 1 kilo (duizend grammen) scherp ge
wogen, men droogt hemin eenen open oven en als
de droogte volledig is, weegt men op nieuw. Het
verloren gewicht zal de vochtigheid van den guano
uitwijzen.
Sedert meer dan twintig jaar, hebben de stede
lijke lasten, in Veurne, geene dc minste verhooging
ondergaat; er bestaal geen abonnement; de op-
cenliemei zijn er min hoog als in andere naburige
sleden ei gemeenten; al de wegen zijn er verzand
of gekasseid, en daarenboven heeft de stad milde
lijk medegeholpen in hel verbeteren der wegen op
andere gemeenten; jaarlijks kunnen er aanzienlijke
herstellirgen en vernieuwingen aan de openbare
gebotiwe.i en aan de wegen met de gewone in
komsten worden uilgevoerd, en Ier zelfder tijd
wordt debeslaande sledelijke schuld afgekort, zoo
danig, dal zij binnen vijftig jaar volkomen zal af
gelegd zijn. Rijke hulpgelden worden aan Veurne
toegestaan voor gezondheids-en vcrbeleringswer-
ken; de twee derden der onkosten der muziek
school en der teeken- en nijverheidsschool worden
afgedragen door de Provincie en den Staal; de
middelbare knecliljesschool geniet van wege het
Gouvernement de drie vierden harer uitgaven, en
de lagere en middelbare school voor meisjes ver
oorzaken slechts aan de stad een zeer gering
hulpgeld.
Dit zijn voordeelen die men, te Veurne, aan het
gezond verstand der kiezers te danken heeft.
Wij vertrouwen dat de kiezers voor den provin
cialen raad met niet min rijp overleg en goed
oordeel zullen te werk gaan; dat zij, door onder
vinding geleerd, reeds ten volle overtuigd zijn,
dal dc geestelijken en hunne aanhangers onze
stoffelijke belangen uit het oog verliezen; dal zij
zich met meer door bedrog en valsche beloften
zullen laten misleiden; dal zij de treurige gevolgen
van den misslag van 27 mei 1872 ernstig zullen
overdenken en stemmen zullen voor mannen, die
hunne stem weerdig zijn.
Eindelijk, wij hopen, dat wij welhaast kandi
daten zuilen mogen aanbevelen waarvan de dienst
willigheid niet meer moet beproefd worden, maar
integendeel algemeen gekend is, en die, door
hunne grondige kennissen in bestuurlijke zaken,
alleszins in staat zijn om aan onze schoone streek
en aan hare ijverige inwoners wezenlijke en duur
zame diensten te bewijzen.
Denk wijze <lei* ujtraniontnnen of
liet wereldlijk en geestelijk
gezag.
Men leest hel volgende in den Landbouwer,
klerikale gazel van Rousselaere, n.r 1326, 24
februari 1874.
God heeft in de wereld twee soorten van over-
heden uangesleld: de geestelijke endewereld-
lijke overheid; of gelijk men ze noemt; de Kerk
en de Slaat. Deze overheden zijn verschillig maar
niet gescheiden.
liet geestelijk gezag is boven het wereldlijk
gezag, om reden dal de 11. Kerk hare macht
rechtstreeks van God ontvangen heeft, en dal de
vorst zijne macht maar van God ontvangen heeft
door de lusschenkomst van hel volk.De II. Kerk
werkt om den mensch een eeuwig geluk ie ver-
schaffen, en de Staal werkt om den mensch een
lijdelijk welzijn te bezorgen. Hel een geluk heeft
den voorrang bij belandere; en alzoo ook, moet
deze die hel eerste geluk verschaft den voorrang
hebben bij dezen die maar hel tweede geluk kan
geven. De Staal mag bijgevolg dc Kerk nielover-
heerschen, want zulks ware de ziel aan het
lichaam onderwerpen. De Kerk moet dus den
voorrang hebben boven den Staat. Den voorrang
maar geenszins de beheersching
Ten opzichte der kerk, heeft het werelds ge-
sag geene andere zending ontvangen, dan ue-
scheming en verdediging.
De geestelijke en wereldlijke overheid, zegt de
Landbouwer,zijn verschillig maar niet gescheiden.»
Dal beleekent, datde geestelijke overheid het recht
en de macht moet hebben zich met alle wereldlijke
zaken te bemoeien. En daar de Kerk den voor
rang hebben moet boven den Staat moet ook, vol
gens den Landbouwer, de wereldlijke overheid zich
in alles aan de geestelijke overheid onderwerpen.
Doch de Roussselaersche gazel voegt er bij de
Kerk eischl enkel den voorrang, maar geenszins
de beheersching
Hier bedriegt zich de Landbouwer, ofwel hij
spaart de waarheid; want de Kerk eischt niet
alleen den voorrang boven allen maar ook de
heersching over allen..
En inderdaad, er is geschreven in de onfeilbare
ultramontaansche leer: de wil van God is, dat
de geloovige wereldlijke overheden onderdanig zijn
aan de priesters zijner Kerk; dat de christene
keizers en koningen hunne besluiten onderwerpen
aan de Kerk, en niet de voorkeur geven aan hunne
eigene wetten.
Wanneer dus de wereldlijke overheden moeten
onderdanig zijn aan de priesters, wanneer de
wereldlijke wellen moeten onderworpen worden
aan de goedkeuring der Kerk, zeg, Landbouwer,
is dat niet de heersching van de Kerk over den
Staat?
In haar nummer van woensdag lest, geeft de
Stad iïieuport voor grondarlike), als komende van
hare redactie, hel artikel Godsdiensthaters over
genomen uil ons blad van zaterdag lest, n.r 2429.
Menige onzer artikels heeft zij vroeger, zonder
dat wij er over gesproken hebben, overgenomeit
en vrijwilliglijk vergeten den oorsprong er van te
laten kennen.
Wij koesterende hoop dat er, voor ons, wel iets
zal overblijven van de beleefdheid welke de redac
tie der Stad Nieuport, zeer loffelijk ten opzichte
van het Weekblad van Dixmude in pratijk weel te
stellen.
I.llIKlltOll Willen XVM.