KS EEN!
Twee malen en twee gewichten.
Op weinige uitzonderingen na, hebben al de in
vloedhebbende personen onzer stad aan denlaatslen
kiesstrijd deel genomen. Magistraten en bestuur
ders, zoowel klerikale als liberale, hebben openlijk
hunne genegenheid laten blijken voor eenen der
beide kandidaten, en levens pogingen aangewend
om de kandidatuur van hunnen gunsteling te doen
gelukken.
Daar beslaat, volgens ons, geen hoegenaamd
kwaad in; wel integendeel; hel is schoon voor
zijne denkwijze te durven vooruitkomen, en hoe
mm valsch de menschee zijn het mogen ook
magistraten of bestuurders wezen hoe beter.
Maar ziet, onze klerikale kopstukken en hun
orgaan dc Veurnaar hebben de liberale ambtenaren,
die in den kiesstrijd werkzaam zijn geweest, ge
laakt en aangevallen, zelfs onder bedreiging de
functionnarissen die hunnen staal en plicht ver-
gelen hebben bij hooger hand aan te bevelen.»
En hoe Hebben die zalfde kopstukken zich ge
dragen jegens de klerikale ambtenaren, die zich
even ijverig met de kieziug hebben bemoeid?
O! van die mannen hebben zij niet geklaagd, maar
zij hebben ze, integendeel, aangemoedigd m hunne
pogingen en er met lof en eer van gesproken.
Gij hebt dus, klerikale kopstukken, twee maten
en twee gewichten. Gij aanziel de zelfde daadzaak,
hel zelfde feit als slecht of als goed, volgens dal hel
bedreven wordt door eenen liberaal of door eenen
klerikaal.
't Is treffelijk.
BEDREIGINGEN TEGEN FUKCTIONNARISSEN.
De vrijheid van handelen, denken, kiezen, is aan
alle Belgen gewaarborgd door onze constitutie
titel 11. Niemand, wat ambt, welk dedrijf men uit
oefent kan vervolgd noch gestraft worden om
zijne burgerrechten te hebben uitgeoefend, in
welken zin, van welke denkwijze zij mogen wezen.
Wat beteekeneh dan, die drie regels van den
Hoe <le klerikulen «verwinnen.
Elke partij heelt hare overtuigden; er zijn er
onder de kleriknlen en onder de liberalen. Doch,
onder degenen die geleerdheid hebben, die oordeel
en verstand bezitten, is het getal veel grooler on
der de liberalen; dit is eene bewezene, onloochen
bare daadzaak; dit is niet alleen eene waarheid voor
ons arrondissement, maar tevens eene waarheid
voor bijna al de arrondissementen der beide
Vlaanderen.
Maar de priesters bemoeien zich met onze
wereldscbe zaken; zij, uit hoogmoed en om bet
meesterschap te hebben, gebruiken alle middelen,
loopen de zolen van hunne schoenen, preeken en
dreigen, en daar zie, daar hebt gij dc speek in bet
wiel, diïar hebt gij den dwarsboom in den weg.
Dal de priesters beier bedacht waren, dal zij zich
mei onze zaken niet bemoeiden, gij zoudl wal zien,
1 eurnaar, en gij zoudt uwe longen niet zoo lieesch
schreeuwen van victorie. Gij weel hel wel dal
dil waarheid is, maar gij will hel niet bekennen,
hé mannen, want gij zijl hooiende doof en ziende
blind. Dit heet politieke eerlijkheid onder uwen
standaard van Home.
dreigingen!!! meent de Veurnaar dan, dal wij in
Napels wonen, tijdens de regering van koning
Ferdinand, of dat wij leven onder den hertog van
Alha, tijdens de spaanschc inkwisilieWij
zijn daar nog niet Veurnaar, en gij zult hel ook tol
daar niet brengen, dal welen wij stellig, alhoewel
uwe bedreigingen ons genoeg laten kennen dat dc
lust er u niet loe ontbreekt.
Onder al dc laagheden cn schandelijkheden die
dc klerikale drukpers langs haren weg zaait, moe
ten wij bijzonderlijk dc drie regelen hierboven van
den Veurnaar aanstippen.
Zij zullen eene eeuwige schandvlek blijven, voor
eene partij die zich voorslcll de verdedigster te
zijn van kerk cn godsdienst.
genot verkreeg van onroerende goederen, bij mid
del van cijnspacht voor lange jaren.
En wat al andere pogingen en draaiingen wor
den niet aangewend voor den overgang van kloos
tergoederen bij middel van ovcrzelbare aktien aan
den drager, genootschapovereenkomsten, en zoo
voorts, doch ook al te vergeefs. Telkens dal zulke
zaken in rechte vervolgd wierden, zijn die ver
broken geweest.
Kunnen zulke beramingen bij middel van wets
ontwerpen of anderszins ten laste der liberalen
gelegd worden? Geenszins.
Men zal ons misschien hel bestaan der vrijmet-
selaarslogien tegenwerpen.
Doch er valt te bemerken dat deze logien slechts
in de groote sleden bestaan en gene grondgoederen
bezitten.
Daarenboven is het ten onrechte dat onze Belgi
sche klerikalen zoo luid tegen de vrijmetselaars
tieren; immers menige klerikalen cn wel klerikale
kopstukken maken er deel van, zoo hel geval was
met de graaf de Merode cn zijnen vriend Alexander
Rodenback.
En toen, in eene zitting onzer kamer van volks
vertegenwoordigers, door de klerikalen tegen de
vrijmetselaars lievig werd uitgevallen, antwoordde
een liberaal, dc Luiksche volksvertegenwoordiger
Delfosse, dal hij over die aanrandingen hoogst
verwonderd was; immers, zegde hij, hier onder
dc rechterzijde (klerikalen) bevinden zicli meer
vrijmetselaars dan bij de linkerzijde, (liberalen).
En dat kropten de klerikalen zonder tegenzeg!
Ook roepen cn schrijven onze klerikalen, dat wij
ongelukkige lijden beleven; dal men over zijne
goederen ten behoeve van geestelijke gestichten
niet beschikken mag; dat dc kloosters geene goe
deren mogen aankoopen noch verkrijgen; cn zoo
voorts.
Allemaal prullen om niet te zeggen logentaai.
Onder den gewaande» gulden lijd van Albertus
en Isabella, immers lot voor het tijdstip der nieuwe
fransche wetten, moest er, bij allen eigendoms
overgang, in de akte, onder cede bevestigd worden
dat die overgang niet, direktelijk noch indirek-
lelijk, geschiedde ten behoeve van eenige kloosters,
kerken, liefdadigheidsgestichten noch te andere
gestichten of lieden van dooderhand.
Bij hel aannemen van hel geestelijk of klooster
leven werden de kloosterlingen als dood voor de
wereld aanschouwd. Hunne erfnis was open door
het feit van het kloosterleven te hebben aangeno
men en hunne goederen werden onder hunne erf
genamen verdeeld.
Boven de getuigenis der geschiedenis, hebben
wij menige zulke eedverklaringen in dc akten en
vcrdeelingen van erfnissen gevonden in de regis
ters nog onlangs in hel justitie paleis alhier be
waard en thans te Brugge berustende.
Zie daar nochtans wal men noemde dc goede
oude tijd
Integendeel mag nu eenieder het kloosterleven
aangaan zonder eenige hoegenaamd» rechten te
verliezen; hel verbeelde afsterven der wereld, of
mort civile is door oiïze grondwet afgeschall.
De kloosterlingen mogen zoo veel goederen aan
koopen als zij begecrcn, tol getuigenis de jezuieleu,
kapucijnen en kannen kloosters te Brugge, Gent,
Antwerpen en meer andere plaatsen, dit alles
zonder andere voorwaarde noch bepaling dan de
openbare belastingen, verkoop en erfnisrechten te
moeten betalen Zoo cn gelijk alle andere burgers.
Velen zullen zich vragenmaar waarom klagen
en schreeuwen dan dé klerikalen zoodanig over
dien zaken toestand?
Altijd om voorrechten te bekomen, immers uit
klerikale vrijheidsliefde
Kon leugentje om belerHvville.
Hel is toch ongcloofclijk hoe de apostelijkc op
stellers van den Veurnaar zich kunnen misgrijpen.
Men moet nu waarlijk met ons bekennen dat de
Veurnaar door vreemdelingen is opgesteld. En nog
door diepgrondige zulle. Oordeelt liever.
Om te bewijzen dat dc wet of de gezonde reden
niet vercischen dal men geboren zij in dc gemeente,
stad, kanton of arrondissement, waar men een
kiesmandaat aanvaardt of een openbaar ambt wil
bekleeden, geeft de Veurnaar, in zijn nummer van
woensdag lest, den naam van eenige raadshecrcn
onzer stad, die inderdaad te Veurne niet geboren
zijn.
Onder andere namen melden zij dezen van M.<
Houlsaeger, gemeenteraadsheer te Veurne, die,
volgens den treffelijke» Veurnaar, te 's lleerwillems
geboren is.
Pardon, excusie, fijne opstellers, M.r Houlsaeger
is van ’s lleerwillems niet.
Als gij dil onderzocht hebt, waren de glazen van
uwen bril zekerlijk bedompt? Gij hebt u misgrepen,
vriendjes, gij hebt u misgrepen.
Nu, wij zullen u helpen, ware liet maar allecne-
lijk om ons naar hel woord Gods te gedragen
Bemint uw evennaasten (jelijk u eigen zelven.
Luistert dan, christelijke schrijvers. Gaat de kie
zerslijsten bezien en daar zult gij kunnen bemerken
dat M.r Houlsaeger, niet te 's lleerwillems maar
wel te Nieuporl geboren is.
Hoe die geleerde gcestigaards toch kunnen
dwalen
Allons, allons, mannetjes, houdt toch op van te
liegen. Wel is waar, T is ditmaal maar een klein
leugentje, een leugentje om belerswillc, maar T is
toch een leugentje.
Men ziet nu ecus te meer, niet waar geachte
lezers, dat die waarheidlievende opstellers altijd
trachten de mcnschcn appelen voor citroenen te
verkoopen.
Hel is waarlijk niet schoon. En zeggen dal bet
Advertentie-blad, die slechte, liberale gazelle, die
fijne opstellers van den Veurnaar moet toéroepeh,
gelijk in het liedje:
Casimir, Casimir, voulcz-vous bien linir.
Oog voor oog, lan<! voor tuiid.
Dc klerikale gazellen hebben, over eenigen
tijd, veel gerucht gemaakt over eene schandelijke
zaak, welkte Brussel is voorgevallen; zaak, die,
misschien door dil klerikaal gerucht, zulke noodlot
tige gevolgen heeft gehad. De schandelijke daadza
ken zijn nochtans niet alle ten lastedcn liberalen
in de rechterlijke kronijk van Frankrijk; treffen
wij ecu feit aan, voorgevallen te Chevrcuse. H'T
is noch min, noch meer eene zaak van 'eclit$cbci-
ding gepleegd door eenen onderpastoor van Che-
vreuse, en voor dewelke hij lót ZES MAANDEN
GEVANG is veroordeeld geworden, zonder nog dc
kogels te tellen welke de beleedigde echtgenoot op
hem voorafgaandelijk heelt gelost: een in den nek,
een in de hand en twee in de borst.
Zal de klerikale drukpers, die zoo als altijd »iN
zooveel gerucht, beschuldigingen tegen liberalen uit'
bazuind, thans ook die geestelijke baldadigheid af'
kondigen
Hare gekende oneerlijkheid cn de onbeschaamdheid)
waaraan zij ons heep gewoon gemaakt, laten ons to(
hier aan te twijfelen; doch de liberale pers zal het zich
ten plicht rekenen, door hare openbaarheid, de een'
tijdigheid der katholijke bladen te doen uitschijnen,
en te bewijzen, dat, indien men onzedige liberale*
ontmoet, er ook overal smecrigeen dierlijke klerikale*
te vinden zijn. (Zie de Veurnaar, 9 sept. 2J* bl.2'lek
CORRECTIONELE RECHTBANK VAN BRUGGE,
zitting van 4 september 1874.
Vonnisdc genaamde Pieter Van Licre, pasto'
te Coolkcrkc, heeft zich twee maal plichtig gc
maakt aan aanslagen of beledigingen tegen de zede’
en ook aan poging van omkooping van eenen open’
baren ambtenaar in het uitoefenen zijner bedieninf
vijanden van licht cn vooruitgang; door dc schuld
van wal chars-a-bancs vol onnoozele, eenvoudige,
opgemaakte, bedrogene buitenkiezers, die onder
de leiding van hunne zwarte kiesdravers zijn
komen stemmen, zonder te welen wal zij deden,
als blinde slaven voortgejaagd, als hel ware met
dc zweep van de aanvoerders; door de schuld van
eenige afgunstige», lage benijders van M.r Behae-
ghel, wier rol beslaan heeft vele dagen straal op
straal neer te zeilen, elke kennis, eiken vriend,
eiken gebuur stilhoudende oirt hem te zeggen dal
zij voor M.r Behaeghcl niet mochten stemmen, dat
Behaeghcl maar dit, dal Behaeghcl maar dat was.
En alzoo, in plaats van de uitbundigste vreugde,
in plaats van eenen hoera te mogen hoorei), die
lol buiten de stad hadde weêrklonken; in plaats
van eenen dag van veel verteer voor Veurne, heb
ben die mannen Veurne gemaakt dien dag, zoo
als wij hel gezien hebben: beschaamd, treurig,
misnoegd, verbolgen, verontweerdigd.
En dal zijn de mannen die zich dc verdedigers
van de goede zaak durven noemen, en die niet be
schaamd zijn geweest en niet geaarzeld hebben,
eenen weerdigen inboorling ais eenen kaaiböef
aan te vallen, dit alles lol meerder cere cn glorie
van eenen vreemden onbekende; en dat zijn die
mannen die nog boven op den hoop zouden willen
dal wij voor hen eerbied en ontzag zouden heb
ben!.... Wie zijn zij, cn met wie willen zij toch
den zot houden?
l)e ktexiiigMtiltc vun den Veurnanr.
In zijn nummer van 2 september zegde de Veur
naar: het was stil in Veurne, na de kieziug,
«waarom was het stil? De katholieken vieren
hunne triomf niet met uitspattingen, brasserijen,
baldadigheden, lawijt en wanorders, enz.
Ja, Veurnaar, hel was stil, dood en akelig stil,
cn niet zonder reden. Veurne moest hel treurig
schouwspel lijden van eenen onbekende, eenen
vreemdeling te zien boven kraaien, in plaats van
eenen inboorling, in plaats van den eersten burger
onzer stad. Veurne was misnoegd cn in rouw,
omdat het de gevolgen beseft, van zoo grootc eene
domheid; Veurne, kon zijn wee niet verkroppen,
en liet het ongedoken zien aan allen. Er is maar
een dingen te kort geweest in Veurne, op dien
hachelijke» dag, liet is dat elke burger, de zwarte
vlag hadde moeten ophijseben, om aan iedereen
te toonen hoe diep den rouw van Veurne was.
En zeggen, dat men er in gelukt is eenen vreem
deling te kunnen doen kiezen, door de schuld van
voor hun vaderland tellen; door de schuld van
eenige pilaarbijters, hypocriete mouwvagers, die
hart en rede hebben verkocht aan de eeuwige
eenen groep fanatiekemannen, die enkel Rome Veurnaar, alwaar hij zegt:
De functionnarissen die hunnen staal cn plicht
vergeten hebben, zullen wij indachtig blijven en des
>noods bij hooger hand aanbevelen. Wal!!! Be-
.l'. 1. - J..'. I -LÏLLB.HHL.
W nuiliiuu 1C f. U11 f UUUl UL ovllUlLl Vuil Well JJvlv vnvlluH Utlll, VlIC/ tllAU Vein U v 11
